Doe alles „zonder gemurmureer”
Doe alles „zonder gemurmureer”
„Blijft alle dingen zonder gemurmureer . . . doen.” — FILIPPENZEN 2:14.
1, 2. Welke raad gaf de apostel Paulus aan christenen in Filippi en Korinthe, en waarom?
DE APOSTEL Paulus gaf in zijn geïnspireerde brief aan de eerste-eeuwse christelijke gemeente in Filippi heel wat complimenten. Hij prees zijn geloofsgenoten in die stad voor hun vrijgevigheid en ijver, en hij uitte zijn blijdschap over hun goede werken. Maar Paulus herinnerde hen er ook aan ’alle dingen zonder gemurmureer te blijven doen’ (Filippenzen 2:14). Waarom gaf de apostel die vermaning?
2 Paulus wist waar murmureren toe kan leiden. Een paar jaar daarvoor had hij de gemeente in Korinthe al gewaarschuwd dat murmureren gevaarlijk kan zijn. Paulus wees erop dat de Israëlieten zich in de wildernis herhaaldelijk Jehovah’s woede op de hals hadden gehaald. Hoe? Door schadelijke dingen te begeren, door afgoderij en hoererij te beoefenen, door Jehovah te tarten en door te murmureren. Paulus schreef dat de Korinthiërs daar lering uit moesten trekken: „Zijt ook geen murmureerders, zoals sommigen van hen hebben gemurmureerd, met als enig resultaat dat zij omkwamen door de verdelger.” — 1 Korinthiërs 10:6-11.
3. Waarom is murmureren in deze tijd een belangrijk onderwerp?
3 Als Jehovah’s aanbidders in deze tijd hebben wij net zo’n houding als de gemeente in Filippi. We zijn druk bezig met goede dingen en we hebben liefde voor elkaar (Johannes 13:34, 35). Maar gezien de schade die in het verleden onder Gods volk is aangericht door murmureren, doen we er goed aan de raad ter harte te nemen om ’alle dingen zonder gemurmureer te blijven doen’. We zullen eerst enkele bijbelse voorbeelden van gemurmureer beschouwen. Daarna bespreken we wat we kunnen doen om in deze tijd schade door gemurmureer te voorkomen.
Een „verdorven volk” murmureert tegen Jehovah
4. Hoe murmureerden de Israëlieten in de wildernis?
4 Het Hebreeuwse woord dat ’murmureren, morren of klagen’ betekent, wordt in de bijbel gebruikt in verband met gebeurtenissen tijdens Israëls veertigjarige verblijf in de wildernis. De Israëlieten waren nu en dan ontevreden over hun lot en dat uitte zich in gemurmureer. Zo ging „de gehele vergadering van de zonen van Israël” slechts enkele weken na hun bevrijding uit slavernij in Egypte „tegen Mozes en Aäron murmureren”. De Israëlieten klaagden over het voedsel: „Waren wij maar door Jehovah’s hand in het land Egypte gestorven, toen wij bij de vleespotten zaten, toen wij brood aten tot verzadiging toe, want gij hebt ons naar deze wildernis gebracht om deze hele gemeente door hongersnood ter dood te brengen.” — Exodus 16:1-3.
5. Tegen wie was het geklaag van de Israëlieten in werkelijkheid gericht?
5 Maar Jehovah gaf de Israëlieten wel degelijk wat ze in de wildernis nodig hadden door hen liefdevol van voedsel en water te voorzien. Geen moment dreigde het volk in de woestijn van de honger om te komen. In hun ontevredenheid stelden ze hun situatie echter erger voor dan die was en begonnen ze te morren. De Israëlieten beklaagden zich tegenover Mozes en Aäron, maar in Jehovah’s ogen was hun misnoegen tegen hemzelf gericht. Daarom zei Mozes: ’Jehovah heeft uw murmureringen waarmee gij tegen hem murmureert, gehoord. En wat zijn wij? Uw murmureringen zijn niet tegen ons, maar tegen Jehovah.’ — Exodus 16:4-8.
6, 7. Welke verandering van houding hadden de Israëlieten ondergaan, zoals blijkt uit Numeri 14:1-3?
6 Het duurde niet lang of de Israëlieten sloegen alweer aan het mopperen. Mozes stuurde twaalf mannen om het Beloofde Land te verkennen. Tien kwamen terug met slecht nieuws. Met welk gevolg? „Alle zonen van Israël gingen tegen Mozes en Aäron murmureren, en de gehele vergadering ging tegen hen zeggen: ’Waren wij maar in het land Egypte gestorven, of waren wij maar gestorven in deze wildernis! En waarom brengt Jehovah ons naar dit land [Kanaän] om te vallen door het zwaard? Onze vrouwen en onze kleinen zullen tot plundering worden. Is het niet beter dat wij terugkeren naar Egypte?’” — Numeri 14:1-3.
7 De houding van de Israëlieten was compleet omgeslagen! Aanvankelijk waren ze zo dankbaar voor hun bevrijding uit Egypte en hun ontsnapping door de Rode Zee dat ze in lofzangen voor Jehovah losbarstten (Exodus 15:1-21). Maar door de ongemakken van de woestijn en de angst voor de Kanaänieten maakte hun dankbaarheid al gauw plaats voor een gevoel van ontevredenheid. Ze bedankten God niet langer voor hun vrijheid maar beschuldigden hem er ten onrechte van dat hij hun te kort deed. Hun gemurmureer verraadde dan ook een gebrek aan waardering voor Jehovah’s voorzieningen. Geen wonder dat hij zei: „Hoe lang blijft dit verdorven volk zich nog tegenover mij beklagen?” — Numeri 14:27; 21:5, De Nieuwe Bijbelvertaling.
Gemurmureer in de eerste eeuw
8, 9. Geef voorbeelden van gemurmureer uit de christelijke Griekse Geschriften.
8 In de voorgaande voorbeelden van gemurmureer ging het om groepen mensen die hun ongenoegen kennelijk openlijk spuiden. Maar toen Jezus Christus in 32 G.T. voor het Loofhuttenfeest in Jeruzalem was, werd er „op gedempte toon veel over hem gesproken onder de scharen” (Johannes 7:12, 13, 32). Er werd over hem gefluisterd: sommigen zeiden dat hij een goed mens was, anderen zeiden van niet.
9 Een andere keer waren Jezus en zijn discipelen te gast bij Mattheüs Levi, de belastinginner. „De Farizeeën en hun schriftgeleerden gingen daarover tegen zijn discipelen murmureren en zeiden: ’Waarom eet en drinkt gij met belastinginners en zondaars?’” (Lukas 5:27-30) Weer wat later begonnen de joden in Galilea over Jezus te „murmureren, omdat hij gezegd had: ’Ik ben het brood dat uit de hemel is neergedaald.’” Zelfs volgelingen van Jezus namen aanstoot en begonnen te morren. — Johannes 6:41, 60, 61.
10, 11. Waarom murmureerden de Griekssprekende joden, en wat kunnen ouderlingen leren van de manier waarop de klacht werd behandeld?
10 Een voorval van gemurmureer dat positiever afliep, deed zich kort na Pinksteren 33 voor. Veel pasbekeerde discipelen van buiten Israël genoten gastvrijheid van hun Judese geloofsgenoten, maar er ontstonden problemen over de verdeling van de beschikbare middelen. Volgens het verslag „begonnen de Griekssprekende joden tegen de Hebreeuwssprekende joden te murmureren, omdat hun weduwen bij de dagelijkse voedselverdeling over het hoofd werden gezien”. — Handelingen 6:1.
11 Maar deze murmureerders waren niet zoals de Israëlieten in de wildernis. De Griekssprekende joden waren niet egoïstisch aan het klagen over hun eigen lot, maar ze wezen erop dat de behoeften van enkele weduwen genegeerd werden. Bovendien gedroegen ze zich niet als onruststokers en beklaagden ze zich niet tegenover Jehovah. Ze richtten hun klacht tot de apostelen, die er meteen werk van maakten omdat de klacht gegrond was. Wat gaven de apostelen een goed voorbeeld voor ouderlingen in deze tijd! Deze geestelijke herders zorgen ervoor dat ze nooit ’hun oor toesluiten voor het klaaggeschrei van de geringe’. — Spreuken 21:13; Handelingen 6:2-6.
Pas op voor de ondermijnende invloed van gemurmureer
12, 13. (a) Illustreer de gevolgen van gemurmureer. (b) Waardoor zou iemand kunnen gaan murmureren?
12 Uit de meeste van de voorgaande bijbelse voorbeelden blijkt dat murmureren Gods volk veel schade heeft toegebracht. We dienen dan ook ernstig na te denken over de ondermijnende invloed die het in deze tijd kan hebben. Om een illustratie te gebruiken: Veel metaalsoorten gaan op een gegeven moment roesten. Als de eerste tekenen daarvan worden genegeerd, kan het metaal zo sterk verroesten dat het zijn doel niet meer kan dienen. Veel auto’s belanden om die reden op de schroothoop: niet omdat ze mechanische gebreken hebben, maar omdat het metaal zo verroest is dat het voertuig niet langer veilig is. Hoe is deze illustratie van toepassing op gemurmureer?
13 Net zoals bepaalde metalen de neiging hebben om te roesten, hebben onvolmaakte mensen de neiging om te klagen. We moeten alert zijn op tekenen hiervan. Vocht en zilte lucht versnellen het roesten, en zo kunnen we ook door tegenslag eerder geneigd zijn te klagen. Door stress kunnen we kleine ergernissen tot grote grieven laten uitgroeien. Naarmate de situatie verslechtert in de laatste dagen van dit stelsel zullen zich waarschijnlijk meer redenen tot klagen voordoen (2 Timotheüs 3:1-5). Zo zou de ene aanbidder van Jehovah kunnen gaan klagen over de andere. De aanleiding zou iets kleins kunnen zijn, zoals ontevredenheid over iemands zwakheden, bekwaamheden of dienstvoorrechten.
14, 15. Als we de neiging hebben om te klagen, waarom moeten we daar dan iets aan doen?
14 Wat ook de aanleiding tot onze ergernis mag zijn, als we de neiging tot mopperen niet indammen, kunnen we een geest van ontevredenheid ontwikkelen en eeuwige klagers worden. Gemurmureer kan ons geestelijk zo uithollen dat ons geloof totaal ondermijnd wordt. De Israëlieten gingen in hun gemurmureer over het leven in de woestijn zover dat ze Jehovah de schuld gaven (Exodus 16:8). Laat dat ons nooit gebeuren!
15 Corrosie is tegen te gaan door metaal met roestwerende verf te behandelen en kleine roestplekjes snel te verwijderen. Zo is het ook als we bij onszelf een neiging tot klagen opmerken: we kunnen die onderdrukken door er meteen gebedsvol aandacht aan te schenken. Hoe?
Bezie de dingen vanuit Jehovah’s standpunt
16. Hoe kunnen we een neiging tot klagen overwinnen?
16 Als we murmureren, zijn we alleen nog maar met onszelf en onze problemen bezig en verliezen we de zegeningen uit het oog die we als Getuigen van Jehovah genieten. Om een neiging tot klagen te overwinnen, moeten we die zegeningen duidelijk voor ogen houden. Elk van ons heeft bijvoorbeeld het prachtige voorrecht de persoonlijke naam van Jehovah te dragen (Jesaja 43:10). We zijn in staat een hechte band met hem op te bouwen en we kunnen tot de „Hoorder van het gebed” spreken wanneer we maar willen (Psalm 65:2; Jakobus 4:8). Ons leven heeft zin omdat we de strijdvraag betreffende universele soevereiniteit begrijpen en beseffen dat we het voorrecht hebben ons trouw aan God te betonen (Spreuken 27:11). We kunnen een geregeld aandeel hebben aan de prediking van het goede nieuws van het Koninkrijk (Mattheüs 24:14). Doordat we geloof stellen in het slachtoffer van Jezus Christus kunnen we een rein geweten hebben (Johannes 3:16). Die zegeningen genieten we ongeacht wat we te verduren hebben.
17. Waarom moeten we proberen de dingen vanuit Jehovah’s standpunt te bezien, zelfs als we reden tot klagen hebben?
17 Laten we proberen de dingen niet vanuit ons eigen maar vanuit Jehovah’s standpunt te bekijken. „Maak mij úw wegen bekend, o Jehovah; leer mij úw paden”, zong de psalmist David (Psalm 25:4). Als we echt reden tot klagen hebben, zal dat Jehovah niet ontgaan. Hij zou meteen kunnen ingrijpen. Waarom doet hij dat dan niet altijd? Mogelijk om ons te helpen goede eigenschappen als geduld, volharding, vertrouwen en verdraagzaamheid te ontwikkelen. — Jakobus 1:2-4.
18, 19. Geef een voorbeeld van de mogelijke uitwerking als we zonder klagen ongemakken verduren.
18 Door zonder te klagen ongemakken te verduren, kunnen we niet alleen onze persoonlijkheid verbeteren maar ook indruk maken op mensen die ons gedrag zien. In 2003 reisde een groep Duitse Getuigen per bus naar een congres in Hongarije. De chauffeur was geen Getuige en had er aanvankelijk zijn bedenkingen over om tien dagen met de Getuigen door te brengen. Maar aan het eind van de reis dacht hij er totaal anders over. Hoe kwam dat?
19 Tijdens de reis liep er heel wat fout. Maar de Getuigen mopperden nooit. Volgens de chauffeur was dit het beste reisgezelschap dat hij ooit had vervoerd! De volgende keer dat er Getuigen bij mij aanbellen, beloofde hij, zal ik ze binnennodigen en goed naar ze luisteren. Wat hadden deze passagiers een goede indruk gemaakt door ’alle dingen zonder gemurmureer te doen’!
Vergeven bevordert de eenheid
20. Waarom horen we elkaar te vergeven?
20 En als we nu iets te klagen hebben over een geloofsgenoot? Als het om iets ernstigs gaat, kunnen we het beginsel toepassen dat Jezus in Mattheüs 18:15-17 noemde. Maar dat zal niet altijd nodig zijn, aangezien het meestal om kleine dingen gaat. Misschien moeten we de situatie bezien als een kans om vergeving te schenken! Paulus schreef: „Blijft elkaar verdragen en elkaar vrijelijk vergeven als de een tegen de ander een reden tot klagen heeft. Zoals Jehovah u vrijelijk vergeven heeft, doet ook gij evenzo. Bekleedt u bij al deze dingen echter met liefde, want ze is een volmaakte band van eenheid” (Kolossenzen 3:13, 14). Zijn we grootmoedig genoeg om te vergeven? Heeft Jehovah soms geen reden om over ons te klagen? En toch toont hij medegevoel en vergeeft hij steeds weer.
21. Welk effect kan gemopper op anderen hebben?
21 Wat onze grieven ook mogen zijn, murmureren lost niets op. Waarschijnlijk voelen we ons ongemakkelijk bij iemand die constant moppert en proberen we uit zijn buurt te blijven. Als wij zo murmureren of mopperen, kunnen we dat gevoel bij anderen losmaken. Misschien zouden ze ons gezelschap zelfs liever gaan mijden! Zulk gemopper trekt misschien wel de aandacht maar wekt beslist geen sympathie.
22. Wat zei een meisje over Jehovah’s Getuigen?
22 Een vergevensgezinde houding bevordert eenheid, iets wat Jehovah’s aanbidders hoogschatten (Psalm 133:1-3). Een zeventienjarig katholiek meisje uitte in een brief aan een Europees bijkantoor van Jehovah’s Getuigen haar bewondering voor hen: „Het is de enige organisatie die ik ken waarvan de leden niet door haat, hebzucht, intolerantie, egoïsme of onenigheid worden verdeeld.”
23. Wat bespreken we in het volgende artikel?
23 Waardering voor alle geestelijke zegeningen die we ontvangen als aanbidders van de ware God, Jehovah, zal ons helpen de eenheid te bevorderen en niet over anderen te klagen. Het volgende artikel laat zien hoe christelijke eigenschappen ons ervan zullen weerhouden ons schuldig te maken aan een nog gevaarlijker vorm van murmureren: klagen over het aardse deel van Jehovah’s organisatie.
Overzichtsvragen
• Wat omvat murmureren?
• Hoe zijn de gevolgen van murmureren te illustreren?
• Hoe kunnen we een neiging tot klagen overwinnen?
• Hoe kan vergevensgezindheid ons tegen murmureren beschermen?
[Studievragen]
[Illustratie op blz. 14]
De Israëlieten murmureerden in werkelijkheid tegen Jehovah
[Illustratie op blz. 17]
Hebben wij Jehovah’s kijk op dingen?
[Illustraties op blz. 18]
Vergeven bevordert christelijke eenheid