Pas op voor bedrog

„Past op: misschien zal iemand u als zijn prooi wegdragen . . . door ijdel bedrog.” — KOLOSSENZEN 2:8.

1-3. (a) Uit welke voorbeelden blijkt dat bedrog in bijna alle aspecten van het dagelijks leven is doorgedrongen? (b) Waarom hoeven we niet verbaasd te zijn over het bedrog in de wereld?

„HOEVELEN van u hebben nog nooit meegemaakt dat een cliënt tegen u loog?” Enkele jaren geleden legde een hoogleraar in de rechten die vraag weleens voor aan zijn gehoor. De reactie? Hij vertelt: „Op duizenden juristen was er maar één die nog nooit had meegemaakt dat een cliënt tegen hem loog.” Hoe dat kwam? „De jurist was nog maar net bij een grote firma gaan werken en had nog niet met een cliënt gesproken.” Deze ervaring illustreert een trieste waarheid — liegen en bedriegen zijn heel gewoon in de huidige wereld.

² Er bestaan veel vormen van bedrog en het komt vandaag de dag in bijna alle aspecten van het leven voor. De berichten in de media staan vol voorbeelden — politici die liegen over hun doen en laten, accountants en juristen die de winsten van bedrijven te hoog opgeven, adverteerders die de consument misleiden, procederende partijen die verzekeringsmaatschappijen oplichten, om er slechts enkele te noemen. En dan is er nog het religieuze bedrog. De geestelijkheid misleidt het mensdom door valse leerstellingen te onderwijzen, zoals de onsterfelijkheid van de ziel, het hellevuur en de Drie-eenheid. — 2 Timotheüs 4:3, 4.

³ Moet al dat bedrog ons verbazen? Niet echt. In verband met „de laatste dagen” waarschuwde de bijbel: „Goddeloze mensen en bedriegers zullen van kwaad tot erger voortgaan, terwijl zij misleiden en worden misleid” (2 Timotheüs 3:1, 13). Als christenen  moeten we bedacht zijn op misleidende denkbeelden waardoor we van de waarheid zouden kunnen afdwalen. Als vanzelf dringen zich dan twee vragen op: waarom komt bedrog nu zo veel voor, en hoe kunnen we ons beschermen tegen bedrog?

Waarom nu zo veel bedrog?

4. Hoe legt de bijbel uit waarom het bedrog zo wijdverbreid is?

⁴ De bijbel legt duidelijk uit hoe het komt dat het bedrog zo wijdverbreid is. De apostel Johannes schreef dat ’de hele wereld in de macht van de goddeloze ligt’ (1 Johannes 5:19). Die „goddeloze” is Satan de Duivel. Over hem zei Jezus: „Hij stond niet vast in de waarheid, omdat er geen waarheid in hem is. Wanneer hij de leugen spreekt, spreekt hij overeenkomstig zijn eigen aard, want hij is een leugenaar en de vader van de leugen.” Is het dan te verwonderen dat de wereld de geest, de normen en waarden en de bedrieglijke eigenschappen van haar heerser weerspiegelt? — Johannes 8:44; 14:30; Efeziërs 2:1-3.

5. Hoe heeft Satan in deze tijd van het einde zijn bedrieglijke inspanningen geïntensiveerd, en op wie heeft hij het vooral gemunt?

⁵ In deze tijd van het einde heeft Satan zijn inspanningen geïntensiveerd. Hij is naar de aarde geslingerd, hij weet dat zijn tijd kort is en hij heeft „grote toorn”. Vastbesloten zo veel mogelijk mensen te vernietigen, ’misleidt hij de hele bewoonde aarde’ (Openbaring 12:9, 12). Satan bedriegt niet zo af en toe. Nee, hij gaat onophoudelijk door met zijn pogingen om de mensheid te misleiden. * Hij gebruikt elke methode van misleiding waarover hij beschikt — met inbegrip van bedriegerij en verraad — om de geest van ongelovigen te verblinden en hen bij God weg te houden (2 Korinthiërs 4:4). Deze meesterbedrieger is er vooral op uit degenen te verslinden die God „met geest en waarheid” aanbidden (Johannes 4:24; 1 Petrus 5:8). Vergeet nooit dat Satan in feite beweerd heeft: ’Ik kan iedereen van God afkeren’ (Job 1:9-12). Laten we eens enkele van Satans „bedrieglijke tactieken” beschouwen en nagaan hoe we ons daartegen kunnen beschermen. — Efeziërs 6:11, Jewish New Testament.

Pas op voor misleiding door afvalligen

6, 7. (a) Wat beweren afvalligen soms? (b) Hoe maakt de Schrift duidelijk wat afvalligen willen?

⁶ Satan maakt al lang gebruik van afvalligen bij zijn pogingen om Gods dienstknechten te verleiden (Mattheüs 13:36-39). Hoewel afvalligen misschien beweren dat ze Jehovah aanbidden en in de bijbel geloven, verwerpen ze het zichtbare deel van zijn organisatie. Sommige keren zelfs terug tot de godonterende leerstellingen van „Babylon de Grote”, het wereldrijk van valse religie (Openbaring 17:5; 2 Petrus 2:19-22). Onder goddelijke inspiratie gebruikten de bijbelschrijvers krasse bewoordingen om de motieven en methoden van afvalligen aan de kaak te stellen.

⁷ Waar zijn afvalligen op uit? De meeste stellen zich er niet mee tevreden het geloof te verlaten dat ze misschien eens als het ware geloof hebben beschouwd. Vaak willen ze anderen meesleuren. In plaats van eropuit te gaan om zelf discipelen te maken, proberen veel afvalligen „de discipelen [Christus’ discipelen] achter zich aan te trekken” (Handelingen 20:29, 30). Met betrekking tot valse leraren liet de apostel Paulus deze dringende waarschuwing horen: „Past op: misschien zal iemand u als zijn prooi wegdragen” (Kolossenzen 2:8). Geeft dat niet goed weer wat veel afvalligen proberen te doen? Net als een ontvoerder die een nietsvermoedend slachtoffer wegvoert van zijn gezin, hebben afvalligen het gemunt op leden van de gemeente die goed van vertrouwen zijn en proberen ze hen weg te voeren uit de kudde.

8. Van welke methoden bedienen afvalligen zich om hun doel te bereiken?

⁸ Van welke methoden maken afvalligen gebruik om hun doel te bereiken? Vaak nemen ze hun toevlucht tot verdraaiingen, halve waarheden en aperte leugens. Jezus wist dat zijn volgelingen  het slachtoffer zouden worden van personen die ’allerlei leugens van hen zouden vertellen’ (Mattheüs 5:11, Het Nieuwe Testament in de taal van onze tijd). Zulke boosaardige tegenstanders zouden onwaarheden vertellen met de bedoeling anderen te bedriegen. De apostel Petrus waarschuwde voor afvalligen die „vervalste woorden” zouden gebruiken, „bedrieglijke leringen” zouden verbreiden en ’de Schriften zouden verdraaien’ om hun doel te bereiken (2 Petrus 2:3, 13; 3:16). Helaas slagen afvalligen erin ’het geloof van sommigen te ondermijnen’. — 2 Timotheüs 2:18.

9, 10. (a) Hoe kunnen we ons beschermen tegen misleiding door afvalligen? (b) Waarom zijn we niet verontrust als ons begrip van Gods voornemen bijgesteld moet worden?

⁹ Hoe kunnen we ons beschermen tegen misleiding door afvalligen? Door acht te slaan op de raad uit Gods Woord die luidt: „Nu vermaan ik u, broeders, hen in het oog te houden die, in strijd met de leer welke gij hebt geleerd, verdeeldheid veroorzaken en aanleiding tot struikelen geven, en mijdt hen” (Romeinen 16:17). We ’mijden hen’ door niets van hun redeneringen te willen weten — of die nu mondeling, in gedrukte vorm of op het internet worden gepresenteerd. Waarom nemen we dat standpunt in? In de eerste plaats omdat Gods Woord ons dat voorschrijft, en we vertrouwen erop dat Jehovah altijd het beste met ons voorheeft. — Jesaja 48:17, 18.

¹⁰ In de tweede plaats hebben we de organisatie lief die ons de kostbare waarheden heeft geleerd die ons zo duidelijk scheiden van Babylon de Grote. Tegelijkertijd erkennen we dat onze kennis van Gods voornemen niet volmaakt is; ons begrip heeft in de loop van de jaren wijzigingen ondergaan. Loyale christenen wachten graag op Jehovah voor al die verfijningen (Spreuken 4:18). Ondertussen willen we de organisatie waarvan God zich wil bedienen niet verlaten, want we zien de duidelijke bewijzen dat zijn zegen erop rust. — Handelingen 6:7; 1 Korinthiërs 3:6.

Pas op voor zelfbedrog

11. Waardoor hebben onvolmaakte mensen de neiging zichzelf te bedriegen?

¹¹ Onvolmaakte mensen vertonen een neiging die Satan snel zal uitbuiten — de neiging tot zelfbedrog. „Het hart is verraderlijker dan iets anders en niets ontziend”, zegt Jeremia 17:9. En Jakobus schreef: „Een ieder wordt beproefd doordat hij door zijn eigen begeerte meegetrokken en verlokt wordt” (Jakobus 1:14). Als ons hart verlokt wordt, kan het ons de zonde als iets aanlokkelijks voorhouden — die aantrekkelijk en onschadelijk laten lijken. Zo’n zienswijze is  bedrieglijk, want toegeven aan de zonde leidt uiteindelijk tot verderf. — Romeinen 8:6.

12. Op welke manieren kan zelfbedrog ons verstrikken?

¹² Zelfbedrog kan ons gemakkelijk verstrikken. Het verraderlijke hart kan een slechte karaktertrek goedpraten of excuses aanvoeren voor een ernstige zonde (1 Samuël 15:13-15, 20, 21). Ons niets ontziende hart kan ook wegen zoeken om twijfelachtig gedrag te rechtvaardigen. Neem bijvoorbeeld de kwestie amusement. Amusement kan nuttig en leuk zijn. Maar veel van wat deze wereld te bieden heeft — in films en televisieprogramma’s en op internetsites — is obsceen en immoreel. We kunnen onszelf er gemakkelijk van overtuigen dat we naar ranzig amusement kunnen kijken zonder er enige schade van te ondervinden. Sommigen redeneren zelfs: ik heb geen last van m’n geweten, dus wat is het probleem? Maar zulke personen ’bedriegen zichzelf met valse overleggingen’. — Jakobus 1:22.

13, 14. (a) Uit welk schriftuurlijke voorbeeld blijkt dat ons geweten niet altijd een veilige gids is? (b) Hoe kunnen we ons beschermen tegen zelfbedrog?

¹³ Hoe kunnen we op onze hoede zijn voor  zelfbedrog? Om te beginnen moeten we bedenken dat het menselijk geweten niet altijd betrouwbaar is. Neem nu de apostel Paulus. Voordat hij christen werd, vervolgde hij Christus’ volgelingen (Handelingen 9:1, 2). Het kan zijn dat hij toen geen last heeft gehad van zijn geweten. Het was blijkbaar misvormd. ’Ik was onwetend en handelde in ongeloof’, zei Paulus (1 Timotheüs 1:13). Louter het feit dat we bij bepaalde soorten amusement geen last van ons geweten hebben, is op zichzelf dus geen waarborg dat wat we doen juist is. Alleen een gezond geweten dat gevormd is door Gods Woord kan een veilige gids zijn.

¹⁴ Willen we zelfbedrog vermijden, dan moeten we enkele nuttige suggesties in gedachte houden. Verricht onder gebed een zelfonderzoek (Psalm 26:2; 2 Korinthiërs 13:5). Een eerlijk zelfonderzoek kan onze ogen openen voor de noodzaak enkele veranderingen in onze zienswijze of gewoonten aan te brengen. Luister naar anderen (Jakobus 1:19). Omdat een zelfonderzoek nogal eens subjectief zal zijn, is het verstandig naar de objectieve woorden van rijpe medechristenen te luisteren. Merken we dat we beslissingen nemen of op manieren handelen die twijfelachtig zijn in de ogen van evenwichtige, ervaren geloofsgenoten, dan zouden we ons kunnen afvragen: zou het kunnen zijn dat mijn geweten niet goed gevormd is of dat mijn hart me bedriegt? Maak geregeld gebruik van het geestelijke voedsel in de bijbel en in bijbelse publicaties (Psalm 1:2). Dat zal ons helpen onze gedachten, opvattingen en gevoelens in overeenstemming te houden met goddelijke beginselen.

Pas op voor Satans leugens

15, 16. (a) Welke leugens gebruikt Satan in zijn pogingen ons te misleiden? (b) Hoe kunnen we het vermijden ons door zulke leugens te laten misleiden?

¹⁵ Satan gebruikt diverse leugens in zijn pogingen ons te misleiden. Hij probeert ons ervan te overtuigen dat materiële bezittingen geluk en voldoening schenken, maar het tegenovergestelde blijkt vaak waar (Prediker 5:10-12). Hij wil ons laten geloven dat deze goddeloze wereld eeuwig zal blijven, hoewel er duidelijke bewijzen zijn dat we in „de laatste dagen” leven (2 Timotheüs 3:1-5). Satan promoot het denkbeeld dat een immorele leefstijl geen kwaad kan, ook al oogsten genotzoekers er vaak de bittere gevolgen van (Galaten 6:7). Hoe kunnen we het vermijden ons door zulke leugens te laten misleiden?

¹⁶ Trek voordeel van bijbelse voorbeelden. De bijbel bevat waarschuwende voorbeelden van personen die zich door Satans leugens lieten misleiden. Ze waren gesteld op materiële dingen, ze verloren uit het oog in wat voor tijd ze leefden of ze bezweken voor immoraliteit — allemaal met onaangename gevolgen (Mattheüs 19:16-22; 24:36-42; Lukas 16:14; 1 Korinthiërs 10:8-11). Leer van hedendaagse voorbeelden. Helaas komt het af en toe voor dat christenen hun gevoel van dringendheid verliezen en gaan geloven dat ze door God te dienen iets goeds mislopen. Het kan zijn dat ze de waarheid verlaten om ’van het leven te gaan genieten’. Maar zulke personen bevinden zich „op een glibberige bodem”, want vroeg of laat zullen ze toch de wrange vruchten van hun goddeloze gedrag plukken (Psalm 73:18, 19). We doen er verstandig aan iets van de fouten van anderen op te steken. — Spreuken 22:3.

17. Waarom bevordert Satan de leugen dat Jehovah niet van ons houdt en geen waardering voor ons heeft?

¹⁷ Er is nog een leugen waarvan Satan doeltreffend gebruik heeft gemaakt — de leugen dat Jehovah niet van ons houdt en geen waardering voor ons heeft. Satan heeft duizenden jaren de tijd gehad om onvolmaakte mensen te bestuderen. Hij weet heel goed dat ontmoediging ons kan verzwakken (Spreuken 24:10). Daarom bevordert hij de leugen dat we waardeloos zijn in Gods ogen. Als we „neergeworpen” worden en ervan overtuigd raken dat Jehovah niet om ons geeft, kunnen we in de verleiding komen het op te geven (2 Korinthiërs 4:9). En dat is nu precies wat de grote Bedrieger wil! Hoe kunnen we dan voorkomen dat we door die satanische leugen misleid worden?

18. Hoe verzekert de bijbel ons van Jehovah’s liefde?

¹⁸ Neem ter harte wat de bijbel over Gods liefde  voor ons zegt. Gods Woord gebruikt enkele sprekende illustraties om ons te verzekeren dat Jehovah ons als individu opmerkt en liefheeft. Hij doet onze tranen in een „leren zak”, wat wil zeggen dat hij de tranen die we hebben vergoten in onze strijd om getrouw te blijven, ziet en onthoudt (Psalm 56:8). Hij weet wanneer we ’gebroken van hart’ zijn en op zulke momenten is hij ons nabij (Psalm 34:18). Hij kent elk detail van ons, zelfs het aantal ’haren op ons hoofd’ (Mattheüs 10:29-31). Maar bovenal heeft God „zijn eniggeboren Zoon” ten behoeve van ons gegeven (Johannes 3:16; Galaten 2:20). Soms vinden we het misschien moeilijk te geloven dat zulke schriftplaatsen op ons persoonlijk van toepassing zijn. We moeten Jehovah echter op zijn woord geloven. Hij wil dat we geloven dat hij ons niet alleen als groep liefheeft maar ook van ons persoonlijk houdt.

19, 20. (a) Waarom is het belangrijk de satanische leugen dat Jehovah niet van ons houdt, te herkennen en te verwerpen? (b) Hoe heeft een reizende opziener terneergeslagenen kunnen helpen?

¹⁹ Herken en verwerp de leugen. Als we weten dat iemand liegt, kunnen we ons beschermen tegen bedrog. Zo kan ook de wetenschap dat Satan wil dat we geloof hechten aan de leugen dat Jehovah ons niet liefheeft, op zich een krachtige hulp zijn. Als reactie op een Wachttoren-artikel dat waarschuwde voor Satans tactieken zei een christen: „Ik heb nooit beseft dat Satan mijn gevoelens probeert te gebruiken om me te ontmoedigen. Nu ik dit weet, ben ik gemotiveerd om tegen die gevoelens te vechten.”

²⁰ Sta eens stil bij de ervaring van een reizende opziener in een Zuid-Amerikaans land. Als hij herderlijke bezoeken brengt bij geloofsgenoten die terneergeslagen zijn, vraagt hij hun vaak: ’Geloof je in de Drie-eenheid?’ De ontmoedigde persoon antwoordt dan meestal: ’Natuurlijk niet’, omdat hij beseft dat dit een van Satans leugens is. Vervolgens vraagt de reizende opziener: ’Geloof je in het hellevuur?’ Weer volgt dan het antwoord: ’Natuurlijk niet!’ De reizende opziener vertelt hun dan dat er nog een andere satanische leugen is die meestal niet als zodanig wordt herkend. Hij vestigt hun aandacht op bladzijde 249, paragraaf 21, van het boek Nader dicht tot Jehovah *, waarin de leugen wordt ontmaskerd dat Jehovah niet van ons persoonlijk houdt. De reizende opziener meldt dat hij er op deze manier in slaagt ontmoedigden te helpen om deze satanische leugen te herkennen en te verwerpen.

Laten we ons beveiligen tegen bedrog

21, 22. Waarom verkeren we niet in het ongewisse over Satans bedrieglijke tactieken, en wat moet ons vaste besluit zijn?

²¹ In deze slotfase van de laatste dagen is het te verwachten dat Satan een vloed van leugens en bedrog zal blijven lanceren. Gelukkig laat Jehovah ons niet in het ongewisse over Satans bedrieglijke tactieken. De bijbel en de bijbelse publicaties van „de getrouwe en beleidvolle slaaf” stellen de boosaardige methoden van de Duivel duidelijk aan de kaak (Mattheüs 24:45). Ook voor ons geldt dat een gewaarschuwd man voor twee telt. — 2 Korinthiërs 2:11.

²² Laten we dus op onze hoede blijven voor de redenaties van afvalligen. Laten we vastbesloten zijn de subtiele strik van zelfbedrog te vermijden. En laten we al Satans leugens herkennen en verwerpen. Op die manier zullen we onze band met „de God der waarheid”, die bedrog verafschuwt, beveiligen. — Psalm 31:5; Spreuken 3:32.

[Voetnoten]

Hoe was het ook weer?

• Waarom is er zo veel bedrog in de huidige wereld?

• Hoe kunnen we ons beschermen tegen misleiding door afvalligen?

• Hoe kunnen we ons beschermen tegen eventuele neigingen tot zelfbedrog?

• Hoe kunnen we misleiding door satanische leugens vermijden?

[Studievragen]

[Illustratie op blz. 17]

Laten we onszelf niet misleiden op het punt van amusement

[Illustraties op blz. 18]

Om ons tegen zelfbedrog te beschermen, moeten we onszelf onder gebed onderzoeken, naar anderen luisteren en ons geregeld voeden met Gods Woord