Bewonder het ontwerp, verdiep u in de ontwerper

U HEBT vermoedelijk weleens van de Italiaanse schilder en beeldhouwer Michelangelo gehoord. Hoewel u misschien van geen enkele van zijn meesterwerken het origineel hebt gezien, bent u het hoogstwaarschijnlijk eens met de kunsthistoricus die het Italiaanse genie een „uitzonderlijk begaafd en onvergelijkelijk kunstenaar” noemde. Michelangelo’s talenten vallen niet te ontkennen. Wie zou de waardering voor Michelangelo’s kunst los willen koppelen van zijn erkenning als eminent kunstenaar?

Denk nu eens aan de verbijsterende complexiteit en diversiteit van het leven dat rondom ons op aarde gedijt. Terecht citeerde The New York Times de volgende woorden van een hoogleraar biowetenschappen: „De fysieke tekenen van ontwerp zijn zichtbaar in allerlei aspecten van de biologie.” Hij voegde eraan toe: „Het leven overstelpt ons met de aanwezigheid van ontwerp.” Getuigt het van intellectuele eerlijkheid om het ontwerp te bewonderen zonder de ontwerper te erkennen?

De apostel Paulus, een scherp waarnemer van de dingen om hem heen, sprak over mensen die ’het geschapene vereren en aanbidden in plaats van de schepper’ (Romeinen 1:25, De Nieuwe Bijbelvertaling). Onder invloed van gangbare evolutionaire denkbeelden weigert of verzuimt men te erkennen dat ontwerp er zeker op duidt dat er een ontwerper is. Maar staat de evolutietheorie voor ware wetenschap op z’n best? Let eens op de conclusie die de katholieke aartsbisschop van Wenen, Christoph Schönborn, in The New York Times naar voren bracht: „Elke denkrichting die het overweldigende bewijs voor ontwerp in de biologie ontkent of probeert weg te praten, is geen wetenschap maar een ideologie.”

Het einde van de wetenschap?

Sommigen zijn echter van mening dat als we ervan uit zouden gaan dat er bewijzen voor een Schepper zijn, dat ’het wetenschappelijk onderzoek zou belemmeren’. Die vrees werd verwoord in een artikel in het blad New Scientist, waar werd gesteld dat er dan „een eind zou komen aan de wetenschap als bezigheid waarvan de uitkomsten niet bij voorbaat vastliggen; ze zou tot stilstand komen door een ondoordringbare barrière met het etiket ’de ontwerper heeft het zo gedaan’.” Is die vrees gegrond? Absoluut niet. Het tegenovergestelde is waar. Waarom?

De aanvaarding van het blinde toeval en de erop volgende evolutie als de oorzaak van ons heelal en het leven op aarde zou in feite neerkomen op het laten varen van elke poging om een zinvolle verklaring te vinden. Het aanvaarden dat er een intelligente Schepper schuilgaat achter hetgeen we om ons heen zien, kan ons er juist toe brengen een onderzoek in te stellen naar de aard en toepassing van zijn intelligentie die in  het stoffelijke heelal tot uiting komt. Sta hier eens bij stil: De wetenschap dat Leonardo da Vinci de Mona Lisa heeft geschilderd, heeft kunsthistorici er niet van weerhouden een onderzoek in te stellen naar zijn techniek en de materialen die hij heeft gebruikt. Zo hoeft ook de aanvaarding dat er een Ontwerper is, ons er niet van te weerhouden ons te verdiepen in de details en complexiteit van zijn ontwerpen en scheppingen.

In plaats dat de Bijbel een remmende uitwerking heeft op verder onderzoek, wordt er juist in aangemoedigd tot het zoeken naar antwoorden op zowel spirituele als wetenschappelijke vragen. Koning David uit de oudheid bijvoorbeeld dacht diep na over de fysieke gesteldheid van zijn meesterlijk gevormde lichaam en kwam tot de conclusie: ’Ik ben op een vrees inboezemende wijze wonderbaar gemaakt. Uw werken zijn wonderbaar, zoals mijn ziel zeer wel weet’ (Psalm 139:14). We lezen zelfs in de Bijbel dat de Schepper aan de patriarch Job vraagt: „Hebt gij met verstand de wijde ruimten van de aarde beschouwd?” (Job 38:18) Dat wekt zeker niet de indruk dat onderzoek ontmoedigd wordt. Integendeel, de Meesterontwerper nodigt hier uit tot een studie van het werk van zijn handen. En dan is er nog de door de profeet Jesaja opgetekende uitnodiging die de raad inhoudt ons te verdiepen in Degene die verantwoordelijk is voor de schepping om ons heen: „Heft uw ogen naar omhoog en ziet. Wie heeft deze dingen geschapen?” Vervolgens vermeldt Jesaja 40:26 zelfs een feit dat klopt met Einsteins bekende formule E=mc². Dat feit is dat het heelal voortgebracht is door een bron van dynamische energie en kracht.

Het is waar dat de antwoorden op vragen over de schepping niet altijd makkelijk te vinden zijn. Dat komt voor een deel doordat ons bevattingsvermogen beperkt en ons begrip van de wereld waarin we leven onvolledig is. Job zag dat in. Hij loofde de Schepper, die het mogelijk heeft gemaakt dat onze aardbol aan niets zichtbaars in de ruimte hangt en dat wolken vol met water boven de aarde zweven (Job 26:7-9). Toch besefte Job dat zulke wonderen ’slechts de zomen van de wegen van de Schepper zijn’ (Job 26:14). Het lijdt geen twijfel dat Job meer had willen weten over de wereld om hem heen. En David erkende zijn beperkingen met de woorden: „Die kennis is te wonderbaar voor mij. Ze is zo verheven dat ik ze niet kan bevatten.” — Psalm 139:6.

Aanvaarding van het bestaan van een Schepper staat de wetenschappelijke vooruitgang niet in de weg. De speurtocht naar een diepgaander begrip van zowel fysieke als geestelijke zaken is beslist onbegrensd en eeuwig. Een koning uit de oudheid die bekendstond om zijn brede kennis, schreef nederig: „Hij heeft gedachten van het eeuwige in de geest van de mens gelegd,  en toch kan de mens het werk dat God heeft gedaan niet van het begin tot het eind begrijpen.” — Prediker 3:11, Holy Bible — New Life Version.

„God van de gaten”?

Sommigen werpen tegen dat iedere keer dat er geen bewijsbare wetenschappelijke verklaring voor iets is, men dan maar met God op de proppen komt en die als ’verklaring’ inzet. Met andere woorden, zo’n goddelijke Ontwerper zou de „God van de gaten” worden, alsof elke keer dat mensen geen logische verklaring voor iets hebben „God” het toverwoord is. Maar op wat voor gaten wordt hier gedoeld? Zijn het slechts kleine en onbetekenende lacunes in onze kennis? Nee, het zijn qua geloofwaardigheid echt grote hiaten in de darwinistische evolutie. Het zijn fundamentele lacunes in aspecten van de biologie die de evolutietheorie niet heeft kunnen overbruggen. Eerlijk gezegd maken evolutionisten die op onbewezen beweringen afgaan de darwinistische theorie in feite tot hun „God van de gaten”.

De Schepper die we uit de Bijbel kennen, is geen „God van de gaten”. Zijn activiteit bestrijkt juist alle fasen, aspecten en details van de schepping. De psalmist beklemtoonde de alomvattende scheppingsactiviteit van Jehovah als volgt: „U bent de bron van al het leven, en wegens uw licht zien wij het licht” (Psalm 36:9, Today’s English Version). Hij wordt mooi beschreven als „Degene die de hemel en de aarde en de zee en al wat daarin is, [heeft] gemaakt” (Handelingen 4:24; 14:15; 17:24). Met reden schreef een leraar uit de eerste eeuw dat God „alle dingen heeft geschapen”. — Efeziërs 3:9.

Bovendien heeft God „de inzettingen van de hemel” ingesteld, de natuurwetten waaraan materie en energie onderhevig zijn, wetten die wetenschappers nog steeds bestuderen (Job 38:33). Zijn ontwerp is alomvattend en beoogt een doel: een aarde die een woonplaats is voor een verbijsterende diversiteit aan leven.

Ontwerp en gezond verstand

Tot slot moeten we de kwestie van het gezonde verstand beschouwen. De wetenschapspublicist John Horgan merkte in algemene zin over de redelijkheid van diverse wetenschappelijke theorieën op: „Als het bewijs twijfelachtig is, moeten we ons niet generen ons door ons gezonde verstand te laten leiden.”

Is het echt redelijk te beweren dat het leven eenvoudig bij toeval of door blinde krachten tot stand is gekomen? Ondanks de wijdverbreide populariteit van de evolutietheorie zijn veel intelligente mensen, onder wie wetenschappers, ervan overtuigd dat er een intelligente Schepper is. Een Amerikaanse hoogleraar in de natuurwetenschappen merkt op dat het grote publiek „in meerderheid, en terecht, denkt dat het leven ontworpen is”. Waarom? De meeste mensen zullen volmondig instemmen met de uitspraak van de apostel Paulus dat „elk huis door iemand gebouwd” wordt (Hebreeën 3:4). Paulus knoopt daaraan de logische conclusie vast: „Hij die alle dingen heeft gebouwd, is God.” Bijbels gezien klopt het gewoon niet als iemand erkent dat er voor een huis een ontwerper en bouwer nodig zijn maar hij tegelijkertijd beweert dat een ingewikkelde cel bij toeval is ontstaan.

Over personen die het bestaan van een Ontwerper en Schepper verwerpen, maakt de Bijbel de opmerking: „De persoon zonder verstand heeft in zijn hart gezegd: ’Er is geen Jehovah’” (Psalm 14:1). Hier berispt de psalmist degenen die nog  overtuigd moeten worden. Iemand zou op zijn persoonlijke mening kunnen afgaan in plaats van zich door zuivere objectiviteit te laten leiden. Iemand die verstandig is, erkent daarentegen nederig het bestaan van een Schepper. — Jesaja 45:18.

Voor veel nadenkende mensen zijn de bewijzen dat er een Opperste Ontwerper is overduidelijk.

U kunt de Ontwerper leren kennen

Als we onszelf als het product van ontwerp zien, waarvoor zijn we dan ontworpen? Wat is het doel van ons leven? De wetenschap alleen is niet in staat zulke vragen bevredigend te beantwoorden. Maar deze fundamentele kwesties vragen wel om overtuigende en bevredigende antwoorden. De Bijbel kan op dat punt heel nuttig zijn. Daarin wordt Jehovah niet alleen geïdentificeerd als de Schepper maar ook als een God met een doel of voornemen, iemand die deugdelijke redenen heeft voor wat hij doet. De Bijbel onthult Gods voornemen met de mensheid en biedt ons een toekomst en hoop.

Maar wie is Jehovah? Wat voor God is hij? Jehovah’s Getuigen nodigen u uit onze Meesterontwerper te leren kennen als persoon. U kunt u op de hoogte stellen van zijn naam, van zijn eigenschappen en van zijn bemoeienissen met de mensheid. Via de bladzijden van zijn Woord, de Bijbel, zult u gaan beseffen waarom we niet alleen maar bewondering moeten hebben voor zijn schitterende ontwerp maar hem ook moeten verheerlijken als de Ontwerper. — Psalm 86:12; Openbaring 4:11.

[Illustratie op blz. 4]

Michelangelo

[Illustraties op blz. 5]

Het geloof in een Ontwerper strookt met ware wetenschap

[Illustratie op blz. 6]

Diversiteit en aanpassing duiden op variatie binnen een ingenieus ontwerp

[Illustraties op blz. 7]

Ontwerp vraagt om een ontwerper