„Houdt uw zinnen volledig bij elkaar”

„Iedereen die onervaren is, hecht geloof aan elk woord, maar de schrandere geeft acht op zijn schreden.” — SPREUKEN 14:15.

1, 2. (a) Wat leert Lots ervaring in Sodom ons? (b) Wat betekent de uitdrukking ’houdt uw zinnen bij elkaar’?

TOEN Abraham Lot de eerste keuze van het land liet, vielen Lots ogen op een waterrijke streek die „als de tuin van Jehovah” was. Het moet Lot de perfecte woonplaats voor zijn gezin hebben toegeschenen, want hij koos „het gehele Jordaandistrict voor zich” en sloeg zijn tenten op in de buurt van Sodom. Maar schijn bedriegt, want vlakbij woonden „de mannen van Sodom”, en die „waren slecht”; het waren „grove zondaars tegen Jehovah” (Genesis 13:7-13). Na verloop van tijd leden Lot en zijn gezin verschrikkelijke verliezen. Uiteindelijk kwam het zo ver dat hij en zijn dochters in een grot moesten wonen (Genesis 19:17, 23-26, 30). Wat hem aanvankelijk zo goed had toegeschenen, pakte heel anders uit.

² Het verslag van wat Lot is overkomen, bevat een les voor dienstknechten van God in deze tijd. Als we voor beslissingen staan, moeten we alert zijn op mogelijke gevaren en ons niet door eerste indrukken laten misleiden. Met recht geeft Gods Woord ons dus de dringende raad: „Houdt uw zinnen volledig bij elkaar” (1 Petrus 1:13). Het Griekse woord dat hier met ’houdt uw zinnen bij elkaar’ is weergegeven, betekent letterlijk ’weest nuchter’. Volgens de bijbelgeleerde R. C. H. Lenski is die nuchterheid „een kalme, stabiele geestesgesteldheid die dingen goed afweegt en inschat en ons zo in staat stelt de juiste beslissing te nemen”. Laten we een paar situaties beschouwen die nuchterheid vereisen.

Het evalueren van zakelijke mogelijkheden

3. Waarom is het nodig voorzichtig te zijn als we benaderd worden met een ’gouden kans’?

³ Stel dat we door iemand met een goede reputatie, misschien een medeaanbidder van Jehovah, een ’gouden kans’ aangeboden krijgen. Hij is enthousiast over de vooruitzichten op succes en moedigt ons aan snel te handelen om de kans niet aan onze neus voorbij te laten gaan. We zien al een beter leven voor onszelf en ons gezin in het verschiet en redeneren misschien zelfs dat we daardoor meer tijd aan geestelijke zaken zouden kunnen besteden. Maar Spreuken 14:15 waarschuwt: „Iedereen die onervaren is, hecht geloof aan elk woord, maar de schrandere geeft acht op zijn schreden.” In de opwinding waarmee het opstarten van een nieuwe zakelijke onderneming vaak gepaard gaat, kunnen risico’s onderschat worden, gevaren over het hoofd worden gezien en wordt er soms niet voldoende rekening gehouden met de onzekerheden van het zakenleven (Jakobus 4:13, 14). In zo’n situatie is het hard nodig dat we onze zinnen volledig bij elkaar houden.

4. Hoe kunnen we ’acht geven op onze schreden’ als we een zakelijk voorstel evalueren?

⁴ Iemand die verstandig is, bestudeert een zakelijk voorstel zorgvuldig voordat hij een beslissing neemt (Spreuken 21:5). Bij zo’n onderzoek komen vaak verborgen gevaren aan het licht. Neem het volgende scenario eens: Iemand probeert geld te lenen in verband met zijn zakelijke plannen en biedt ons daarvoor een flinke winst aan. Het aanbod kan verleidelijk klinken, maar wat zijn de risico’s? Stemt de lener erin toe het geld terug te betalen ongeacht hoe de zaken lopen, of hangt terugbetaling af van het succes ervan? Met andere woorden, zouden we onze investering kwijt kunnen zijn als de zaak op een mislukking uitloopt? We zouden ons ook af kunnen vragen waarom particulieren om een lening  wordt gevraagd. Vinden banken de onderneming te riskant? Door de tijd te nemen om de risico’s te beschouwen, worden we geholpen het voorstel realistisch te evalueren. — Spreuken 13:16; 22:3.

5. (a) Welke verstandige stap deed Jeremia toen hij een veld kocht? (b) Waarom is het nuttig alle zakelijke afspraken vast te leggen in een officiële schriftelijke overeenkomst?

⁵ Toen de profeet Jeremia een veld kocht van zijn neef, die ook een aanbidder van Jehovah was, legde hij in het bijzijn van getuigen de transactie schriftelijk vast (Jeremia 32:9-12). In deze tijd zal iemand die verstandig is ervoor zorgen dat alle zakelijke afspraken die hij maakt, ook die met familieleden en geloofsgenoten, vastgelegd worden in een officiële schriftelijke overeenkomst. * Een duidelijke, goed opgestelde schriftelijke overeenkomst helpt misverstanden te voorkomen en de eenheid te bewaren. Is er echter geen schriftelijke overeenkomst, dan is dat vaak mede de oorzaak van zakelijke problemen tussen aanbidders van Jehovah. Helaas kunnen zulke problemen leiden tot hartzeer en wrok en kunnen ze iemand zelfs zijn geestelijke gezindheid kosten.

6. Waarom moeten we op onze hoede zijn voor hebzucht?

⁶ We moeten ook op onze hoede zijn voor hebzucht (Lukas 12:15). Het vooruitzicht op aanzienlijke winsten kan iemand verblinden voor de risico’s van een ondeugdelijke zakelijke onderneming. Zelfs sommigen die grote voorrechten hebben genoten in Jehovah’s dienst zijn in die strik geraakt. Gods Woord waarschuwt ons: „Laat uw levenswijze vrij zijn van de liefde voor geld, en weest tevreden met de tegenwoordige dingen” (Hebreeën 13:5). Wanneer een christen overweegt of hij op een aantrekkelijk zakelijk aanbod zal ingaan, moet hij zich afvragen of het echt nodig is. Een eenvoudig leven waarin onze aanbidding van Jehovah centraal staat, zal ons beschermen tegen „allerlei schadelijke dingen”. — 1 Timotheüs 6:6-10.

Uitdagingen waarvoor ongehuwde christenen staan

7. (a) Voor welke uitdagingen staan veel ongehuwde christenen? (b) Waarom is bij onze keuze van een huwelijkspartner loyaliteit aan God betrokken?

⁷ Veel dienstknechten van Jehovah zouden graag getrouwd zijn maar hebben nog geen geschikte partner gevonden. In sommige landen is de sociale druk om te trouwen sterk. Maar misschien zijn er niet veel mogelijkheden om een potentiële partner te ontmoeten onder geloofsgenoten (Spreuken 13:12). Christenen erkennen echter dat het een kwestie van loyaliteit aan Jehovah is om zich te houden aan het bijbelse gebod „alleen in de Heer” te trouwen (1 Korinthiërs 7:39). Willen ongehuwde christenen standhouden onder de druk en verleidingen waarmee ze te maken hebben, dan moeten ze hun zinnen volledig bij elkaar houden.

8. Onder welke druk kwam een Sulammitisch meisje te staan, en hoe kunnen christelijke vrouwen in deze tijd met een soortgelijke uitdaging te maken krijgen?

⁸ In het Hooglied wordt de aandacht van de koning getrokken door een eenvoudig meisje van het platteland, de Sulammitische. Hij maakt haar het hof met een indrukwekkend vertoon van rijkdom, aanzien en charme, hoewel ze al verliefd is op een jonge man (Hooglied 1:9-11; 3:7-10; 6:8-10, 13). Een christelijke vrouw kan ook het voorwerp worden van iemands ongewenste aandacht. Iemand op haar werk, misschien iemand met een hoge positie, zou haar complimentjes  kunnen gaan geven, vriendelijke dingen voor haar kunnen gaan doen en gelegenheden kunnen zoeken om in haar gezelschap te zijn. Pas op voor zulke vleiende aandacht. Hoewel de bedoelingen van zo iemand niet altijd romantisch of immoreel zijn, is dat vaak wel het geval. Wees net als het Sulammitische meisje „een muur” (Hooglied 8:4, 10). Wijs ongewenste avances vastberaden af. Zorg dat collega’s van meet af aan weten dat ze met een Getuige van Jehovah te maken hebben en grijp elke gelegenheid aan om hun getuigenis te geven. Dat zal een bescherming zijn.

9. Wat zijn enkele gevaren van het aangaan van een relatie met een vreemde op het internet? (Zie ook het kader op blz. 25.)

⁹ Websites die bedoeld zijn om alleenstaanden te helpen een huwelijkspartner te vinden, winnen aan populariteit. Sommigen beschouwen die als een middel om mensen te leren kennen die ze anders niet zouden ontmoeten. Maar blindelings een relatie aangaan met een vreemde brengt reële gevaren met zich mee. Op het internet kan het lastig zijn feit van fictie te onderscheiden (Psalm 26:4). Niet iedereen die beweert een aanbidder van Jehovah te zijn is dat echt. Bovendien kan zich bij on-linedating snel een sterke band ontwikkelen, en dat kan een nadelige invloed hebben op iemands oordeel des onderscheids (Spreuken 28:26). Of het nu via het internet of op een andere manier gebeurt, het is onverstandig een nauwe band op te bouwen met iemand die men nauwelijks kent. — 1 Korinthiërs 15:33.

10. Hoe kunnen alleenstaande christenen door geloofsgenoten aangemoedigd worden?

¹⁰ Jehovah is „zeer teder in genegenheid” voor zijn dienstknechten (Jakobus 5:11). Hij weet dat de uitdagingen waarmee christenen kampen die ongewild ongehuwd zijn, soms ontmoedigend zijn, en hij stelt hun loyaliteit zeer op prijs. Hoe kunnen anderen hen aanmoedigen? We moeten hen regelmatig prijzen voor hun gehoorzaamheid en geest van zelfopoffering (Rechters 11:39, 40). We kunnen hen ook betrekken bij regelingen voor opbouwende omgang. Hebben we dat onlangs nog gedaan? Bovendien kunnen we voor hen bidden; we kunnen Jehovah vragen hen te helpen hun geestelijke evenwicht te bewaren en vreugde te putten uit het dienen van hem. Laten we door onze oprechte belangstelling tonen dat we net als Jehovah waardering hebben voor deze loyalen. — Psalm 37:28.

Hoe met gezondheidsproblemen om te gaan

11. Wat zijn de uitdagingen bij ernstige gezondheidsproblemen?

¹¹ Wat verontrustend is het als wijzelf of een van onze dierbaren met ernstige gezondheidsproblemen  kampen! (Jesaja 38:1-3) Bij ons zoeken naar een doeltreffende behandeling is het buitengewoon belangrijk dat we ons aan schriftuurlijke beginselen houden. Christenen houden zich bijvoorbeeld zorgvuldig aan het bijbelse gebod zich van bloed te onthouden, en ze vermijden elke diagnostische of therapeutische methode waarbij spiritisme komt kijken (Handelingen 15:28, 29; Galaten 5:19-21). Maar voor personen zonder medische opleiding kan het beoordelen van de behandelingsopties verwarrend en beangstigend zijn. Wat kan ons helpen onze zinnen volledig bij elkaar te houden?

12. Hoe kan een christen zijn evenwicht bewaren als hij bepaalde behandelingsopties overweegt?

¹² „De schrandere geeft acht op zijn schreden” door nazoekwerk te doen in de bijbel en christelijke publicaties (Spreuken 14:15). In delen van de wereld waar maar weinig artsen en ziekenhuizen zijn, kan de traditionele geneeskunst, waarbij gebruik wordt gemaakt van plantaardige geneesmiddelen, de enige beschikbare behandeling zijn. Als we een dergelijke behandeling overwegen, kunnen we nuttige informatie vinden in De Wachttoren van 15 april 1987, bladzijde 26-29. Het bewuste artikel wijst ons op mogelijke gevaren. Misschien moeten we bijvoorbeeld het volgende nagaan: Is van de traditionele genezer bekend dat hij aan spiritisme doet? Is de behandeling gebaseerd op het geloof dat ziekte en dood worden veroorzaakt door beledigde goden (of geesten van voorouders) of door vijanden die van toverij gebruik maken? Wordt er bij de bereiding of de toediening van de medicijnen gebruik gemaakt van offers, bezweringen of andere spiritistische rituelen? (Deuteronomium 18:10-12) Zulk nazoekwerk zal ons helpen de geïnspireerde raad op te volgen: „Vergewist u van alles, houdt vast aan dat wat voortreffelijk is” (1 Thessalonicenzen 5:21). * Het zal ons helpen ons evenwicht te bewaren.

13, 14. (a) Hoe kunnen we bij de zorg voor onze lichamelijke gezondheid van redelijkheid blijk geven? (b) Waarom is redelijkheid nodig als we met anderen over medische en gezondheidskwesties praten?

¹³ Op alle terreinen van het leven is redelijkheid nodig, ook bij de zorg voor onze lichamelijke gezondheid (Filippenzen 4:5). Door evenwichtige aandacht aan onze gezondheid te besteden, tonen we dat we waardering hebben voor de kostbare gave van het leven. Hebben we met gezondheidsproblemen te kampen, dan verdienen die onze aandacht. Volmaakte gezondheid zal echter pas bereikbaar zijn als Gods tijd is aangebroken voor de „genezing van de natiën” (Openbaring 22:1, 2). We moeten ervoor oppassen dermate bezig te zijn met onze lichamelijke gezondheid dat onze belangrijkere geestelijke behoeften in het gedrang komen. — Mattheüs 5:3; Filippenzen 1:10.

¹⁴ We moeten ook van evenwichtigheid en redelijkheid blijk geven als we met anderen over medische en gezondheidskwesties praten. Die onderwerpen mogen onze gesprekken niet beheersen als we voor geestelijke omgang op christelijke vergaderingen en congressen bijeenkomen. Bovendien spelen bij medische beslissingen vaak bijbelse beginselen, iemands geweten en zijn band met Jehovah een rol. Het zou daarom liefdeloos zijn als we een geloofsgenoot onze mening zouden opdringen of hem zouden overreden de stem van zijn geweten te negeren. Hoewel rijpe personen in de gemeente om hulp gevraagd kan worden, moet elke christen „zijn eigen vracht” aan verantwoordelijkheid dragen voor de beslissingen die hij neemt en zal „een ieder van ons voor  zichzelf rekenschap afleggen aan God”. — Galaten 6:5; Romeinen 14:12, 22, 23.

Als we onder stress staan

15. Hoe kunnen stresssituaties mensen in problemen brengen?

¹⁵ In stresssituaties kunnen zelfs loyale dienstknechten van Jehovah onverstandige dingen zeggen of doen (Prediker 7:7). Toen Job zwaar beproefd werd, raakte hij enigszins uit zijn evenwicht en moest zijn denkwijze gecorrigeerd worden (Job 35:2, 3; 40:6-8). Hoewel Mozes „verreweg de zachtmoedigste [was] van alle mensen die op de oppervlakte van de aardbodem waren”, werd hij bij een bepaalde gelegenheid zo kwaad dat hij onbezonnen ging spreken (Numeri 12:3; 20:7-12; Psalm 106:32, 33). David had van bewonderenswaardige zelfbeheersing blijk gegeven door koning Saul niet neer te slaan, maar toen Nabal David en zijn mannen beledigde, werd hij woedend en was het gedaan met zijn gezonde oordeel. Pas toen Abigaïl tussenbeide kwam, herwon hij zijn kalmte en werd zo ternauwernood behoed voor een rampzalige fout. — 1 Samuël 24:2-7; 25:9-13, 32, 33.

16. Wat kan ons helpen een onbezonnen daad te vermijden?

¹⁶ Ook wij kunnen in stressvolle situaties belanden die ons van ons gezonde oordeel zouden kunnen beroven. Door net als David zorgvuldig de meningen van anderen af te wegen, zullen we een onbezonnen daad en een overhaastig begane zonde kunnen vermijden (Spreuken 19:2). Verder waarschuwt Gods Woord ons: „Raakt in beroering, maar zondigt niet. Zegt wat gij te zeggen hebt, in uw hart, op uw bed, en zwijgt” (Psalm 4:4). Het is verstandig om zo mogelijk te wachten tot we gekalmeerd zijn voordat we tot daden overgaan of beslissingen nemen (Spreuken 14:17, 29). We kunnen ons in een vurig gebed tot Jehovah wenden, „en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal [ons] hart en [onze] geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus” (Filippenzen 4:6, 7). Die van God afkomstige kalmte zal ons ons evenwicht teruggeven en ons helpen onze zinnen volledig bij elkaar te houden.

17. Waarom moeten we op Jehovah vertrouwen om onze zinnen volledig bij elkaar te houden?

¹⁷ Ondanks alle moeite die we doen om gevaren te vermijden en verstandig te handelen, maken we allemaal fouten (Jakobus 3:2). We zouden een rampzalige misstap kunnen begaan zonder ons daar ook maar enigszins van bewust te zijn (Psalm 19:12, 13). Bovendien hebben we als menselijke schepselen noch het vermogen noch het recht om los van Jehovah onze eigen schrede te richten (Jeremia 10:23). Wat zijn we dankbaar dat hij ons verzekert: „Ik zal u inzicht schenken en u onderrichten in de weg die gij dient te gaan. Ik wil raad geven met mijn oog op u” (Psalm 32:8). Ja, met Jehovah’s hulp kunnen we onze zinnen volledig bij elkaar houden.

[Voetnoten]

Wat zouden we antwoorden?

Hoe kunnen we onze zinnen bij elkaar houden

• als ons een ’gouden kans’ wordt aangeboden?

• als we een huwelijkspartner zoeken?

• als we gezondheidsproblemen hebben?

• als we onder stress staan?

[Studievragen]

[Kader op blz. 25]

Zijn ze te vertrouwen?

Op websites voor singles staan de volgende vrijwaringsclausules:

„Ondanks alle moeite die we doen, kunnen we niet garanderen dat een persoon degene is voor wie hij zich uitgeeft.”

„We staan niet in voor de nauwkeurigheid, volledigheid of bruikbaarheid van de inlichtingen op de site.”

„Meningen, adviezen, uitspraken, aanbiedingen of andere inlichtingen of gegevens die via [deze] site geplaatst of verspreid worden, zijn afkomstig van de respectieve schrijvers . . . en hoeven niet per se betrouwbaar te zijn.”

[Illustratie op blz. 23]

„De schrandere geeft acht op zijn schreden”

[Illustraties op blz. 24, 25]

Hoe kunnen christelijke vrouwen het voorbeeld van de Sulammitische volgen?

[Illustratie op blz. 26]

„Vergewist u van alles, houdt vast aan dat wat voortreffelijk is”