U hebt een geoefend geweten nodig

Het beloofde een onvergetelijke dag te worden voor de passagiers en de bemanning van Vlucht 901 van Air New Zealand, die op weg was naar Antarctica. Camera’s werden in de aanslag gehouden en er heerste een feestelijke stemming toen de DC-10 het witte continent naderde om vanaf geringe hoogte een schitterend uitzicht te bieden.

DE GEZAGVOERDER, al vijftien jaar piloot, had er meer dan 11.000 vlieguren op zitten. Vóór het vertrek had hij zorgvuldig het vluchtplan in zijn boordcomputer ingevoerd, niet wetend dat de navigatiecoördinaten die hij had ontvangen, onjuist waren. Terwijl de DC-10 op een hoogte van iets minder dan 600 meter door een wolk vloog, sloeg het toestel tegen de lagere hellingen van de Mount Erebus te pletter, waardoor alle 257 inzittenden de dood vonden.

Net zoals vliegtuigen in deze tijd uitgerust zijn met computers waarop men zich verlaat om in het luchtruim te navigeren, beschikken mensen over een geweten dat hen op hun levenspad leidt. De vreselijke tragedie van Vlucht 901 kan ons enkele krachtige lessen over ons geweten leren. Op dezelfde manier als bijvoorbeeld vliegveiligheid afhankelijk is van een juist functionerend navigatiesysteem en precieze oriëntatiepunten, hangt ons geestelijke, morele en zelfs fysieke welzijn af van een gevoelig geweten dat door juiste morele oriëntatiepunten wordt geleid.

Helaas zijn zulke oriëntatiepunten in de huidige wereld snel aan het verdwijnen of worden ze genegeerd. „We horen vandaag de dag nogal eens dat Johnny [de gemiddelde Amerikaanse schooljongen] niet kan lezen en schrijven en dat hij er moeite mee heeft Frankrijk op de kaart te vinden”, zei een Amerikaanse onderwijzeres. „Daar komt nog bij dat Johnny moeilijk goed van kwaad kan onderscheiden. Aan de lijst van onderwijsproblemen moet, behalve onvermogen op het gebied van lezen, schrijven en rekenen, grote morele verwarring worden toegevoegd.” Ze merkte eveneens op dat „de tegenwoordige jeugd in een moreel wazig milieu leeft. Vraag een van de jongeren of er zoiets als ’goed en kwaad’ bestaat, en plotseling krijg je te maken met een verwarde, nerveuze en onzekere puber die met een mond vol tanden staat. . . . Deze verwarring neemt eerder toe dan af wanneer ze eenmaal hoger onderwijs gaan volgen.”

De verwarring wordt onder andere veroorzaakt door moreel relativisme, een wijdverbreide zienswijze dat maatstaven variëren naargelang van iemands persoonlijke of culturele voorkeur. Stel u eens voor wat er zou gebeuren als piloten niet op vaste oriëntatiepunten zouden navigeren maar op bakens die volkomen onverwacht werden verplaatst en soms helemaal verdwenen! Rampen zoals die bij de Erebus zouden ongetwijfeld aan de orde van de dag zijn. Evenzo haalt de wereld, omdat ze vaststaande morele maatstaven heeft laten varen, een afschuwelijke en steeds groter wordende oogst aan ellende en dood binnen doordat gezinnen worden verscheurd door ontrouw en miljoenen mensen lijden als gevolg van aids of een andere seksueel overdraagbare aandoening.

Moreel relativisme klinkt misschien wereldwijs, maar in werkelijkheid zijn de aanhangers ervan als de Ninevieten uit de oudheid, die niet het verschil tussen ’hun rechter- en hun linkerhand’ onderscheidden. Degenen die de opvattingen van moreel relativisme huldigen, lijken op de afvallige Israëlieten, die zeiden dat „goed slecht is en slecht goed”. — Jona 4:11; Jesaja 5:20.

Waarheen kunnen we ons dus wenden voor duidelijke, ondubbelzinnige wetten en beginselen op grond waarvan we ons geweten kunnen oefenen zodat het een veilige gids zal zijn? Miljoenen  mensen hebben ontdekt dat de bijbel alleszins in die behoefte voorziet. Van moraliteit tot werkethiek en van kinderopvoeding tot de aanbidding van God — de bijbel slaat niets belangrijks over (2 Timotheüs 3:16). Hij blijkt door alle eeuwen heen volledig betrouwbaar te zijn. Omdat de bijbelse morele maatstaven door de allerhoogste autoriteit, onze Schepper, werden vastgesteld, gelden ze voor alle mensen. We hoeven met betrekking tot de moraal dus niet in onzekerheid te leven.

Vandaag de dag wordt uw geweten echter als nooit tevoren belaagd. Hoe is dat mogelijk? En hoe kunt u uw geweten behoeden? Om te beginnen is het verstandig te weten te komen waar de aanval zijn oorsprong vindt en van welke tactieken bij die aanval gebruik wordt gemaakt. Dat zal in het volgende artikel worden besproken.