Leer jullie kinderen van Jehovah te houden

„Als pijlen in de hand van een sterke man, zo zijn de zonen der jeugd.” — PSALM 127:4.

1, 2. Hoe zijn kinderen als „pijlen in de hand van een sterke man”?

EEN boogschutter maakt zich klaar om een pijl op een doel af te schieten. Hij plaatst hem zorgvuldig op de boogpees, en met al zijn krachten spant hij de boog. Ondanks de inspanning neemt hij de tijd om de pijl te richten. Dan laat hij hem gaan! Zal de pijl het doel treffen? Dat hangt van verschillende factoren af, zoals de bekwaamheid van de boogschutter, de invloed van de wind en de staat waarin de pijl verkeert.

² Koning Salomo vergeleek kinderen met „pijlen in de hand van een sterke man” (Psalm 127:4). Laten we eens zien hoe we die illustratie kunnen toepassen. Een boogschutter heeft de pijl maar een betrekkelijk korte tijd op zijn boog. Om het doel te treffen, moet hij hem snel laten gaan. Zo hebben ook ouders maar een betrekkelijk korte tijd om in hun kinderen oprechte liefde voor Jehovah aan te kweken. De jaren vliegen voorbij, en voor je het weet zijn de kinderen groot en gaan ze het huis uit (Mattheüs 19:5). Zullen ze het doel treffen, dat wil zeggen, zullen de kinderen God blijven liefhebben en dienen als ze het huis uit zijn? Dat hangt van heel veel factoren af. Drie daarvan zijn de bekwaamheid van de ouders, de omgeving waarin de kinderen opgroeien en de manier waarop de ’pijl’, het kind, reageert op de opleiding die hij of zij ontvangt. Laten we elk van deze factoren eens nader bekijken. Eerst zullen we stilstaan bij enkele eigenschappen van bekwame ouders.

Bekwame ouders geven een goed voorbeeld

3. Waarom moeten de woorden van ouders ondersteund worden door daden?

³ Jezus gaf ouders het voorbeeld door zelf toe te passen wat hij onderwees (Johannes 13:15). Aan de andere kant veroordeelde hij de farizeeën, die het wel ’zeiden’ maar niet ’volbrachten’ (Mattheüs 23:3). Willen ouders hun kinderen een beweegreden geven om van Jehovah te houden, dan moeten hun woorden en daden met elkaar overeenstemmen. Woorden die niet door daden worden ondersteund, zijn net zo nutteloos als een boog zonder boogpees. — 1 Johannes 3:18.

4. Welke vragen moeten ouders zichzelf stellen, en waarom?

 ⁴ Waarom is het voorbeeld van de ouders zo belangrijk? Net zoals volwassenen kunnen leren van God te houden door naar Jezus’ voorbeeld te kijken, kunnen kinderen leren van Jehovah te houden door het goede voorbeeld van hun ouders te volgen. Degenen met wie het kind omgaat, kunnen het kind opbouwen of juist ’nuttige gewoonten bederven’ (1 Korinthiërs 15:33). Gedurende een groot deel van het leven van het kind, en zeker in de belangrijke vormingsjaren, zijn de ouders degenen met wie hij de nauwste omgang heeft en die de meeste invloed op hem hebben. Ouders moeten zich daarom afvragen: Wat voor omgang ben ik? Moedigt mijn voorbeeld mijn kind aan om nuttige gewoonten te ontwikkelen? Welk voorbeeld geef ik in belangrijke dingen zoals gebed en Bijbelstudie?

Bekwame ouders bidden met hun kinderen

5. Wat kunnen kinderen van de gebeden van ouders leren?

⁵ Je kinderen kunnen veel over Jehovah leren door naar je gebeden te luisteren. Als ze horen hoe je God bedankt voor de maaltijd en hoe je een gebed opzendt als het tijd is voor Bijbelstudie, welke conclusies zullen ze dan trekken? Ze zullen waarschijnlijk leren dat Jehovah in onze fysieke behoeften voorziet — waarvoor we hem moeten bedanken — en dat hij ons geestelijke waarheden onderwijst. Dat zijn waardevolle lessen. — Jakobus 1:17.

6. Hoe kunnen ouders hun kinderen het gevoel geven dat Jehovah in hen persoonlijk geïnteresseerd is?

⁶ Maar als je ook op andere momenten dan voor de maaltijd en de gezinsstudie met je gezin bidt, en als je in je gebed specifieke dingen noemt die jou en je kinderen aangaan, zul je nog meer bereiken. Je zult je kinderen het gevoel geven dat Jehovah deel uitmaakt van jullie gezin, dat hij heel veel om ieder van jullie persoonlijk geeft (Efeziërs 6:18; 1 Petrus 5:6, 7). Een vader zegt: „Vanaf de tijd dat onze dochter werd geboren, hebben we met haar gebeden. Toen ze ouder werd, gingen onze gebeden over juiste omgang en andere dingen die haar aangingen. Totdat ze het huis uitging om te trouwen, is er geen dag voorbijgegaan dat we niet samen met haar hebben gebeden.” Zou jij ook elke dag met je kinderen kunnen bidden? Zou je hen kunnen helpen Jehovah als een Vriend te zien, die hun niet alleen in fysiek en geestelijk opzicht het nodige geeft maar ook voor hun emotionele behoeften zorgt? — Filippenzen 4:6, 7.

7. Wat moeten ouders weten om specifiek te kunnen zijn in hun gebeden?

⁷ Om specifiek te kunnen zijn in je gebeden, moet je natuurlijk weten wat er in het leven van je kind gebeurt. Een vader die twee kinderen heeft grootgebracht zegt het zo: „Aan het einde van elke week stelde ik mezelf twee vragen: ’Waar hebben mijn kinderen zich deze week zorgen om gemaakt? En welke fijne dingen hebben ze beleefd?’” Kun je jezelf als ouder die vragen stellen en dan enkele van de antwoorden in je gebeden met je kinderen verwerken? Dan leer je hun niet alleen tot Jehovah, de Hoorder van het gebed, te bidden maar ook van hem te houden. — Psalm 65:2.

Bekwame ouders moedigen tot goede studiegewoonten aan

8. Waarom moeten ouders hun kinderen helpen de gewoonte te ontwikkelen om Gods Woord te bestuderen?

⁸ Hoe kan de houding van de ouders tegenover Bijbelstudie van invloed zijn op de band die het kind met God heeft? Wil een band groeien en intact blijven, dan moeten de betrokken personen niet alleen met elkaar praten maar ook luisteren. Een van de manieren waarop we naar Jehovah luisteren, is door de Bijbel te bestuderen aan de hand van publicaties die ’de getrouwe slaaf’ verschaft  (Mattheüs 24:45-47; Spreuken 4:1, 2). Om hun kinderen te helpen een duurzame band van liefde met Jehovah te ontwikkelen, moeten de ouders hen er dus toe aanmoedigen de gewoonte te ontwikkelen om Gods Woord te bestuderen.

9. Hoe kunnen kinderen geholpen worden goede studiegewoonten te ontwikkelen?

⁹ Hoe kunnen kinderen geholpen worden goede studiegewoonten te ontwikkelen? Opnieuw is het voorbeeld van de ouders de beste onderwijsmethode. Zien je kinderen dat je het fijn vindt geregeld in de Bijbel te lezen of te studeren? Je hebt het vast heel druk met de zorg voor je kinderen, en misschien vraag je je af waar je de tijd vandaan moet halen om te lezen en te studeren. Maar stel jezelf de vraag: zien mijn kinderen me geregeld tv-kijken? Zou je dan iets van die tijd kunnen gebruiken om hun een goed voorbeeld te geven in verband met persoonlijke studie?

10, 11. Waarom moeten ouders een geregelde gezinsbespreking van de Bijbel houden?

¹⁰ Nog een praktische manier waarop ouders hun kinderen kunnen leren naar Jehovah te luisteren, is door een geregelde gezinsbespreking van de Bijbel te houden (Jesaja 30:21). Sommigen vragen zich echter af: waarom hebben kinderen een gezinsstudie nodig als hun ouders hen geregeld meenemen naar de gemeentevergaderingen? Daar zijn verscheidene goede redenen voor. Jehovah geeft in de eerste plaats de ouders de verantwoordelijkheid hun kinderen te onderwijzen (Spreuken 1:8; Efeziërs 6:4). Een gezinsstudie leert de kinderen dat aanbidding geen formeel ritueel is dat alleen in het openbaar wordt uitgevoerd, maar een onderdeel is van het privéleven van het gezin. — Deuteronomium 6:6-9.

¹¹ Bovendien kan een goed geleide gezinsstudie de ouders duidelijk maken hoe hun kinderen over geestelijke en morele zaken denken. Als de kinderen nog jong zijn, kunnen ouders bijvoorbeeld publicaties gebruiken zoals Lessen van de Grote Onderwijzer. * In bijna elke paragraaf van dit Bijbelstudiehulpmiddel wordt kinderen gevraagd hun mening te geven over de besproken onderwerpen. Door over de Bijbelteksten in het boek te redeneren, kunnen ouders hun kinderen helpen hun waarnemingsvermogen te ontwikkelen „om zowel goed als kwaad te onderscheiden”. — Hebreeën 5:14.

12. Hoe zouden ouders de gezinsstudie kunnen aanpassen aan de behoeften van hun kinderen, en wat heb jij in dit opzicht nuttig gevonden?

¹² Pas de studie aan de behoeften van je kinderen aan naarmate ze groter worden. Kijk bijvoorbeeld eens hoe een echtpaar hun tienerdochters heeft geholpen te redeneren over de vraag of ze naar een dansfeest van school  mochten. De vader vertelt: „We zeiden tegen de kinderen dat mijn vrouw en ik tijdens de eerstvolgende gezinsstudie even hun rol zouden spelen, en dat zij zouden doen alsof ze ons waren. Ze mochten zelf kiezen wie de vader of de moeder zou zijn, maar ze moesten samen nazoekwerk doen over het onderwerp en raad geven in verband met dansfeesten.” Wat was het resultaat? „We stonden versteld hoe verstandig onze dochters (in hun rol als ouders) waren toen ze ons (als kinderen) aan de hand van de Bijbel uitlegden waarom het geen goed idee was om naar het dansfeest te gaan. Wat ook indruk op ons heeft gemaakt, waren de suggesties die ze aandroegen als aanvaardbare alternatieven voor het feest. Dat gaf ons een waardevol inzicht in hun denkwijze en hun verlangens.” Er is natuurlijk doorzettingsvermogen en verbeeldingskracht nodig om een gezinsstudie geregeld te laten doorgaan en steeds op de behoeften af te stemmen, maar de beloningen zijn de moeite waard. — Spreuken 23:15.

Creëer een vredige omgeving

13, 14. (a) Hoe kunnen ouders thuis een vredige sfeer scheppen? (b) Welke goede resultaten kan het hebben als ouders een fout toegeven?

¹³ Een pijl heeft meer kans het doel te treffen als de boogschutter hem onder rustige omstandigheden richt en laat gaan. Zo is er ook meer kans dat kinderen leren van Jehovah te houden als de ouders thuis een vredige sfeer scheppen. „Het zaad van de vrucht der rechtvaardigheid [wordt] gezaaid onder vredige omstandigheden voor hen die vrede maken”, schreef Jakobus (Jakobus 3:18). Hoe kunnen ouders thuis een vredige sfeer scheppen? Daarvoor moeten ze als echtpaar een hechte band houden. Wanneer man en vrouw elkaar liefhebben en respecteren, is het waarschijnlijker dat hun kinderen leren anderen lief te hebben en te respecteren, dus ook Jehovah (Galaten 6:7; Efeziërs 5:33). Liefde en respect bevorderen de vrede. En huwelijkspartners die een goede verstandhouding met elkaar hebben, kunnen beter omgaan met eventuele conflicten die binnen het gezin ontstaan.

¹⁴ Natuurlijk zijn er momenteel op aarde geen volmaakte huwelijken, en dus ook geen volmaakte gezinnen. Soms leggen ouders misschien niet de vrucht van de geest aan de dag in de omgang met hun kinderen (Galaten 5:22, 23). Wat moeten ouders doen wanneer dat gebeurt? Als ze een fout toegeven, zullen hun kinderen dan minder respect voor hen hebben? Denk eens aan het voorbeeld van de apostel Paulus. Hij was voor velen een geestelijke vader (1 Korinthiërs 4:15). Toch gaf hij openlijk toe dat hij fouten maakte (Romeinen 7:21-25). Maar door zijn nederigheid en eerlijkheid wordt ons respect voor hem eerder groter dan kleiner. Ondanks zijn tekortkomingen kon Paulus vol vertrouwen aan de  gemeente in Korinthe schrijven: „Wordt navolgers van mij, zoals ik het ben van Christus” (1 Korinthiërs 11:1). Als jij je fouten ook toegeeft, zullen je kinderen die waarschijnlijk door de vingers zien.

15, 16. Waarom moeten ouders hun kinderen leren van hun broeders en zusters te houden, en hoe kunnen ze dat doen?

¹⁵ Wat kunnen ouders nog meer doen om een omgeving te creëren waarin hun kinderen van Jehovah kunnen gaan houden? De apostel Johannes schreef: „Indien iemand de bewering uit: ’Ik heb God lief’ en toch zijn broeder haat, is hij een leugenaar. Want wie zijn broeder, die hij heeft gezien, niet liefheeft, kan God, die hij niet heeft gezien, niet liefhebben” (1 Johannes 4:20, 21). Als je je kinderen leert van hun broeders en zusters te houden, leer je hun dus van God te houden. Ouders moeten zich afvragen: ’Is de algemene toon van mijn gesprekken over de gemeente aanmoedigend of kritisch?’ Hoe kom je dat te weten? Luister goed naar de manier waarop je kinderen over de vergaderingen en de leden van de gemeente praten. Waarschijnlijk zul je in hun woorden jouw gedachten horen doorklinken.

¹⁶ Hoe kunnen ouders hun kinderen helpen van hun broeders en zusters te houden? Peter, vader van twee tienerjongens, zegt: „Vanaf de tijd dat de kinderen nog klein waren, hebben we geregeld rijpe broeders en zusters bij ons thuis uitgenodigd voor een maaltijd en gezellige omgang, en dat was heel leuk. Onze jongens hebben altijd nauwe omgang gehad met mensen die van Jehovah houden, en nu zien ze dat het dienen van God een fijne manier van leven is.” Dennis, vader van vijf meisjes, zegt: „We moedigden onze dochters aan om vriendschap te sluiten met de oudere pioniers in de gemeente, en wanneer dat maar mogelijk was, nodigden we de reizend opziener en zijn vrouw bij ons thuis uit.” Kun jij ook het initiatief nemen om je kinderen te helpen de gemeente als een verlengstuk van je gezin te zien? — Markus 10:29, 30.

De verantwoordelijkheid van het kind

17. Welke beslissing moeten kinderen uiteindelijk nemen?

¹⁷ Denk nog eens aan de illustratie van de boogschutter. Ook al is hij nog zo bekwaam, hij zal het doel waarschijnlijk niet treffen als de pijl die hij afschiet krom of verbogen is. Natuurlijk zullen ouders hun best doen om de kromme pijl als het ware recht te maken door te proberen de verkeerde denkwijze van het kind bij te stellen. Maar uiteindelijk moeten kinderen zelf beslissen of ze zich door de wil van deze wereld laten buigen of toelaten dat Jehovah hun ’paden recht maakt’. — Spreuken 3:5, 6; Romeinen 12:2.

18. Welke uitwerking kan de keuze van een kind op anderen hebben?

¹⁸ Hoewel op de ouders de zware verantwoordelijkheid rust hun kinderen „in het strenge onderricht en de ernstige vermaning van Jehovah” groot te brengen, beslist het kind uiteindelijk zelf tot wat voor volwassene hij zal opgroeien (Efeziërs 6:4). Vraag je daarom af, kinderen: aanvaard ik de liefdevolle opleiding die mijn ouders me geven? Als je dat doet, kies je de allerbeste levenswijze. Je zult je ouders heel gelukkig maken, en wat nog belangrijker is: je zult Jehovah’s hart verheugen. — Spreuken 27:11.

[Voetnoot]

Overzichtsvragen

• Hoe kunnen ouders een goed voorbeeld geven in gebed en Bijbelstudie?

• Hoe kunnen ouders thuis een vredige sfeer scheppen?

• Voor welke keuze staan kinderen, en hoe zal hun keuze op anderen van invloed zijn?

[Studievragen]

[Illustratie op blz. 28]

Geef je je kind een goed voorbeeld in persoonlijke studie?

[Illustratie op blz. 29]

Een vredige gezinssfeer draagt tot geluk bij