Is de bijbel te beperkend?

„ALS kind heb ik geen bijbelse normen meegekregen. Over God werd zelfs nooit gesproken”, vertelt een jonge man uit Finland. Heel wat mensen in deze tijd zijn zo opgegroeid. Vooral veel jongeren zien de bijbel als een hopeloos ouderwets boek met voorschriften die te beperkend zijn. Personen die zich aan de bijbel willen houden, worden gezien als onderdrukte mensen die gebukt gaan onder regels en geboden. Daarom laten velen de bijbel liever op de boekenplank staan en zoeken ze elders leiding in het leven.

Zulke opvattingen over de bijbel zijn grotendeels te wijten aan de lange geschiedenis van onderdrukking door de christelijke kerken. Zo werd in de tijd die door historici wel de donkere Middeleeuwen wordt genoemd, in Europa bijna elk aspect van het leven gedomineerd door de Katholieke Kerk. Als iemand het met de kerk oneens durfde te zijn, riskeerde hij marteling of zelfs executie. Ook de protestantse kerken die later ontstonden, legden de individuele vrijheid aan banden. Tegenwoordig doen woorden als calvinistisch en puriteins niet alleen denken aan de volgelingen van bepaalde godsdiensten, maar ook aan de strenge tucht waarmee ze geassocieerd worden. En omdat de kerken onderdrukkend waren, concluderen mensen ten onrechte dat de leer van de bijbel onderdrukkend moet zijn.

In latere tijden hebben de kerken hun greep op het leven van mensen grotendeels verloren, in sommige landen tenminste. Na de traditionele godsdienstige overtuigingen kwam de zienswijze dat mensen het recht hebben zelf te bepalen wat goed is en wat niet. Wat is het resultaat geweest? Ahti Laitinen, hoogleraar criminologie en rechtssociologie, verklaart: „Respect voor gezag is afgenomen, en het begrip dat mensen hebben van wat aanvaardbaar en wat onaanvaardbaar is, wordt steeds vager.” Ironisch genoeg hebben zelfs kerkleiders deze manier van denken overgenomen. Een prominente lutherse bisschop merkte op: „Ik ben niet zo geneigd tot het standpunt dat morele kwesties zich laten oplossen als mensen zich tot de bijbel of een religieuze autoriteit wenden.”

Is onbeperkte vrijheid wenselijk?

Het idee van onbeperkte vrijheid zou aantrekkelijk kunnen klinken, vooral voor jongeren. Weinigen zijn gesteld op betutteling of leven graag volgens een lijst met regeltjes. Maar moet iedereen dan vrij zijn om te doen wat hij wil? Stel u eens een stad voor zonder verkeersregels. Niemand hoeft een rijbewijs te halen of een rijexamen af te leggen. Mensen mogen rijden zoals ze willen en zelfs als ze dronken zijn. Ze hoeven zich niets aan te trekken van een maximumsnelheid, stoptekens, verkeerslichten, eenrichtingsverkeer of zebrapaden. Zou zo’n ’vrijheid’ wenselijk zijn? Nee,  zeker niet! Het zou tot chaos, wanorde en ongelukken leiden. Hoewel verkeerswetten de vrijheid van mensen beperken, beseffen we dat deze wetten zowel automobilist als voetganger beschermen.

Zo geeft Jehovah ook aanwijzingen over de manier waarop we ons leven moeten leiden. Dat is tot ons voordeel. Zonder die leiding zouden we dingen met vallen en opstaan moeten leren en daardoor onszelf en anderen schade kunnen berokkenen. Zo’n klimaat van morele anarchie zou even onwenselijk en gevaarlijk zijn als rijden in een stad zonder verkeersregels. Het is nu eenmaal zo dat we bepaalde regels en wetten nodig hebben — een feit dat de meeste mensen grif toegeven.

„Mijn vracht is licht”

Verkeerswetten kunnen bestaan uit een lange gedetailleerde lijst met voorschriften — sommige streken hebben alleen al voor het parkeren een berg regels. Zo’n waslijst met regels staat echter niet in de bijbel. In plaats daarvan bevat de bijbel basisbeginselen, en die zijn niet beklemmend of dwingend. Jezus Christus deed zijn tijdgenoten een aantrekkelijke uitnodiging: „Komt tot mij, allen die zwoegt en zwaar beladen zijt, en ik zal u verkwikken. Want mijn juk is weldadig en mijn vracht is licht” (Mattheüs 11:28, 30). In een brief aan de christelijke gemeente in Korinthe schreef de apostel Paulus: „Waar de geest van Jehovah is, daar is vrijheid.” — 2 Korinthiërs 3:17.

Maar die vrijheid is niet onbegrensd. Jezus liet duidelijk uitkomen dat Gods vereisten ook enkele eenvoudige geboden omvatten. Hij zei bijvoorbeeld tegen zijn discipelen: „Dit is mijn gebod, dat gij elkaar liefhebt net zoals ik u heb liefgehad” (Johannes 15:12). Stel u voor hoe het leven zou zijn als iedereen dat gebod zou naleven! Aan de vrijheid van christenen zitten dus grenzen. De apostel Petrus schreef: „Weest als vrije mensen, en gebruikt toch uw vrijheid niet als een dekmantel voor slechtheid, maar als slaven van God.” — 1 Petrus 2:16.

Daarom leven christenen, ook al zijn ze niet gebonden aan een gedetailleerde lijst met wetten, niet naar hun eigen opvattingen van wat goed en verkeerd is. Mensen hebben de leiding nodig die alleen God kan geven. De bijbel zegt ronduit: „Het staat niet aan een man die wandelt, zelfs maar zijn schrede te richten” (Jeremia 10:23). Als we Gods richtlijnen gehoorzamen, zullen we daar veel voordelen van ondervinden. — Psalm 19:11.

Een daarvan is een gelukkig leven. De eerder genoemde jonge man bijvoorbeeld was een dief en een leugenaar geweest. Hij had ook een promiscue leven geleid. Toen hij de hoge normen van de bijbel leerde kennen, veranderde hij zijn levenswijze in overeenstemming daarmee. „Hoewel ik niet meteen alle bijbelse normen kon naleven,” zei hij, „besefte ik wel hoe waardevol ze waren. Mijn vroegere levenswijze bracht me niet het geluk  dat ik nu ervaar. Door je aan de bijbelse normen te houden wordt je leven eenvoudiger. Je weet waar je voor leeft en wat goed en verkeerd is.”

Miljoenen mensen hebben hetzelfde ondervonden. De leiding in de bijbel heeft hen geholpen hun relatie met anderen te verbeteren, een evenwichtige kijk op werk te ontwikkelen, schadelijke gewoonten te vermijden en zo een gelukkiger leven te leiden. Markus *, een jonge man die zowel met als zonder de bijbelse normen heeft geleefd, zegt over zijn leven: „Door naar de bijbel te leven heb ik meer zelfrespect gekregen.” *

Waar kiest u voor?

Is de bijbel dus beperkend? Het antwoord is ja — en dat is tot ieders voordeel. Maar is de bijbel te beperkend? Het antwoord daarop is nee. Onbeperkte vrijheid leidt alleen maar tot problemen. In de bijbel staan evenwichtige normen die onze gezondheid en ons geluk bevorderen. Markus zegt: „Na verloop van tijd ben ik gaan beseffen hoe verstandig het is Gods Woord in je leven toe te passen. Hoewel mijn leven in veel opzichten anders is dan dat van de meeste mensen, heb ik nooit het idee dat ik iets waardevols in het leven ben misgelopen.”

Als u eenmaal ervaart welke zegeningen het brengt naar bijbelse normen te leven, zult u meer waardering krijgen voor Gods Woord. Dit zal tot een nog grotere zegening leiden: u zult liefde ontwikkelen voor de Bron ervan, Jehovah God. „Dit betekent de liefde tot God, dat wij zijn geboden onderhouden; en toch zijn zijn geboden geen drukkende last.” — 1 Johannes 5:3.

Jehovah is zowel onze Schepper als onze hemelse Vader. Hij weet wat het beste voor ons is. In plaats van ons beperkingen op te leggen, geeft hij ons liefdevol leiding tot ons welzijn. In poëtische taal dringt Jehovah erop aan: „O indien gij slechts werkelijk aandacht aan mijn geboden zoudt schenken! Dan zou uw vrede worden net als een rivier, en uw rechtvaardigheid als de golven der zee.” — Jesaja 48:18.

[Voetnoten]

[Illustratie op blz. 9]

Jezus zei dat Gods vereisten weldadig zouden zijn

[Illustratie op blz. 10]

Gods richtlijnen gehoorzamen leidt tot geluk en zelfrespect