Vriendelijkheid nastreven in een vijandige wereld
Vriendelijkheid nastreven in een vijandige wereld
„Het begeerlijke in de aardse mens is zijn liefderijke goedheid.” — SPREUKEN 19:22.
1. Waarom is het soms moeilijk vriendelijk te zijn?
VINDEN we van onszelf dat we vriendelijk zijn? Zo ja, dan valt het leven in de hedendaagse wereld soms lang niet mee. Het is waar dat vriendelijkheid in de bijbel wordt gekenschetst als een aspect van „de vrucht van de geest”, maar waarom is het zelfs in zogeheten christelijke landen zo moeilijk om vriendelijk te zijn? (Galaten 5:22) Zoals in het vorige artikel werd opgemerkt, is het antwoord voor een deel te vinden in wat de apostel Johannes schreef — de hele wereld ligt in de macht van een onvriendelijk geestelijk schepsel, Satan de Duivel (1 Johannes 5:19). Jezus Christus identificeerde Satan als „de heerser van de wereld” (Johannes 14:30). De wereld heeft dan ook veel weg van haar opstandige heerser, wiens houding gekenmerkt wordt door boosaardig gedrag. — Efeziërs 2:2.
2. Welke problemen kunnen het ons lastig maken vriendelijk te zijn?
2 Het is heel onaangenaam als anderen ons onvriendelijk behandelen. Dat kan gebeuren door hatelijke buren, onvriendelijke vreemden, zelfs door vrienden en gezinsleden die weleens onnadenkend handelen. De stress door het contact met mensen die grof zijn, die schreeuwen en op elkaar schelden, veroorzaakt vaak heel wat frustratie. Door zo’n gebrek aan vriendelijkheid bij anderen zouden we zelf vijandige gevoelens kunnen krijgen en kunnen overwegen onvriendelijkheid met onvriendelijkheid te vergelden. Die gevoelens kunnen zelfs tot geestelijke of lichamelijke gezondheidsproblemen leiden. — Romeinen 12:17.
3. Welke ernstige problemen waar mensen mee kampen, vormen een beproeving op hun bereidheid vriendelijk te zijn?
3 Wereldtoestanden die stress veroorzaken, kunnen het ons ook moeilijk maken vriendelijk te zijn. Zo kampt de mensheid in het algemeen met stress als gevolg van terroristische dreigementen en daden, en het mogelijke gebruik van biologische of nucleaire wapens door allerlei nationale groeperingen. Daarnaast gaan miljoenen mensen gebukt onder armoede; ze moeten het stellen met een minimum aan voedsel, onderdak, kleding en medische zorg. Vriendelijkheid nastreven wordt een hele uitdaging als de situatie hopeloos lijkt. — Prediker 7:7.
4. Tot welke onjuiste conclusie kunnen sommigen komen wanneer ze denken aan het tonen van vriendelijkheid?
4 Iemand zou makkelijk tot de conclusie kunnen komen dat vriendelijkheid tonen te veel gevraagd is en zelfs een teken van zwakte kan zijn. Misschien vindt hij dat er misbruik van hem wordt gemaakt, dat anderen over hem heen lopen (Psalm 73:2-9). Maar de bijbel verschaft ons juiste leiding met de woorden: „Een zacht antwoord keert woede af, maar een woord dat smart veroorzaakt, doet toorn opkomen” (Spreuken 15:1). Zachtaardigheid en vriendelijkheid zijn twee nauw verwante aspecten van de vrucht van de geest die effectief zijn onder moeilijke en problematische omstandigheden.
5. Wat zijn enkele terreinen van het leven waarop vriendelijkheid nodig is?
5 Omdat het tentoonspreiden van de vrucht van Gods heilige geest zo belangrijk is voor ons als christenen, doen we er goed aan na te gaan hoe we een van die eigenschappen, vriendelijkheid, kunnen tonen. Is het mogelijk in een vijandige wereld vriendelijkheid na te streven? En zo ja, wat zijn dan enkele terreinen waarop we kunnen bewijzen dat we onze vriendelijkheid niet door de invloed van Satan laten verstikken, vooral in stresssituaties? Laten we eens zien hoe we vriendelijkheid kunnen nastreven in het gezin, op het werk, op school, tegenover onze buren, in onze bediening en onder geloofsgenoten.
Vriendelijkheid in het gezin
6. Waarom is vriendelijkheid in het gezin zo belangrijk, en hoe kan ze getoond worden?
6 Voor het ontvangen van Jehovah’s zegen en leiding is de vrucht van de geest van groot belang en moet ze volledig tot ontwikkeling komen (Efeziërs 4:32). Laten we aandacht besteden aan de noodzaak van vriendelijkheid binnen het gezin. In het dagelijks leven moeten man en vrouw van een vriendelijke en liefhebbende geest blijk geven tegenover elkaar en tegenover hun kinderen (Efeziërs 5:28-33; 6:1, 2). Die vriendelijkheid moet duidelijk tot uiting komen in de manier waarop gezinsleden met elkaar praten: kinderen met eerbied en respect voor hun ouders en ouders op de juiste toon tegen hun kinderen. Wees snel met prijzende maar langzaam met afkeurende woorden.
7, 8. (a) Wat voor gedrag moeten we vermijden als we echte vriendelijkheid in het gezin willen tonen? (b) Hoe draagt goede communicatie tot een sterke gezinsband bij? (c) Hoe kunnen we in ons gezin vriendelijkheid tonen?
7 Als we vriendelijk willen zijn tegenover onze gezinsleden moeten we ook de volgende raad van de apostel Paulus opvolgen: „Doet ze nu werkelijk alle van u weg: gramschap, toorn, slechtheid, schimpend gepraat en ontuchtige taal uit uw mond.” Elke dag moeten christelijke gezinnen op een respectvolle manier met elkaar communiceren. Waarom? Omdat een goede communicatie het levensbloed van sterke, gezonde gezinnen is. Doen zich meningsverschillen voor, probeer dan bij het gladstrijken van het conflict het probleem op te lossen in plaats van de discussie te winnen. Gelukkige gezinsleden doen serieus hun best om de vriendelijkheid en attentheid tegenover elkaar te bevorderen. — Kolossenzen 3:8, 12-14.
8 Vriendelijkheid is positief en maakt dat we iets voor anderen willen doen. Daarom proberen we op een prettige manier nuttig, attent en behulpzaam te zijn voor andere gezinsleden. Het vergt zowel individuele als collectieve moeite om de soort vriendelijkheid te tonen die een gunstig licht op een gezin werpt. Als gevolg daarvan zal het gezin niet alleen Gods zegen genieten maar ook in de gemeente en in de woonomgeving de God van vriendelijkheid, Jehovah, tot eer strekken. — 1 Petrus 2:12.
Vriendelijkheid op het werk
9, 10. Schets enkele problemen die zich op het werk kunnen voordoen, en leg uit hoe ze op een vriendelijke manier opgelost kunnen worden.
9 Voor een christen kan de dagelijkse werkroutine de uitdaging met zich mee brengen vriendelijk te zijn tegen collega’s. Wedijver onder werknemers kan ertoe leiden dat iemands baan in gevaar komt door een collega die langs oneerlijke of sluwe weg iemands reputatie bij de werkgever ondermijnt (Prediker 4:4). In zulke gevallen is het niet makkelijk vriendelijk te zijn. Een dienstknecht van Jehovah moet echter in gedachte houden dat het meestal het beste is vriendelijk te blijven en zal er daarom zo veel mogelijk naar streven degenen die niet makkelijk in de omgang zijn te winnen. Attentheid kan daarbij helpen. Misschien kunnen we bezorgdheid tonen als de collega ziek is of er ziekte in zijn gezin is. Alleen al een belangstellende vraag kan een positief effect op de ander hebben. Ja, christenen moeten proberen om voor zover het van hen afhangt, de harmonie en vrede te bevorderen. Soms kan de situatie met een vriendelijk woord waaruit belangstelling en bezorgdheid spreekt, verbeterd worden.
10 Het komt ook voor dat een werkgever zijn werknemers zijn mening opdringt en wil dat iedereen meedoet aan een nationalistische manifestatie of aan een viering van onschriftuurlijke aard. Als het geweten van een christen hem niet toestaat daaraan deel te nemen, kan dat tot een confrontatie leiden. Op dat moment is het misschien niet verstandig uitgebreid uiteen te zetten hoe verkeerd het zou zijn aan de wensen van de werkgever te voldoen. Per slot van rekening kan het degenen die niet de overtuiging van de christen zijn toegedaan juist goed toelijken (1 Petrus 2:21-23). Misschien kunnen we vriendelijk de redenen waarom we er persoonlijk niet aan meedoen uitleggen. Betaal iemand die sarcastische opmerkingen maakt niet met gelijke munt. Een christen doet er goed aan de voortreffelijke raad in Romeinen 12:18 op te volgen: „Zijt indien mogelijk, voor zover het van u afhangt, vredelievend jegens alle mensen.”
Vriendelijkheid op school
11. Voor welke uitdagingen staan jongeren in verband met het tonen van vriendelijkheid tegenover medeleerlingen?
11 Het kan voor jongeren een echte uitdaging zijn op school vriendelijk te zijn tegen medeleerlingen. Jongeren snakken vaak naar erkenning door klasgenoten. Sommige jongens gedragen zich als macho’s om indruk te maken op andere leerlingen en gaan daarbij zo ver dat ze anderen op school treiteren (Mattheüs 20:25). Andere jongeren lopen graag te koop met hun prestaties in de klas, op sportgebied of bij andere activiteiten. Bij het pronken met hun prestaties behandelen ze klasgenoten en andere leerlingen vaak onvriendelijk, in de onjuiste veronderstelling dat ze er enige superioriteit aan kunnen ontlenen. Een jonge christen moet oppassen dat hij of zij hun voorbeeld niet volgt (Mattheüs 20:26, 27). De apostel Paulus zei dat ’de liefde lankmoedig en vriendelijk is’ en dat de liefde ’niet snoeft en niet opgeblazen wordt’. Daarom is een christen verplicht bij zijn omgang met andere leerlingen niet het slechte voorbeeld te volgen van degenen die zich onvriendelijk gedragen, maar zich te houden aan de schriftuurlijke raad. — 1 Korinthiërs 13:4.
12. (a) Waarom kan het voor jongeren een uitdaging vormen vriendelijk te zijn tegen hun leraren? (b) Tot wie kunnen jongeren zich om hulp wenden wanneer ze ertoe geprest worden onvriendelijk te zijn?
12 Jongeren moeten ook hun leraren vriendelijk behandelen. Veel leerlingen vinden het een sport om hun leraren tot wanhoop te drijven. Ze denken dat ze stoer zijn als ze het respect voor hun leraren ondermijnen door iets te ondernemen wat in strijd is met de schoolregels. Door intimidatie krijgen ze anderen vaak zover dat ze ook mee gaan doen. Weigert een christelijke jongere mee te doen, dan kan hij of zij het mikpunt worden van spot of pesterijen. Als zich in een schooljaar meermalen zulke situaties voordoen, is dat een beproeving op het voornemen van een christen om vriendelijk te zijn. Vergeet echter niet hoe belangrijk het is een loyale dienstknecht van Jehovah te zijn. Wees ervan overtuigd dat hij je op die moeilijke momenten in je leven zal steunen door middel van zijn geest. — Psalm 37:28.
Vriendelijkheid tegenover buren
13-15. Wat kan ons ervan weerhouden onze buren vriendelijkheid te betonen, en hoe zouden we met die problemen om kunnen gaan?
13 Of we nu in een huis, op een flat of elders wonen, we kunnen manieren bedenken om vriendelijkheid te tonen en van zorg blijk te geven voor het welzijn van onze buren. Ook dat is niet altijd eenvoudig.
14 Stel dat onze naaste buren een vooroordeel tegen ons hebben wegens ons ras, onze nationaliteit of onze godsdienst. Stel dat ze soms ronduit onbeleefd zijn of ons totaal negeren. Het zal nuttig zijn om als dienstknechten van Jehovah zo veel mogelijk van vriendelijkheid blijk te geven. We zullen opvallen als verfrissend anders, echt tot lof van Jehovah — die een voorbeeld in vriendelijkheid is. We weten nooit of en wanneer de houding van onze buren zal veranderen als gevolg van onze vriendelijkheid. Ze zouden zelfs lofprijzers van Jehovah kunnen worden! — 1 Petrus 2:12.
15 Hoe zouden we vriendelijkheid kunnen tonen? Onder andere door ons gedrag binnen het gezin, omdat we allemaal de vrucht van de geest tentoonspreiden. Dat kan buren opvallen. Soms doet zich misschien een gelegenheid voor om onze buren een dienst te bewijzen. Bedenk dat vriendelijkheid inhoudt dat we actief in het welzijn van anderen geïnteresseerd zijn. — 1 Petrus 3:8-12.
Vriendelijkheid in onze bediening
16, 17. (a) Waarom is vriendelijkheid belangrijk in onze bediening? (b) Hoe kan in verschillende takken van velddienst van vriendelijkheid blijk gegeven worden?
16 Vriendelijkheid moet een kenmerk zijn van onze christelijke bediening als we doelbewust pogingen doen om mensen thuis, op hun werk en op openbare plaatsen te bereiken. We moeten eraan denken dat we Jehovah vertegenwoordigen, die altijd vriendelijk en goed is. — Exodus 34:6.
17 Wat is er betrokken bij onze pogingen vriendelijkheid te tonen in onze bediening? Als we op straat getuigenis geven bijvoorbeeld, kunnen we van vriendelijkheid blijk geven door het kort te houden en rekening te houden met de omstandigheden. Op trottoirs is gewoonlijk heel wat voetgangersverkeer, dus moeten we oppassen dat we de trottoirs niet blokkeren. Geef ook bij het getuigenis geven in zakengebied blijk van vriendelijkheid door het kort te houden en niet te vergeten dat winkeliers hun klanten moeten bedienen.
18. Welke rol speelt onderscheidingsvermogen bij het tonen van vriendelijkheid in onze bediening?
18 Ga in de van-huis-tot-huisbediening beleidvol te werk. Blijf niet te lang aan een deur staan, vooral niet als het slecht weer is. Voelen we het aan als iemand ongeduldig wordt of zelfs geïrriteerd door onze aanwezigheid? Het kan zijn dat we in ons deel van de wereld heel vaak bij de mensen aanbellen. Laten we als dat het geval is van bijzondere consideratie blijk geven door altijd vriendelijk en aardig te zijn (Spreuken 17:14). Probeer de reden van een huisbewoner om die dag niet te luisteren als reëel te accepteren. Bedenk dat er in de nabije toekomst hoogstwaarschijnlijk een van onze broeders of zusters bij dat huis zal aanbellen. Is een huisbewoner grof, doe dan speciale moeite om vriendelijk te zijn. Het is beter niet onze stem te verheffen of afkeurend te kijken, maar op kalme toon te praten. Een vriendelijke christen wil de huisbewoner niet verlokken tot een twistgesprek (Mattheüs 10:11-14). Misschien zal de persoon in kwestie op een dag wel naar het goede nieuws luisteren.
Vriendelijkheid op gemeentevergaderingen
19, 20. Waarom is vriendelijkheid nodig in de gemeente, en hoe kunnen we vriendelijkheid tonen?
19 Het is niet minder belangrijk vriendelijk te zijn tegen onze geloofsgenoten (Hebreeën 13:1). Omdat we deel uitmaken van een wereldwijde broederschap is vriendelijkheid onontbeerlijk in onze omgang met elkaar.
20 Als een gemeente een Koninkrijkszaal met één, twee of meer gemeenten deelt, is het belangrijk vriendelijk te zijn tegenover de broeders en zusters in de andere gemeenten door hen waardig te behandelen. Wedijver is niet bevorderlijk voor samenwerking wanneer het gaat om regelingen voor vergadertijden en noodzakelijke dingen als schoonmaken of een opknapbeurt. Wees vriendelijk en attent, ook als er wat verschillen van mening zijn. Op die manier zal de vriendelijkheid zegevieren, en Jehovah zal de belangstelling die we voor het welzijn van anderen tonen werkelijk zegenen.
Blijf vriendelijkheid tonen
21, 22. Wat moet, in overeenstemming met Kolossenzen 3:12 (TvOT), ons vaste besluit zijn?
21 Vriendelijkheid is zo’n veelomvattende eigenschap dat ze elk aspect van ons leven raakt. We moeten vriendelijkheid daarom tot een wezenlijk deel van onze christelijke persoonlijkheid maken. Anderen vriendelijkheid betonen moet een gewoonte worden.
22 Laten we allemaal elke dag vriendelijk tegen anderen zijn en zo individueel de woorden van de apostel Paulus in praktijk brengen: „Gedraag je dus als gelovige die God zich uitgekozen heeft: wees meelevend en behulpzaam, bescheiden, vriendelijk en geduldig.” — Kolossenzen 3:12, Het Nieuwe Testament in de taal van onze tijd.
Bij wijze van overzicht
• Wat maakt het voor een christen moeilijk vriendelijkheid te tonen?
• Waarom is het belangrijk in het gezin vriendelijkheid te tonen?
• Wat kan het moeilijk maken om op school, op het werk of tegenover buren vriendelijk te zijn?
• Vertel hoe christenen in hun bediening vriendelijkheid kunnen tonen.
[Studievragen]
[Illustratie op blz. 18]
Als alle gezinsleden vriendelijk zijn, is dat bevorderlijk voor de eenheid en samenwerking
[Illustratie op blz. 19]
We kunnen vriendelijkheid tonen als een collega of zijn gezin met ziekte te kampen krijgt
[Illustratie op blz. 20]
Jehovah steunt degenen die ondanks spot loyaal vriendelijkheid tonen
[Illustratie op blz. 21]
De helpende hand bieden aan een buurvrouw in nood is een uiting van vriendelijkheid