Taferelen van het Beloofde Land

Berseba — Waar een put leven betekende

„VAN Dan tot Berseba.” Dat is voor bijbellezers een bekende zinsnede. Het beschrijft heel Israël, van Dan, vlak bij de noordelijke grens, tot Berseba, in het zuiden. De vrede van Salomo’s regering werd als volgt omschreven: „Juda en Israël bleven in zekerheid wonen, ieder onder zijn eigen wijnstok en onder zijn eigen vijgeboom, van Dan tot Berseba, al de dagen van Salomo.” — 1 Koningen 4:25; Rechters 20:1.

Maar het verschil tussen Dan en Berseba betrof meer dan de afstand tussen beide plaatsen. In Dan regende het bijvoorbeeld overvloedig; er vloeide water uit de grond en dit vormde een van de bronnen van de rivier de Jordaan, zoals op de foto rechts te zien is. Berseba was heel anders, want die plaats lag in een droog gebied, tussen de zeekust en de zuidpunt van de Dode Zee.

Er viel in het gebied van Berseba maar 15 tot 20 centimeter regen per jaar. Bekijk met dit in gedachte eens de bovenstaande foto van de tell, of puinheuvel, van Berseba. * Het groen dat u ziet geeft aan dat de foto werd genomen na de weinige winterregens, wanneer de velden rond Berseba korte tijd groen zijn. De nabijgelegen vlakten waren — en zijn nog steeds — zeer geschikt voor het verbouwen van graan.

Omdat het gebied droog was, wordt in bijbelverslagen over Berseba vaak de nadruk gelegd op putten en waterrechten. De stad lag vlak bij wegen of karavaanroutes die de zuidelijker gelegen dorre wildernis doorkruisten. Zoals u zich kunt voorstellen, hadden reizigers die hier langs kwamen of halt hielden, water voor zichzelf en voor hun dieren nodig. Dat water borrelde niet uit de grond op, zoals in Dan, maar het kon uit putten worden gehaald. Het Hebreeuwse woord beʼerʹ had in feite betrekking op een kuil of een gat, gegraven om een ondergrondse watervoorraad aan te boren. Berseba betekent „Put van de eed” of „Put van de zeven”.

Abraham en zijn gezin woonden lange tijd in en bij Berseba, en zij wisten hoe belangrijk putten waren. Toen Sara’s dienstmaagd Hagar wegliep, de wildernis in, had zij misschien gedacht water te krijgen uit putten of van bedoeïenen die de putten gebruikten — zoals de bedoeïenenvrouw boven aan de volgende bladzijde die water haalt uit een put op het Sinaï-schiereiland. Toen Abraham Hagar en haar  schimpende zoon later moest wegsturen, gaf hij haar vriendelijk een watervoorraad mee. Wat gebeurde er toen die op raakte? „Toen opende God haar ogen, zodat zij een waterput in het oog kreeg; en zij ging de leren zak met water vullen en gaf de jongen te drinken.” — Genesis 21:19.

Waar haalde Abraham het water vandaan waarmee hij Hagars waterzak vulde? Misschien uit de put die hij had gegraven dicht bij de plek waar hij een tamariskboom had geplant (Genesis 21:25-33). Er kan gezegd worden dat geleerden nu inzien wat een goede keuze Abraham met de tamarisk had gedaan, want deze boom heeft kleine blaadjes die weinig vocht verliezen, en daardoor kan hij ondanks de droogte die in dit gebied heerst, gedijen. — Zie onderstaande afbeelding.

Dat Abraham een put groef, werd vermeld in verband met een geschil tussen hem en een Filistijnse koning. Een put was een waardevol bezit omdat water over het algemeen schaars was en het veel werk kostte om een diepe put te graven. Het was in die tijd zelfs een schending van eigendomsrechten wanneer men zonder toestemming een put gebruikte. — Vergelijk Numeri 20:17, 19.

Als u Tell Berseba bezoekt, kunt u op de zuidoostelijke helling in een diepe put turen. Niemand weet wanneer die uit de massieve rots werd gehakt en het bovenste gedeelte (hieronder te zien) vervolgens met stenen werd verstevigd. Hedendaagse archeologen hebben de put tot 30 meter diep blootgelegd zonder de bodem te bereiken. Een van hen merkte op: „Het is verleidelijk om te concluderen dat deze put . . . de ’Put van de eed’ was waar Abraham en Abimelech hun verbond sloten.” — Biblical Archaeology Review.

Klaarblijkelijk is Berseba later in de bijbelse tijd groter geworden, en werd het een versterkte stad met een grote poort. Maar een reden voor haar bestaan en haar welvaart was het belangrijke water uit haar diepe put.

[Voetnoot]

[Illustratieverantwoording op blz. 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Illustratieverantwoording op blz. 25]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.