Doorgaan naar inhoud

Doorgaan naar inhoudsopgave

UIT ONS ARCHIEF

Een beroemde geluidswagen

Een beroemde geluidswagen

‘In Brazilië wordt er in de dienst voor de Heer maar één geluidswagen gebruikt, en die is bij miljoenen mensen bekend: de “Wachttoren-geluidswagen”.’ — Nathaniel Yuille in 1938.

HET Koninkrijkswerk in Brazilië kwam in het begin van de jaren dertig relatief langzaam op gang. Maar in 1935 schreven de pioniers Nathaniel en Maud Yuille een brief naar Joseph F. Rutherford, die toen de leiding had over het predikingswerk. Ze boden zich aan voor de dienst en schreven dat ze bereid waren ‘overal naartoe te gaan’.

Nathaniel, een gepensioneerde civiel ingenieur, was toen 62. Hij was dienstleider van een gemeente van Jehovah’s Getuigen in San Francisco (VS). Daar had hij het predikingswerk georganiseerd en geluidsapparatuur gebruikt om het goede nieuws bekend te maken. Zijn ervaring en bereidwillige houding bleken een zegen in zijn nieuwe toewijzing als bijkantoordienaar in een uitgestrekt, meertalig gebied: Brazilië.

In 1936 kwamen Nathaniel en Maud in Brazilië aan, samen met medepionier en tolk Antonio Andrade. Ze hadden een kostbare lading bij zich: 35 grammofoons en een geluidswagen. Brazilië, het op vier na grootste land qua landoppervlak, had toen maar zo’n 60 Koninkrijksverkondigers. Maar met deze innovatieve hulpmiddelen zouden ze in een paar jaar tijd miljoenen mensen kunnen bereiken.

Een maand na aankomst van de Yuilles organiseerde het bijkantoor in de stad São Paulo het eerste dienstcongres van Brazilië. Blijkbaar met Maud als chauffeur werd de geluidswagen in gebruik genomen; de openbare lezing werd aangekondigd, en er kwamen 110 mensen op af. Het congresprogramma gaf de verkondigers een enorme stimulans, waardoor ze gemotiveerd werden om meer te doen in de prediking. Ze leerden hoe ze verschillende hulpmiddelen in de dienst moesten gebruiken, zoals lectuur, getuigeniskaarten en grammofoonplaten in het Duits, Engels, Hongaars, Pools, Spaans en later Portugees.

Deze geluidswagen bereikte miljoenen mensen in Brazilië met het goede nieuws

In 1937 werden er drie dienstcongressen gehouden: in São Paulo, Rio de Janeiro en Curitiba. Dat gaf de prediking echt een impuls. De congresgangers namen de geluidswagen mee in de huis-aan-huisprediking. José Maglovsky, die toen nog jong was, schreef later: ‘We stalden de Bijbelse lectuur uit, en terwijl de geluidswagen een boodschap uitzond, spraken wij met de mensen die uit hun huizen kwamen om te kijken wat er gebeurde.’

De doop vond plaats in verschillende rivieren, terwijl vlakbij mensen aan het zonnebaden waren. Wat een geweldige kans om met behulp van de geluidswagen het goede nieuws te prediken! De dooplezing van broeder Rutherford galmde door de luidsprekers. Nieuwsgierige mensen kwamen om de wagen heen staan om te luisteren naar de lezing, die werd vertaald in het Portugees. Daarna werden de doopkandidaten ondergedompeld op het geluid van Poolse Koninkrijksmelodieën. De broeders en zusters zongen in verschillende talen mee. ‘Het deed denken aan Pinksteren, toen iedereen de boodschap in zijn eigen taal te horen kreeg’, zegt het Jaarboek van 1938.

Na de congressen werden elke zondag, weer of geen weer, opnames van Bijbelse toespraken afgespeeld in parken, woonwijken en fabrieken in het centrum van São Paulo en in steden in de buurt. De geluidswagen voorzag in een maandelijks programma voor de 3000 inwoners van een leprakolonie, 97 kilometer ten noordwesten van São Paulo. Na een tijdje ontstond daar een bloeiende gemeente. Ondanks hun vreselijke ziekte kregen deze Koninkrijksverkondigers toestemming om een andere leprakolonie te bezoeken met de vertroostende Bijbelse boodschap.

Eind 1938 kwamen er eindelijk opnames in het Portugees beschikbaar. Op Allerzielen reed de geluidswagen van begraafplaats naar begraafplaats en werden de lezingen ‘Waar zijn de doden?’, ‘Jehovah’ en ‘Rijkdom’ afgespeeld. Op deze manier werden meer dan 40.000 bezoekers van begraafplaatsen bereikt.

Geestelijken hadden een hekel aan de krachtige openbare bekendmaking van de Bijbelse waarheid, en vaak zetten ze plaatselijke overheden onder druk om de geluidswagen tot zwijgen te brengen. Zuster Yuille weet nog goed dat een plaatselijke priester een menigte ophitste om zich om de geluidswagen heen te verzamelen. Maar de burgemeester en de politie kwamen op de plek aan en gingen naar het programma luisteren. Na afloop nam de burgemeester Bijbelse lectuur aan. Die dag braken er geen rellen uit. Ondanks zulke tegenstand berichtte het Jaarboek van 1940 over Brazilië dat 1939 tot dan toe ‘de beste tijd was geweest om de Grote Theocraat te dienen en zijn naam bekend te maken’.

De komst van de ‘Wachttoren-geluidswagen’ betekende een keerpunt in het predikingswerk in Brazilië. Hij speelde een sleutelrol in het bereiken van miljoenen mensen met de Koninkrijksboodschap. Hoewel die beroemde wagen in 1941 is verkocht, blijven honderdduizenden Getuigen van Jehovah het goede nieuws bekendmaken aan oprechte mensen in het uitgestrekte Brazilië. — Uit ons archief in Brazilië.