Laat uw schreden leiden door goddelijke beginselen
Laat uw schreden leiden door goddelijke beginselen
’Jehovah leert u uzelf baat te verschaffen.’ — JESAJA 48:17.
1. Hoe leidt de Schepper mensen?
TERWIJL wetenschappers hun best doen om de geheimen van het universum te ontsluieren, staan zij versteld van de enorme hoeveelheid energie die overal in de kosmos om ons heen te vinden is. Onze zon — een middelgrote ster — produceert evenveel energie als zouden er „elke seconde 100 miljard waterstofbommen exploderen”. De Schepper kan zulke enorme hemellichamen door zijn onbeperkte kracht beheersen en leiden (Job 38:32; Jesaja 40:26). Hoe staat het met ons mensen, begiftigd met een vrije wil, een moreel besef, een denkvermogen en het vermogen om geestelijke dingen te vatten? Op welke manier heeft onze Maker het verkozen onze gids te zijn? Hij leidt ons liefdevol door middel van zijn volmaakte wetten en verheven beginselen, in samenwerking met ons goed geoefende geweten. — 2 Samuël 22:31; Romeinen 2:14, 15.
2, 3. In wat voor gehoorzaamheid schept God behagen?
2 God schept behagen in met verstand begiftigde schepselen die het verkiezen hem te gehoorzamen (Spreuken 27:11). In plaats van ons zo te programmeren dat wij ons als verstandeloze robots blindelings onderwerpen, begiftigde Jehovah ons met een vrije wil zodat wij weloverwogen beslissingen kunnen nemen om te doen wat juist is. — Hebreeën 5:14.
3 Jezus, die zijn Vader op volmaakte wijze weerspiegelde, zei tot zijn discipelen: „Gij zijt mijn vrienden indien gij doet wat ik u gebied. Ik noem u niet langer slaven” (Johannes 15:14, 15). In oude tijden had een slaaf geen andere keus dan de bevelen van zijn meester te gehoorzamen. Vriendschap daarentegen ontstaat door het tentoonspreiden van hoedanigheden die het hart raken. Wij kunnen Jehovah’s vrienden worden (Jakobus 2:23). Deze vriendschap wordt versterkt door wederzijdse liefde. Jezus bracht gehoorzaamheid aan God in verband met liefde toen hij zei: „Indien iemand mij liefheeft, zal hij mijn woord onderhouden, en mijn Vader zal hem liefhebben” (Johannes 14:23). Met het oog daarop — en om ons veilig te leiden — nodigt Jehovah ons uit overeenkomstig zijn beginselen te leven.
Goddelijke beginselen
4. Hoe zou u beginselen omschrijven?
4 Wat zijn beginselen? Een beginsel wordt wel gedefinieerd als een algemene of fundamentele waarheid; een allesomvattende en fundamentele wet, leerstelling of aanname waarop andere worden gebaseerd of waarvan andere worden afgeleid. Een zorgvuldige studie van de bijbel onthult dat onze hemelse Vader voorziet in fundamentele richtlijnen die op allerlei situaties en terreinen van het leven van toepassing zijn. Hij doet dit met het oog op ons eeuwige welzijn. Dat is in overeenstemming met wat de wijze koning Salomo schreef: „Hoor, mijn zoon, en neem mijn woorden aan. Dan zullen voor u de levensjaren vele worden. Ik wil u zelfs in de weg der wijsheid onderrichten; ik wil u doen treden in de sporen der oprechtheid” (Spreuken 4:10, 11). De grondbeginselen die door Jehovah zijn verschaft, oefenen invloed uit op onze verhouding met hem en met onze medemensen, en op onze aanbidding en ons dagelijks leven (Psalm 1:1). Laten wij eens enkele van die grondbeginselen beschouwen.
5. Geef voorbeelden van enkele grondbeginselen.
5 Over onze verhouding met Jehovah zei Jezus: „Gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand” (Mattheüs 22:37). Bovendien verschaft God beginselen die verband houden met onze omgang met medemensen, zoals de Gulden Regel: „Alle dingen dan die gij wilt dat de mensen voor u doen, moet ook gij insgelijks voor hen doen” (Mattheüs 7:12; Galaten 6:10; Titus 3:2). Met betrekking tot aanbidding krijgen wij de vermaning: „Laten wij op elkaar letten ten einde tot liefde en voortreffelijke werken aan te sporen, het onderling vergaderen niet nalatend” (Hebreeën 10:24, 25). Wat de alledaagse aspecten van ons leven betreft, zegt de apostel Paulus: „Hetzij gij . . . eet of drinkt of iets anders doet, doet alle dingen tot Gods heerlijkheid” (1 Korinthiërs 10:31). Er staan nog talloze andere beginselen in Gods Woord.
6. Hoe verschillen beginselen van wetten?
6 Beginselen zijn levende, fundamentele waarheden, en verstandige christenen leren die beginselen lief te hebben. Jehovah inspireerde Salomo ertoe te schrijven: „Schenk toch aandacht aan mijn woorden. Neig tot mijn gezegden uw oor. Mogen ze niet wijken uit uw ogen. Bewaar ze midden in uw hart. Want ze zijn leven voor wie ze vinden en gezondheid voor heel hun vlees” (Spreuken 4:20-22). Hoe verschillen beginselen van wetten? Beginselen verschaffen de basis voor wetten. Regels, die meestal specifiek zijn, zijn misschien voor een of andere specifieke tijd of situatie, maar beginselen zijn tijdloos (Psalm 119:111). Goddelijke beginselen raken niet uit de tijd en gaan niet voorbij. De geïnspireerde woorden van de profeet Jesaja blijken waar te zijn: „Het groene gras is verdord, de bloesem is verwelkt; maar wat het woord van onze God betreft, het zal tot onbepaalde tijd blijven.” — Jesaja 40:8.
Denk en handel op basis van beginselen
7. Hoe worden wij door Gods Woord aangemoedigd op basis van beginselen te denken en te handelen?
7 Keer op keer worden wij door „het woord van onze God” aangemoedigd op basis van beginselen te denken en te handelen. Toen Jezus werd gevraagd de Wet samen te vatten, deed hij twee beknopte verklaringen — de ene verklaring waarin hij de liefde voor Jehovah beklemtoonde, de andere waarin hij de nadruk legde op liefde voor de naaste (Mattheüs 22:37-40). Hierbij citeerde Jezus gedeeltelijk een vroegere korte samenvatting van de grondbeginselen van de Mozaïsche wet die in Deuteronomium 6:4, 5 staat opgetekend: „Jehovah, onze God, is één Jehovah. En gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en geheel uw ziel en geheel uw levenskracht.” Kennelijk had Jezus ook de richtlijn van God in Leviticus 19:18 in gedachten. In het duidelijke, beknopte en krachtige besluit van het boek Prediker vatte koning Salomo een groot aantal goddelijke wetten kernachtig samen: „Het slot van de zaak, nu alles is gehoord, is: Vrees de ware God en onderhoud zijn geboden. Want dit is de gehele verplichting van de mens. Want de ware God zelf zal elk soort van werk in het gericht brengen met betrekking tot alles wat verborgen is, om te zien of het goed is of slecht.” — Prediker 12:13, 14; Micha 6:8.
8. Waarom is het een bescherming wanneer wij een gedegen kennis van bijbelse beginselen hebben?
8 Een gedegen kennis van zulke grondbeginselen kan ons helpen specifiekere richtlijnen te begrijpen en toe te passen. Als wij bovendien grondbeginselen niet volledig begrijpen en aanvaarden, zullen wij wellicht geen gezonde beslissingen kunnen nemen en kan ons geloof gemakkelijk geschokt worden (Efeziërs 4:14). Als wij zulke beginselen in onze geest en ons hart prenten, zullen wij bereid zijn er acht op te slaan wanneer wij beslissingen nemen. Wanneer wij ze met begrip toepassen, zullen ze ons succesvol doen zijn. — Jozua 1:8; Spreuken 4:1-9.
9. Waarom is het niet altijd gemakkelijk bijbelse beginselen te onderscheiden en toe te passen?
9 Bijbelse beginselen onderscheiden en toepassen is niet zo gemakkelijk als een stel wetten naleven. Als onvolmaakte mensen schrikken wij misschien terug voor de inspanning die het vergt om op basis van beginselen te redeneren. Misschien geven wij de voorkeur aan het gemak van een regel wanneer wij voor een beslissing of een dilemma komen te staan. Het kan zijn dat wij soms de leiding zoeken van een rijpe christen — misschien een gemeenteouderling — in de verwachting een specifieke regel te krijgen die op onze situatie van toepassing is. Maar misschien verschaffen de bijbel of op de bijbel gebaseerde publicaties geen duidelijke regel, en zelfs al zouden wij er een krijgen, dan kan het zijn dat het daarbij niet gaat om een algemeen geldend richtsnoer dat op alle terreinen en onder alle omstandigheden van toepassing is. U zult u wellicht herinneren dat een zekere man Jezus eens vroeg: „Leraar, zeg aan mijn broer dat hij de erfenis met mij deelt.” In plaats van snel een regel te verschaffen om twistgesprekken tussen twee broers op te lossen, gaf Jezus hem een algemener beginsel: „Let op en hoedt u voor elke soort van hebzucht.” Jezus verschafte derhalve een richtlijn die destijds nuttig was en dat tot op de huidige dag nog steeds is. — Lukas 12:13-15.
10. Hoe worden, wanneer wij ons in overeenstemming met beginselen gedragen, de motieven van ons hart onthuld?
10 U hebt waarschijnlijk mensen gezien die geneigd zijn wetten met tegenzin, uit angst voor straf, te gehoorzamen. Respect voor beginselen sluit zo’n houding uit. Het ligt juist in de aard van beginselen dat degenen die zich erdoor laten leiden er vanuit het hart gunstig op reageren. In feite brengen de meeste beginselen niet met zich mee dat degenen die zich er niet naar schikken onmiddellijk worden gestraft. Dit stelt ons in de gelegenheid te laten zien waarom wij Jehovah gehoorzamen, wat de motivatie van ons hart is. Wij vinden een voorbeeld in Jozefs weigering om op de immorele toenaderingen van Potifars vrouw in te gaan. Hoewel Jehovah nog geen geschreven wet tegen overspel had gegeven en er geen goddelijke straf stond op het hebben van betrekkingen met de vrouw van een andere man, was Jozef zich bewust van de beginselen ten aanzien van de door God verordende huwelijkstrouw (Genesis 2:24; 12:18-20). Uit zijn antwoord kunnen wij opmaken dat zulke beginselen een krachtige uitwerking op hem hadden: „Hoe zou ik . . . deze grote slechtheid kunnen begaan en in werkelijkheid zondigen tegen God?” — Genesis 39:9.
11. Op welke terreinen willen christenen zich door Jehovah’s beginselen laten leiden?
11 In deze tijd willen christenen, wanneer het op persoonlijke aangelegenheden aankomt, zoals de keuze van metgezellen, amusement, muziek en leesmateriaal, zich laten leiden door Jehovah’s beginselen (1 Korinthiërs 15:33; Filippenzen 4:8). Naarmate wij groeien in kennis en begrip van en waardering voor Jehovah en zijn maatstaven, zal ons geweten, ons morele besef, ons helpen Gods beginselen in welke omstandigheden maar ook toe te passen, zelfs in zeer persoonlijke kwesties. Als wij ons door bijbelse beginselen laten leiden, zullen wij niet naar mazen in Gods wetten zoeken; ook zullen wij niet degenen navolgen die proberen te zien hoe ver zij kunnen gaan zonder daadwerkelijk een bepaalde wet te overtreden. Wij beseffen dat een dergelijk denken ons nergens brengt en ons schade berokkent. — Jakobus 1:22-25.
12. Wat is een sleutel om zich door goddelijke beginselen te laten leiden?
12 Rijpe christenen erkennen dat een sleutel tot het volgen van goddelijke beginselen is dat zij willen weten hoe Jehovah over een kwestie denkt. „O gij die Jehovah liefhebt,” vermaant de psalmist, „haat het kwade” (Psalm 97:10). In een opsomming van enkele van de dingen die God als slecht zou bestempelen, zegt Spreuken 6:16-19: „Er zijn zes dingen die Jehovah werkelijk haat; ja, zeven zijn verfoeilijk voor zijn ziel: hovaardige ogen, een leugentong, en handen die onschuldig bloed vergieten, een hart dat schadelijke plannen smeedt, voeten die zich haasten om naar het slechte te snellen, een valse getuige die leugens opdist en een ieder die twisten ontketent onder broeders.” Wanneer ons leven wordt beheerst door de wens om te weerspiegelen hoe Jehovah over zulke fundamentele kwesties denkt, wordt het een vaste gewoonte dat wij in overeenstemming met beginselen leven. — Jeremia 22:16.
Goede motivatie is nodig
13. Wat voor denkwijze beklemtoonde Jezus in zijn Bergrede?
13 Het kennen en toepassen van beginselen behoedt ons ook voor de strik van een lege, formele vorm van aanbidding. Er is een verschil tussen het volgen van beginselen en het wettisch gehoorzamen van regels. Jezus heeft dit duidelijk in de Bergrede aangetoond (Mattheüs 5:17-48). Bedenk dat Jezus’ toehoorders joden waren, en dus had hun gedrag door de Mozaïsche wet beheerst moeten worden. Maar in werkelijkheid hadden zij een verwrongen kijk op de Wet. Zij waren de nadruk gaan leggen op de letter van de Wet en niet op de geest ervan. En zij accentueerden hun overleveringen door die boven de leer van God te stellen (Mattheüs 12:9-12; 15:1-9). Dientengevolge hadden de mensen in het algemeen niet geleerd in termen van beginselen te denken.
14. Hoe hielp Jezus zijn toehoorders op grond van beginselen te denken?
14 In tegenstelling daarmee nam Jezus in de Bergrede beginselen in verband met vijf terreinen van moraliteit op: toorn, huwelijk en echtscheiding, beloften, wraak, en liefde en haat. In elk van die gevallen toonde Jezus aan dat het nut heeft een beginsel te volgen. Zo stelde Jezus de morele maatstaf voor zijn volgelingen op een hoger plan. Over de kwestie van overspel gaf hij ons bijvoorbeeld een beginsel dat niet alleen onze daden maar ook onze gedachten en verlangens behoedt: „Een ieder die naar een vrouw blijft kijken ten einde hartstocht voor haar te hebben, [heeft] in zijn hart reeds overspel met haar . . . gepleegd.” — Mattheüs 5:28.
15. Hoe kunnen wij elke neiging om wettisch te zijn, vermijden?
15 Dit voorbeeld illustreert dat wij nooit het oogmerk of de geest van Jehovah’s beginselen mogen vergeten. Wij dienen beslist niet te trachten door middel van morele vormendienst Gods gunst te winnen. Jezus stelde de bedrieglijkheid van zo’n houding aan de kaak door de aandacht te vestigen op Gods barmhartigheid en liefde (Mattheüs 12:7; Lukas 6:1-11). Wanneer wij bijbelse beginselen volgen, zullen wij niet proberen te leven (of eisen dat anderen leven) naar een omvangrijke en starre reeks geboden en verboden die buiten de leringen van de bijbel gaan. Wij zullen ons meer om beginselen van liefde en gehoorzaamheid jegens God bekommeren dan om de uiterlijkheden van de aanbidding. — Lukas 11:42.
Gelukkige resultaten
16. Geef voorbeelden van de beginselen die aan sommige bijbelse wetten ten grondslag liggen.
16 Als wij ons beijveren Jehovah te gehoorzamen, is het belangrijk te beseffen dat zijn wetten op fundamentele beginselen gebaseerd zijn. Zo moeten christenen afgoderij, seksuele immoraliteit en het misbruik van bloed vermijden (Handelingen 15:28, 29). Wat ligt aan het christelijke standpunt ten aanzien van die kwesties ten grondslag? God is onze exclusieve toewijding waard; wij dienen onze huwelijkspartner trouw te zijn; en Jehovah is de Levengever (Genesis 2:24; Exodus 20:5; Psalm 36:9). Deze grondbeginselen begrijpen, maakt het gemakkelijker de ermee verband houdende wetten te aanvaarden en te volgen.
17. Welke goede resultaten kunnen uit het begrijpen en toepassen van bijbelse beginselen voortspruiten?
17 Als wij de grondbeginselen onderscheiden en ze toepassen, beseffen wij dat ze om ons bestwil zijn. De geestelijke zegeningen waarin Gods volk zich verheugt, gaan vaak vergezeld van tastbare voordelen. Zo vermijden degenen die niet roken, die een moreel leven leiden en die de heiligheid van bloed eerbiedigen het bepaalde ziekten op te lopen. Insgelijks kan het zijn dat wanneer wij in overeenstemming met goddelijke waarheid leven wij daar in economisch, sociaal of huishoudelijk opzicht voordeel van trekken. Al zulke tastbare voordelen bewijzen de waarde van Jehovah’s maatstaven, dat ze werkelijk praktisch zijn. Maar het verkrijgen van dergelijke praktische voordelen vormt op zich niet de belangrijkste reden om Gods beginselen toe te passen. Ware christenen gehoorzamen Jehovah omdat zij hem liefhebben, omdat hij hun aanbidding waard is en omdat het juist is dit te doen. — Openbaring 4:11.
18. Waardoor dienen wij, indien wij succesvolle christenen willen zijn, ons leven te laten leiden?
18 Ons leven door bijbelse beginselen laten leiden, resulteert in een superieure levenswijze, die op zichzelf anderen misschien naar de weg van God trekt. Bovenal strekt onze levenswandel Jehovah tot eer. Wij beseffen dat Jehovah werkelijk een liefdevolle God is die het beste met ons voorheeft. Wanneer wij in overeenstemming met bijbelse beginselen beslissingen nemen en zien hoe Jehovah ons zegent, zullen wij een nog hechtere band met hem krijgen. Ja, onze liefdevolle verhouding met onze hemelse Vader wordt verder ontwikkeld.
Kunt u zich dit herinneren?
• Wat is een beginsel?
• Hoe verschillen beginselen van wetten?
• Waarom is het nuttig dat wij op basis van beginselen denken en handelen?
[Studievragen]
[Kader op blz. 20]
Wilson, een christen uit Ghana, werd ervan in kennis gesteld dat hij binnen een paar dagen zijn baan zou verliezen. Op zijn laatste werkdag kreeg hij de taak om de privéauto van de directeur van de firma te wassen. Toen Wilson een som geld in de auto vond, zei zijn chef tot hem dat God in het geld had voorzien omdat Wilson op het punt stond die dag ontslagen te worden. Maar Wilson, die bijbelse beginselen van eerlijkheid toepaste, gaf het geld aan de directeur terug. Verrast en onder de indruk bood de directeur hem niet alleen onmiddellijk een vaste baan aan, maar promoveerde hem ook tot staflid van de firma. — Efeziërs 4:28.
[Kader op blz. 21]
Rukia is een Albanese vrouw van in de zestig. Wegens een familieruzie sprak zij meer dan zeventien jaar niet met haar broer. Zij begon de bijbel met Jehovah’s Getuigen te bestuderen en leerde dat ware christenen in vrede met anderen moeten leven en geen wrok moeten koesteren. Zij bad de hele nacht en ging met een kloppend hart naar het huis van haar broer. Haar nichtje deed open. Verrast vroeg zij Rukia: „Is er iemand dood? Wat komt u doen?” Rukia vroeg haar broer te spreken. Zij legde kalm uit dat kennis omtrent bijbelse beginselen en omtrent Jehovah haar hadden gemotiveerd om vrede met haar broer te sluiten. Na tranen en omhelzingen vierden zij deze speciale hereniging! — Romeinen 12:17, 18.
[Illustratie op blz. 23]
[Illustratie op blz. 23]
[Illustratie op blz. 23]
[Illustratie op blz. 23]
„Toen hij de scharen zag, ging hij de berg op; en nadat hij was gaan zitten, kwamen zijn discipelen bij hem; en hij opende zijn mond en ging ertoe over hen te onderwijzen.” — MATTHEÜS 5:1, 2