Hoe belangrijk is reinheid?

REINHEID betekent voor de een iets anders dan voor de ander. Wanneer een klein jongetje bijvoorbeeld van zijn moeder te horen krijgt dat hij zijn handen en gezicht moet wassen, denkt hij misschien dat het voldoende is wanneer hij zijn vingers onder de lopende kraan houdt en zijn lippen nat maakt. Maar Moeder weet wel beter. Ze neemt hem weer mee naar de badkamer en boent zijn handen en gezicht met veel water en zeep — ondanks zijn luide protesten!

Uiteraard zijn de normen betreffende reinheid niet over de hele wereld hetzelfde en groeien mensen op met uiteenlopende ideeën over reinheid. In vroeger tijden werden schoolkinderen in veel landen door een schone, ordelijke schoolomgeving geholpen goede gewoonten op het gebied van reinheid te ontwikkelen. Tegenwoordig ligt er op sommige schoolterreinen zoveel afval en puin dat ze meer op een vuilstortplaats lijken dan op een plek waar gespeeld of gesport kan worden. En hoe staat het met het klaslokaal? Darren, een conciërge op een middelbare school in Australië, merkt op: „Nu zie je ook vuil in de klas.” Sommige leerlingen vatten het als een straf op als hun gezegd wordt iets op te rapen of op te ruimen. Het probleem is dat sommige leraren opruimen inderdaad als een strafmiddel gebruiken.

Aan de andere kant zijn volwassenen in het dagelijks leven of in het bedrijfsleven niet altijd het toonbeeld van reinheid. Veel openbare gelegenheden worden bijvoorbeeld rommelig en vies achtergelaten. Sommige industrieën vervuilen het milieu. De vervuiling wordt echter niet veroorzaakt door gezichtloze industrieën en bedrijven, maar door mensen. Hoewel hebzucht waarschijnlijk de voornaamste oorzaak is van het wereldwijde probleem van vervuiling en de vele kwalijke gevolgen ervan, is een deel van het probleem het gevolg van onreine persoonlijke gewoonten. Een voormalig gouverneur-generaal van de Australische federatie steunde deze conclusie met de woorden: „Alle volksgezondheidskwesties zijn terug te voeren op de aandacht van die ene man, die ene vrouw, dat ene kind.”

Toch hebben sommigen het gevoel dat reinheid een persoonlijke zaak is die niemand iets aangaat. Is dat echt zo?

In verband met ons voedsel kan het belang van reinheid niet genoeg worden beklemtoond — of we dat voedsel nu op de markt kopen, of in een restaurant of bij een vriend thuis eten. Van personen die met het voedsel dat we eten omgaan of het serveren,  wordt een hoog niveau van reinheid verwacht. Vieze handen — van hen of van ons — kunnen de oorzaak zijn van veel ziekten. Hoe staat het met ziekenhuizen, de plaatsen waar we zeker verwachten reinheid aan te treffen? The New England Journal of Medicine berichtte dat het feit dat artsen en verpleegkundigen hun handen niet wassen, wellicht helpt verklaren waarom patiënten in ziekenhuizen infecties oplopen die dan weer behandeld moeten worden — iets wat wel $10 miljard per jaar kost. We mogen verwachten dat niemand onze gezondheid in gevaar brengt door zijn onreine gewoonten.

Het is ook een zeer ernstige zaak wanneer iemand — opzettelijk of onnadenkend — onze watervoorraden vervuilt. En hoe veilig is het om met blote voeten op een strand te lopen waar men gebruikte injectienaalden kan tegenkomen die door drugsverslaafden en anderen zijn achtergelaten? Misschien van nog groter belang voor ons is de vraag: Wordt er bij ons thuis reinheid betracht?

Suellen Hoy stelt in haar boek Chasing Dirt de vraag: „Zijn we nog net zo schoon als vroeger?” Ze antwoordt: „Waarschijnlijk niet.” Ze noemt veranderende sociale waarden als de hoofdreden. Naarmate mensen steeds minder tijd thuis doorbrengen, betalen ze gewoon iemand anders om voor hen het schoonmaakwerk te doen. Het gevolg is dat het schoonhouden van iemands omgeving voor hem of haar niet langer prioriteit heeft. „Ik maak de douche niet schoon — ik maak mezelf schoon”, zei een man. „Al is mijn huis vies, ik ben tenminste schoon.”

Reinheid is echter veel meer dan de buitenkant. Het is een allesomvattende ethiek van gezond leven. Het is ook een toestand van de geest en van het hart die te maken heeft met onze moraal en aanbidding. Laten we daar eens nader op ingaan.