Leer je kind vredelievend te zijn

De achtjarige Nicole was opgewonden omdat het gezin naar de andere kant van het land zou verhuizen, en ze hield haar beste vriendin Gabrielle steeds van elk detail op de hoogte. Op een dag gooide Gabrielle er ineens uit dat het haar helemaal niks kon schelen dat Nicole ging verhuizen. Diep gekwetst en boos zei Nicole tegen haar moeder: „Ik wil Gabrielle nooit meer zien!”

KINDERRUZIES zoals die tussen Nicole en Gabrielle vragen vaak om inmenging van de ouders — niet alleen om gekwetste gevoelens te sussen maar ook om te laten zien hoe de kwestie opgelost moet worden. Kinderen vertonen uiteraard „de trekken van een klein kind”, en ze zijn zich vaak niet bewust van de schade die hun woorden en daden kunnen aanrichten (1 Korinthiërs 13:11). Ze hebben hulp nodig om eigenschappen te ontwikkelen waardoor ze op een vredelievende manier met gezinsleden en anderen kunnen omgaan.

Christelijke ouders willen hun kinderen heel graag leren ’vrede te zoeken en die na te streven’ (1 Petrus 3:11). Het maakt gelukkig een vredestichter te zijn, en daarom is het beslist de moeite waard om gevoelens van achterdocht, frustratie en vijandigheid te overwinnen. Hoe kun je als ouder je kinderen leren vredelievend te zijn?

Help hen „de God van vrede” te willen behagen

Jehovah wordt „de God van vrede” genoemd, en hij is degene die „vrede geeft” (Filippenzen 4:9; Romeinen 15:33). Daarom zullen verstandige ouders een bekwaam gebruik maken van Gods Woord, de Bijbel, om in hun kinderen het verlangen aan te kweken God te behagen en zijn eigenschappen na te volgen. Help je kinderen bijvoorbeeld zich een beeld te vormen van wat de apostel Johannes in een indrukwekkend visioen zag: een schitterende, smaragdgroene regenboog rondom de troon van Jehovah (Openbaring 4:2, 3). * Leg uit dat die regenboog de vrede en de serene rust voorstelt waarmee Jehovah omgeven is en dat die zegeningen zich  zullen uitstrekken tot iedereen die hem gehoorzaamt.

Jehovah geeft ook raad via zijn Zoon, Jezus, die de „Vredevorst” wordt genoemd (Jesaja 9:6, 7). Daarom is het goed om met je kinderen Bijbelverslagen te lezen en te bespreken waarin Jezus waardevolle lessen gaf over het vermijden van vechtpartijen en ruzies (Mattheüs 26:51-56; Markus 9:33-35). Leg uit waarom Paulus, die eens „een onbeschaamd mens” was, zijn gedrag veranderde en schreef: „Een slaaf van de Heer behoeft . . . niet te strijden, maar moet vriendelijk zijn jegens allen, . . . iemand die zich onder het kwade in bedwang houdt” (1 Timotheüs 1:13; 2 Timotheüs 2:24). De reactie van je kind zou weleens een aangename verrassing kunnen zijn.

Evan weet nog dat hij als jongen van zeven in de schoolbus door een andere jongen werd gepest. „Ik werd zo kwaad op hem dat ik wraak wilde nemen!”, zegt hij. „Toen dacht ik aan een les die ik thuis had geleerd over kinderen die ruzie zoeken. Ik wist dat Jehovah wil dat ik ’niemand kwaad met kwaad vergeld’ en ’vredelievend ben jegens alle mensen’” (Romeinen 12:17, 18). Dat gaf Evan de kracht en de moed om zachtaardig te reageren, zodat de explosieve situatie niet uit de hand liep. Hij wilde de God van vrede behagen.

Wees zelf vredelievend

Heerst er een vredige sfeer bij je thuis? Dan kunnen je kinderen veel over vrede leren zonder dat je er zelfs maar een woord over zegt. Of je erin slaagt je kinderen te leren vredelievend te zijn, hangt voor een groot deel af van de mate waarin je zelf de vredelievendheid van God en Christus navolgt. — Romeinen 2:21.

Russ en Cindy doen heel erg hun best om hun twee zoons op te leiden en hen ertoe aan te moedigen liefdevol te reageren als anderen hun ergeren. Cindy zegt: „De houding van Russ en mij tegenover de jongens en tegenover anderen als er zich problemen voordoen, speelt een grote rol in de manier waarop onze jongens uiteindelijk met zulke situaties zullen omgaan.”

Zelfs als je een fout maakt — en welke ouder maakt geen fouten? — kun je dat toch gebruiken om je kinderen iets waardevols te leren. „Soms reageerden mijn vrouw, Terry, en ik te sterk en straften we onze drie kinderen voordat we precies wisten wat er aan de hand was”, geeft Stephen toe. „Als dat gebeurde, boden we onze excuses aan.” En Terry zegt: „We lieten onze kinderen weten dat ook wij absoluut niet volmaakt zijn en dat we fouten maken. We denken dat dit niet alleen heeft bijgedragen tot de vrede in ons gezin maar dat het de kinderen ook heeft geleerd hoe ze vredestichters kunnen zijn.”

Leer je je kinderen vredelievendheid door de manier waarop je hen behandelt? Jezus gaf de aansporing: „Alle dingen dan die gij wilt dat de mensen voor u doen, moet ook gij insgelijks voor hen doen” (Mattheüs 7:12). Ondanks je tekortkomingen kun je ervan verzekerd zijn dat de liefde en de genegenheid die je je kinderen toont, goede resultaten zullen hebben. Je kinderen zullen beter reageren als je op een liefdevolle manier leiding geeft.

 Word niet snel boos

Spreuken 19:11 zegt: „Het inzicht van een mens vertraagt stellig zijn toorn.” Hoe kun je je kinderen helpen dat inzicht te ontwikkelen? David beschrijft een praktische benadering die hij en zijn vrouw, Mariann, nuttig vinden voor hun zoon en dochter. Hij zegt: „Als ze boos zijn op iemand die iets kwetsends heeft gezegd of gedaan, helpen we hen om medegevoel te hebben. We stellen eenvoudige vragen zoals: Heeft die persoon een zware dag gehad? Zou hij jaloers kunnen zijn? Heeft iemand hem gekwetst?” En Mariann zegt: „Dat kalmeert de kinderen in plaats dat ze bij negatieve gedachten blijven stilstaan of erover gaan ruziën wie gelijk heeft.”

Zo’n opleiding kan prachtige resultaten hebben. Kijk eens hoe Nicole, die aan het begin van dit artikel werd genoemd, door haar moeder, Michelle, geholpen werd op een manier die verder ging dan het herstellen van de vriendschap met Gabrielle. „Nicole en ik lazen samen hoofdstuk 14 van het boek Lessen van de Grote Onderwijzer”, * zegt Michelle. „Daarna legde ik uit wat Jezus bedoelde toen hij zei dat we iemand ’tot zevenenzeventig maal toe’ moeten vergeven. Nadat ik goed naar Nicole had geluisterd terwijl ze vertelde hoe ze zich voelde, hielp ik haar zich voor te stellen hoe verdrietig en teleurgesteld Gabrielle zich moest voelen omdat haar beste vriendin zo ver weg ging wonen.” — Mattheüs 18:21, 22.

Toen Nicole eenmaal begreep wat waarschijnlijk de oorzaak was van Gabrielles uitbarsting, hielp dat haar om medegevoel te ontwikkelen en Gabrielle op te bellen om haar excuses aan te bieden. Michelle zegt: „Sinds die tijd doet Nicole graag moeite om rekening te houden met de gevoelens van anderen en iets aardigs voor ze te doen zodat ze zich beter gaan voelen.” — Filippenzen 2:3, 4.

Help je kinderen om niet geïrriteerd te raken door fouten en misverstanden. Misschien zul je dan de voldoening smaken te zien dat je kinderen oprecht behulpzaam zijn en genegenheid tonen voor anderen. — Romeinen 12:10; 1 Korinthiërs 12:25.

Moedig tot de mooie eigenschap vergevensgezindheid aan

’Het is luister [’het siert een mens’, De Nieuwe Bijbelvertaling] de overtreding voorbij te gaan’, zegt Spreuken 19:11. Op het moeilijkste moment in zijn leven volgde Jezus zijn Vader na en toonde vergevensgezindheid (Lukas 23:34). Je kinderen kunnen leren hoe mooi het is vergevensgezind te zijn, als ze de vertroosting van jouw vergevensgezindheid persoonlijk voelen.

De vijfjarige Willy bijvoorbeeld vindt het heerlijk om samen met zijn oma plaatjes te kleuren. Op een keer hield oma ineens op met kleuren, gaf Willy een uitbrander en liep weg. Willy was helemaal overstuur. Zijn vader, Sam, zei: „Oma lijdt aan de ziekte van Alzheimer. Dus dat legden we aan Willy uit op een manier die voor hem te begrijpen was.” Toen Sam Willy eraan herinnerde dat hem al heel vaak dingen waren vergeven en dat hij hetzelfde voor anderen moest doen, stond hij verbaasd van zijn reactie. „Kun je je voorstellen wat er door mijn vrouw en mij heen ging”, zegt Sam, „toen ons zoontje naar zijn tachtigjarige oma toeliep, op een verontschuldigende toon met haar praatte en haar vervolgens aan de hand mee terug nam naar de tafel?”

 Het is inderdaad heel mooi als kinderen leren de tekortkomingen en fouten van anderen te ’blijven verdragen’ en ze te vergeven (Kolossenzen 3:13). Zelfs als mensen zich opzettelijk misdragen, kun je je kind verzekeren dat een vreedzame reactie heel effectief kan zijn, want „wanneer Jehovah een welgevallen heeft aan de wegen van een man, maakt hij zelfs dat diens víȷ́anden vrede met hem hebben”. — Spreuken 16:7.

Blijf je kind helpen vredelievend te zijn

Wanneer ouders Gods Woord gebruiken om hun kinderen „onder vredige omstandigheden” en als mensen „die vrede maken” te onderwijzen, zijn ze een echte hulp voor hen (Jakobus 3:18). Zulke ouders geven hun kinderen wat ze nodig hebben om conflicten op te lossen en vredelievend te zijn. Dat draagt hun leven lang onnoemelijk tot hun geluk en tevredenheid bij.

Dan en Kathy hebben drie tieners die het in geestelijk opzicht prima doen. „Hoewel het de eerste jaren best moeilijk was om ze goed op te voeden,” zegt Dan, „vinden we het geweldig dat het nu zo fijn gaat met onze kinderen. Ze kunnen goed met anderen opschieten, en ze vergeven anderen makkelijk als er iets is wat de vrede bedreigt.” Kathy zegt: „Dat vinden we nog het meest aanmoedigend, want vrede is een onderdeel van de vrucht van Gods geest.” — Galaten 5:22, 23.

Er zijn dus goede redenen om het als christelijke ouders niet ’op te geven’ of ’moe te worden’ je kinderen te leren vredelievend te zijn — ook als ze in het begin weinig vorderingen lijken te maken. Als je het blijft proberen, kun je ervan overtuigd zijn dat ’de God van liefde en van vrede met je zal zijn’. — Galaten 6:9; 2 Korinthiërs 13:11.

[Voetnoten]

[Kader/Illustratie op blz. 20]

EEN POSITIEVE INVLOED?

In een essay over geweld in media-amusement, uitgegeven door het Media Awareness Network (een Canadese organisatie die een kritische houding ten aanzien van de media wil promoten), wordt gezegd: „De gedachte dat geweld een middel is om problemen op te lossen, wordt versterkt door amusement waarin zowel slechteriken als helden herhaaldelijk geweld gebruiken.” In slechts ongeveer 10 procent van de tv-programma’s, films en videoclips die werden geanalyseerd, werden de slechte gevolgen van geweld getoond. In de overige gevallen, aldus het essay, „werd het geweld zonder meer als gerechtvaardigd, normaal en onvermijdelijk gepresenteerd — de meest voor de hand liggende manier om het probleem op te lossen”.

Denk je dat het nodig is veranderingen aan te brengen in het kijkgedrag van je gezin? Laat je pogingen om je kinderen te leren vredelievend te zijn, niet ondermijnen door media-amusement.

[Illustratie op blz. 17]

Help je kinderen „de God van vrede” te willen behagen

[Illustratie op blz. 18]

Neem de tijd om kwetsende spraak en daden te corrigeren

[Illustratie op blz. 19]

Je kinderen moeten leren excuses aan te bieden en te vergeven