Wat belangrijk is bij de communicatie met uw huwelijkspartner

’DAT had ik niet moeten zeggen.’ ’Ik heb me niet duidelijk genoeg uitgedrukt.’ Hebt u dat ook weleens gedacht na een poging om iets met uw huwelijkspartner te bepraten? Communicatie is iets waarin we ons moeten bekwamen. Zoals bij elke vaardigheid het geval is, schijnen sommigen die heel makkelijk onder de knie te krijgen, terwijl het anderen meer moeite kost. Toch is het, zelfs als u tot de tweede groep behoort, mogelijk dat u leert uw gedachten op een prettige manier over te brengen, doeltreffend te communiceren.

Soms worden mensen door de heersende cultuur in een bepaald patroon geperst als het gaat om het omgaan met hun partner. ’Wil je een echte man zijn,’ zo hebben mannen soms te horen gekregen, ’dan moet je niet te veel praten.’ Praatgrage mannen worden soms niet serieus  genomen. Het is waar dat de bijbel zegt: „Ieder mens moet vlug zijn om te horen, langzaam om te spreken” (Jakobus 1:19). Maar die raad geldt zowel voor mannen als voor vrouwen en laat zien dat er bij communicatie meer betrokken is dan spreken alleen. Twee mensen zouden een hele tijd met elkaar kunnen praten, maar als ze niet naar elkaar zouden luisteren, zou er waarschijnlijk geen sprake zijn van echte communicatie. Een belangrijk onderdeel van geslaagde communicatie is, zoals uit de bijbeltekst hierboven blijkt, de kunst van het luisteren.

Communiceren zonder woorden

In sommige gemeenschappen wordt van vrouwen verwacht dat ze hun mening voor zich houden. En de mannen worden geacht zich niet met gezinskwesties te bemoeien. In zo’n milieu moeten man en vrouw maar raden wat hun partner in een bepaalde situatie wil. Sommige vrouwen worden erg goed in het onderscheiden van de behoeften van hun man en kunnen die snel bevredigen. In zulke gevallen is er zonder woorden toch wel een soort communicatie tussen man en vrouw. Maar gewoonlijk komt dat soort communicatie van één kant. Terwijl de vrouw vaak leert onderscheiden wat haar man denkt of voelt, wordt van de man zelden verwacht dat hij dezelfde vaardigheid ontwikkelt en onderscheidt wat er in zijn vrouw omgaat.

Het is waar dat de mannen in sommige culturen de emotionele behoeften van vrouwen opmerken en proberen daaraan te voldoen. Maar zelfs in zulke culturen zouden veel huwelijken gebaat zijn bij betere communicatie.

Communicatie buitengewoon belangrijk

Open communicatie kan misverstanden en onjuiste conclusies voorkomen. Vroeg in de geschiedenis van de Israëlieten bouwden de stammen Ruben en Gad en de halve stam Manasse, die ten oosten van de Jordaan woonden, „een in het oog vallend groot altaar” bij de Jordaan. De andere stammen begrepen dat verkeerd. In de veronderstelling dat hun broeders aan de overkant van de Jordaan een daad van afval hadden bedreven, maakten de westelijke stammen zich op om tegen de ’opstandelingen’ ten strijde te trekken. Maar voordat ze optrokken, stuurden ze een afvaardiging om met de oostelijke stammen te praten. Wat een verstandige stap! Ze hoorden dat het altaar niet bedoeld was voor het brengen van onwettige brandoffers of slachtoffers, maar dat de oostelijke stammen bang waren dat de andere stammen in de toekomst tegen hen zouden zeggen: „Gij hebt geen deel aan Jehovah.” Het altaar zou ervan getuigen dat ook zij aanbidders van Jehovah waren (Jozua 22:10-29). Ze noemden het altaar Getuige, vermoedelijk omdat het ervan getuigde dat Jehovah voor hen de ware God was. — Jozua 22:34, vtn.

Hun uitleg was voldoende om de andere stammen te overtuigen, die daarop het idee om actie tegen de twee en een halve stam te ondernemen, lieten varen. Door de openhartige communicatie werd een gewapend conflict afgewend. Toen Israël later in opstand kwam tegen Jehovah God, hun figuurlijke echtgenoot, zei hij tegen hen dat hij barmhartig ’tot hun hart zou spreken’ (Hosea 2:14). Wat een prachtig voorbeeld voor gehuwden! Probeer het hart van uw partner te bereiken zodat hij of zij uw gevoelens kan begrijpen. Dat is belangrijk, vooral als het om heel emotionele kwesties gaat. „Er wordt wel gezegd dat woorden goedkoop zijn,” merkt Pattie Mihalik op, die als journaliste in de Verenigde Staten werkt, „maar woorden kunnen ook onbetaalbaar zijn. En hoewel sommigen het misschien moeilijk vinden om hun gevoelens te uiten, kan het resultaat veel waardevoller zijn dan geld op de bank.”

Communicatievaardigheden ontwikkelen

’Ons huwelijk was van meet af aan een mislukking’, zeggen sommige echtparen. ’Dit huwelijk is niet te redden’, is ook zo’n hulpeloze conclusie. Echtparen denken vaak dat het  onmogelijk is om hun communicatieve vaardigheden na de trouwdag nog te verbeteren. Maar denk eens aan degenen die in een maatschappij leven waar huwelijken door de familie worden geregeld. Veel mensen in zulke culturen weten uiteindelijk een goede communicatie in hun huwelijk tot stand te brengen.

Het huwelijk van een echtpaar in een oosters land was gearrangeerd. Een bemiddelaar was gevraagd een lange reis te maken om een bruid voor de man te zoeken. Toch bleek het echtpaar, dat bijna vierduizend jaar geleden leefde, opmerkelijk bekwaam te zijn in de kunst van het communiceren. De man, Isaäk, ontmoette de bemiddelaar en zijn toekomstige bruid in een veld. De bemiddelaar „ging alle dingen die hij had gedaan, aan Isaäk verhalen”. Het bijbelverslag over dit huwelijk zegt vervolgens: „Daarna bracht Isaäk haar [Rebekka] in de tent van zijn moeder Sara [een stap die als de officiële huwelijksvoltrekking diende]. Aldus nam hij Rebekka en zij werd zijn vrouw; en hij kreeg haar lief.” — Genesis 24:62-67.

Merk op dat Isaäk eerst het verslag aanhoorde en „daarna” Rebekka tot vrouw nam. De bemiddelaar was een betrouwbare knecht die toegewijd was aan Jehovah, de God die door Isaäk werd aanbeden. Isaäk had alle reden om die man te vertrouwen. Vervolgens vermeldt de bijbel dat Isaäk Rebekka, de vrouw met wie hij getrouwd was, ’lief kreeg’.

Ontwikkelden Isaäk en Rebekka goede communicatievaardigheden? Nadat hun zoon Esau met twee dochters van Heth getrouwd was, rees er een ernstig gezinsprobleem. Rebekka ’zei voortdurend’ tegen Isaäk: „Ik heb een afschuw gekregen van mijn leven wegens de dochters van Heth. Indien Jakob [hun jongste zoon] ooit een vrouw neemt uit de dochters van Heth . . ., wat heb ik dan nog aan mijn leven?” (Genesis 26:34; 27:46) Ze liet hem dus onomwonden weten wat haar zorgen baarde.

Isaäk drukte Jakob, Esaus tweelingbroer, op het hart geen vrouw uit de dochters van Kanaän te nemen (Genesis 28:1, 2). Rebekka had haar doel bereikt. Dit echtpaar had succesvol gecommuniceerd over een zeer gevoelige gezinskwestie en heeft ons daarmee een goed voorbeeld gegeven. Maar stel nu dat huwelijkspartners het niet eens worden. Wat kunnen ze dan doen?

Als zich een meningsverschil voordoet

Mochten u en uw huwelijkspartner een ernstig meningsverschil hebben, reageer dan niet met een nukkig stilzwijgen. Dat zou een heel duidelijke boodschap overbrengen: u bent niet gelukkig en u wilt dat uw partner ook ongelukkig is. Toch kan het zijn dat uw partner uw wensen en gevoelens niet eens helemaal begrijpt.

Misschien moeten u en uw partner er nog eens over praten. Als de kwestie gevoelig ligt, kan het zijn dat het niet meevalt om kalm te blijven. Isaäks ouders, Abraham en Sara, verkeerden eens in een moeilijke situatie. Omdat Sara onvruchtbaar was, gaf ze hem, zoals in die tijd gebruikelijk was, haar dienstmeisje Hagar als bijvrouw om nageslacht te krijgen. Hagar baarde Abraham een jongen, Ismaël. Maar later werd Sara zelf zwanger en ook zij baarde Abraham een zoon, Isaäk. Toen Isaäk gespeend zou worden, zag Sara dat Ismaël de spot dreef met haar zoon. Daarom drong Sara, die gevaar voor haar zoon vreesde, er bij Abraham op aan de slavin en Ismaël te verjagen. Ja, Sara liet onomwonden weten hoe ze erover dacht. Maar wat ze vroeg, beviel Abraham helemaal niet.

Hoe werd het meningsverschil opgelost? In het bijbelverslag lezen we: „Toen zei God tot Abraham: ’Laat niets van wat Sara tot u blijft zeggen, u onaangenaam zijn omtrent de jongen en omtrent uw slavin. Luister naar haar stem, want door bemiddeling van Isaäk zal dat zijn wat uw zaad genoemd zal worden.’” Abraham luisterde naar de raad van Jehovah God en handelde dienovereenkomstig. — Genesis 16:1-4; 21:1-14.

’Tja,’ zult u misschien zeggen, ’als God vanuit de hemel tegen ons zou spreken, zouden we het zo eens worden!’ Dat brengt ons bij een andere  sleutel tot het oplossen van huwelijksproblemen. Echtparen kunnen naar God luisteren. Hoe? Door samen het Woord van God te lezen en wat erin staat als Gods raad te aanvaarden. — 1 Thessalonicenzen 2:13.

Een rijpe christelijke vrouw vertelde: „Als een jonge vrouw naar me toe komt om raad in verband met haar huwelijk, vraag ik vaak of zij en haar man samen de bijbel lezen. De meesten die huwelijksproblemen hebben, hebben die gewoonte niet” (Titus 2:3-5). We kunnen allemaal voordeel trekken van haar constatering. Lees geregeld samen met uw partner in de bijbel. Op die manier ’hoort’ u wat God zegt over de manier waarop u zich in het dagelijks leven moet gedragen (Jesaja 30:21). Een waarschuwend woord: Gebruik de bijbel niet als een stok om uw partner te slaan door voortdurend op teksten te wijzen die uw partner naar uw mening niet in praktijk brengt. Probeer in plaats daarvan te bepalen hoe u allebei dat wat u leest in praktijk kunt brengen.

Waarom zou u als u een moeilijke kwestie probeert op te lossen, niet de Index van Wachttoren-publicaties * raadplegen in verband met uw specifieke probleem? Misschien hebt u de zorg voor bejaarde ouders en veroorzaakt dat spanningen in uw huwelijk. In plaats van te ruziën over wat uw partner al dan niet moet doen, is het beter samen rustig de Index te raadplegen. Zoek eerst het trefwoord „Ouders” op. Dan kunt u de verwijzingen bij de onderkopjes opzoeken, bijvoorbeeld bij „zorgen voor bejaarde ouders”. Lees samen de betreffende artikelen in de publicaties van Jehovah’s Getuigen. U zult er versteld van staan hoeveel u en uw partner kunnen hebben aan de op de bijbel gebaseerde informatie, die al zo veel oprechte christenen heeft geholpen.

Door die verwijzingen op te zoeken en samen het materiaal te lezen, zult u geholpen worden een objectieve kijk op uw probleem te krijgen. U zult er bijbelteksten in vermeld zien staan die Gods zienswijze weergeven. Zoek ze op in de bijbel en lees ze samen. Dan hoort u wat God zegt over het probleem waar u mee zit!

Houd de communicatielijnen open

Hebt u weleens een deur open willen doen die een tijdlang niet gebruikt was? Piepend en knarsend gaven de roestige scharnieren zich gewonnen. Maar als de deur nu geregeld gebruikt was en de scharnieren goed gesmeerd waren geweest? Dan zou de deur makkelijk open zijn gegaan. Hetzelfde geldt voor de deur van communicatie. Als u er een gewoonte van maakt te communiceren en de scharnieren van de deur van communicatie met christelijke liefde oliet, dan kunt u uw gedachten makkelijker overbrengen, zelfs als u ernstige meningsverschillen hebt.

U moet ergens beginnen. Werk eraan, ook al kost het communiceren in het begin veel moeite. Dan zal de relatie met uw partner uiteindelijk soepeler worden, met een blijvend goede verstandhouding als resultaat.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 7]

Zoekt u Gods leiding als u een meningsverschil hebt?