De enige remedie!

EEN man genaamd Lazarus woont met zijn zussen, Martha en Maria, in Bethanië, een dorp op zo’n drie kilometer van Jeruzalem. Hun vriend Jezus is niet aanwezig als Lazarus op een gegeven moment ernstig ziek wordt. Zijn zussen maken zich grote zorgen om hem. Ze sturen Jezus een bericht. Een tijdje nadat Jezus het nieuws heeft gehoord, gaat hij naar Lazarus toe. Onderweg vertelt Jezus zijn discipelen dat hij erheen gaat om Lazarus uit de slaap te wekken. In eerste instantie begrijpen de discipelen hem verkeerd, maar Jezus legt uit: „Lazarus is gestorven.” — Johannes 11:1-14.

Als Jezus bij het graf van Lazarus komt, geeft hij eerst de opdracht de steen weg te halen die voor de ingang van het graf ligt. Nadat hij hardop heeft gebeden, gebiedt hij: „Lazarus, kom naar buiten!” En Lazarus komt naar buiten. De man die al vier dagen dood was, heeft een opstanding gekregen. — Johannes 11:38-44.

Het verslag van Lazarus toont ons de opstanding als dé remedie voor de dood. Maar is het wonder van Lazarus’ opstanding echt gebeurd? In de bijbel wordt het als een feit gepresenteerd. Als u het verslag in Johannes 11:1-44 leest, zal het u treffen hoe levendig de details zijn. Valt het te betwisten dat het echt heeft plaatsgevonden? Dan zouden net zo goed alle wonderen in de bijbel twijfelachtig kunnen zijn, ook de opstanding van Jezus Christus zelf. En als „Christus niet is opgewekt,” zegt de bijbel, „is uw geloof nutteloos” (1 Korinthiërs 15:17). De opstanding is een basisleerstelling van de bijbel (Hebreeën 6:1, 2). Maar wat betekent het woord opstanding eigenlijk?

Wat wordt er bedoeld met opstanding?

In de christelijke Griekse Geschriften komt het woord opstanding meer dan veertig keer voor. Het is een vertaling van een Grieks woord dat letterlijk „een weer opstaan” betekent. De overeenkomstige Hebreeuwse uitdrukking betekent „herleving van de doden”. Maar als iemand overleden is, wat wordt er dan opgewekt? Niet het lichaam, want dat vergaat en keert tot het stof van de aardbodem terug. Wat wordt opgewekt is niet hetzelfde lichaam maar dezelfde persoon. De opstanding heeft dus betrekking op een herstel van het levenspatroon van de persoon: zijn karaktertrekken, zijn levensgeschiedenis en alle details van zijn identiteit.

Het is voor Jehovah God, die een volmaakt geheugen heeft, geen probleem het levenspatroon van degenen die zijn gestorven te onthouden (Jesaja 40:26). Omdat hij de Bron van het leven is, kan hij gemakkelijk dezelfde persoon weer tot leven brengen in een nieuw lichaam (Psalm 36:9). Bovendien zegt de bijbel dat Jehovah God „een vurig verlangen” heeft om de doden op te wekken (Job 14:14, 15). Wat kunnen we blij zijn dat Jehovah niet alleen in staat is iemand weer tot leven te brengen, maar dat hij het ook graag wil!

Ook Jezus Christus speelt een sleutelrol bij de opstanding van de doden. Iets meer dan een jaar na het begin van zijn bediening zei hij: „Evenals de Vader de doden opwekt en levend maakt, zo maakt ook de Zoon levend wie hij wil” (Johannes 5:21). Toont de ervaring van Lazarus niet duidelijk aan dat Jezus Christus zowel de macht als het verlangen heeft om de doden weer tot leven te brengen?

Hoe zit het met de gedachte dat iets in ons na de dood blijft leven? De leer van de opstanding en het denkbeeld van de onsterfelijkheid van de menselijke ziel of geest zijn in feite onverenigbaar. Als iets in ons na de dood verder leeft, waarom zou er dan nog een opstanding nodig zijn? Lazarus’ zus Martha geloofde  niet dat haar broer na zijn overlijden in een geestenrijk voortleefde. Ze vertrouwde op de opstanding. Toen Jezus haar verzekerde: „Uw broer zal opstaan”, zei ze: „Ik weet dat hij zal opstaan in de opstanding op de laatste dag” (Johannes 11:23, 24). En toen Lazarus weer tot leven werd gebracht, vertelde hij geen belevenissen uit een hiernamaals. Hij was dood geweest. „Wat de doden betreft, zij zijn zich van helemaal niets bewust”, verklaart de bijbel. „Er is geen werk noch overleg noch kennis noch wijsheid in Sjeool [het gemeenschappelijke graf van de mensheid], de plaats waarheen gij gaat.” — Prediker 9:5, 10.

Volgens de bijbel is de opstanding dus de enige remedie voor de dood. Maar wie van al die ontelbare doden gaan er een opstanding krijgen, en waar?

Wie krijgen een opstanding?

„Het uur komt waarin allen die in de herinneringsgraven zijn, zijn [Jezus’] stem zullen horen en te voorschijn zullen komen”, zei Jezus (Johannes 5:28, 29). Volgens deze belofte krijgen degenen die in de herinneringsgraven zijn — degenen die in Jehovah’s herinnering voortleven — een opstanding. De vraag is dus wie van alle mensen die zijn gestorven, toch voortleven in Gods herinnering, wachtend op een opstanding.

In hoofdstuk 11 van het bijbelboek Hebreeën worden mannen en vrouwen die God trouw dienden bij name genoemd. Zowel zij als loyale aanbidders van God die in recente jaren zijn gestorven, zullen een opstanding krijgen. Hoe zit het met mensen die niet aan Gods maatstaven van rechtvaardigheid voldeden, misschien door een gebrek aan kennis? Leven zij ook in Gods herinnering voort? Ja, velen wel, want de bijbel belooft „dat er een opstanding zal zijn van zowel de rechtvaardigen als de onrechtvaardigen”. — Handelingen 24:15.

Maar niet iedereen die ooit heeft geleefd, zal een opstanding krijgen. „Indien wij moedwillig zonde beoefenen na de nauwkeurige kennis van de waarheid te hebben ontvangen,” zegt de bijbel, „blijft er geen slachtoffer voor zonden meer over, maar is er een stellige vreselijke verwachting van oordeel” (Hebreeën 10:26, 27). Sommigen hebben zonden  begaan waarvoor geen vergeving mogelijk is. Ze bevinden zich niet in Hades (het gemeenschappelijke graf van de mensheid) maar in Gehenna, een symbolische plaats van eeuwige vernietiging (Mattheüs 23:33). We moeten echter oppassen dat we niet gaan speculeren over de vraag of een bepaald persoon nu wel of niet een opstanding zal krijgen. Dat oordeel ligt bij God. Hij weet wie in Hades is en wie in Gehenna. Wij van onze kant doen er goed aan volgens Gods wil te leven.

Wie krijgen een opstanding in de hemel?

De opmerkelijkste opstanding was die van Jezus Christus. Hij werd „ter dood gebracht . . . in het vlees, maar levend gemaakt in de geest” (1 Petrus 3:18). Geen mens had ooit zo’n opstanding meegemaakt. Jezus zei zelf: „Geen mens [is] tot in de hemel opgestegen, dan hij die uit de hemel is neergedaald, de Zoon des mensen” (Johannes 3:13). De Zoon des mensen was dus de eerste die als een geestelijk persoon werd opgewekt (Handelingen 26:23). En er zouden er nog meer volgen. De bijbel zegt: „Een ieder in zijn eigen rangorde: Christus, de eersteling, daarna zij die de Christus toebehoren, gedurende zijn tegenwoordigheid.” — 1 Korinthiërs 15:23.

Een kleine groep mensen — „zij die de Christus toebehoren” — krijgt voor een speciaal doel een opstanding tot leven in de hemel (Romeinen 6:5). Ze zullen met Christus als „koningen over de aarde regeren” (Openbaring 5:9, 10). Bovendien zullen ze er als priesters een aandeel aan hebben de gevolgen ongedaan te maken van de zonde die de mensheid van de eerste mens, Adam, heeft geërfd (Romeinen 5:12). Er zijn 144.000 personen die met Christus als koningen en priesters zullen regeren (Openbaring 14:1, 3). Wat voor lichaam krijgen ze bij hun opstanding? „Een geestelijk lichaam”, zegt de bijbel. Hierdoor zal het voor hen mogelijk worden in de hemel te leven. — 1 Korinthiërs 15:35, 38, 42-45.

Wanneer vindt de hemelse opstanding plaats? „Gedurende zijn [Christus’] tegenwoordigheid”, antwoordt 1 Korinthiërs 15:23. De wereldgebeurtenissen sinds 1914 tonen duidelijk aan dat zowel de tegenwoordigheid van Christus als „het besluit van het samenstel van dingen” in dat jaar zijn begonnen (Mattheüs 24:3-7). We kunnen dus terecht concluderen dat de opstanding van getrouwe christenen tot hemels leven al is begonnen, hoewel mensen dit natuurlijk niet kunnen zien. Dat zou betekenen dat de apostelen en de vroege christenen al tot hemels leven zijn opgewekt. Hoe zit het met christenen die nu nog leven en de door God geschonken vaste hoop hebben om met Christus in de hemel te regeren? Ze zullen „in een oogwenk”, meteen na hun dood, worden opgewekt (1 Korinthiërs 15:52). Omdat de opstanding van deze kleine groep van 144.000 voorafgaat aan die van het grote aantal mensen dat op aarde zal leven, wordt dit „de vroegere opstanding” en „de eerste opstanding” genoemd. — Filippenzen 3:11; Openbaring 20:6.

Wie krijgen een opstanding op aarde?

Volgens de bijbel zullen verreweg de meeste doden op aarde tot leven worden teruggebracht (Psalm 37:29; Mattheüs 6:10). De apostel Johannes beschreef zijn schitterende visioen van mensen die een opstanding hadden gekregen als volgt: „De zee gaf de doden in haar op, en de dood en Hades gaven de doden in hen op, en zij werden ieder afzonderlijk geoordeeld overeenkomstig hun daden. En de dood en Hades werden in het meer van vuur geslingerd. Dit betekent de tweede dood: het meer van vuur” (Openbaring 20:11-14). Degenen die in Hades of Sjeool (het gemeenschappelijke graf van de mensheid) zijn, leven in Gods herinnering voort. Elk van hen zal uit de greep van de dood bevrijd worden (Psalm 16:10; Handelingen 2:31). En iedereen zal geoordeeld worden naar wat hij na zijn opstanding doet. Wat zal er dan met de dood en  Hades gebeuren? Ze zullen in „het meer van vuur” gegooid worden. Dit betekent dat mensen nooit meer zullen sterven als gevolg van de zonde van Adam.

Stelt u zich eens voor wat een geweldig vooruitzicht de belofte van de opstanding is voor degenen die een dierbare in de dood hebben verloren! Wat zal de weduwe uit Naïn blij zijn geweest toen Jezus haar enige zoon opwekte! (Lukas 7:11-17) En over de ouders van een twaalfjarig meisje dat door Jezus weer tot leven was gebracht, zegt de bijbel: „Terstond waren zij buiten zichzelf van grote verrukking” (Markus 5:21-24, 35-42; Lukas 8:40-42, 49-56). Het zal heerlijk zijn om in Gods beloofde nieuwe wereld onze dierbaren weer te verwelkomen.

Welke invloed kan het op ons hebben dat we de waarheid weten over de opstanding? „De meeste mensen zijn bang voor de dood en proberen er niet aan te denken”, zegt The World Book Encyclopedia. Hoe komt dat? Omdat de dood voor de meesten een mysterie is, iets dat ze niet kennen en waar ze dus bang voor zijn. Als we weten wat de toestand van de doden is en de opstandingshoop hebben, kunnen we daar moed uit putten wanneer we oog in oog komen te staan met de ’laatste vijand, de dood’ (1 Korinthiërs 15:26). Deze kennis maakt het ook makkelijker om de pijn te verdragen die we voelen als een goede vriend of een familielid overlijdt.

Wanneer begint de opstanding op aarde? Het is nu op aarde een en al geweld, conflicten, bloedvergieten en vervuiling. Als de doden op zo’n aarde zouden terugkomen, zou het al gauw gedaan zijn met de blijdschap. De Schepper heeft echter beloofd dat hij binnenkort een eind zal maken aan deze wereld onder Satans macht (Spreuken 2:21, 22; Daniël 2:44; 1 Johannes 5:19). Gods voornemen met de aarde staat op het punt in vervulling te gaan. Daarna zullen miljoenen mensen die nu in de dood slapen, hun ogen weer openen in de vredige nieuwe wereld van God.

[Illustratie op blz. 7]

De meeste doden zullen tot leven op aarde worden opgewekt