Uw keuze van beginselen

LEEFT u volgens principes? Of vindt u ethiek een beetje ouderwets? In feite laat iedereen zich leiden door een of ander principe dat hij of zij belangrijk acht. Een principe of beginsel kan worden gedefinieerd als „een persoonlijk richtsnoer voor juist gedrag”. Beginselen beïnvloeden onze beslissingen en bepalen de koers die we in het leven volgen. Beginselen kunnen fungeren als een kompas.

Jezus spoorde zijn volgelingen bijvoorbeeld aan zich te houden aan de Gulden Regel die te vinden is in Mattheüs 7:12: „Alle dingen dan die gij wilt dat de mensen voor u doen, moet ook gij insgelijks voor hen doen.” De volgelingen van Confucius houden zich aan de beginselen van li en jen, die gaan over goede eigenschappen als vriendelijkheid, nederigheid, respect en loyaliteit. Zelfs mensen die niet religieus zijn hebben enkele prioriteiten of richtlijnen die hun gedrag bepalen.

Wat voor beginselen?

We doen er echter goed aan in gedachte te houden dat beginselen óf goed óf slecht kunnen zijn. Een groeiend aantal mensen wordt bijvoorbeeld gemotiveerd door iets wat de afgelopen tien jaar of langer wordt aangemerkt als de „ik eerst”-houding. Hoewel velen de uitdrukking misschien niet kennen of het gevoel kunnen hebben dat die niet op hen slaat, is de „ik eerst”-houding een beginsel bij gebrek aan beter, dat wil zeggen een gedragslijn waartoe velen hun toevlucht nemen wanneer ze hoge gedragsnormen laten varen. Of de „ik eerst”-houding nu wel of niet met die term wordt aangeduid, ze is een uiting van zelfzucht en vaak gaat ze vergezeld van dwaas materialisme. „We hebben slechts twee principes”, beweerde een directeur van een televisiemaatschappij in China. „Het ene is voldoen aan de vraag. Het andere is geld verdienen.”

De „ik eerst”-houding kan als een magneet werken. En welke invloed heeft een magneet op een kompas? Wanneer die twee zich naast elkaar bevinden, zal de kompasnaald in de verkeerde richting gaan wijzen. Evenzo kan de „ik eerst”-houding iemands morele kompas, of code van juist gedrag, in de war brengen door alles ondergeschikt te maken aan de verlangens van de persoon.

Zou het u verbazen te vernemen dat de „ik eerst”-houding geen verschijnsel is dat zich pas in deze tijd is gaan voordoen? Deze benadering van het leven vond haar oorsprong in de tuin van Eden toen onze eerste ouders afstapten van de gedragscode die onze Schepper had vastgelegd. Dat veranderde hun morele kompas. Als nakomelingen van Adam en Eva zijn mensen belast met dezelfde levensbeschouwing die later werd betiteld als de „ik eerst”-houding. — Genesis 3:6-8, 12.

De verbreiding van die houding is in het bijzonder waar te nemen gedurende de periode die de bijbelse profetie „de laatste dagen” noemt, gekenmerkt door ’kritieke tijden, die moeilijk zijn door te komen’. Veel mensen hebben ’zichzelf lief’. Het is dan  ook geen wonder dat we druk ondervinden om de „ik eerst”-benadering over te nemen. — 2 Timotheüs 3:1-5.

Misschien bent u het wel eens met een jongere genaamd Olaf, die aan een Europees bijkantoor van Jehovah’s Getuigen schreef: „Het is heel moeilijk in moreel opzicht rechtschapen te blijven, vooral voor ons jongeren. Blijf ons alstublieft herinneren aan de noodzaak vast te houden aan bijbelse beginselen.”

Olafs zienswijze getuigde van onderscheidingsvermogen. Godvruchtige beginselen kunnen ons — jong of oud — helpen aan hoge maatstaven op het gebied van gedrag vast te houden. Ze kunnen ons ook in staat stellen ons te verzetten tegen een „ik eerst”-houding, of die nu zo wordt genoemd of niet. Indien u meer zou willen leren over hoe bijbelse beginselen u werkelijk kunnen helpen, beschouw dan eens het volgende artikel.

[Illustraties op blz. 4]

Veel mensen tonen tegenwoordig geen respect voor de behoeften van anderen