„Een woord te rechter tijd — o hoe goed is het!”

TIJDENS een grote vergadering van Jehovah’s Getuigen deed Kim de hele dag haar best om te luisteren en aantekeningen te maken, terwijl ze ook haar dochtertje van twee en een half stil probeerde te houden. Na afloop kwam een zuster die in dezelfde rij zat naar Kim toe om haar oprecht te prijzen voor de manier waarop zij en haar man tijdens het programma op hun dochtertje hadden gelet. Dat complimentje betekende zo veel voor Kim dat ze zelfs nu, jaren later, nog zegt: „Als ik op vergaderingen erg moe ben, denk ik aan wat die zuster zei. Haar lieve woorden zijn nog steeds een aansporing voor me om zo door te gaan met de opvoeding van onze dochter.” Ja, woorden die op het juiste moment gesproken worden, kunnen iemand echt opbeuren. De bijbel zegt: „Een woord te rechter tijd — o hoe goed is het!” — Spreuken 15:23.

Sommigen vinden het echter moeilijk om anderen een compliment te geven. Soms komt dat doordat ze zich bewust zijn van hun eigen tekortkomingen. Eén christen zegt: „Het is net alsof ik op zachte grond sta. Hoe meer ik anderen verhef, hoe meer ik mezelf voel wegzakken.” Factoren als verlegenheid, onzekerheid of de angst om verkeerd begrepen te worden, kunnen het ook moeilijk maken complimentjes te geven. Het kan ook zijn dat we er moeite mee hebben anderen te prijzen omdat we zelf in onze jeugd weinig of geen complimenten hebben gehad.

Te weten dat een compliment zowel op de gever als op de ontvanger een goede uitwerking kan hebben, zou ons er niettemin toe aan kunnen zetten ons best te doen om op de juiste tijd een prijzend woord te uiten (Spreuken 3:27). Wat zijn dan eigenlijk de positieve resultaten ervan? Laten we er eens kort enkele bekijken.

De positieve resultaten

Een gepast compliment kan de ontvanger meer zelfvertrouwen geven. „Als mensen me een compliment geven, heb ik het gevoel dat ze vertrouwen in me stellen, dat ze in me geloven”, zegt Elaine, een christelijke vrouw. Ja, als iemand zonder zelfvertrouwen geprezen wordt, kan dat hem de moed geven om obstakels te overwinnen, en daaruit put hij vreugde. Vooral jongeren hebben baat bij een verdiend compliment. Een tiener die toegeeft dat ze ontmoedigd was door haar eigen negatieve gedachten, zegt: „Ik doe altijd mijn best om Jehovah te behagen, maar soms heb ik het gevoel dat wat ik ook doe, het nooit goed genoeg is. Als iemand me een complimentje geeft, voel ik me vanbinnen heel goed.” Hoe waar is de bijbelse spreuk: „Als gouden appels in zilver beeldsnijwerk is een woord, gesproken op de juiste tijd ervoor.” — Spreuken 25:11.

Een compliment kan iemand motiveren en aanmoedigen. Eén volletijdprediker zegt: „Complimentjes sporen me aan harder te werken en de kwaliteit van mijn bediening te verbeteren.” Een moeder merkt op dat als haar twee kinderen van anderen uit de gemeente complimentjes krijgen voor hun antwoorden op de vergaderingen, ze nog meer antwoorden willen geven. Ja, jongeren kunnen zo gemotiveerd worden vorderingen te maken in de christelijke levenswijze. In feite hebben we allemaal de verzekering nodig dat we gerespecteerd en gewaardeerd worden. Mogelijk zijn we moe en terneergeslagen door deze gestreste wereld. Een  christelijke ouderling zegt: „Als ik soms ontmoedigd ben, is een compliment als een antwoord op mijn gebeden.” En Elaine zegt: „Soms heb ik het idee dat Jehovah via de opmerkingen van anderen duidelijk maakt dat hij me goedkeurt.”

Prijzende woorden kunnen een saamhorigheidsgevoel creëren. Oprechte complimenten zijn een blijk van zorgzaamheid en creëren een sfeer van warmte, zekerheid en respect. Ze bewijzen dat we echt van onze geloofsgenoten houden en hen waarderen. Josie, een moeder, zegt: „Vroeger moest ik mijn standpunt voor de waarheid innemen in een religieus verdeeld gezin. Als ik in die tijd een woord van waardering kreeg van geestelijk rijpe personen, versterkte dat mijn besluit om het niet op te geven.” Ja, „wij zijn leden die elkaar toebehoren”. — Efeziërs 4:25.

Als we anderen willen prijzen, worden we geholpen het goede in hen te zien. We kijken naar de sterke punten van anderen, niet naar hun zwakke punten. Een christelijke ouderling die David heet, zegt: „Als we waardering hebben voor wat anderen doen, zal dat ons helpen hen vaker te prijzen.” Als we in gedachte houden hoe vaak Jehovah en zijn Zoon hun waardering uitspreken over onvolmaakte mensen, zullen we gemotiveerd worden om royaal te zijn met complimentjes. — Mattheüs 25:21-23; 1 Korinthiërs 4:5.

Zij die het verdienen

Van degenen die lof verdienen is Jehovah God de voornaamste, want hij is de Schepper (Openbaring 4:11). Jehovah heeft ons niet nodig om meer zelfvertrouwen te krijgen of gemotiveerd te worden, maar als we hem loven  wegens zijn ontzagwekkendheid en zijn liefderijke goedheid, zal hij dichter tot ons naderen en zullen we een band met hem ontwikkelen. God loven bevordert ook een gezonde en bescheiden beoordeling van onze eigen prestaties en zet ons ertoe aan onze successen aan Jehovah toe te schrijven (Jeremia 9:23, 24). Jehovah biedt iedereen die het waard is het vooruitzicht op eeuwig leven, en dat is nog een motiverende reden om hem te loven (Openbaring 21:3, 4). Koning David uit de oudheid wilde graag „de naam van God loven” en „hem grootmaken met dankzegging” (Psalm 69:30). Laat dat ook ons verlangen zijn.

Onze medeaanbidders verdienen gepaste complimenten. Als we hun die geven, handelen we in overeenstemming met Gods gebod om „op elkaar [te] letten ten einde tot liefde en voortreffelijke werken aan te sporen” (Hebreeën 10:24). De apostel Paulus gaf in dit opzicht het goede voorbeeld. Hij schreef aan de gemeente in Rome: „In de eerste plaats breng ik door bemiddeling van Jezus Christus dank aan mijn God betreffende u allen, omdat er in de gehele wereld over uw geloof wordt gesproken” (Romeinen 1:8). Evenzo erkende de apostel Johannes dat zijn medechristen Gajus een voortreffelijk voorbeeld was wat betreft het ’in de waarheid wandelen’. — 3 Johannes 1-4.

Als in deze tijd een geloofsgenoot op een voorbeeldige manier een christelijke eigenschap aan de dag legt, een goed voorbereid onderdeel op de vergadering behartigt of tijdens een vergadering vanuit zijn hart commentaar geeft, biedt dat een mooie gelegenheid om onze waardering voor die persoon te uiten. Of we kunnen een kind dat zijn best doet om tijdens de vergadering bijbelteksten op te zoeken, een complimentje geven. De eerder genoemde Elaine zegt: „We hebben allemaal andere talenten. Door op te merken wat iemand anders doet, tonen we onze waardering voor de verscheidenheid aan talenten onder Gods volk.”

 In het gezin

Wat valt er te zeggen over het geven van complimentjes aan leden van ons eigen gezin? Het kost de man en de vrouw veel tijd, inspanning en liefdevolle aandacht om in geestelijk, emotioneel en materieel opzicht voor hun gezin te zorgen. Ze verdienen het beslist om van elkaar en van hun kinderen prijzende woorden te horen (Efeziërs 5:33). Zo zegt Gods Woord over een bekwame vrouw: „Haar zonen zijn opgestaan en hebben haar vervolgens gelukkig geprezen; haar eigenaar staat op, en hij roemt haar.” — Spreuken 31:10, 28.

Ook kinderen verdienen complimentjes. Jammer genoeg vertellen sommige ouders wel altijd wat ze van hun kinderen verwachten maar geven ze hun slechts sporadisch een compliment voor de moeite die ze doen om respect te tonen en gehoorzaam te zijn (Lukas 3:22). Als kinderen vroeg in hun ontwikkeling geprezen worden, gaan ze zich meestal gewenst en zekerder voelen.

Natuurlijk kost het moeite om anderen te prijzen, maar het zal veel voordelen afwerpen als we het doen. Ja, hoe meer we ons best doen om complimenten te geven, hoe gelukkiger we zullen zijn. — Handelingen 20:35.

De juiste instelling als we complimentjes krijgen of geven

Voor sommigen kunnen complimentjes echter een toets zijn (Spreuken 27:21). Ze kunnen bijvoorbeeld gevoelens van superioriteit naar boven halen bij personen die de neiging hebben trots te zijn (Spreuken 16:18). Er is dus reden tot voorzichtigheid. De apostel Paulus gaf deze praktische raad: „Ik [zeg] tot een ieder onder u, niet meer van zichzelf te denken dan nodig is, maar met een gezond verstand te denken, een ieder naar de mate van geloof die God hem heeft toebedeeld” (Romeinen 12:3). Om anderen te helpen niet te veel van zichzelf te gaan denken, zou het misschien goed zijn niet de aandacht te richten op bijvoorbeeld hun intelligentie of knappe uiterlijk. In plaats daarvan dienen we waardering te uiten voor hun goede daden.

Als we de juiste instelling aan de dag leggen wanneer we complimenten geven of krijgen, dan kunnen we er positief door beïnvloed worden. We kunnen ertoe bewogen worden te erkennen dat we al het goede dat we hebben gedaan, aan Jehovah te danken hebben. Prijzende woorden kunnen ons er ook toe aanmoedigen ons voortreffelijk te blijven gedragen.

Een oprecht en verdiend compliment is een geschenk dat iedereen kan geven. Als we zo attent zijn iemand te prijzen, kan dat voor hem weleens veel meer betekenen dan we ooit zullen beseffen.

[Kader/Illustratie op blz. 18]

Een brief die haar hart raakte

Een reizend opziener kan zich nog goed herinneren dat hij en zijn vrouw na een heel koude, winterse dag in de velddienst naar hun slaapadres teruggingen. Hij vertelt: „Mijn vrouw had het koud en was ontmoedigd. Ze zei me dat ze dacht dat ze het niet meer kon volhouden. ’Het zou veel beter zijn’, zei ze, ’als we in één gemeente in de volletijddienst zijn, op één plek kunnen blijven en onze eigen bijbelstudies kunnen leiden.’ Ik stelde de beslissing uit en zei dat we die week nog zouden afmaken en dan zouden kijken hoe ze zich voelde. Als ze dan nog steeds wilde stoppen, zou ik haar gevoelens respecteren. Toen we diezelfde dag bij het postkantoor langsgingen, bleek er een brief van het bijkantoor te zijn die aan haar persoonlijk gericht was. In de brief stonden hartelijke woorden van waardering voor haar inspanningen in de velddienst en haar volharding, en er werd erkend hoe moeilijk het kan zijn elke week in een ander bed te slapen. Ze was zo geroerd door die prijzende woorden dat ze nooit meer heeft gezegd dat ze met de reizende dienst wilde stoppen. Ze heeft mij zelfs meerdere keren aangemoedigd om door te gaan als ik erover dacht te stoppen.” Dit echtpaar is al bijna veertig jaar in de volletijddienst.

[Illustratie op blz. 17]

Wie in uw gemeente verdient een complimentje?

[Illustratie op blz. 19]

Liefdevolle aandacht en prijzende woorden doen kinderen goed