„Wie zeggen de mensen dat ik ben?”

DE KERSTTIJD is weer aangebroken. Over de hele wereld verkiezen mensen een verjaardag te vieren. De verjaardag van wie? Van de Zoon van God of gewoon van een vrome jood die vastbesloten was de religie die in de eerste eeuw in zijn omgeving werd beoefend, te hervormen? Was het de verjaardag van een voorvechter van de armen, van een opstandeling die zo’n bedreiging voor het Romeinse Rijk vormde dat hij werd terechtgesteld, of misschien van een wijsgeer die de nadruk legde op zelfkennis en een innerlijk koninkrijk van wijsheid? U hebt redenen u af te vragen: ’Wie was Jezus Christus eigenlijk?’

Jezus zelf was geïnteresseerd in de reactie van de mensen op die vraag. „Wie zeggen de mensen dat ik ben?”, vroeg hij eens aan zijn discipelen (Markus 8:27). Waarom die vraag? Velen waren er al mee opgehouden hem te volgen. Anderen verkeerden kennelijk in verwarring en waren teleurgesteld nadat hij had geweigerd op hun pogingen om hem koning te maken in te gaan. Bovendien had Jezus, toen hij hiertoe door zijn vijanden werd uitgedaagd, geen teken uit de hemel gegeven om te bewijzen wie hij was. Welk antwoord gaven zijn apostelen derhalve op de vraag over Jezus’ identiteit? Ze noemden enkele van de opvattingen die onder het volk opgang maakten: „Sommigen zeggen Johannes de Doper,  anderen Elia, weer anderen Jeremia of een van de profeten” (Mattheüs 16:13, 14). De vele minder vleiende benamingen voor Jezus die in Palestina werden gehoord — godslasteraar, charlatan, valse profeet en zelfs waanzinnige — lieten ze onvermeld.

De vele gezichten van Jezus

Als Jezus dezelfde vraag in deze tijd zou stellen, zou hij ze misschien zelfs anders formuleren: „Wie zeggen de geleerden dat ik ben?” Opnieuw zouden de antwoorden waarschijnlijk op de volgende reactie neerkomen: er zijn veel verschillende meningen. „Jezus is een paard dat door verschillende mensen in allerlei richtingen is bereden”, zei David Tracy van de University of Chicago. Gedurende de afgelopen eeuw hebben geleerden zich van een groot aantal ingewikkelde sociologische, antropologische en literaire methoden bediend in hun pogingen een antwoord te formuleren op de vraag wie Jezus eigenlijk was. Wie zien ze uiteindelijk achter het gezicht van Jezus?

Sommige geleerden blijven vasthouden aan de bewering dat de historische Jezus een eschatologische joodse profeet was die opriep tot berouw. Ze laten echter na hem Gods Zoon, Messias en Loskoper te noemen. De meesten trekken het bijbelse verslag over zijn hemelse oorsprong en zijn opstanding in twijfel. Voor anderen was Jezus gewoon een man die door zijn voorbeeldige leven en onderwijzingen de aanzet heeft gegeven tot het ontstaan van verscheidene geloofsovertuigingen die uiteindelijk in het christendom werden opgenomen. En zoals in Theology Today wordt opgemerkt, bezien weer anderen Jezus als „een cynicus, een rondtrekkende wijsgeer of een plattelandsmysticus; de stichter van een gemeenschap, een creatieve hippie die uithaalt naar de gevestigde orde, of een gewiekste provocateur die met een vlotte babbel inspeelt op de roerige, maatschappelijk explosieve situatie die in de verarmde dorpen van het achtergebleven Palestina bestaat”.

Er zijn nog uitzonderlijker opvattingen. Het denkbeeld van een zwarte Jezus duikt op in rapmuziek, op openbare kunstwerken en zelfs in de danskunst. * Anderen speculeren dat Jezus in werkelijkheid een vrouw was. In de zomer van 1993 zagen bezoekers van de Orange County Fair (Californië) een beeld van „Christie”, een naakte, vrouwelijke „Christus” aan het kruis. Ongeveer in dezelfde tijd werd in New York „Christa” — een gekruisigde vrouwelijke „Jezus” — vertoond. Beide beelden deden veel stof opwaaien. En begin 1999 kon men in boekwinkels een boek vinden „over de liefde tussen het Jongetje Jezus en zijn hond, Engel”. Hun onderlinge band wordt beschreven als „geestelijk roerend en blijkt zo hecht te zijn dat zowel de jongen als de hond bereid zijn hun leven voor elkaar op te offeren”.

Maakt het echt wat uit?

Waarom zou u zich moeten interesseren voor wie Jezus was en is? In de eerste plaats omdat, om Napoleon aan te halen, ’Jezus Christus invloed op en gezag over Zijn onderdanen heeft uitgeoefend zonder zichtbaar, lichamelijk tegenwoordig te zijn’. Door zijn dynamische leringen en door de manier waarop hij heeft geleefd, heeft Jezus gedurende bijna tweeduizend jaar krachtig invloed uitgeoefend op het leven van miljarden mensen. Eén schrijver bracht dit passend onder woorden: „Alle legers die ooit zijn opgetrokken en alle vloten die ooit zijn gebouwd en alle parlementen die ooit in zitting zijn bijeengekomen en alle koningen die ooit hebben geregeerd — die alle bij elkaar genomen, hebben het leven van de mens op deze aarde niet zo krachtig beïnvloed.”

Bovendien moet u weten wie Jezus was en is omdat hij rechtstreeks invloed zal uitoefenen op uw toekomst. U hebt de gelegenheid om een onderdaan te worden van een opgerichte hemelse regering — het Koninkrijk van God onder Jezus. Onze met problemen kampende planeet zal onder Jezus’ leiding worden hersteld en haar schitterende biodiversiteit en ecologische evenwicht terugkrijgen. De bijbelse profetieën verzekeren ons dat onder Jezus’ koninkrijk de hongerigen gevoed, de armen verzorgd, de zieken gezond gemaakt en de doden tot leven teruggebracht zullen worden.

U dient beslist te weten wat voor persoon er aan het hoofd van zo’n dringend noodzakelijke regering staat. Het volgende artikel zal u helpen inzicht te krijgen in de echte Jezus.

[Voetnoot]