Hoe kunt u een ’verloren zoon’ helpen?

’Verheug u, want hij was verloren en werd gevonden.’ — LUKAS 15:32.

1, 2. (a) Hoe hebben sommige jongeren op de christelijke waarheid gereageerd? (b) Hoe zouden ouders en kinderen zich in zulke situaties kunnen voelen?

„IK STOP met de waarheid!” Wat is het schokkend voor godvrezende ouders die hun uiterste best hebben gedaan om hun kinderen in de christelijke levenswijze groot te brengen, deze woorden uit de mond van een kind te horen! Andere jongeren ’drijven gewoon af’ zonder zich echt uit te laten over hun bedoelingen (Hebreeën 2:1). Velen van hen lijken op de in Jezus’ gelijkenis genoemde verloren zoon, die het huis van zijn vader verliet en zijn erfdeel in een ver land verkwistte. — Lukas 15:11-16.

² Hoewel de meeste Getuigen van Jehovah dit probleem niet hebben, bestaan er voor degenen die hier wel mee geconfronteerd worden geen woorden van troost die hun verdriet volledig kunnen wegnemen. Wat ook niet over het hoofd mag worden gezien, is het leed dat de weerspannige jongere zelf kan ervaren. Diep in zijn binnenste kan zijn geweten hem plagen. In Jezus’ gelijkenis kwam de verloren zoon, tot vreugde van zijn vader, ten slotte „tot bezinning”. Hoe kunnen ouders en anderen in de gemeente verloren zonen (of dochters) helpen ’tot bezinning te komen’? — Lukas 15:17.

Waarom sommigen besluiten te stoppen

3. Wat zijn enkele redenen waarom jongeren besluiten de christelijke gemeente te verlaten?

³ Er zijn honderdduizenden jongeren die  Jehovah vreugdevol in de christelijke gemeente dienen. Waarom stoppen andere jongeren er dan mee? Zij denken misschien dat zij iets missen wat de wereld te bieden heeft (2 Timotheüs 4:10). Of zij vinden Jehovah’s beschermende schaapskooi misschien te beperkend. Een schuldig geweten, een levendige belangstelling voor het andere geslacht of een verlangen door leeftijdgenoten geaccepteerd te worden, kan er ook de oorzaak van zijn dat een jongere van Jehovah’s kudde afdrijft. Een jongere kan ermee ophouden God te dienen omdat hij bij zijn ouders of bij een andere christen huichelarij meent te zien.

4. Wat is vaak de grondoorzaak dat jongeren afdwalen?

⁴ De opstandige houding en het opstandige gedrag van een kind zijn gewoonlijk symptomen van geestelijke zwakheid, aanwijzingen met betrekking tot wat er zich in zijn hart bevindt (Spreuken 15:13; Mattheüs 12:34). Om welke reden een jongere ook afdwaalt, vaak ligt de wortel van het probleem in het feit dat hij geen „nauwkeurige kennis van de waarheid” heeft (2 Timotheüs 3:7). In plaats van Jehovah louter uit plichtsbesef te aanbidden, is het belangrijk dat jongeren een hechte, persoonlijke verhouding met hem aankweken. Wat zal hen daarbij helpen?

Nader tot God

5. Wat is voor een jongere onontbeerlijk om een persoonlijke band met God aan te kweken?

⁵ „Nadert tot God”, schreef de discipel Jakobus, „en hij zal tot u naderen” (Jakobus 4:8). Om dit te doen moet een jongere geholpen worden smaak voor het Woord van God te ontwikkelen (Psalm 34:8). Aanvankelijk zal hij „melk” — de basisleerstellingen van de bijbel — nodig hebben. Maar als hij behagen schept in Gods Woord en geleidelijk de smaak van „vast voedsel” — diepe geestelijke inlichtingen — te pakken krijgt, zal hij gauw tot geestelijke rijpheid groeien (Hebreeën 5:11-14; Psalm 1:2). Een jongere die toegaf dat hij een totaal wereldse levenswijze was gaan volgen, begon waardering te krijgen voor geestelijke waarden. Wat hielp hem zijn leven te veranderen? Hij volgde een suggestie op om de hele bijbel te lezen en hield zich vervolgens aan een geregeld bijbelleesschema. Ja, geregeld het Woord van God lezen, is onontbeerlijk om een hechte band met Jehovah aan te kweken.

6, 7. Hoe kunnen ouders hun kinderen helpen liefde voor Gods Woord aan te kweken?

⁶ Hoe uiterst belangrijk is het dat ouders hun kinderen helpen liefde voor Gods Woord aan te kweken! Ondanks het feit dat een tienermeisje geregeld met de gezinsstudie meedeed, trok zij op met jongeren die zich aan crimineel gedrag schuldig maakten. Zij vertelt over hun gezinsstudie: „Wanneer Vader de vragen stelde, las ik de antwoorden gewoon voor, zonder zelfs maar naar zijn gezicht te kijken.” In plaats van tijdens de gezinsstudie het materiaal alleen maar door te nemen, wenden verstandige ouders de kunst van onderwijzen aan (2 Timotheüs 4:2). Wil een jongere van de studie genieten, dan moet hij zich erbij betrokken voelen. Waarom zou u geen standpuntvragen stellen en hem de gelegenheid geven zich te uiten? Moedig de jongere aan een praktische toepassing van het besproken materiaal te geven. *

⁷ Zorg er bovendien voor dat de schriftuurlijke bespreking levendig is. Laat jongeren, wanneer passend, bijbelse gebeurtenissen en drama’s uitbeelden. Help hen zich de ligging en de kenmerken van het land waar de besproken gebeurtenissen hebben plaatsgevonden, voor de geest te roepen. Kaarten en tabellen kunnen een hulp zijn. Ja, met een beetje fantasie kan een gezinsstudie levendig en afwisselend worden gemaakt. Ouders doen er ook goed aan hun eigen verhouding met Jehovah aan een onderzoek te onderwerpen. Als zij zelf dichter tot Jehovah naderen, kunnen zij hun kinderen helpen hetzelfde te doen. — Deuteronomium 6:5-7.

8. Hoe helpt gebed iemand om tot God te naderen?

⁸ Door gebed wordt men ook geholpen tot God te naderen. Een meisje in de vroege tienerjaren had het gevoel dat zij heen en weer geslingerd werd tussen de christelijke levenswijze en haar omgang met vrienden die haar geloofsovertuiging niet deelden (Jakobus 4:4). Wat deed zij eraan? „Voor de allereerste keer”, bekende ze, „zei  ik echt in gebed tot Jehovah hoe ik me voelde.” Zij concludeerde dat haar gebed was verhoord toen zij uiteindelijk in de christelijke gemeente een vriendin vond die zij in vertrouwen kon nemen. Aangezien zij voelde dat Jehovah haar leidde, begon zij een persoonlijke verhouding met God op te bouwen. Ouders kunnen hun kinderen helpen door de kwaliteit van hun eigen gebeden te verbeteren. Ouders kunnen, wanneer zij als gezin bidden, hun hart uitstorten, zodat hun kinderen de persoonlijke band tussen de ouders en Jehovah voelen.

Wees geduldig maar vastberaden

9, 10. Welk voorbeeld gaf Jehovah door jegens de weerspannige Israëlieten lankmoedig te zijn?

⁹ Wanneer een jongere begint af te drijven, kan het zijn dat hij probeert zich af te zonderen en elke poging van zijn ouders om een geestelijk gesprek met hem te hebben, weerstaat. Wat kunnen ouders in zo’n moeilijke situatie doen? Beschouw eens wat Jehovah met het oude Israël deed. Hij verdroeg de ’hardnekkige’ Israëlieten meer dan 900 jaar voordat hij hen in hun eigenzinnigheid aan hun lot overliet (Exodus 34:9; 2 Kronieken 36:17-21; Romeinen 10:21). Ondanks het feit dat zij hem herhaaldelijk ’op de proef stelden’, was Jehovah barmhartig jegens hen. „Menigmaal wendde hij zijn toorn af, en hij wekte dan niet heel zijn woede op” (Psalm 78:38-42). God was onberispelijk in zijn bemoeienissen met hen. Liefdevolle ouders volgen Jehovah na en zijn geduldig wanneer het kind niet onmiddellijk reageert op hun pogingen om hem te helpen.

¹⁰ Lankmoedig of geduldig zijn komt ook neer op een weigering alle hoop dat een verstoorde verhouding zal verbeteren, op te geven. Jehovah gaf een voorbeeld van de wijze waarop men lankmoedig kan zijn. Hij nam het initiatief door „herhaaldelijk” boden tot de Israëlieten te zenden. Jehovah ’had mededogen met zijn volk’, ook al ’staken zij voortdurend de draak met de boden van de ware God en verachtten zij zijn woorden’ (2 Kronieken 36:15, 16). Hij deed een dringend beroep op de Israëlieten door te zeggen: „Keert alstublieft terug, een ieder van zijn slechte weg” (Jeremia 25:4, 5). Toch schipperde Jehovah niet ten aanzien van zijn rechtvaardige beginselen. De Israëlieten werd geboden naar God en zijn wegen ’terug te keren’.

11. Hoe kunnen ouders lankmoedig maar ferm zijn wanneer zij met een afgedwaald kind te maken hebben?

¹¹ Ouders kunnen Jehovah’s lankmoedigheid navolgen door het afgedwaalde kind niet te vlug  als een hopeloos geval te beschouwen. Zonder de hoop te verliezen kunnen zij het initiatief nemen om de communicatie open te houden of die te herstellen. Terwijl zij aan rechtvaardige beginselen vasthouden, kunnen zij „herhaaldelijk” een dringend beroep doen op het kind om tot de weg der waarheid terug te keren.

Wanneer een minderjarige uitgesloten wordt

12. Welke verantwoordelijkheid hebben ouders ten aanzien van een minderjarige die bij hen woont, maar die uit de gemeente gesloten is?

¹² En als een minderjarige die bij zijn ouders woont nu eens bij ernstig kwaaddoen betrokken raakt en wegens zijn onberouwvolle houding uit de gemeente wordt gesloten? Aangezien het kind bij zijn ouders woont, rust op hen nog steeds de verantwoordelijkheid hem in overeenstemming met Gods Woord te onderwijzen en streng te onderrichten. Hoe kan dit worden gedaan? — Spreuken 6:20-22; 29:17.

13. Hoe kunnen ouders het hart van een dwalend kind proberen te bereiken?

¹³ Het kan mogelijk zijn — ja, het zou het beste zijn — om zulk onderwijs en streng onderricht te geven tijdens een privébijbelstudie. Een ouder moet verder kijken dan de verharde opstelling van het kind en proberen te begrijpen wat er in zijn hart leeft. Wat is de volle omvang van zijn geestelijke ziekte? (Spreuken 20:5) Kan een gevoelige snaar in zijn hart worden geraakt? Welke schriftplaatsen kunnen doeltreffend worden gebruikt? De apostel Paulus verzekert ons: „Het woord van God is levend en oefent kracht uit en is scherper dan enig tweesnijdend zwaard, en het dringt zelfs zover door dat het ziel en geest, en gewrichten en hun merg scheidt, en het kan gedachten en bedoelingen van het hart onderscheiden” (Hebreeën 4:12). Ja, ouders kunnen meer doen dan hun kinderen eenvoudig te vertellen niet opnieuw in kwaaddoen verzeild te raken. Zij kunnen proberen het genezingsproces op gang te brengen en te bevorderen.

14. Wat is de eerste stap die een dwalende jongere dient te nemen om zijn verhouding met Jehovah te herstellen, en hoe kunnen ouders het kind helpen om die stap te doen?

¹⁴ Een dwalende jongere moet zijn verhouding met Jehovah herstellen. De eerste stap die hij moet doen is ’berouw hebben en zich omkeren’ (Handelingen 3:19; Jesaja 55:6, 7). Ouders moeten, wanneer zij de jongere in hun huis helpen berouw te hebben, ’zich onder het kwade in bedwang houden’ en het kind dat niet gunstig gezind is ’met zachtaardigheid onderrichten’ (2 Timotheüs 2:24-26). Zij moeten hem in de bijbelse zin ’terechtwijzen’. Het Griekse woord dat met ’terechtwijzen’ is weergegeven, kan ook vertaald worden met „het overtuigende bewijs leveren” (Openbaring 3:19; Johannes 16:8). Terechtwijzen houdt daarom in dat zij genoeg bewijzen verschaffen om het kind van de zondigheid van zijn handelwijze te overtuigen. Dat is uiteraard niet gemakkelijk. Zo mogelijk kunnen de ouders een beroep doen op zijn hart door alle in bijbels opzicht gepaste middelen aan te wenden om hem te overtuigen. Zij moeten proberen hem te helpen er de noodzaak van in te zien ’het kwade te haten en het goede lief te hebben’ (Amos 5:15). Het kan zijn dat hij weer ’tot bezinning komt uit de strik van de Duivel’.

15. Welke rol speelt het gebed wanneer een dwalende zijn verhouding met Jehovah wil herstellen?

¹⁵ Wil men zijn verhouding tot Jehovah herstellen, dan is gebed onontbeerlijk. Natuurlijk dient niemand ’een verzoek te doen’ betreffende een schaamteloze zonde die duidelijk onberouwvol wordt beoefend door iemand die eens met de christelijke gemeente verbonden is geweest (1 Johannes 5:16, 17; Jeremia 7:16-20; Hebreeën  10:26, 27). Maar ouders kunnen Jehovah vragen hun wijsheid te geven om de situatie aan te pakken (Jakobus 1:5). Als een uitgesloten jongere blijk geeft van berouw maar geen „vrijmoedigheid van spreken tegenover God” heeft, kunnen de ouders bidden dat als God een basis vindt om de dwaling van het kind te vergeven, Zijn wil moge geschieden (1 Johannes 3:21). Het horen van deze gebeden dient de jongere te helpen Jehovah als een barmhartige God te zien. * — Exodus 34:6, 7; Jakobus 5:16.

16. Hoe kunnen wij hulp bieden aan gezinsleden van minderjarigen die uitgesloten zijn?

¹⁶ Als een gedoopte jongere wordt uitgesloten, wordt van de gemeenteleden verwacht dat zij ’niet langer in het gezelschap van hem verkeren’ (1 Korinthiërs 5:11; 2 Johannes 10, 11). Dit kan er uiteindelijk toe bijdragen dat hij ’tot bezinning komt’ en tot Gods beschermende schaapskooi terugkeert (Lukas 15:17). Maar of hij al dan niet terugkeert, gemeenteleden kunnen het gezin waartoe de uitgesloten jongere behoort aanmoedigen. Wij kunnen allemaal naar gelegenheden uitzien om „medegevoel” te betonen en ’teder mededogend’ jegens hen te zijn. — 1 Petrus 3:8, 9.

Hoe anderen kunnen helpen

17. Wat dienen gemeenteleden in gedachte te houden wanneer zij een afgedwaald kind trachten te helpen?

¹⁷ Hoe staat het met een jongere die niet uit de christelijke gemeente is gesloten maar die zwak in het geloof is geworden? „Wanneer één lid lijdt,” schreef de apostel Paulus, „lijden alle andere leden [met hem] mee” (1 Korinthiërs 12:26). Anderen kunnen actieve belangstelling voor zo’n jongere tonen. Natuurlijk is er een mate van voorzichtigheid geboden, aangezien een geestelijk zieke jongere een ongunstige invloed op andere jongeren zou kunnen uitoefenen (Galaten 5:7-9). In één gemeente nodigden goedbedoelende volwassenen die enkele geestelijk zwak geworden jongeren wilden helpen, hen uit om samen populaire muziek te spelen. Hoewel de jongeren er graag op ingingen en genoten van het musiceren, leidde de invloed die zij op elkaar uitoefenden er ten slotte toe dat zij hun banden met de gemeente verbraken (1 Korinthiërs 15:33; Judas 22, 23). Wat het geestelijk zieke kind kan helpen, is niet het organiseren van gezellige bijeenkomsten zonder geestelijke leiding, maar  omgang die ertoe bijdraagt dat hij de smaak van geestelijke dingen te pakken krijgt. *

18. Hoe kunnen wij de houding van de in Jezus’ gelijkenis genoemde vader van de verloren zoon navolgen?

¹⁸ Wanneer een jongere die de gemeente heeft verlaten weer naar de Koninkrijkszaal komt of een congres bezoekt, sta er dan eens bij stil hoe hij zich misschien voelt. Dienen wij hem niet net zo hartelijk te ontvangen als de vader van de verloren zoon in Jezus’ gelijkenis dat deed? (Lukas 15:18-20, 25-32) Een tiener die de christelijke gemeente verliet en later een districtscongres bezocht, zei: „Ik dacht dat iedereen iemand als ik zou negeren, maar de broeders en zusters kwamen naar mij toe en verwelkomden mij. Dat deed me heel veel.” Hij begon de bijbel weer te bestuderen en werd later gedoopt.

Geef het niet op

19, 20. Waarom dienen wij een positieve instelling ten aanzien van een ’verloren’ kind te behouden?

¹⁹ Een ’verloren’ kind helpen ’tot bezinning te komen’, vereist geduld en kan voor ouders en anderen een uitdaging vormen. Maar geef het niet op. „Jehovah is niet traag ten aanzien van zijn belofte, zoals sommigen traagheid beschouwen, maar hij is geduldig met u, omdat hij niet wenst dat er iemand vernietigd wordt, maar wenst dat allen tot berouw geraken” (2 Petrus 3:9). Wij hebben de schriftuurlijke verzekering dat Jehovah wil dat mensen berouw hebben en leven. In feite heeft hij het initiatief genomen door een regeling te treffen om mensen met zichzelf te verzoenen (2 Korinthiërs 5:18, 19). Zijn geduld heeft het voor miljoenen mensen mogelijk gemaakt tot bezinning te komen. — Jesaja 2:2, 3.

²⁰ Dienen ouders dan niet elke mogelijke schriftuurlijke methode aan te wenden om hun ’verloren’ minderjarige te helpen tot bezinning te komen? Wees net als Jehovah lankmoedig terwijl u positieve stappen doet om uw kind te helpen tot Jehovah terug te keren. Houd krachtig vast aan bijbelse beginselen en tracht, terwijl u tot Jehovah om zijn hulp bidt, zijn eigenschappen liefde, gerechtigheid en wijsheid te weerspiegelen. Net als veel verharde opstandigen gunstig hebben gereageerd op Jehovah’s liefdevolle uitnodiging om terug te keren, kan het heel goed zijn dat uw verloren zoon of dochter naar Gods beschermende kudde terugkeert. — Lukas 15:6, 7.

[Voetnoten]

Kunt u zich dit herinneren?

• Wat kan de grondoorzaak zijn van het probleem wanneer jongeren de gemeente verlaten?

• Hoe kunnen jongeren geholpen worden een persoonlijke band met Jehovah aan te kweken?

• Waarom dienen ouders lankmoedig maar ferm te zijn wanneer zij een ’verloren’ kind helpen?

• Hoe kunnen gemeenteleden een ’verloren’ jongere helpen terug te keren?

[Studievragen]

[Illustratie op blz. 15]

Het innige gebed van ouders kan hun kinderen helpen de persoonlijke band tussen de ouders en Jehovah te voelen

[Illustratie op blz. 15]

Het lezen van het Woord van God is onontbeerlijk om een hechte band met Jehovah aan te kweken

[Illustratie op blz. 17]

Verwelkom een ’verloren’ kind wanneer hij ’tot bezinning komt’

[Illustratie op blz. 18]

Doe positieve stappen om uw kind te helpen tot Jehovah terug te keren