U kunt eenzaamheid overwinnen

WIE durft te beweren nog nooit het leed te hebben ervaren dat door eenzaamheid wordt veroorzaakt? Er zijn veel factoren waardoor men zich eenzaam kan voelen. De eenzaamheid van vrouwen die nooit getrouwd zijn of van degenen die weduwe geworden of gescheiden zijn, kan echter bijzonder intens zijn.

Een jonge christelijke vrouw bijvoorbeeld die Frances * heet, vertelt: „Tegen de tijd dat ik 23 werd, leek het wel of al mijn vrienden getrouwd waren, en ik bleef alleen.” Het gevoel van isolement kan toenemen naarmate de jaren voorbijgaan en huwelijksvooruitzichten beperkter worden. „Het was nooit mijn bedoeling ongehuwd te blijven, en als de gelegenheid zich voordoet zou ik alsnog graag trouwen”, geeft Sandra toe, die nu achter in de veertig is. Angela, in de vijftig, zegt: „Ik heb niet een bewuste keuze gemaakt om ongehuwd te blijven, maar zo is het gewoon gegaan. Er waren heel weinig vrijgezelle broeders in het gebied waar ik als speciale pionierster aan toegewezen werd.”

Het is prijzenswaardig dat veel christelijke vrouwen ervoor kiezen niet te trouwen omdat ze loyaal acht slaan op Jehovah’s raad om „alleen in de Heer” te trouwen (1 Korinthiërs 7:39). Sommigen passen zich goed aan de ongehuwde staat aan, maar anderen bemerken dat het verlangen om te trouwen en kinderen te krijgen met de jaren toeneemt. „Ik draag door het gemis van een huwelijkspartner constant een emotionele leegte met me mee”, bekent Sandra.

Andere factoren, zoals de zorg voor bejaarde ouders, kunnen het gevoel van eenzaamheid nog intenser maken. „Omdat ik niet getrouwd ben, verwachtte de familie dat ik voor onze bejaarde ouders zou zorgen”, zegt Sandra. „Twintig jaar heb ik, hoewel we thuis met zes kinderen waren, het grootste deel van deze verantwoordelijkheid gedragen. Het leven zou veel makkelijker geweest zijn als ik een man had gehad om me te steunen.”

Frances noemt een ander aspect waardoor haar eenzaamheid wordt versterkt. Ze zegt: „Soms vragen mensen me rechtstreeks: ’Waarom ben je niet getrouwd?’ Zo’n opmerking geeft me het gevoel dat mijn ongehuwde staat op de een of andere manier mijn fout is. Op bijna elke bruiloft waar ik kom, stelt iemand me de gevreesde vraag: ’En wanneer ga jij trouwen?’ Dan begin ik te denken: ’Als geestelijk gezinde broeders niet in me geïnteresseerd zijn, heb ik wellicht niet de noodzakelijke christelijke hoedanigheden of ben ik misschien gewoon niet aantrekkelijk.’”

Hoe kunnen gevoelens van isolement en eenzaamheid overwonnen worden? Wat kunnen anderen zo mogelijk doen om te helpen?

 Vertrouw op Jehovah

De psalmist zong: „Werp uw last op Jehóvah, en hijzelf zal u schragen. Nooit zal hij toelaten dat de rechtvaardige wankelt” (Psalm 55:22). Het woord „last” in de Hebreeuwse tekst betekent letterlijk „lot” of deel, en duidt op de zorgen en angsten die we tengevolge van onze levensomstandigheden zouden kunnen ervaren. Jehovah is zich meer dan iemand anders van deze lasten bewust en kan ons de kracht geven ermee om te gaan. Vertrouwen in Jehovah God heeft Angela geholpen het gevoel van eenzaamheid aan te kunnen. Ze vertelt over haar volletijddienst: „Toen ik met pionieren begon, woonden mijn partner en ik ver van de dichtstbijzijnde gemeente vandaan. We leerden ons volledig op Jehovah te verlaten, en deze afhankelijkheid heeft me mijn hele leven geholpen. Wanneer ik negatieve gedachten heb, spreek ik tot Jehovah en hij helpt me. Psalm 23 is altijd een grote troost geweest, en ik lees die psalm regelmatig.”

De apostel Paulus had een opmerkelijke last te dragen. Bij ten minste drie gelegenheden had hij ’de Heer dringend verzocht dat zijn doorn in het vlees van hem zou wijken’. Paulus werd niet op een wonderbaarlijke manier geholpen, maar hij ontving wel de belofte dat Gods onverdiende goedheid hem staande zou houden (2 Korinthiërs 12:7-9). Paulus ontdekte ook het geheim van tevredenheid. Hij schreef later: „In alles en in alle omstandigheden heb ik van beide het geheim geleerd: verzadigd te zijn en honger te lijden, overvloed te hebben en gebrek te lijden. Voor alle dingen bezit ik de sterkte door hem die mij kracht verleent.” — Filippenzen 4:12, 13.

Hoe kan men Gods kracht verkrijgen wanneer men zich ontmoedigd of eenzaam voelt? Paulus schreef: „Weest over niets bezorgd, maar laat in alles door gebed en smeking te zamen met dankzegging uw smeekbeden bij God bekend worden; en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal uw hart en uw geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus” (Filippenzen 4:6, 7). Sandra past deze raad toe. Ze legt uit: „Omdat ik ongehuwd ben, breng ik veel tijd alleen door. Dit geeft me ruimschoots de gelegenheid om tot Jehovah te bidden. Ik heb een heel hechte band met hem en kan hem vrijuit mijn problemen en vreugden vertellen.” En Frances zegt: „In mijn eentje tegen negatieve gevoelens vechten is een constante strijd. Maar het helpt enorm dat ik mijn gevoelens openhartig met Jehovah kan delen. Ik ben ervan overtuigd dat Jehovah belangstelling heeft voor alles wat mijn geestelijke en emotionele welzijn zou kunnen beïnvloeden.” — 1 Timotheüs 5:5.

„Blijft elkaars lasten dragen”

Binnen de christelijke broederschap hoeven lasten niet alleen te worden gedragen. „Blijft elkaars lasten dragen en vervult aldus de wet van de Christus”, spoorde de apostel Paulus aan (Galaten 6:2). Door onze omgang met medechristenen kunnen we „het goede woord” van aanmoediging ontvangen dat de vracht van eenzaamheid kan verlichten. — Spreuken 12:25.

Beschouw ook eens wat de Schrift over de dochter van Israëls rechter Jefta zegt. Vóór zijn overwinning op de vijandelijke strijdkrachten van Ammon legde Jefta een gelofte af dat hij de eerste van zijn huisgezin die naar buiten kwam om hem te feliciteren, aan Jehovah zou geven. Dat bleek zijn dochter te zijn (Rechters 11:30, 31, 34-36). Hoewel dit betekende dat ze ongehuwd zou blijven en haar normale intentie om een gezin te stichten zou opgeven, onderwierp Jefta’s dochter zich bereidwillig aan deze gelofte en diende de rest van haar leven in het heiligdom te Silo. Bleef haar offer onopgemerkt? Integendeel: „Van jaar tot jaar waren de dochters van Israël gewoon de dochter van de Gileadiet Jefta vier dagen in het jaar lof te gaan toezwaaien” (Rechters 11:40). Ja, het ontvangen van lof kan aanmoedigend zijn. Laten we daarom niet nalaten degenen die het verdienen, te prijzen.

We doen er ook goed aan Jezus’ voorbeeld te beschouwen. Hoewel het niet de joodse gewoonte was dat mannen met vrouwen spraken, bracht Jezus tijd met Maria en Martha door.  Waarschijnlijk waren ze ofwel weduwen of ongehuwde vrouwen. Jezus wilde dat ze allebei de geestelijke voordelen van zijn vriendschap genoten (Lukas 10:38-42). We kunnen Jezus’ voorbeeld navolgen door onze ongehuwde geestelijke zusters bij gezellige gelegenheden te betrekken en door er regelingen voor te treffen met hen in de prediking samen te werken (Romeinen 12:13). Stellen ze die aandacht op prijs? Een zuster zei: „Ik weet dat de broeders en zusters van me houden en me waarderen, maar ik ben er dankbaar voor wanneer ze een persoonlijker belangstelling voor me hebben.”

„Aangezien we niet iemand hebben die bij ons hoort,” legt Sandra uit, „hebben we meer behoefte aan liefde, aan het gevoel een deel te zijn van het gezin van geestelijke broeders en zusters.” Het is duidelijk dat Jehovah om zulke personen geeft, en we werken met hem samen wanneer we hun het gevoel geven nodig en geliefd te zijn (1 Petrus 5:6, 7). Zo’n bezorgdheid zal niet onopgemerkt blijven, want „hij die gunst betoont aan de geringe, leent aan Jehovah, en zijn bejegening zal Hij [Jehovah God] hem vergelden”. — Spreuken 19:17.

„Een ieder zal zijn eigen vracht dragen”

Hoewel anderen kunnen helpen en hun steun heel aanmoedigend kan zijn, ’zal een ieder zijn eigen vracht dragen’ (Galaten 6:5). Bij het dragen van de vracht van eenzaamheid moeten we ons echter van bepaalde gevaren bewust zijn. Eenzaamheid zou ons bijvoorbeeld kunnen overmeesteren als we in emotioneel opzicht in onze schulp kruipen. We kunnen eenzaamheid daarentegen overwinnen met liefde (1 Korinthiërs 13:7, 8). Geven en delen is de beste manier om geluk te vinden — ongeacht onze omstandigheden (Handelingen 20:35). „Ik heb niet al te veel tijd om aan eenzaam zijn te denken”, zegt een hardwerkende pionierster. „Wanneer ik me nuttig voel en het druk heb, voel ik me niet eenzaam.”

We moeten ook oppassen dat eenzaamheid ons niet zo ver drijft dat we een onverstandige relatie aangaan. Wat zou het bijvoorbeeld jammer zijn als we toelaten dat het verlangen om te trouwen ons verblindt voor de vele problemen die uit een huwelijk met een ongelovige voortvloeien en vooral voor de bijbelse raad om zo’n juk te vermijden! (2 Korinthiërs 6:14) Een gescheiden christelijke vrouw zei: „Er is iets wat nog veel erger is dan ongehuwd te zijn. Dat is met de verkeerde persoon gehuwd te zijn.”

Een probleem dat niet kan worden opgelost, moet misschien verduurd worden, althans voorlopig. Met Gods hulp kan het gevoel van eenzaamheid worden verduurd. Laten we, terwijl we ermee voortgaan Jehovah te dienen, het volste vertrouwen hebben dat eens al onze behoeften op de best mogelijke manier bevredigd zullen worden. — Psalm 145:16.

[Voetnoot]

[Illustraties op blz. 28]

Eenzaamheid kan worden overwonnen door te geven en te delen