Is de bijbelse moraal de beste?

„DE MAATSCHAPPIJ heeft een structuur van fundamentele waarden nodig die haar leden zekerheid en leiding verschaft”, aldus een ervaren Duitse schrijver en nieuwslezer bij de televisie. Dat is beslist een zinnige opmerking. Wil de mensenmaatschappij stabiel en voorspoedig zijn, dan hebben mensen een solide basis van algemeen aanvaarde maatstaven nodig waardoor wordt bepaald wat juist of verkeerd, goed of kwaad is. De vraag is: Welke maatstaven zijn de beste, zowel voor de maatschappij als voor de leden ervan?

Worden de in de bijbel onderwezen morele waarden als maatstaven aanvaard, dan zouden ze afzonderlijke personen moeten helpen een evenwichtig, gelukkig leven te leiden. In ruimere zin zou dit ertoe leiden dat een maatschappij van mensen die deze waarden hooghouden, gelukkiger en evenwichtiger wordt. Is dat het geval? Laten we eens onderzoeken wat de bijbel over twee belangrijke kwesties te zeggen heeft: huwelijkstrouw en eerlijkheid in het dagelijks leven.

Blijf uw partner trouw

Onze Schepper schiep Adam en formeerde daarna Eva om zijn partner te zijn. Hun verbintenis was het eerste huwelijk in de geschiedenis en het was de bedoeling dat hun verhouding blijvend zou zijn. God zei: „Een man [zal] zijn vader en zijn moeder verlaten en hij moet zich hechten  aan zijn vrouw.” Ongeveer 4000 jaar later herhaalde Jezus Christus deze maatstaf op het gebied van huwelijkstrouw en bracht ze van toepassing op al zijn volgelingen. Bovendien veroordeelde hij seksuele relaties buiten het huwelijk. — Genesis 1:27, 28; 2:24; Mattheüs 5:27-30; 19:5.

Liefde en respect van de zijde van beide partners vormen volgens de bijbel twee belangrijke sleutels tot een gelukkig huwelijk. De man — het hoofd van het gezin — dient onzelfzuchtige liefde aan de dag te leggen door de beste belangen van zijn vrouw op het oog te hebben. Hij moet „overeenkomstig kennis” bij haar wonen en dient niet „bitter toornig” op haar te worden. De vrouw moet haar man met „diepe achting” bejegenen. Als huwelijkspartners deze beginselen volgen, kunnen de meeste huwelijksproblemen vermeden of overwonnen worden. De man behoort trouw te blijven aan zijn vrouw en de vrouw aan haar man. — 1 Petrus 3:1-7; Kolossenzen 3:18, 19; Efeziërs 5:22-33.

Draagt de bijbelse maatstaf van huwelijkstrouw tot geluk in het huwelijk bij? Beschouw de resultaten eens van een onderzoek dat in Duitsland werd verricht. Mensen werd gevraagd welke factoren belangrijk zijn voor een goed huwelijk. Als een van de belangrijkste factoren werd wederzijdse trouw genoemd. Bent u het er niet mee eens dat gehuwden veel gelukkiger zijn wanneer ze weten dat hun partner trouw is?

Als er problemen rijzen, wat dan?

Stel echter dat een echtpaar ernstige meningsverschillen heeft. Ja, stel dat hun liefde afneemt. Is het onder zulke omstandigheden niet het beste het huwelijk te beëindigen? Of is het nog steeds verstandig zich aan de bijbelse maatstaf van huwelijkstrouw te houden?

Bijbelschrijvers beseften dat alle echtparen als gevolg van menselijke onvolmaaktheid problemen zullen hebben (1 Korinthiërs 7:28). Toch zullen echtparen die de morele maatstaven van de bijbel in acht nemen, proberen vergiffenis te schenken en hun moeilijkheden samen op te lossen. Natuurlijk zijn er omstandigheden — zoals overspel of lichamelijke mishandeling — waarin een christen uiteengaan of echtscheiding passend kan achten (Mattheüs 5:32; 19:9). Maar haastig een eind aan een huwelijk maken zonder dat hier een heel ernstige reden voor is of om een andere partner te nemen, onthult een zelfzuchtig gebrek aan achting voor anderen. Het brengt beslist geen stabiliteit of geluk in iemands leven. Laten we eens een voorbeeld beschouwen.

Peter merkte dat zijn huwelijk de spanning had verloren die het eens had gehad. * Daarom verliet hij zijn vrouw en trok in bij Monika, die haar man had verlaten. Hoe pakte dit uit? Slechts enkele maanden later gaf Peter toe dat met Monika leven „lang niet zo gemakkelijk [was] als ik me had voorgesteld”. Waarom niet? Menselijke tekortkomingen traden in de nieuwe verbintenis net zo op de voorgrond als in de oude. Om de zaak nog te verergeren, raakte hij door zijn haastige en zelfzuchtige beslissing in ernstige financiële problemen. Bovendien waren Monika’s kinderen emotioneel van streek door de radicale verandering in hun gezinsleven.

Wanneer een huwelijk in stormachtige zeeën terechtkomt, blijkt het dus zelden verstandig te zijn het schip te verlaten. Daarentegen kan een huwelijk dat een zware storm moet doorstaan vaak intact blijven en naar kalmere wateren worden geloodst als de huwelijkspartners overeenkomstig de morele waarden van Gods Woord, de bijbel, leven. Dit was het geval met Thomas en Doris.

Thomas en Doris waren meer dan dertig jaar getrouwd toen Thomas zwaar begon te drinken. Doris werd depressief en de twee overwogen echtscheiding. Doris nam een van Jehovah’s Getuigen in vertrouwen. De Getuige liet Doris zien wat de bijbel over het huwelijk zegt en moedigde haar aan haar man niet overhaast te verlaten maar eerst onderling te proberen een oplossing te vinden. Dat deed Doris. Enkele maanden later was echtscheiding niet meer aan de orde. Thomas en Doris werkten samen aan hun problemen. Het opvolgen van  de bijbelse raad versterkte hun huwelijk en gaf hun de tijd de dingen op een rijtje te zetten.

Eerlijkheid in alle dingen

Een huwelijkspartner trouw blijven, vereist morele kracht en liefde voor beginselen. Dezelfde hoedanigheden zijn noodzakelijk om in een oneerlijke wereld eerlijk te blijven. De bijbel heeft veel over eerlijkheid te zeggen. De apostel Paulus schreef aan eerste-eeuwse christenen in Judea: ’Wij wensen ons in alle dingen eerlijk te gedragen’ (Hebreeën 13:18). Wat wil dit zeggen?

Eerlijke mensen zijn waarheidlievend en vrij van bedrog. Ze zijn oprecht in de omgang met anderen — rechtdoorzee, eerbaar, niet bedrieglijk of misleidend. Bovendien zijn eerlijke mensen integer en zullen ze hun medemensen niet afzetten. Ze dragen bij tot een klimaat van vertrouwen, dat tot een gezonde levenshouding leidt en bevorderlijk is voor goede menselijke betrekkingen.

Zijn eerlijke mensen gelukkig? Daar bestaat beslist alle reden toe. Ondanks wijdverbreide corruptie en bedrog — of misschien juist als gevolg daarvan — worden eerlijke mensen over het algemeen door anderen bewonderd. Een onder jonge mensen gehouden enquête wees uit dat eerlijkheid een deugd is die door zeventig procent van de ondervraagden hoog werd aangeslagen. Bovendien is eerlijkheid, ongeacht onze leeftijd, een eerste vereiste voor degenen die we als vrienden beschouwen.

Christine leerde vanaf haar twaalfde te stelen. In de loop der tijd werd ze een ervaren zakkenroller. „Er waren dagen dat ik met wel 5000 mark aan contanten thuiskwam”, legt ze uit. Maar Christine werd herhaaldelijk gearresteerd, en ze liep voortdurend gevaar in de gevangenis te belanden. Toen Jehovah’s Getuigen haar uitlegden wat de bijbel over eerlijkheid te zeggen heeft, voelde Christine zich tot de morele maatstaven van de bijbel aangetrokken. Ze leerde gehoor te geven aan de aansporing: „Wie steelt, stele niet meer.” — Efeziërs 4:28.

Tegen de tijd dat Christine als een van Jehovah’s Getuigen werd gedoopt, was ze niet langer een dievegge. Ze trachtte in alle dingen eerlijk te zijn, omdat de Getuigen grote nadruk leggen op eerlijkheid en andere christelijke eigenschappen. De krant Lausitzer Rundschau bericht: „Morele begrippen als eerlijkheid, matigheid en naastenliefde worden in het geloof van de Getuigen hoog aangeslagen.” Hoe denkt Christine over de verandering in haar leven? „Ik voel me veel gelukkiger nu ik niet langer steel. Ik heb het gevoel dat ik een eerbaar lid van de maatschappij ben.”

De hele maatschappij trekt er voordeel van

Mensen die hun huwelijkspartner trouw zijn en eerlijk handelen zijn niet alleen zelf gelukkiger, maar oefenen ook een heilzame invloed uit op de maatschappij in het algemeen. Werkgevers geven de voorkeur aan werknemers die geen bedrog plegen. Wij allen vinden het prettig betrouwbare buren te hebben en we doen graag inkopen in winkels die door eerlijke zakenlieden worden beheerd. Hebben we geen respect voor politici, politieagenten en rechters die niets van corruptie willen weten? De gemeenschap vaart er beslist wel bij wanneer haar leden zich uit principe eerlijk gedragen en niet alleen wanneer het hun goed uitkomt.

Bovendien vormen loyale huwelijkspartners de basis van stabiele gezinnen. En de meeste mensen zullen het eens zijn met de Europese politicus die verklaarde: „Het gezin is tot op heden de belangrijkste haven van menselijke geborgenheid en zingeving.” De vredige gezinseenheid is de plaats waar zowel volwassenen als kinderen de beste gelegenheid hebben om zich emotioneel zeker te voelen. Degenen die trouw zijn in het huwelijk dragen er aldus toe bij een stabiele samenleving op te bouwen.

Sta er eens bij stil hoe iedereen er wel bij zou varen als er geen in de steek gelaten huwelijkspartners, geen echtscheidingszaken en geen voogdijzaken meer zouden zijn. En stel dat er geen zakkenrollers, winkeldieven, oplichters, corrupte ambtenaren of frauduleuze wetenschappers meer zijn. Klinkt dat niet als louter een droom? Niet voor degenen die een levendige belangstelling hebben voor Gods Woord en wat het over onze toekomst zegt. De bijbel belooft dat Jehovah’s Messiaanse  koninkrijk binnenkort het totale bestuur over de menselijke samenleving op aarde zal overnemen. Onder dat koninkrijk zal aan alle onderdanen ervan worden geleerd overeenkomstig de bijbelse moraal te leven. In die tijd zullen „de rechtvaardigen . . . de aarde bezitten, en zij zullen er eeuwig op verblijven”. — Psalm 37:29.

De bijbelse moraal is de beste moraal

Miljoenen mensen die de Heilige Schrift hebben onderzocht, zijn gaan inzien dat de bijbelse raad gebaseerd is op goddelijke wijsheid, die verre superieur is aan menselijke ideeën. Zulke personen beschouwen de bijbel als betrouwbaar en relevant voor het leven in onze hedendaagse wereld. Ze weten dat het alleszins in hun belang is de in Gods Woord gegeven raad op te volgen.

Deze personen slaan daarom acht op de bijbelse raad: „Vertrouw op Jehovah met heel uw hart en steun niet op uw eigen verstand. Sla in al uw wegen acht op hem, en híj zal uw paden recht maken” (Spreuken 3:5, 6). Door dit te doen, verbeteren ze beslist de kwaliteit van hun eigen leven, terwijl ze ook een heilzame invloed uitoefenen op degenen in hun omgeving. En ze ontwikkelen een vast vertrouwen in „het toekomende leven”, wanneer de hele mensheid de bijbelse moraal zal hooghouden. — 1 Timotheüs 4:8.

[Voetnoot]

[Inzet op blz. 5]

Overeenkomstig bijbelse maatstaven leven, kan een huwelijk dat een zware storm moet doorstaan, vaak intact houden en de partners naar kalmere wateren loodsen

[Inzet op blz. 6]

Ondanks wijdverbreide corruptie — of misschien juist als gevolg daarvan — worden eerlijke mensen over het algemeen door anderen bewonderd