Help je kinderen bij hun vele uitdagingen

ONZE jongeren staan onder grote druk. Ze worden blootgesteld aan de geest van Satans goddeloze wereld, en ze moeten vechten tegen „de begeerten die aan de jeugd eigen zijn” (2 Tim. 2:22; 1 Joh. 5:19). Omdat ze hun best doen om ’hun Grootse Schepper te gedenken’ worden ze ook nog bespot of zelfs gepest door andere jongeren die tegen hun geloof gekant zijn (Pred. 12:1). Vincent * vertelt over zijn jeugd: „Er was altijd iemand die me lastigviel, me pestte of ruzie met me zocht omdat ik een Getuige was. Vaak was het zo erg dat ik niet naar school wilde.”

Naast de druk van de wereld moeten onze zoons en dochters misschien ook vechten tegen hun eigen verlangen om net als hun leeftijdgenoten te zijn. „Het is niet makkelijk om anders te zijn”, zegt Cathleen, een zuster van zestien. Een jonge broeder, Alan, geeft toe:  „Mijn schoolvrienden vroegen me vaak of ik in het weekend met ze uit wilde gaan, en ik wilde echt graag mee.” Het kan ook zijn dat jongeren heel graag mee willen doen aan sportevenementen op school, wat makkelijk tot slechte omgang kan leiden. „Ik ben gek op sport”, zegt Tanya, een jonge zuster. „De coaches van onze school probeerden constant me in hun team te krijgen. Ik vond het moeilijk om nee te zeggen.”

Hoe kun je je kinderen helpen met die vele uitdagingen om te gaan? Jehovah heeft ouders de taak gegeven in leiding voor hun kinderen te voorzien (Spr. 22:6; Ef. 6:4). Het doel van godvrezende ouders is om in het hart van hun kinderen het verlangen te doen groeien Jehovah te gehoorzamen (Spr. 6:20-23). Dat zal kinderen motiveren om de druk van de wereld te weerstaan, ook als hun ouders er niet bij zijn.

Het valt voor ouders niet mee om de kost te verdienen, kinderen groot te brengen en actief te zijn in de gemeente — en dat allemaal tegelijk. Sommigen moeten dat als alleenstaande ouder doen of met tegenstand van een ongelovige partner. Toch verlangt Jehovah van ouders dat ze tijd opzijzetten om hun kinderen bij te staan. Wat kun je dus doen om je kinderen te helpen zich te verdedigen tegen de groepsdruk, verleidingen en pesterijen waar ze geregeld mee te maken krijgen?

Een persoonlijke band met Jehovah

In de eerste plaats moet Jehovah reëel voor onze kinderen worden. Ze moeten geholpen worden ’de Onzichtbare te zien’ (Hebr. 11:27). Vincent vertelt hoe zijn ouders hem hielpen een persoonlijke band met Jehovah op te bouwen. Hij zegt: „Ze leerden me dat gebed belangrijk is. Ik weet nog dat ik van kleins af aan elke avond voor het slapengaan tot Jehovah bad. Jehovah was reëel voor me.” Bid jij met je kinderen? Waarom zou je niet luisteren naar wat ze in hun persoonlijke gebeden tegen Jehovah zeggen? Herhalen ze gewoon een aantal standaardzinnen? Of komt in hun  gebeden naar voren wat ze echt voor Jehovah voelen? Naar hun gebeden luisteren is een hulp om te onderscheiden of ze geestelijke vorderingen maken.

Zelf in Gods Woord lezen is nog een belangrijke manier waarop jongeren een hechtere band met Jehovah kunnen krijgen. Cathleen zegt: „Voor mij was het een hulp om op jonge leeftijd de Bijbel helemaal te lezen. Dat gaf me het vertrouwen dat ik Jehovah’s steun had, ook al waren mensen tegen me.” Hebben jouw kinderen hun eigen programma voor Bijbellezen? — Ps. 1:1-3; 77:12.

Kinderen reageren uiteraard verschillend op de leiding van ouders. En hun geestelijke vooruitgang is ook afhankelijk van hun leeftijd. Maar zonder leiding zal het voor een jongere moeilijk zijn Jehovah echt als een persoon te gaan zien. Ouders moeten hun kinderen Gods woorden inscherpen zodat ze Jehovah als het ware kunnen horen spreken, waar ze ook zijn (Deut. 6:6-9). Jullie kinderen moeten geloven dat Jehovah echt om hen persoonlijk geeft.

Zinvolle communicatie

Communiceren is nog een belangrijke manier om je kinderen te helpen. Bij een goede communicatie komt uiteraard meer kijken dan met je kinderen praten. Het betekent ook vragen te stellen en geduldig naar hun antwoorden te luisteren, ook al zijn het niet de antwoorden die je graag wilt horen. „Ik blijf vragen stellen tot ik denk te begrijpen wat er in ze omgaat en wat er in hun leven gebeurt”, zegt Anne, moeder van twee jongens. Hebben je kinderen het gevoel dat er naar ze geluisterd wordt? Tanya zegt: „Mijn ouders luisterden echt naar me en onthielden wat ik had gezegd. Ze wisten hoe mijn klasgenoten heetten. Ze stelden vragen over hen en over situaties waar we het eerder over hadden gehad.”  Luisteren en onthouden zijn essentieel voor een goede communicatie.

Veel gezinnen zijn erachter gekomen dat de maaltijden goede gelegenheden zijn voor zinvolle communicatie. „Samen eten was belangrijk in ons gezin”, zegt Vincent. „Er werd van ons verwacht dat we als het maar enigszins mogelijk was met het hele gezin aan tafel waren. Tv-kijken, naar de radio luisteren of lezen was tijdens de maaltijd niet toegestaan. Omdat we meestal luchtige gesprekken hadden, was de maaltijd elke dag een rustig moment. Dat hielp me om de chaos en druk waar ik op school mee te maken had, aan te kunnen.” Hij voegt eraan toe: „Omdat ik gewend was tijdens de maaltijden met mijn ouders te praten, had ik er ook geen moeite mee om met ze te praten als ik bij serieuzere dingen hulp nodig had.”

Vraag je af: ’Hoeveel keer per week eten we als gezin samen?’ Zou vaker samen eten leiden tot meer en betere communicatie met je kinderen?

Waarom oefenperiodes zo nuttig zijn

Ook een wekelijkse avond voor gezinsaanbidding is bevorderlijk voor zinvolle gesprekken en helpt jongeren met specifieke problemen om te gaan. Alan zegt: „Mijn ouders gebruikten de gezinsstudie om ons aan het praten te krijgen. Ze bespraken onderwerpen die verband hielden met onze problemen.” Alans moeder vertelt: „We gebruikten een deel van de studie voor oefenperiodes. Daardoor leerden onze kinderen hoe ze hun geloof konden verdedigen en hoe ze konden bewijzen dat wat ze geloofden waar was. Dat gaf hun het nodige zelfvertrouwen om eventuele problemen aan te kunnen.”

Als kinderen met groepsdruk geconfronteerd worden, moeten ze inderdaad vaak meer kunnen dan gewoon nee zeggen en weglopen. Ze moeten de reden voor hun standpunt kunnen uitleggen. Ook moeten ze weten wat te doen als ze vanwege hun geloof bespot worden. Als ze hun geloof niet kunnen verdedigen, zal het moeilijk zijn een moedig  standpunt voor de ware aanbidding in te nemen. Met oefenperiodes kan zo’n zelfvertrouwen opgebouwd worden.

Het kader op bladzijde 18 bevat enkele scenario’s die tijdens de gezinsaanbidding nagespeeld kunnen worden. Maak die oefenperiodes realistisch door bij de antwoorden van je kinderen wat tegengas te geven. Sta ook stil bij enkele praktische lessen die ze van Bijbelse voorbeelden kunnen leren. Zo’n training thuis zal je kinderen zeker toerusten om met uitdagingen op school en elders om te gaan.

Thuis — Een veilige haven?

Is je huis een plek waar je kinderen aan het eind van elke schooldag met plezier terugkomen? Als het een veilige haven is, zal dat voor je kinderen een hulp zijn om elke dag hun uitdagingen aan te kunnen. Een zuster die nu op Bethel werkt, vertelt: „Wat me tijdens mijn jeugd vooral geholpen heeft, was dat ons huis een veilige haven was. Hoe erg de situatie op school ook was, ik wist dat alles in orde zou zijn als ik thuiskwam.” Hoe is de sfeer bij jullie thuis? Is het een plek waar ’vlagen van toorn, ruzies en verdeeldheid’ heel gewoon zijn, of wordt de sfeer bepaald door ’liefde, vreugde en vrede’? (Gal. 5:19-23) Als de vrede vaak ver te zoeken is, doe je dan je uiterste best om erachter te komen welke veranderingen nodig zijn om je huis tot een veilige haven voor je kinderen te maken?

Nog een manier om je kinderen te helpen met hun uitdagingen om te gaan, is het initiatief nemen om opbouwende omgang voor hen te zoeken. Zou je bijvoorbeeld enkele geestelijk ingestelde broeders en zusters uit je gemeente kunnen betrekken bij de ontspanning van je gezin? Of zou je de kringopziener of andere volletijdwerkers bij je thuis kunnen uitnodigen voor een eenvoudige maaltijd? Ken je zendelingen of Bethelieten met wie je kinderen vriendschap zouden kunnen sluiten, ook al is het gewoon per brief, per e-mail of door af en toe te bellen? Zulke vriendschappen kunnen je kinderen helpen rechte paden voor hun voeten te maken en zich geestelijke doelen te stellen. Denk maar aan de goede invloed die Paulus op de jonge Timotheüs had (2 Tim. 1:13; 3:10). De nauwe omgang met Paulus hielp Timotheüs om zijn geest gericht te houden op geestelijke doelen (1 Kor. 4:17).

Geef je kinderen complimenten

Jehovah is blij te zien dat jongeren hun standpunt innemen voor wat juist is ondanks de druk van Satans wereld (Ps. 147:11; Spr. 27:11). Ongetwijfeld ben jij ook blij als je ziet dat onze jongeren de juiste weg kiezen (Spr. 10:1). Laat je kinderen weten hoe je over hen denkt, en wees gul met liefdevolle complimenten. Jehovah heeft ouders een prachtig voorbeeld gegeven. Bij Jezus’ doop zei Jehovah: „Gij zijt mijn Zoon, de geliefde; ik heb u goedgekeurd” (Mark. 1:11). Die verzekering van zijn Vader moet Jezus zeker de kracht hebben gegeven om de vele uitdagingen waar hij nog mee te maken zou krijgen, aan te kunnen! Volg Jehovah na door je kinderen te laten weten dat je van hen houdt en hen te prijzen voor wat ze tot stand brengen.

Je kunt je kinderen uiteraard niet volledig beschermen tegen druk, pesterijen en spot. Toch kun je veel doen om hen te helpen. Op welke manieren? Help hen een persoonlijke band met Jehovah te ontwikkelen. Creëer een sfeer die zinvolle gesprekken bevordert. Maak de avond voor gezinsaanbidding praktisch, en maak je huis tot een veilige haven. Dat zal je kinderen ongetwijfeld helpen met hun vele uitdagingen om te gaan.

[Voetnoot]

[Kader/Illustratie op blz. 18]

NUTTIGE OEFENPERIODES

Hier volgen enkele voorbeelden van situaties waar onze jongeren mee geconfronteerd worden. Je zou enkele van deze scenario’s tijdens de gezinsaanbidding kunnen naspelen.

▸ Een coach vraagt je dochter om bij het schoolteam te komen.

▸ Je zoon krijgt op weg naar huis een sigaret aangeboden.

▸ Enkele jongens dreigen je zoon in elkaar te slaan als ze hem nog een keer zien prediken.

▸ Je dochter krijgt tijdens de velddienst een klasgenoot aan de deur.

▸ Je dochter wordt voor de hele klas gevraagd waarom ze geen verjaardagen viert.

▸ Een jongen lacht je zoon constant uit omdat hij een Getuige is.

[Illustratie op blz. 17]

Hebben je kinderen een eigen programma voor Bijbellezen?

[Illustratie op blz. 19]

Nodig je geestelijk ingestelde personen uit om samen met je gezin van ontspanning te genieten?