Standvastig blijven als een kind opstandig wordt

EEN christelijke vrouw die we Joy zullen noemen, deed haar best om haar zoon liefde voor Jehovah God bij te brengen. Maar in zijn late tienerjaren werd hij opstandig en ging hij het huis uit. „Dat was de ergste pijn die ik ooit ervaren heb”, zegt Joy. „Ik voelde me in de steek gelaten en was heel verdrietig en gefrustreerd. Ik werd overweldigd door negatieve gedachten.”

Misschien heb ook jij je best gedaan om je kinderen te leren van God te houden en hem te dienen, maar hebben ze hem later de rug toegekeerd. Hoe kun je met zo’n bittere teleurstelling omgaan? Wat zal je helpen standvastig te blijven in je dienst voor Jehovah?

Toen Jehovah’s zonen in opstand kwamen

Een eerste stap is te beseffen dat Jehovah precies begrijpt hoe je je voelt. In Jesaja 49:15 staat: „Kan een vrouw haar zuigeling vergeten, zodat zij geen medelijden zou gevoelen voor de zoon van haar buik? Zelfs deze vrouwen kunnen vergeten, maar ík zal u niet vergeten.” Jehovah heeft dus gevoelens die vaders en moeders ook hebben. Wat een plezier moet het hem dan ook hebben gedaan toen al zijn engelenzonen hem loofden en dienden. Toen hij Job „uit de storm” antwoordde, sprak Jehovah over de gelukkige tijd toen zijn geestelijke gezin nog verenigd was en zei: „Waar bevondt gij u, toen ik de aarde grondvestte? . . . Toen de morgensterren te zamen een vreugdegeroep aanhieven, en alle zonen Gods voorts juichend hun instemming betuigden?” — Job 38:1, 4, 7.

Na verloop van tijd zag God hoe een volmaakte engelenzoon zich tegen hem verzette en Satan werd, wat „Tegenstrever” betekent. Jehovah zag ook zijn eerste menselijke zoon, Adam, en zijn volmaakte vrouw, Eva, in opstand komen (Genesis 3:1-6; Openbaring 12:9). Later verlieten ook andere engelenzonen „hun eigen juiste woonplaats” en kwamen in opstand tegen God. — Judas 6.

De Bijbel vertelt niet hoe Jehovah zich voelde toen sommigen van zijn volmaakte zonen opstandig werden. Maar de Bijbel zegt wel duidelijk: „Jehovah [zag] dat de slechtheid van de mens overvloedig was op de aarde en dat elke neiging van de gedachten van zijn hart te allen tijde alleen maar slecht was. En Jehovah gevoelde spijt dat hij mensen op de aarde gemaakt had, en het krenkte hem in zijn  hart” (Genesis 6:5, 6). Ook de opstand van Jehovah’s uitverkoren volk, Israël, ’bedroefde’ en ’griefde’ hem. — Psalm 78:40, 41.

Er kan geen twijfel over bestaan dat Jehovah meevoelt met ouders die leed en verdriet ervaren door het gedrag van opstandige kinderen. In zijn Woord, de Bijbel, geeft hij goede raad en aanmoediging om zulke ouders te helpen met hun situatie om te gaan. God spoort hen aan hun bezorgdheid op hem te werpen, zich te vernederen en hun standpunt tegen Satan de Duivel in te nemen. We zullen nu bespreken hoe het opvolgen van deze raad je kan helpen standvastig te blijven als je kind opstandig wordt.

Werp je bezorgdheid op Jehovah

Jehovah weet dat er weinig dingen zijn die ouders meer zorgen baren dan het gevoel dat hun kinderen het gevaar lopen schade te ondervinden van dingen die ze zelf doen of die anderen hun aandoen. De apostel Petrus noemt één manier om met deze en andere zorgen om te gaan. Hij schrijft: ’Werp al uw bezorgdheid op Jehovah, want hij zorgt voor u’ (1 Petrus 5:7). Waarom is deze uitnodiging en geruststelling vooral van betekenis voor ouders met een opstandig kind?

Toen je kind nog klein was, was je er alert op hem tegen gevaren te beschermen, en waarschijnlijk reageerde hij gunstig op je liefdevolle leiding. Maar naarmate hij ouder werd, nam je invloed op hem misschien af, terwijl je sterke verlangen om hem te beschermen niet minder werd. Dat is mogelijk zelfs toegenomen.

Als gevolg daarvan kun je, wanneer je kind in opstand komt en geestelijke, emotionele of fysieke schade ondervindt, het gevoel hebben dat het jouw schuld is. Joy, die eerder werd genoemd, had dat gevoel ook. Ze zegt: „Omdat ik het idee had dat ik gefaald had, bleven gebeurtenissen uit het verleden elke dag door mijn hoofd malen.” Vooral op zulke momenten wil Jehovah dat je ’al je bezorgdheid op hem werpt’. Als je dat doet, zal hij je helpen. „Werp uw last op Jehóvah,” zei de psalmist, „en hijzelf zal u schragen. Nooit zal hij toelaten dat de rechtvaardige wankelt” (Psalm 55:22). Joy ondervond die vertroosting. Ze legt uit: „Ik sprak openhartig met Jehovah over alles wat er in me omging. Mijn gevoelens kwamen er gewoon uit, en dat was een enorme opluchting.”

 Als onvolmaakte ouder heb je mogelijk fouten gemaakt bij het opvoeden van je kind. Maar waarom zou je daar stil bij blijven staan? Jehovah doet dat blijkbaar niet, want de geïnspireerde psalmist zong: „Indien gij op dwalingen zoudt letten, o Jah, o Jehovah, wie zou stand kunnen houden?” (Psalm 130:3) Zelfs als je een perfecte ouder zou zijn geweest, dan nog had je kind in opstand kunnen komen. Vertel je gevoelens dus in gebed aan Jehovah, en hij zal je helpen ermee om te gaan. Maar als je Jehovah standvastig wilt blijven dienen en geen slachtoffer van Satan wilt worden, moet je meer doen.

Verneder je

„Vernedert u . . . onder de machtige hand van God,” schreef Petrus, „opdat hij u te zijner tijd moge verhogen” (1 Petrus 5:6). Waarom moet je nederig zijn als je kind opstandig is? Behalve dat je schuldgevoelens en verdriet hebt, kun je je ook beschaamd voelen. Je bent misschien bang dat het gedrag van je kind de reputatie van je gezin heeft geschaad, vooral als hij uit de christelijke gemeente gesloten moest worden. Gevoelens van schaamte en zelfverwijt kunnen je de moed ontnemen om christelijke vergaderingen bij te wonen.

In zo’n situatie moet je praktische wijsheid tonen. Spreuken 18:1 waarschuwt: „Wie zich afzondert, zal zijn eigen zelfzuchtige verlangen zoeken; tegen alle praktische wijsheid zal hij losbarsten.” Door ondanks je verdriet geregeld de christelijke vergaderingen te bezoeken, zul je kunnen putten uit een onmisbare bron van onderricht en aanmoediging. „In het begin wilde ik gewoon niemand zien”, geeft Joy toe. „Maar ik bracht me te binnen hoe belangrijk een geestelijke routine is. Trouwens, als ik thuis was gebleven, zou ik alleen maar gepiekerd hebben over mijn problemen. De vergaderingen waren een hulp om me op opbouwende geestelijke dingen te concentreren. Ik ben heel dankbaar dat ik me niet heb afgezonderd, waardoor ik de liefdevolle steun van mijn broeders en zusters zou hebben gemist.” — Hebreeën 10:24, 25.

Vergeet ook niet dat elk gezinslid „zijn eigen vracht” van christelijke verantwoordelijkheid moet dragen (Galaten 6:5). Jehovah verwacht van ouders dat ze van hun kinderen houden en hen streng onderrichten. Ook verwacht hij van kinderen dat ze hun ouders gehoorzamen en eren. Als ouders hun best doen om hun kinderen in „het strenge onderricht en de ernstige vermaning van Jehovah” groot te brengen, zullen de ouders zelf een goede reputatie bij God hebben (Efeziërs 6:1-4). Als een kind zich tegen het liefdevolle onderricht van zijn ouders verzet, is het de reputatie van het kind die geschaad wordt. „Zelfs door zijn handelingen laat een knaap zich kennen, of zijn activiteit zuiver en oprecht is”, zegt Spreuken 20:11. Satans opstand heeft Jehovah’s reputatie zeker niet geschaad onder degenen die op de hoogte zijn van de feiten.

Neem je standpunt tegen de Duivel in

„Houdt uw zinnen bij elkaar, weest waakzaam”, waarschuwt Petrus. „Uw tegenstander, de Duivel, gaat rond als een brullende leeuw, op zoek om iemand te verslinden” (1 Petrus 5:8). Net als een leeuw zoekt de Duivel vaak jonge en onervaren slachtoffers uit. In het oude Israël zwierven leeuwen rond en die vormden een bedreiging voor tamme dieren. Als een lammetje van de kudde afdwaalde, werd het een makkelijke prooi. Een ooi riskeerde misschien instinctief haar eigen leven om  haar lam te beschermen. Maar zelfs een volwassen schaap was geen partij voor een leeuw. Daarom waren er moedige herders nodig om de kudde te beschermen. — 1 Samuël 17:34, 35.

Om zijn figuurlijke schapen tegen de „brullende leeuw” te beschermen, heeft Jehovah de regeling getroffen dat geestelijke herders onder „de opperherder”, Jezus Christus, voor de kudde zorgen (1 Petrus 5:4). Petrus geeft die aangestelde mannen de volgende aansporing: „Weidt de kudde Gods die aan uw zorg is toevertrouwd, niet onder dwang, maar gewillig; noch uit liefde voor oneerlijke winst, maar bereidwillig” (1 Petrus 5:1, 2). Met jullie samenwerking als ouders kunnen deze herders een jongere misschien helpen zijn handelwijze te corrigeren.

Als christelijke herders je opstandige kind raad moeten geven, ben je misschien geneigd om hem tegen dat strenge onderricht te beschermen. Maar dat zou een grove fout zijn. Petrus zegt dat we ’ons standpunt tegen de Duivel moeten innemen’ — niet tegen de geestelijke herders. — 1 Petrus 5:9.

Als je kind uit de gemeente wordt gesloten

Als je kind geen berouw heeft en een gedoopte christen is, kan hij de strengste vorm van streng onderricht ontvangen, namelijk uit de gemeente gesloten worden. In welke mate je dan nog contact met hem zult hebben, hangt van zijn leeftijd en andere omstandigheden af.

Als je kind minderjarig is en nog thuis woont, zul je uiteraard voor zijn fysieke behoeften blijven zorgen. Ook heeft hij morele leiding en streng onderricht nodig, en het is jouw verantwoordelijkheid daarin te voorzien (Spreuken 1:8-18; 6:20-22; 29:17). Misschien wil je een Bijbelstudie met hem houden, waaraan hij actief mee kan doen. Je kunt zijn aandacht vestigen op diverse Bijbelteksten en op de publicaties van „de getrouwe en beleidvolle slaaf” (Mattheüs 24:45). Ook kun je je kind meenemen naar de vergaderingen en hem naast je laten zitten. Dit alles kan worden gedaan in de hoop dat hij Bijbelse raad ter harte zal nemen.

De situatie is anders als de uitgeslotene meerderjarig is en niet meer thuis woont. De apostel Paulus waarschuwde christenen in het oude Korinthe „niet langer in het gezelschap te verkeren van iemand, een broeder genoemd, die een hoereerder of een hebzuchtig persoon of een afgodendienaar of een beschimper of een dronkaard of een afperser is, en met zo iemand zelfs niet te eten” (1 Korinthiërs 5:11). Hoewel het in verband met de zorg voor noodzakelijke familieaangelegenheden nodig kan zijn een bepaalde mate van contact met de uitgesloten persoon te hebben, moet een christelijke ouder ernaar streven onnodige omgang te vermijden.

Wanneer een kind dat een misstap heeft begaan streng wordt onderricht door christelijke herders, zou het onverstandig zijn om de op de Bijbel gebaseerde stappen die ze ondernemen, af te keuren of te bagatelliseren. Als je de kant van je opstandige kind kiest, zal dat je kind niet echt beschermen tegen de Duivel. Je zou zelfs je eigen geestelijke gezondheid in gevaar kunnen brengen. Door daarentegen achter de inspanningen van de herders te staan, zul je „vast in het geloof” blijven en de beste hulp voor je kind zijn. — 1 Petrus 5:9.

Jehovah zal je kracht geven

Als je kind in opstand mocht komen, houd dan in gedachte dat je niet alleen bent. Andere christelijke ouders hebben soortgelijke dingen meegemaakt. Jehovah kan ons kracht geven, ongeacht de beproevingen die we meemaken. — Psalm 68:19.

Verlaat je op Jehovah in gebed. Heb geregelde omgang met de christelijke gemeente. Sta achter het strenge onderricht van de aangestelde herders. Door dat te doen, zul je standvastig kunnen blijven. En je goede voorbeeld kan je kind ertoe aanzetten gunstig te reageren op de liefdevolle uitnodiging van Jehovah om tot hem terug te keren. — Maleachi 3:6, 7.

[Illustraties op blz. 18]

Put kracht uit het gebed en de gemeente