Komt er ooit een eind aan wreedheid?

VELEN zullen volmondig beamen dat zelfzucht een belangrijke rol speelt bij de wreedheid in onze wereld. Het zaad dat decennia geleden door de zogenoemde ik-generatie is gezaaid, heeft tot een samenleving geleid waarin de meerderheid zich voornamelijk om zichzelf bekommert. Menigeen zal voor niets terugdeinzen om zijn zin te krijgen, wat vaak in wreedheden resulteert. Dat geldt niet alleen voor afzonderlijke personen maar ook voor hele volken.

Het leven van een medemens schijnt niet meer te tellen. Sommige mensen genieten er zelfs van wreed te zijn. Ze vinden het amusant, zoals er ook criminelen zijn die bekennen dat ze anderen puur voor de kick iets aandoen. En wat te denken van de miljoenen mensen die met hun voorkeur voor films waarin alles om geweld en wreedheid draait, de filmindustrie aanmoedigen munt te slaan uit zulke thema’s? De constante blootstelling aan wrede beelden — ook nog eens via de nieuwsmedia — maakt veel mensen ongevoelig.

Wreedheid richt vaak psychische schade aan en zet een vicieuze cirkel in gang. Over het geweld dat uit wreedheid voortspruit, zegt Noemí Díaz Marroquín, die aan de Nationale Autonome Universiteit van Mexico doceert: „Geweld wordt aangeleerd, het is cultuurgebonden . . . We leren ons af te reageren door gewelddadig tekeer te gaan als onze omgeving dat toelaat en aanmoedigt.” De kans is dan ook groot dat personen die het slachtoffer van mishandeling zijn geweest, uiteindelijk zelf anderen gaan mishandelen, misschien zelfs op dezelfde manier als zij mishandeld zijn.

In andere gevallen worden wreedheden begaan door mensen die zich geregeld te buiten gaan aan alcohol en drugs. En laten we de personen niet vergeten die ontevreden zijn over hun regering omdat die niet in de behoeften van het volk voorziet. Sommigen van hen zijn vastbesloten bekendheid te geven aan hun standpunten en nemen daarom hun toevlucht tot wreedheden en stimuleren het terrorisme, vaak ten koste van onschuldigen.

We zouden ons echter af kunnen vragen: Hebben mensen uit zichzelf geleerd wreedheden te begaan? Wat is de oorzaak van de huidige situatie?

Wie is er verantwoordelijk voor wreedheid?

De Bijbel vertelt ons dat Satan de Duivel grote invloed uitoefent op deze wereld en noemt hem zelfs „de god van dit samenstel van dingen” (2 Korinthiërs 4:4). Hij is de zelfzuchtigste en wreedste persoon in het universum. Jezus beschreef hem terecht als „een doodslager” en „de vader van de leugen”. — Johannes 8:44.

 Sinds de ongehoorzaamheid van Adam en Eva heeft de mensheid steeds onder de machtige invloed gestaan van Satan (Genesis 3:1-7, 16-19). Zo’n vijftien eeuwen nadat het eerste mensenpaar Jehovah de rug toekeerde, materialiseerden opstandige engelen zich; ze hadden relaties met vrouwen en brachten een bastaardras voort dat bekend kwam te staan als de Nefilim. Waarin onderscheidden die zich? Het antwoord ligt opgesloten in hun naam. Die betekent „Vellers” of „zij die anderen doen vallen”. Kennelijk waren het gewelddadige individuen die een wreedheid en immoraliteit tentoonspreidden waaraan alleen een door God veroorzaakte vloed een eind kon maken (Genesis 6:4, 5, 17, vtn.). Hoewel de Nefilim in de Vloed verdelgd werden, gingen hun vaders als onzichtbare demonen terug naar het geestenrijk. — 1 Petrus 3:19, 20.

De wrede aard van de opstandige engelen blijkt duidelijk in het geval van een door een demon bezeten jongen in Jezus’ tijd. De demon bezorgde het kind herhaaldelijk stuiptrekkingen; in een poging hem om te brengen gooide hij hem in het vuur en in het water (Markus 9:17-22). Het is duidelijk dat zulke „goddeloze geestenkrachten” de meedogenloze persoonlijkheid weerspiegelen van hun wrede opperbevelhebber, Satan de Duivel. — Efeziërs 6:12.

Tegenwoordig wenden de demonen nog steeds hun invloed aan om mensen tot wreedheid aan te moedigen, zoals in de Bijbel werd voorzegd: „In de laatste dagen [zullen er] kritieke tijden . . . aanbreken, die moeilijk zijn door te komen. Want de mensen zullen zichzelf liefhebben, . . . aanmatigend zijn, hoogmoedig, . . . ondankbaar, deloyaal, zonder natuurlijke genegenheid, niet ontvankelijk voor enige overeenkomst, kwaadsprekers, zonder zelfbeheersing, heftig, zonder liefde voor het goede, verraders, onbezonnen, opgeblazen van trots, met meer liefde voor genoegens dan liefde voor God, die een vorm van godvruchtige toewijding hebben, maar de kracht ervan niet blijken te bezitten.” — 2 Timotheüs 3:1-5.

Bijbelprofetieën onthullen dat onze tijd bijzonder kritiek is: nadat in 1914 Gods koninkrijk in handen van Christus Jezus was opgericht, zijn Satan en zijn demonenhorden uit de hemel geworpen. De Bijbel verklaart: „Wee de aarde en de zee, want de Duivel is tot u neergedaald, en hij heeft grote toorn, daar hij weet dat hij slechts een korte tijdsperiode heeft.” — Openbaring 12:5-9, 12.

Wil dat zeggen dat er geen verbetering in de situatie kan komen? Díaz Marroquín, die al eerder geciteerd is, verklaart dat mensen ongewenst gedrag „kunnen afleren”. Maar doordat de aarde nu doortrokken is van Satans invloed, is het onwaarschijnlijk dat iemand het zal afleren, tenzij hij zijn manier van denken en doen laat beïnvloeden door een andere, superieure kracht. Welke kracht is dat?

Veranderingen mogelijk — Hoe?

Gelukkig is Gods heilige geest de sterkste kracht die er is, een kracht die over elke invloed van demonen kan zegevieren. De heilige geest bevordert liefde en het welzijn van mensen. Iedereen die Jehovah wil behagen, moet om met Gods geest vervuld te worden zelfs gedrag vermijden dat aan wreedheid grenst. Daarvoor is het nodig dat we onze persoonlijkheid hervormen om die in overeenstemming te brengen met Gods wil. En wat is die wil? Dat we Gods handelwijze zo goed mogelijk navolgen. Dat houdt in dat we anderen bezien zoals God hen beziet. — Efeziërs 5:1, 2; Kolossenzen 3:7-10.

Een onderzoek naar de manier waarop God de dingen doet, zal ons ervan overtuigen dat Jehovah nooit blijk heeft gegeven van gebrek aan belangstelling voor anderen. Nooit heeft hij een mens onrechtvaardig behandeld, zelfs geen dier (Deuteronomium 22:10; Psalm 36:7; Spreuken 12:10). * Hij heeft een afkeer van wreedheid of wreedaards (Spreuken 3:31, 32). Jehovah verlangt van christenen dat ze een nieuwe persoonlijkheid aankweken die hen helpt anderen superieur te achten en te respecteren (Filippenzen 2:2-4). Die nieuwe christelijke persoonlijkheid omvat „de tedere genegenheden  van mededogen, goedheid, ootmoedigheid des geestes, zachtaardigheid en lankmoedigheid”. En laten we liefde niet vergeten, „want ze is een volmaakte band van eenheid” (Kolossenzen 3:12-14). Denkt u ook niet dat de wereld er heel anders uit zou zien als die eigenschappen zouden overheersen?

Maar misschien vraagt u zich af of blijvende persoonlijkheidsveranderingen echt mogelijk zijn. Het volgende voorbeeld is waargebeurd. Martín * had de gewoonte tegen zijn vrouw te schreeuwen in het bijzijn van hun kinderen en haar af te ranselen. Op een keer werd de situatie zo gevaarlijk dat de kinderen naar de buren moesten rennen om hulp. Na een aantal jaren begon het gezin de Bijbel te bestuderen met Jehovah’s Getuigen. Martín leerde wat voor mens hij moest zijn en hoe hij anderen moest behandelen. Kon hij veranderen? Zijn vrouw vertelt: „Vroeger was mijn man een ander mens als hij zijn zelfbeheersing verloor. Daardoor is ons leven lang een puinhoop geweest. De woorden ontbreken me om Jehovah te danken dat hij Martín heeft geholpen te veranderen. Nu is hij een goede vader en een uitstekende echtgenoot.”

Dat is maar één voorbeeld. Wereldwijd hebben miljoenen mensen die de Bijbel met Jehovah’s Getuigen hebben bestudeerd, hun wreedheid achter zich gelaten. Ja, veranderen is mogelijk.

Het einde van alle wreedheid komt naderbij

In de nabije toekomst zal Gods koninkrijk — een regering die nu al in de hemel zetelt met een meedogende Vorst, Christus Jezus — het totale gezag over de aarde hebben. Het heeft de hemel al ontdaan van Satan, de bron van alle wreedheid, en zijn demonen. Weldra zal Gods koninkrijk in de behoeften van zijn vredelievende onderdanen op aarde voorzien (Psalm 37:10, 11; Jesaja 11:2-5). Dat is de enige echte oplossing voor de problemen van de wereld. Maar stel nu dat u in afwachting van dat koninkrijk het slachtoffer van wreedheid wordt?

Kwaad met kwaad vergelden zou niet helpen. Dat zou alleen leiden tot meer van hetzelfde. De  Bijbel nodigt ons uit op Jehovah te vertrouwen, die op zijn bestemde tijd „aan een ieder [zal] geven naar zijn wegen, naar de vrucht van zijn handelingen” (Jeremia 17:10). (Zie het kader „Hoe op wreedheid te reageren”.) Het is waar dat het vreselijk kan zijn om het slachtoffer van een wrede misdaad te worden (Prediker 9:11). Maar God kan de gevolgen van elke wrede daad ongedaan maken, zelfs de dood. Hij heeft beloofd dat degenen die als gevolg van wreedheden het leven hebben verloren maar die in zijn herinnering voortleven, een opstanding zullen krijgen. — Johannes 5:28, 29.

Hoewel het nog steeds mogelijk is dat we het slachtoffer van wreedheid worden, kunnen we troost putten uit een nauwe band met God en het vaste geloof in zijn beloften. Neem nu bijvoorbeeld Sara, die zonder de hulp van een man haar twee zoons grootbracht en ervoor zorgde dat ze een goede opleiding genoten. Toen ze bejaard was, lieten haar zoons haar in de steek; ze gaven haar geen materiële ondersteuning en verzorgden haar niet als ze ziek was. Maar Sara, die nu een christen is, zegt: „Natuurlijk stemt het me verdrietig, maar Jehovah heeft me niet in de steek gelaten. Ik voel zijn steun via mijn broeders en zusters, die altijd voor me klaarstaan. Ik ben er vast van overtuigd dat hij binnenkort niet alleen mijn problemen zal oplossen maar die van iedereen die vertrouwt op zijn macht en doet wat hij gebiedt.”

Wie bedoelde Sara met haar broeders en zusters? Haar christelijke vrienden, die Jehovah’s Getuigen zijn. Ze vormen een wereldwijde broederschap van meedogende mensen die ervan overtuigd zijn dat er heel gauw een eind zal komen aan wreedheid (1 Petrus 2:17). Noch degene die in eerste instantie verantwoordelijk is voor wreedheid, Satan de Duivel, zal blijven leven, noch wie maar ook die zich net als hij gedraagt. Dit „tijdperk van onmenselijkheid”, zoals een schrijver het noemt, zal dan tot het verleden behoren. Waarom zou u zich niet in die hoop verdiepen door contact op te nemen met een van Jehovah’s Getuigen?

[Voetnoten]

[Kader op blz. 6]

Hoe op wreedheid te reageren

Gods Woord bevat praktische adviezen over het omgaan met wreedheid. Denk er eens over na hoe u de volgende wijze woorden in praktijk kunt brengen:

„Zeg niet: ’Ik wil kwaad vergelden!’ Hoop op Jehovah, en hij zal u redden.” — Spreuken 20:22.

„Indien gij enige onderdrukking van de onbemiddelde en het gewelddadig wegnemen van recht en van rechtvaardigheid ziet . . ., verbaas u niet over de aangelegenheid, want iemand die hoger is dan de hoge waakt.” — Prediker 5:8.

„Gelukkig zijn de zachtaardigen, want zij zullen de aarde beërven.” — Mattheüs 5:5.

„Alle dingen dan die gij wilt dat de mensen voor u doen, moet ook gij insgelijks voor hen doen.” — Mattheüs 7:12.

„Vergeldt niemand kwaad met kwaad. Verschaft voortreffelijke dingen voor het oog van alle mensen. Zijt indien mogelijk, voor zover het van u afhangt, vredelievend jegens alle mensen. Wreekt uzelf niet, geliefden, maar geeft plaats aan de gramschap; want er staat geschreven: ’Aan mij is de wraak; ik wil vergelden, zegt Jehovah.’” — Romeinen 12:17-19.

„Ook Christus heeft voor u geleden, u een model nalatend opdat gij nauwkeurig in zijn voetstappen zoudt treden. . . . Wanneer hij werd beschimpt, ging hij niet terugschimpen. Wanneer hij leed, ging hij niet dreigen, maar hij bleef zich toevertrouwen aan degene die rechtvaardig oordeelt.” — 1 Petrus 2:21-23.

[Illustraties op blz. 7]

Jehovah heeft veel mensen geleerd wreedheid achter zich te laten