Hoe we echte liefde kunnen ontwikkelen

„Liefde is het levenselixer; liefde is het leven.” — Living to Purpose, door Joseph Johnson (1871).

HOE leert een mens wat liefhebben is? Door psychologie te studeren? Door zelfhulpboeken te lezen? Door naar romantische films te kijken? Zeker niet. Mensen leren dat in de eerste plaats door hun opvoeding en door het voorbeeld van hun ouders. Kinderen zullen leren wat liefde inhoudt als ze, in een omgeving waar innige genegenheid heerst, zien dat hun ouders hen verzorgen en beschermen, met hen communiceren en intense persoonlijke belangstelling voor hen hebben. Ze leren het ook doordat hun ouders hun bijbrengen hoe ze zich aan gezonde beginselen van goed en kwaad moeten houden.

Echte liefde is meer dan alleen genegenheid of sentiment. Ze handelt consequent in het allerbeste belang van de ander, zelfs als die ander het op dat moment niet volledig waardeert, wat vaak het geval is met een kind dat liefdevol wordt gecorrigeerd. Een volmaakt voorbeeld van iemand die onzelfzuchtige liefde toont, is de Schepper. De apostel Paulus schreef: „Mijn zoon, acht het strenge onderricht dat van Jehovah komt, niet gering en bezwijk niet wanneer gij door hem wordt gecorrigeerd, want die Jehovah liefheeft, wordt door hem streng onderricht.” — Hebreeën 12:5, 6.

Ouders, hoe kunnen jullie Jehovah navolgen wat het tonen van liefde in je gezin betreft? En hoe belangrijk is het voorbeeld dat jullie geven in jullie onderlinge relatie als man en vrouw?

Laat zien wat liefde is door het voorbeeld te geven

Als je een echtgenoot bent, heb je dan waardering voor je vrouw? Beschouw je haar als zeer waardevol en behandel je haar met eer en respect? Als je een echtgenote bent, ben je dan liefdevol en aanmoedigend voor je man? De bijbel zegt dat man en vrouw elkaar moeten liefhebben en respecteren (Efeziërs 5:28; Titus 2:4). Als ze dat doen, zien hun kinderen met eigen ogen hoe christelijke liefde werkt. Wat een krachtige en waardevolle les kan dat zijn!

Ouders bevorderen de liefde thuis ook door vast te houden aan de hoge maatstaven voor het gezin in verband met bijvoorbeeld ontspanning, moraliteit, doeleinden en prioriteiten. Over de hele wereld hebben mensen ontdekt dat de bijbel een grote hulp is bij het vaststellen van zulke gezinsmaatstaven, waardoor ze het levende bewijs vormen dat de bijbel werkelijk „door God geïnspireerd [is] en nuttig om te onderwijzen, terecht te wijzen, dingen recht te zetten, streng te onderrichten in rechtvaardigheid” (2 Timotheüs 3:16). De morele geboden en leiding voor het leven die alleen al in  de Bergrede worden gegeven, worden alom als onovertroffen beschouwd. — Mattheüs hfst. 5 tot 7.

Als het hele gezin voor leiding naar God opziet en zich aan zijn maatstaven houdt, voelt elk gezinslid zich zekerder en gaan kinderen hun ouders waarschijnlijk meer liefhebben en respecteren. Omgekeerd worden kinderen in een gezin met dubbele, verkeerde of losse maatstaven misschien geïrriteerd, kwaad en opstandig. — Romeinen 2:21; Kolossenzen 3:21.

Hoe staat het met alleenstaande ouders? Zijn ze erg in het nadeel als het erom gaat hun jonge kinderen liefde bij te brengen? Niet per se. Hoewel er geen vervanging bestaat voor een goed team van een vader en een moeder, toont de ervaring aan dat de kwaliteit van gezinsverhoudingen tot in zekere mate een compensatie kan zijn voor het ontbreken van een ouder. Als je een alleenstaande ouder bent, streef er dan naar bij jou thuis bijbelse beginselen toe te passen. Een spreuk zegt: „Vertrouw op Jehovah met heel uw hart en steun niet op uw eigen verstand. Sla in al uw wegen acht op hem, en híj zal uw paden recht maken”, en dat geldt ook voor het pad van ouderschap. — Spreuken 3:5, 6; Jakobus 1:5.

Veel fijne jonge mensen zijn grootgebracht in een eenoudergezin en dienen God nu getrouw in de duizenden christelijke gemeenten van Jehovah’s Getuigen over de hele wereld. Dat is een bewijs dat ook alleenstaande ouders erin kunnen slagen hun kinderen te leren wat liefde is.

Hoe allen liefde kunnen aankweken

De bijbel heeft voorzegd dat „de laatste dagen” gekenmerkt zouden worden door een gebrek aan „natuurlijke genegenheid”, dat wil zeggen een gebrek aan natuurlijke sympathie die gezinsleden gewoonlijk voor elkaar hebben (2 Timotheüs 3:1, 3). Toch kan zelfs iemand die misschien in een omgeving is opgegroeid waar het aan genegenheid ontbrak, leren liefde aan te kweken. Hoe? Door te leren van Jehovah, de ware Bron van liefde. Hij toont liefde en genegenheid aan iedereen die zich van ganser harte tot hem wendt (1 Johannes 4:7, 8). „Ingeval mijn eigen vader en mijn eigen moeder mij werkelijk verlieten, zou toch Jehovah zelf mij opnemen”, zei een psalmist. — Psalm 27:10.

Jehovah toont zijn liefde voor ons op veel verschillende manieren. Hij geeft bijvoorbeeld vaderlijke leiding door middel van de bijbel, de hulp van de heilige geest en de liefdevolle ondersteuning van de christelijke broederschap (Psalm 119:97-105; Lukas 11:13; Hebreeën 10:24, 25). Beschouw eens hoe die drie voorzieningen je kunnen helpen in liefde voor God en je naaste te groeien.

Geïnspireerde vaderlijke leiding

Om een hechte band met iemand te krijgen, moeten we die persoon goed leren kennen. Doordat Jehovah zich via de bladzijden van de bijbel aan ons openbaart, nodigt hij ons uit dicht tot hem te naderen. Maar het lezen van de bijbel is niet genoeg. We moeten de erin opgetekende leringen toepassen en de eruit voortvloeiende voordelen ondervinden (Psalm 19:7-10). „Ik, Jehovah, ben uw God, die u leert uzelf baat te verschaffen, die u doet treden op de weg die gij dient te bewandelen”, zegt Jesaja 48:17. Ja, Jehovah, de personificatie van liefde, onderwijst ons tot ons nut — niet omdat hij onze vrijheid met onnodige regels en voorschriften wil beperken.

Nauwkeurige kennis van de bijbel helpt ons ook in liefde voor onze medemens te groeien. Dit komt doordat de bijbelse waarheid ons Gods kijk op mensen onderwijst en ons de beginselen laat zien waardoor we ons in de omgang met  anderen moeten laten leiden. Met die informatie hebben we een degelijke basis om liefde voor de naaste aan te kweken. De apostel Paulus zei: „Dit blijf ik bidden, dat uw liefde steeds overvloediger mag zijn met nauwkeurige kennis en volledig onderscheidingsvermogen.” — Filippenzen 1:9.

Laten we ter illustratie van de manier waarop liefde door „nauwkeurige kennis” kan worden gestuurd, eens de fundamentele waarheid beschouwen die in Handelingen 10:34, 35 staat: „God [is] niet partijdig . . . maar in elke natie is de mens die hem vreest en rechtvaardigheid beoefent, aanvaardbaar voor hem.” Als God mensen beoordeelt op hun rechtvaardige daden en godvruchtige vrees en niet op grond van hun nationaliteit of ras, moeten wij onze medemens dan niet met een soortgelijke onpartijdigheid bezien? — Handelingen 17:26, 27; 1 Johannes 4:7-11, 20, 21.

Liefde — Een vrucht van Gods geest

Net zoals regen die op de juiste momenten op een boomgaard valt, bijdraagt tot een goede oogst, kan Gods geest in ontvankelijke mensen eigenschappen voortbrengen die de bijbel beschrijft als „de vrucht van de geest” (Galaten 5:22, 23). Van deze vrucht neemt liefde de belangrijkste plaats in (1 Korinthiërs 13:13). Maar hoe verkrijgen we Gods geest? Een belangrijke manier is door gebed. Als we God om zijn geest bidden, zal hij ons die geven (Lukas 11:9-13). Blijf je vragen om heilige geest? Als je dat doet, zal de waardevolle vrucht ervan, waaronder liefde, in je leven steeds duidelijker merkbaar moeten worden.

Maar er is een ander soort geest die Gods geest tegenwerkt. De bijbel noemt die „de geest van de wereld” (1 Korinthiërs 2:12; Efeziërs 2:2). Het is een kwaadaardige invloed die afkomstig is van niemand anders dan Satan de Duivel. Hij is „de heerser van deze wereld”, een mensenwereld die van God vervreemd is (Johannes 12:31). Net zoals de wind stof en afval doet opwaaien, zo brengt „de geest van de wereld” schadelijke verlangens in beweging die liefde aantasten en inspelen op de zwakheden van het vlees. — Galaten 5:19-21.

Mensen nemen die slechte geest in zich op als ze zich openstellen voor een materialistische en egoïstische denkwijze, voor gewelddadig gedrag en voor de verwrongen en vaak verdorven kijk op liefde die in de wereld zo gewoon is. Als je wilt groeien in echte liefde, moet je de geest van de wereld vastberaden weerstaan (Jakobus 4:7). Vertrouw echter niet op je eigen kracht; vraag Jehovah om hulp. Zijn geest — de sterkste kracht in het universum — kan je versterken en ervoor zorgen dat je erin slaagt. — Psalm 121:2.

Leer liefde van de christelijke broederschap

Net als kinderen leren hoe ze liefde moeten tonen door die thuis te ondervinden, kunnen we allemaal — jong en oud — in liefde groeien door om te gaan met andere christenen (Johannes 13:34, 35). Ja, een van de belangrijke functies van de christelijke gemeente is te zorgen voor een klimaat waarin mensen ’elkaar tot  liefde en voortreffelijke werken kunnen aansporen’. — Hebreeën 10:24.

Deze liefde wordt vooral gewaardeerd door mensen die misschien „gestroopt en heen en weer gedreven” zijn in de liefdeloze wereld om ons heen (Mattheüs 9:36). De ervaring heeft geleerd dat de liefdevolle relaties die iemand als volwassene onderhoudt, veel van de nadelige gevolgen van een liefdeloze jeugd kunnen tenietdoen. Wat is het daarom belangrijk dat alle opgedragen christenen de nieuwelingen die zich bij hen aansluiten echt van harte welkom heten!

„De liefde faalt nimmer”

De bijbel zegt dat ’de liefde nimmer faalt’ (1 Korinthiërs 13:8). Hoe dat zo? De apostel Paulus vertelt ons: „De liefde is lankmoedig en vriendelijk. De liefde is niet jaloers, ze snoeft niet, wordt niet opgeblazen, gedraagt zich niet onbetamelijk, zoekt niet haar eigen belang, wordt niet geërgerd. Ze rekent het kwade niet aan” (1 Korinthiërs 13:4, 5). Het is duidelijk dat die liefde geen denkbeeldig begrip of oppervlakkig gevoel is. Integendeel — iemand die deze liefde toont, kent en erkent de teleurstellingen en pijnen van het leven, maar laat niet toe dat daardoor zijn liefde voor de naaste wordt geruïneerd. Zo’n liefde is werkelijk „een volmaakte band van eenheid”. — Kolossenzen 3:12-14.

Neem het voorbeeld van een zeventienjarig christelijk meisje in Korea. Toen ze Jehovah God begon te dienen, was haar familie het daar niet mee eens en moest ze ergens anders gaan wonen. Maar in plaats van kwaad te worden, maakte ze de zaak tot een onderwerp van gebed en liet ze Gods Woord en geest haar denken vormen. Daarna schreef ze haar familie vaak brieven waaruit heel duidelijk de oprechte en innige liefde sprak die ze voor hen voelde. Het gevolg was dat haar twee oudere broers met een bijbelstudie begonnen en nu opgedragen christenen zijn. Ook haar moeder en jongere broer hebben de bijbelse waarheid aanvaard. Haar vader, die haar hevig had tegengestaan, veranderde ten slotte ook van gedachten. De jonge Getuige schrijft: „We zijn allemaal met medechristenen getrouwd en onze familie van verenigde aanbidders bestaat nu uit 23 personen.” Wat een overwinning voor de liefde!

Wil je echte liefde aankweken en anderen helpen hetzelfde te doen? Wend je dan tot Jehovah, de Bron van die kostbare eigenschap. Ja, neem zijn Woord ter harte, bid om heilige geest en ga geregeld om met je broeders en zusters (Jesaja 11:9; Mattheüs 5:5). Wat is het hartverwarmend te weten dat de goddelozen binnenkort verdwenen zullen zijn en dat er alleen maar mensen zullen overblijven die echte christelijke liefde tentoonspreiden! Liefde is werkelijk de sleutel tot geluk en leven. — Psalm 37:10, 11; 1 Johannes 3:14.

[Illustraties op blz. 6]

Gebed en studie van Gods Woord zal ons helpen echte liefde aan te kweken