Ouders, wat voor toekomst wensen jullie voor je kinderen?

„Gij jongelingen en ook gij maagden . . . Dat zij de naam van Jehovah loven.” — Psalm 148:12, 13.

1. Welke zorgen maken ouders zich om hun kinderen?

WELKE ouders maken zich geen zorgen over de toekomst van hun kinderen? Vanaf het moment dat een baby geboren wordt — of eerder nog — beginnen de ouders zich zorgen te maken over zijn welzijn. Zal hij gezond zijn? Zal hij zich normaal ontwikkelen? Naarmate het kind ouder wordt, komen er zorgen bij. Over het algemeen willen ouders alleen maar het beste voor hun kinderen. — 1 Samuël 1:11, 27, 28; Psalm 127:3-5.

2. Waarom vinden veel hedendaagse ouders het heel belangrijk dat hun kinderen een goed leven hebben als ze volwassen worden?

² In de huidige wereld valt het voor ouders echter lang niet mee om hun kinderen het beste te geven. Veel ouders hebben moeilijke tijden doorgemaakt — oorlogen, politieke omwentelingen, economische ontberingen, ziekten, ongelukken of trauma’s, enzovoorts. Uiteraard is het hun innige wens dat hun kinderen niet hetzelfde hoeven mee te maken. In welvarende landen zien ouders soms dat de zoons en dochters van vrienden en familie erin slagen carrière te maken en een zo op het eerste gezicht succesvol leven hebben. Ze voelen zich dan ook gedwongen alles te doen wat ze kunnen om ervoor te zorgen dat ook hun kinderen als ze volwassen worden een redelijk comfortabel bestaan dat zekerheid biedt — een goed leven — kunnen hebben. — Prediker 3:13.

Voor een goed leven kiezen

3. Welke keuze hebben christenen gemaakt?

³ Als volgelingen van Jezus Christus hebben christenen ervoor gekozen hun leven aan Jehovah op te dragen. Ze hebben Jezus’ woorden ter harte genomen: „Wil iemand achter mij komen, dan moet hij zichzelf verloochenen en zijn martelpaal dag aan dag opnemen en mij voortdurend volgen” (Lukas 9:23; 14:27). Het leven  van een christen gaat inderdaad met zelfopoffering gepaard. Toch is het geen leven van armoede en misère. Integendeel, het is een gelukkig en voldoening schenkend leven — een goed leven — omdat geven er een rol in speelt, en zoals Jezus zei, ’is het gelukkiger te geven dan te ontvangen’. — Handelingen 20:35.

4. Welke dringende raad gaf Jezus zijn volgelingen?

⁴ De mensen in Jezus’ tijd leefden onder zeer moeilijke omstandigheden. Ze moesten niet alleen zien dat ze de kost verdienden, maar ze gingen ook gebukt onder de hardvochtige overheersing van de Romeinen en de zware last die de toenmalige formalistische religieuze fanatici hun oplegden (Mattheüs 23:2-4). Toch waren velen die over Jezus hoorden graag bereid van hun persoonlijke activiteiten, carrières zelfs, af te zien, en ze werden zijn volgelingen (Mattheüs 4:18-22; 9:9; Kolossenzen 4:14). Namen die discipelen een risico en brachten ze hun toekomst in gevaar? Let eens op Jezus’ woorden: „Een ieder die ter wille van mijn naam huizen of broers of zusters of vader of moeder of kinderen of landerijen heeft verlaten, zal vele malen meer ontvangen en eeuwig leven beërven” (Mattheüs 19:29). Jezus verzekerde zijn volgelingen dat de hemelse Vader wist wat ze nodig hadden. Hij raadde hun daarom met klem aan: „Blijft dan eerst het koninkrijk en Zijn rechtvaardigheid zoeken, en al deze andere dingen zullen u worden toegevoegd.” — Mattheüs 6:31-33.

5. Hoe denken sommige ouders over Jezus’ verzekering dat God voor zijn dienstknechten zal zorgen?

⁵ In onze tijd is het niet veel anders. Jehovah weet wat we nodig hebben, en degenen die de Koninkrijksbelangen op de eerste plaats laten komen in hun leven, vooral degenen die in de volletijddienst gaan, hebben dezelfde garantie dat hij voor hen zal zorgen (Maleachi 3:6, 16; 1 Petrus 5:7). Sommige ouders hinken op dat punt echter op twee gedachten. Aan de ene kant zouden ze graag zien dat hun kinderen vorderingen maken in Jehovah’s dienst en misschien uiteindelijk de volletijddienst ingaan. Aan de andere kant denken ze dat het, gezien de huidige economische en werkgelegenheidssituatie in de wereld, belangrijk is dat jongeren eerst een goede opleiding volgen, zodat ze de nodige kwalificaties hebben voor een aantrekkelijke baan of op z’n minst iets hebben om op terug te kunnen vallen. Voor die ouders betekent een goede opleiding vaak hoger onderwijs.

Voorbereiding voor de toekomst

6. Hoe wordt de term „hoger onderwijs” in dit artikel gebruikt?

⁶ Het onderwijssysteem varieert van land tot land. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld bieden openbare scholen twaalf jaar basisonderwijs. Daarna kan ervoor gekozen worden vier jaar of langer aan een universiteit of college te studeren om een academische graad te behalen of dan nog verder te studeren voor een carrière in de geneeskunde, rechtsgeleerdheid, technische wetenschappen, enzovoorts. Zo’n universitaire studie wordt bedoeld als in dit artikel de uitdrukking „hoger onderwijs” wordt gebruikt. Bovendien zijn er technische en vakscholen waar kortdurende cursussen worden geboden die voor een vak of dienstverlenend beroep opleiden.

7. Aan welke druk staan leerlingen op middelbare scholen bloot?

⁷ De trend is nu dat middelbare scholen hun leerlingen voorbereiden op hoger onderwijs. Met dat doel concentreren de meeste middelbare scholen zich op de vakken die de leerlingen in staat stellen hoog te scoren bij toelatingsexamens tot de universiteit en niet zozeer op cursussen die de leerlingen opleiden voor de werkvloer. Op de leerlingen van middelbare scholen wordt tegenwoordig enorme druk uitgeoefend door leraren, decanen en medeleerlingen om te streven naar toelating tot de beste universiteiten, waar ze hopelijk de graden zullen behalen die voor hen de deur kunnen openen tot veelbelovende en goedbetaalde banen.

8. Voor welke keuzes staan christelijke ouders?

⁸ Wat moeten christelijke ouders dan doen? Natuurlijk willen ze dat hun kinderen het goed doen op school en dat ze de nodige bekwaamheden verwerven om in de komende tijd in hun levensonderhoud te voorzien (Spreuken  22:29). Maar moeten ze gewoon toelaten dat hun kinderen worden beïnvloed door het streven naar materiële vooruitgang en succes in onze competitieve samenleving? Welke soorten doelen houden ze hun kinderen voor, mondeling of door hun eigen voorbeeld? Sommige ouders werken heel hard en leggen geld opzij om hun kinderen te zijner tijd naar instellingen voor hoger onderwijs te kunnen sturen. Anderen zijn bereid zich ervoor in de schulden te steken. Wat zo’n beslissing gaat kosten, laat zich echter niet alleen in geld uitdrukken. Wat kost het tegenwoordig om hoger onderwijs te volgen? — Lukas 14:28-33.

Wat het volgen van hoger onderwijs kost

9. Wat valt er te zeggen over de huidige financiële kosten van hoger onderwijs?

⁹ Bij kosten denken we meestal aan financiële uitgaven. In sommige landen wordt hoger onderwijs door de regering gesubsidieerd en kunnen studenten ervoor in aanmerking komen gratis de colleges te volgen. Maar in de meeste landen is hoger onderwijs duur en wordt het steeds duurder. In een artikel op de opiniepagina van The New York Times werd opgemerkt: „Hoger onderwijs werd vroeger beschouwd als iets wat mogelijkheden opende, kansen bood. Nu houdt het de kloof in stand tussen de rijken en de minder rijken.” Met andere woorden, hoger onderwijs van goede kwaliteit is snel het domein van de welgestelden en invloedrijken aan het worden. Die laten hun kinderen hoger onderwijs volgen om te zorgen dat ook zij tot de welgestelden en invloedrijken van dit samenstel van dingen gaan behoren. Is dat een doel dat christelijke ouders voor hun kinderen voor ogen moet staan? — Filippenzen 3:7, 8; Jakobus 4:4.

10. Hoe zijn hoger onderwijs en de vooruitgang van het huidige samenstel van dingen nauw met elkaar verweven?

¹⁰ Zelfs waar het hoger onderwijs gratis is, kan er een addertje onder het gras zitten. Zo schrijft The Wall Street Journal dat in een Zuidoost-Aziatisch land de regering een „schoolstructuur in piramidevorm heeft die het puikje van de jeugd heel doelbewust naar de top stuwt”. „De top” betekent uiteindelijk toelating tot de elite-instellingen van de wereld zoals Oxford en Cambridge in Engeland en de Ivy League-​scholen in de Verenigde Staten. Waarom biedt de regering zo’n verstrekkend programma? „Om de nationale economie te stimuleren”, zegt het bericht. De opleiding mag dan nagenoeg gratis zijn, de prijs die de studenten betalen is een leven dat totaal gewijd is aan de vooruitgang van dit samenstel van dingen. Hoewel zo’n manier van leven in de wereld zeer gewild is, is dat toch niet wat christelijke ouders voor hun kinderen willen? — Johannes 15:19; 1 Johannes 2:15-17.

11. Wat laten berichten zien over alcoholmisbruik en seksuele immoraliteit onder studenten?

¹¹ Dan is er nog het milieu. De campussen van universiteiten zijn berucht om het gebruik van drugs, de immoraliteit, fraude en ontgroeningspraktijken, het alcoholmisbruik, enzovoorts. Neem nu het alcoholmisbruik. In een verslag over binge-drinken oftewel drinken met als enige doel dronken te worden, zegt het blad New Scientist: „Zo’n 44 procent van [de studenten in de Verenigde Staten] doet het normaalgesproken minstens eenmaal in de veertien dagen.” Hetzelfde probleem komt veel voor onder jongeren in Australië, Groot-Brittannië, Rusland en elders. Op het punt van seksuele immoraliteit praat men onder studenten tegenwoordig  over ’hooking up’, waarmee volgens een bericht in Newsweek „eenmalige seksuele contacten worden bedoeld — alles van kussen tot gemeenschap — van personen die niet eens de bedoeling hebben daarna nog met elkaar te praten”. Uit onderzoeken blijkt dat 60 tot 80 procent van de studenten aan dat soort activiteiten meedoet. „Als je een normale student bent,” zegt een onderzoekster, „doe je het.” — 1 Korinthiërs 5:11; 6:9, 10.

12. Aan welke druk staan studenten bloot?

¹² Afgezien van de schadelijke omgeving is er de druk van de tentamenvoorbereidingen. Natuurlijk moeten studenten studeren en hun huiswerk maken om voor de tentamens te slagen. Ook kunnen sommigen tijdens hun studie op z’n minst een parttimebaan nodig hebben. Dat alles vergt heel wat van hun tijd en energie. Wat zal er dan overblijven voor geestelijke activiteiten? Wat zal erbij inschieten als de druk oploopt? Zullen de Koninkrijksbelangen dan nog steeds voorrang krijgen of zullen ze terzijde geschoven worden? (Mattheüs 6:33) De bijbel spoort christenen aan: „Ziet er . . . nauwlettend op toe hoe gij wandelt, niet als onwijzen, maar als wijzen, de gelegen tijd voor uzelf uitkopend, omdat de dagen goddeloos zijn” (Efeziërs 5:15, 16). Wat droevig dat sommigen zijn afgevallen van het geloof doordat ze in hun studietijd zijn gezwicht voor de aanspraken op hun tijd  en energie of verwikkeld zijn geraakt in onschriftuurlijk gedrag!

13. Bij welke vragen moeten christelijke ouders stilstaan?

¹³ Natuurlijk komen immoraliteit, slecht gedrag en druk niet alleen in het studentenmilieu van een universiteit voor. Maar veel wereldse jongeren beschouwen al die dingen gewoon als een onderdeel van de opleiding en ze zien er niets kwaads in. Mogen christelijke ouders hun kinderen willens en wetens vier jaar of misschien nog langer aan een dergelijke omgeving blootstellen? (Spreuken 22:3; 2 Timotheüs 2:22) Wegen de voordelen die de jongeren kunnen oogsten op tegen het risico dat ze lopen? En wat nog het belangrijkste is: wat krijgen de jongeren te horen over dingen die in hun leven op de eerste plaats moeten komen? * (Filippenzen 1:10; 1 Thessalonicenzen 5:21) Ouders moeten niet alleen serieus en onder gebed bij deze vragen stilstaan, maar zeker ook bij het gevaar dat hun kinderen lopen als ze naar een school in een andere stad of een ander land worden gestuurd.

Wat zijn de alternatieven?

14, 15. (a) Welke bijbelse raad is nu van toepassing, ondanks de gangbare mening? (b) Wat kunnen jongeren zich afvragen?

¹⁴ Tegenwoordig is men algemeen van mening dat jonge mensen alleen kans maken om te slagen als ze een universitaire opleiding hebben gevolgd. Maar in plaats van af te gaan op de gangbare mening nemen christenen de bijbelse vermaning ter harte: „Wordt niet langer naar dit samenstel van dingen gevormd, maar wordt veranderd door uw geest te hervormen, opdat gij u ervan kunt vergewissen wat de goede en welgevallige en volmaakte wil van God is” (Romeinen 12:2). Wat is Gods wil voor zijn volk, jong en oud, in dit laatste stadium van de tijd van het einde? Paulus spoorde Timotheüs aan: „Houdt gij echter in alle dingen uw zinnen bij elkaar, lijd kwaad, doe het werk van een evangelieprediker, volbreng uw bediening ten volle.” Die woorden gelden beslist voor ons allemaal in deze tijd. — 2 Timotheüs 4:5.

¹⁵ In plaats van ons te laten meeslepen door de materialistische geest van de wereld, moeten we allemaal ’onze zinnen bij elkaar houden’, goed opletten welke kant ons leven in geestelijk opzicht opgaat. Vraag je als jongere af: Doe ik mijn uiterste best om „mijn bediening te volbrengen”, om me tot een bekwaam bedienaar van Gods Woord te ontwikkelen? Hoe ben ik van plan me „ten volle” van mijn bediening te kwijten? Heb ik overwogen voor een carrière in de volletijddienst te kiezen? Dat zijn lastige vragen, vooral als je andere jongeren bezig ziet met zelfzuchtige belangen, met het ’zoeken van grote dingen’ die, zo denken ze, tot een rooskleurige toekomst zullen leiden (Jeremia 45:5). Christelijke ouders zijn daarom zo verstandig hun kinderen van kindsbeen af het juiste geestelijke milieu en onderricht te verschaffen. — Spreuken 22:6; Prediker 12:1; 2 Timotheüs 3:14, 15.

16. Hoe kunnen verstandige christelijke ouders het juiste geestelijke milieu scheppen voor hun kinderen?

¹⁶ „Moeder lette heel goed op met wie we omgingen”, vertelt de oudste van drie jongens in een gezin waar de moeder jarenlang in de volletijddienst heeft gestaan. „We gingen niet om met jongeren van school maar alleen met degenen in de gemeente die goede geestelijke gewoonten hadden. Ze nodigde ook geregeld volletijddienaren — zendelingen, reizende opzieners, Bethelieten en pioniers — bij ons thuis uit. Het luisteren naar hun ervaringen en het zien van hun vreugde heeft ertoe bijgedragen dat in ons hart de wens post vatte om in de volletijddienst te gaan.” Wat een genot nu alle drie haar zoons in de volletijddienst te zien: de een werkt op Bethel, de ander heeft de Bedienarenopleidingsschool doorlopen en de derde pioniert!

17. Hoe kunnen ouders jongeren begeleiden bij hun keuze van schoolvakken en verdere opleiding? (Zie het kader op blz. 29.)

¹⁷ Naast het scheppen van een sterk geestelijk milieu moeten ouders hun kinderen ook zo  vroeg mogelijk goed begeleiden bij hun keuze van schoolvakken en verdere opleiding. Een andere jonge man, die nu op Bethel werkt, zegt: „Mijn ouders hebben allebei voor en na hun trouwen gepionierd en ze hebben hun best gedaan om de pioniersgeest aan het hele gezin door te geven. Als we op school vakken kozen of beslissingen namen die van invloed waren op onze toekomst, moedigden ze ons altijd aan een keuze te maken die ons de grootste kans zou geven parttimewerk te vinden en te pionieren.” In plaats van vakken te kiezen die als springplank naar een universitaire opleiding dienen, moeten ouders en kinderen cursussen overwegen die nuttig zijn bij een theocratische carrière. *

18. Welke beroepsopleidingen zouden jongeren kunnen overwegen?

¹⁸ Uit onderzoeken blijkt dat er in veel landen een acute behoefte bestaat aan mensen die een ambacht hebben geleerd en aan werkers in de dienstverlenende sector, niet aan academici. USA Today bericht dat 70 procent van de werkende bevolking in de komende decennia niet zozeer een langdurige universitaire opleiding nodig zal hebben als wel een kortere middelbare beroepsopleiding of een technisch diploma. Veel onderwijsinstellingen bieden korte opleidingen tot administratief medewerker, automonteur, computerreparateur, loodgieter, kapper en een groot aantal andere beroepen. Zijn dat leuke banen? Beslist! Misschien zijn ze niet zo aantrekkelijk als sommigen zich voorstellen, maar ze bieden mensen voor wie het dienen van Jehovah hun ware roeping is, wel het inkomen en de flexibiliteit die ze nodig hebben. — 2 Thessalonicenzen 3:8.

19. Wat is de zekerste weg naar een leven vol vreugde en voldoening?

¹⁹ Tot jongeren richt de bijbel het dringende verzoek: „Dat zij de naam van Jehovah loven, want zijn naam alleen is onbereikbaar hoog. Zijn waardigheid gaat aarde en hemel te boven” (Psalm 148:12, 13). Vergeleken bij de posities en beloningen die de wereld biedt, is een loopbaan in de volletijddienst voor Jehovah zonder enige twijfel de zekerste weg naar een leven vol vreugde en voldoening. Houd de bijbelse verzekering in gedachte: „De zegen van Jehovah — die maakt rijk, en hij voegt er geen smart bij.” — Spreuken 10:22.

[Voetnoten]

Overzichtsvragen

• Waarop stellen christenen hun vertrouwen voor een zekere toekomst?

• Voor welke uitdagingen staan christelijke ouders in verband met de toekomst van hun kinderen?

• Wat moeten we in overweging nemen bij het berekenen van de kosten van het volgen van hoger onderwijs?

• Hoe kunnen ouders hun kinderen helpen voor een loopbaan in Jehovah’s dienst te kiezen?

[Studievragen]

[Kader op blz. 29]

Wat is het nut van hoger onderwijs?

De meeste mensen die zich op een universiteit laten inschrijven, zien ernaar uit een graad te behalen die de deur voor hen zal openen naar goedbetaalde en vaste banen. Uit rapporten van de Amerikaanse regering blijkt echter dat slechts ongeveer een kwart van degenen die gaan studeren binnen zes jaar een graad behaalt — een deerniswekkend laag percentage. Maar dan nog: vertaalt die graad zich in een goede baan? Merk eens op wat actuele onderzoeken ons vertellen.

„Studeren aan Harvard of Duke zal niet automatisch tot een betere baan en een hoger salaris leiden. . . . Bedrijven weten niet veel over jonge sollicitanten. Een glanzend diploma . . . kan indruk maken. Maar daarna weegt dat wat mensen al dan niet kunnen het zwaarst.” — Newsweek, 1 november 1999.

„Hoewel de gemiddelde baan tegenwoordig meer bekwaamheden vereist dan vroeger . . ., zijn de bekwaamheden die voor deze banen vereist zijn, uitgesproken middelbareschoolniveau-bekwaamheden — wiskunde, lezen en schrijven op negendejaarsniveau . . ., geen bekwaamheden op college-niveau. . . . Leerlingen hoeven niet naar de universiteit te gaan om een goede baan te krijgen, maar ze moeten wel over middelbareschoolniveau-bekwaamheden beschikken.” — American Educator, voorjaar 2004.

„De meeste colleges missen de aansluiting bij de echte wereld omdat ze geen mensen afleveren die na hun studententijd aan de slag kunnen. Vakscholen . . . maken een minibloeitijd door. Het aantal inschrijvingen steeg van 1996 tot 2000 met 48%. . . . Ondertussen zijn die dure, tijdrovende college-diploma’s minder waard geworden dan ooit.” — Time, 24 januari 2005.

„Ramingen van het Amerikaanse ministerie van Arbeid tot en met 2005 schilderen het vreeswekkende scenario dat minstens een derde van alle afgestudeerden van colleges geen werk zal vinden dat overeenkomt met hun graad.” — The Futurist, juli/augustus 2000.

Met het oog op dit alles twijfelen steeds meer onderwijsdeskundigen ernstig aan het nut van hoger onderwijs in deze tijd. „We leiden mensen op voor de verkeerde toekomsten”, verzucht het verslag in The Futurist. Merk nu eens op wat de bijbel in tegenstelling daarmee over God zegt: „Ik, Jehovah, ben uw God, die u leert uzelf baat te verschaffen, die u doet treden op de weg die gij dient te bewandelen. O indien gij slechts werkelijk aandacht aan mijn geboden zoudt schenken! Dan zou uw vrede worden net als een rivier, en uw rechtvaardigheid als de golven der zee.” — Jesaja 48:17, 18.

[Illustratie op blz. 26]

Ze schoven persoonlijke belangen terzijde en volgden Jezus

[Illustratie op blz. 31]

Verstandige christelijke ouders zorgen ervoor dat hun kinderen van kindsbeen af in een sterk geestelijk milieu verkeren