Aan wie moet u loyaal zijn?

„Ons land: Moge het . . . altijd juist handelen; maar juist of verkeerd, het is ons land.” — Stephen Decatur, Amerikaans marineofficier, 1779–1820.

ONVOORWAARDELIJKE loyaliteit aan het vaderland wordt door velen als hun voornaamste plicht beschouwd. Anderen zeggen, met een variatie op de woorden van Stephen Decatur: ’Mijn religie, moge ze altijd juist handelen; maar juist of verkeerd, het is mijn religie.’

Feitelijk wordt het land of het geloof dat loyaliteit van ons vraagt, vaak bepaald door de plaats waar we geboren zijn, maar de beslissing aan wie we loyaal moeten zijn is te belangrijk om aan het toeval over te laten. Het vergt echter moed en het is een uitdaging om de loyaliteitsgevoelens waarmee we zijn grootgebracht, aan een onderzoek te onderwerpen.

Loyaliteitsgevoelens op de proef gesteld

Een vrouw die in Zambia is opgegroeid, zegt: „Ik was al jong religieus gezind. Dagelijks gebed in het familieheiligdom, het in acht nemen van religieuze feestdagen en geregelde bezoeken aan de tempel maakten deel uit van mijn opvoeding. Mijn religie en aanbidding waren  nauw verweven met mijn cultuur, gemeenschap en familie.”

Toch ging ze in haar late tienerjaren de bijbel bestuderen met Jehovah’s Getuigen en besloot kort daarna van religie te veranderen. Was dit een daad van deloyaliteit?

Zlatko was in Bosnië opgegroeid, en een tijdlang vocht hij in het conflict waarin zijn vaderland gewikkeld was. Ook hij begon de bijbel met Jehovah’s Getuigen te bestuderen. Nu weigert hij tegen wie maar ook de wapens op te nemen. Is hij deloyaal?

Uw antwoord op deze vragen hangt van uw zienswijze af. De eerdergenoemde vrouw zegt: „In mijn gemeenschap rustte er op het veranderen van religie een onvergeeflijk stigma; het werd als een daad van deloyaliteit beschouwd, als verraad jegens iemands familie en gemeenschap.” En ook Zlatko’s vroegere medesoldaten zagen iedereen die weigerde aan hun kant te strijden, als een verrader. Maar zowel die vrouw als Zlatko zijn van mening dat hun beweegreden een hogere vorm van loyaliteit is — loyaliteit aan God. En wat nog belangrijker is: hoe beziet God degenen die hem loyaal willen zijn?

Ware loyaliteit — Een uiting van liefde

Koning David zei tot Jehovah God: „Jegens iemand die loyaal is, zult gij loyaal handelen” (2 Samuël 22:26). Het Hebreeuwse woord dat hier met „loyaal” is vertaald, houdt de gedachte in van goedheid die zich liefdevol aan een object hecht totdat het doel in verband met dat object verwezenlijkt is. Met een houding zoals die van een moeder met een zogend kind hecht Jehovah zich liefdevol aan degenen die hem loyaal zijn. Tot zijn loyale dienstknechten in het vroegere Israël zei Jehovah: „Kan een vrouw haar zuigeling vergeten, zodat zij geen medelijden zou gevoelen voor de zoon van haar buik? Zelfs deze vrouwen kunnen vergeten, maar ík zal u niet vergeten” (Jesaja 49:15). Zij die bereid zijn loyaliteit aan God boven alles te stellen, zijn verzekerd van zijn liefdevolle zorg.

Loyaliteit aan Jehovah is gebaseerd op liefde. Loyaliteit zet iemand ertoe aan lief te hebben wat Jehovah liefheeft en de slechte dingen te haten die Jehovah haat (Psalm 97:10). Aangezien Jehovah’s overheersende eigenschap liefde is, wordt iemand door loyaliteit aan God geholpen anderen niet liefdeloos te bejegenen (1 Johannes 4:8). Als iemand daarom uit loyaliteit jegens God van religieuze overtuiging verandert, betekent dit niet dat hij niet meer van zijn familie houdt.

Loyaliteit aan God — Een kracht ten goede

De eerdergenoemde vrouw legt haar handelwijze als volgt uit: „Door mijn studie van de bijbel leerde ik Jehovah als de ware God kennen, en ik ontwikkelde een persoonlijke band met hem. Jehovah lijkt op geen enkele van de goden die ik vroeger aanbad; zijn liefde, gerechtigheid, wijsheid en macht zijn volmaakt met elkaar in evenwicht. Aangezien Jehovah exclusieve toewijding eist, moest ik de andere goden vaarwelzeggen.

Mijn ouders zeiden me herhaaldelijk dat ze erg boos op me waren en dat ik hen teleurstelde. Ik vond dit heel moeilijk, want de goedkeuring van mijn ouders betekent veel voor me. Maar naarmate ik geleidelijk meer kennis van de bijbelse waarheid kreeg, werd de keus duidelijk voor me. Ik kon Jehovah niet de rug toekeren.

Dat ik ervoor gekozen heb loyaal te zijn aan Jehovah in plaats van aan religieuze tradities, wil niet zeggen dat ik deloyaal aan mijn familie ben. Ik doe mijn best om hun door mijn woorden en daden te tonen dat ik begrijp hoe ze zich voelen. Maar als ik niet loyaal aan Jehovah ben, dan belet ik mijn familie misschien hem te leren kennen, en dat zou echt een daad van deloyaliteit zijn.”

Zo is iemand evenmin een verrader wanneer loyaliteit aan God vereist dat hij politiek neutraal blijft en niet de wapens tegen anderen opneemt. Zlatko legt zijn  handelwijze als volgt uit: „Hoewel ik als naamchristen ben grootgebracht, trouwde ik met iemand die dat niet was. Toen de oorlog uitbrak, eisten beide kanten mijn loyaliteit. Ik werd gedwongen te kiezen voor welke kant ik zou vechten. Ik vocht drie en een half jaar in de oorlog. Ten slotte vluchtten mijn vrouw en ik naar Kroatië, waar we kennismaakten met Jehovah’s Getuigen.

Door onze studie van de bijbel gingen we begrijpen dat we in de allereerste plaats loyaal aan Jehovah moeten zijn en dat hij wil dat we onze naaste liefhebben, ongeacht tot welke religie of welk ras hij behoort. Nu zijn mijn vrouw en ik verenigd in onze aanbidding van Jehovah, en ik heb geleerd dat ik niet loyaal aan God kan zijn en tegelijkertijd met mijn naaste kan vechten.”

Loyaliteit in goede banen geleid door nauwkeurige kennis

Aangezien Jehovah onze Schepper is, heeft loyaliteit aan hem terecht voorrang boven alle andere aanspraken op onze loyaliteit (Openbaring 4:11). Om echter te voorkomen dat loyaliteit aan God in een fanatieke en destructieve kracht verandert, moet ze in goede banen worden geleid door nauwkeurige kennis. De bijbel spoort ons aan: ’Word nieuw gemaakt in de kracht die uw denken aandrijft, en doe de nieuwe persoonlijkheid aan, die naar Gods wil werd geschapen in ware loyaliteit’ (Efeziërs 4:23, 24). De welbekende man die deze geïnspireerde woorden schreef, had de moed om de loyaliteitsgevoelens waarmee hij was grootgebracht, aan een onderzoek te onderwerpen. Dat leidde tot een verandering ten goede.

Ja, Saulus’ loyaliteitsgevoelens werden op de proef gesteld, net als die van velen in onze tijd. Saulus was in de strikte tradities van zijn familie grootgebracht, en hij werd uitzonderlijk loyaal aan de religie die hij bij zijn geboorte had meegekregen. Loyaliteit aan zijn zaak bracht hem er zelfs toe geweld te gebruiken tegen mensen die zijn zienswijze niet deelden. Saulus stond erom bekend dat hij de huizen van christenen binnenviel en hen wegsleepte om gestraft en zelfs gedood te worden. — Handelingen 22:3-5; Filippenzen 3:4-6.

Maar toen Saulus eenmaal nauwkeurige kennis van de bijbel had, deed hij wat veel van zijn metgezellen als ondenkbaar hadden beschouwd. Hij veranderde van religie. Saulus, die later als de apostel Paulus bekend werd, verkoos loyaal aan God te zijn in plaats van aan traditie. Loyaliteit aan God, gebaseerd op nauwkeurige kennis, zette Saulus ertoe aan om verdraagzaam, liefdevol en aanmoedigend te zijn, in tegenstelling tot zijn vroegere destructieve, fanatieke gedrag.

Waarom loyaal zijn?

Het heeft duidelijk voordelen wanneer we onze loyaliteitsgevoelens door Gods maatstaven in goede banen laten leiden. Volgens een in 1999 verschenen rapport van het Australische Instituut voor Gezinsstudies bijvoorbeeld zijn „vertrouwen en trouw . . . [en] een geestelijke levenshouding” fundamenteel voor een duurzaam en voldoening schenkend huwelijk.  Ditzelfde onderzoek bracht aan het licht dat „stabiele en voldoening schenkende huwelijken” ertoe bijdragen dat mannen en vrouwen gelukkiger en gezonder zijn en langer leven, en dat stabiele huwelijken kinderen een betere kans geven op een gelukkig leven.

In de onzekere wereld van vandaag is loyaliteit als een reddingslijn waarmee een worstelende zwemmer met een reddingsvaartuig verbonden is. Als de „zwemmer” geen loyaliteitsbanden heeft, zal hij ontdekken dat hij door de wind en de golven heen en weer geslingerd wordt. Maar als zijn loyaliteit misplaatst is, dan is het alsof zijn reddingslijn aan een zinkend schip is vastgemaakt. Net als Saulus zou hij in de richting van destructief gedrag meegesleept kunnen worden. Maar loyaliteit aan Jehovah, gebaseerd op nauwkeurige kennis, is een reddingslijn die ons stabiliteit geeft en tot onze redding leidt. — Efeziërs 4:13-15.

Jehovah doet de volgende belofte aan degenen die hem loyaal zijn: „Jehovah heeft gerechtigheid lief, en hij zal zijn loyalen niet verlaten. Tot onbepaalde tijd zullen zij stellig worden behoed” (Psalm 37:28). Binnenkort zullen allen die loyaal zijn aan Jehovah een paradijsaarde mogen binnengaan, waar ze vrijheid van zorgen en pijn zullen genieten en zich zullen verheugen in duurzame relaties, vrij van religieuze en politieke verdeeldheid. — Openbaring 7:9, 14; 21:3, 4.

Zelfs nu al hebben miljoenen mensen over de hele wereld ontdekt dat werkelijk geluk alleen voortspruit uit loyaliteit aan Jehovah. Waarom zou u zich niet door Jehovah’s Getuigen laten helpen uw kijk op loyaliteit in het licht van de bijbelse waarheid te onderzoeken? De bijbel zegt: „Blijft beproeven of gij in het geloof zijt, blijft bewijzen dat gij goedgekeurd zijt.” — 2 Korinthiërs 13:5.

Het vergt moed om ons geloof en de reden waarom we er loyaal aan zijn, aan een onderzoek te onderwerpen, maar de beloningen kunnen ruimschoots de moeite waard zijn als de uitkomst ons dichter bij Jehovah God brengt. De eerdergenoemde vrouw verwoordt de gevoelens van veel mensen wanneer ze zegt: „Ik heb geleerd dat loyaliteit aan Jehovah en aan zijn maatstaven ons helpt evenwichtig te zijn in de omgang met onze familie en betere leden van de gemeenschap te worden. Hoe zwaar de beproevingen ook zijn, als we loyaal zijn aan Jehovah, zal hij zich altijd loyaal aan ons betonen.”

[Illustraties op blz. 6]

Nauwkeurige kennis bewoog Saulus ertoe het object van zijn loyaliteit te veranderen

[Illustratie op blz. 7]

Waarom zou u uw loyaliteitsgevoelens niet in het licht van de bijbelse waarheid onderzoeken?

[Illustratieverantwoording op blz. 4]

Churchill, upper left: U.S. National Archives photo; Joseph Göbbels, far right: Library of Congress