Volg Jehovah’s liefdevolle leiding
Volg Jehovah’s liefdevolle leiding
„Ik heb een afkeer van dwaalwegen.” — PSALM 119:128, Willibrordvertaling.
1, 2. (a) Hoe zou je reageren op een waarschuwing als je de weg vraagt, en waarom? (b) Waar waarschuwt Jehovah ons voor, en waarom?
STEL dat je ergens naartoe moet, maar je kent de weg niet. Je vraagt een goede vriend die de weg wel kent hoe je er moet komen. Hij legt het je uit, en hij voegt eraan toe dat je moet oppassen voor een onduidelijke wegwijzer waardoor veel mensen zijn verdwaald. Natuurlijk ben je blij met zo’n waarschuwing en volg je die op. Jehovah is eigenlijk net als die vriend. Hij geeft ons aanwijzingen op onze reis naar eeuwig leven. Maar hij waarschuwt ons ook voor slechte invloeden waardoor we de verkeerde weg zouden kunnen inslaan (Deut. 5:32; Jes. 30:21).
2 We gaan het in dit artikel en het volgende over een paar van die invloeden hebben. Vergeet niet dat Jehovah ons als een bezorgde vriend waarschuwt omdat hij van ons houdt. Hij wil dat we eeuwig leven. Het doet hem verdriet als mensen slechte beslissingen nemen en ermee stoppen hem te dienen (Ezech. 33:11). We gaan in dit artikel drie negatieve invloeden bespreken. De eerste komt van buitenaf, de tweede van binnenuit en de derde van iets dat niet eens bestaat. We moeten weten wat die invloeden zijn en hoe Jehovah ons helpt ze te weerstaan. Een Bijbelschrijver kende zulke invloeden en zei tegen Jehovah: „Ik heb een afkeer van dwaalwegen” (Ps. 119:128, WV). Hij haatte alles wat hem ervan af zou brengen Jehovah te gehoorzamen. Denk jij er ook zo over? We zullen bespreken hoe we vastbesloten kunnen zijn elke ’dwaalweg’ te vermijden.
Volg niet „de grote massa”
3. (a) Waarom kan het gevaarlijk zijn anderen te volgen als we de weg niet weten? (b) Welk belangrijk beginsel staat in Exodus 23:2?
3 Wat zou je doen als je onderweg bent en je niet meer weet welke kant je op moet? Het is verleidelijk om andere reizigers te volgen, vooral als er een heleboel dezelfde kant op gaan. Dat is riskant, want je weet niet of ze wel op dezelfde plek moeten zijn. Of misschien zijn ze ook de weg kwijt. Dit voorbeeld helpt ons het beginsel te begrijpen achter een van de wetten die Jehovah de Israëlieten gaf. (Lees Exodus 23:2.) Jehovah waarschuwde rechters en getuigen in een rechtszaak dat ze ’de grote massa niet mochten volgen’. Door hun onvolmaaktheid bestond het gevaar dat ze verkeerde beslissingen zouden nemen puur om anderen een plezier te doen. Maar dat beginsel geldt natuurlijk niet alleen voor rechtszaken.
4, 5. Wanneer liepen Jozua en Kaleb het gevaar de massa te volgen? Wat hielp ze moedig te zijn?
4 Eigenlijk zijn er heel wat situaties waarin we gevaar lopen om de grote massa te volgen. Zo’n situatie kan onverwachts ontstaan, en het kan heel moeilijk zijn niet te doen wat anderen doen. Denk maar aan wat Jozua en Kaleb overkwam. Ze gingen met tien andere mannen het beloofde land verkennen. Toen ze terugkwamen, vertelden die tien mannen dingen die heel negatief en ontmoedigend waren. Ze zeiden zelfs dat sommige inwoners reuzen waren die afstamden van de Nefilim, de kinderen van opstandige engelen en vrouwen (Gen. 6:4). Dat was natuurlijk onzin, want die Nefilim waren allemaal gestorven in de Vloed en hadden geen kinderen. Maar als je geloof zwak is, kunnen de meest onzinnige ideeën je beïnvloeden. De negatieve berichten van de tien verkenners zaaiden angst en paniek onder het volk. Al gauw gingen de meesten denken dat het geen goed idee zou zijn om het beloofde land binnen te gaan zoals Jehovah had gezegd. Wat deden Jozua en Kaleb in die moeilijke situatie? — Num. 13:25-33.
5 Deze twee mannen volgden niet de massa. Ze vertelden moedig de waarheid, ook al was dat niet wat het volk wilde horen. Ze hielden voet bij stuk, zelfs toen het volk ze wilde stenigen! Hoe konden ze zo moedig zijn? Door hun geloof in Jehovah. Als je een sterk geloof hebt, vertrouw je op wat Jehovah zegt en niet op ongegronde ideeën van mensen. Jozua en Kaleb zeiden later met overtuiging dat Jehovah altijd doet wat hij belooft. (Lees Jozua 14:6, 8; 23:2, 14.) Ze hielden van Jehovah en vertrouwden hem. Ze konden zich niet voorstellen dat ze Jehovah zouden kwetsen om het andere mensen naar hun zin te maken. Door niet de massa te volgen zijn ze dus een schitterend voorbeeld voor ons (Num. 14:1-10).
6. Wanneer loop je het gevaar de massa te volgen?
6 Heb je weleens de neiging om de massa te volgen? Er is nu een grote massa mensen die geen respect hebben voor Jehovah en die zijn morele normen maar onzin vinden. Ze promoten hun eigen ideeën over wat goed en verkeerd is. Zo zeggen ze vaak dat er niks mis is met alle seks, geweld en spiritisme in tv-programma’s, films en games (2 Tim. 3:1-5). Hoe maken jullie als gezin een keuze wat betreft amusement? Laat je je leiden door de opvattingen van anderen om te bepalen wat goed en verkeerd is? Dan volg je eigenlijk gewoon de massa.
7, 8. (a) Hoe kun je je waarnemingsvermogen trainen, en waarom is dat beter dan gewoon een lijst met regels te volgen? (b) Wat vind je van het goede voorbeeld van veel jongeren?
7 Jehovah heeft ons iets moois gegeven om ons te helpen beslissingen te nemen: ons „waarnemingsvermogen”. Maar dat moet je wel „door gebruik” trainen (Hebr. 5:14). Dat gaat niet als je gewoon doet wat anderen doen of als je allemaal regels wilt hebben voor dingen waarin je eigenlijk je geweten moet volgen. Daarom krijgen we bijvoorbeeld geen lijst van films, boeken en websites die we moeten vermijden. Omdat deze wereld zo snel verandert, zou zo’n lijst binnen de kortste keren achterhaald zijn (1 Kor. 7:31). Daarbij komt dat het belangrijk is het vermogen te gebruiken dat Jehovah ons gegeven heeft. Hij wil dat je over Bijbelse beginselen nadenkt, om zijn leiding bidt en vervolgens op basis daarvan zelf beslissingen neemt (Ef. 5:10).
8 Zulke beslissingen zullen je niet altijd populair maken. Zo hebben onze jongeren het op school vaak moeilijk omdat anderen ze constant proberen over te halen te doen wat iedereen doet (1 Petr. 4:4). Toch volgen veel jongeren de massa niet. Het is echt mooi dat jong en oud net zo’n geloof toont als Jozua en Kaleb.
Volg niet „uw hart en uw ogen”
9. (a) Wat kan er gebeuren als je tijdens een reis alleen op je gevoel afgaat? (b) Waarom was de wet in Numeri 15:37-39 belangrijk?
9 De tweede slechte invloed die we gaan bespreken komt van binnenuit. Denk nog eens aan een reis naar een bepaalde plek. Wat zou er gebeuren als je je kaart opzij legt en alleen nog afgaat op je gevoel, bijvoorbeeld door elk willekeurig weggetje in te slaan dat een mooi uitzicht biedt? Dan kom je natuurlijk nooit op je bestemming. Denk in dit opzicht eens aan een wet die Jehovah de Israëlieten gaf. Ze moesten franjes en een blauw snoer aan hun kleding bevestigen. (Lees Numeri 15:37-39.) Veel mensen in deze tijd vinden dat een beetje vreemd. Maar waarom was die wet belangrijk? Het hielp Gods volk anders te zijn dan de volken om hen heen. Dat was nodig om Jehovah’s goedkeuring te behouden (Lev. 18:24, 25). Maar die wet maakt ook duidelijk dat we te maken hebben met een gevaarlijke invloed van binnenuit, waardoor we kunnen afdwalen en onze bestemming niet bereiken.
10. Hoe maakte Jehovah duidelijk dat hij weet hoe mensen in elkaar zitten?
10 Jehovah gaf als reden voor de wet: „Gij moet niet uw hart en uw ogen gaan volgen.” Dat zei hij omdat hij heel goed weet hoe mensen in elkaar zitten. Hij weet hoe makkelijk ons hart (wie we vanbinnen zijn) kan gaan verlangen naar de dingen die we met onze ogen zien. Daarom waarschuwt hij ons: „Het hart is verraderlijker dan iets anders en niets ontziend. Wie kan het kennen?” (Jer. 17:9) Zijn waarschuwing voor de Israëlieten was dus terecht. Hij wist dat ze geneigd zouden zijn om naar de heidense volken om hen heen te kijken en zich te laten verleiden door wat ze zagen. Misschien zouden ze er wel net als zij willen uitzien en vervolgens net als zij gaan denken en doen (Spr. 13:20).
11. Wanneer bestaat het gevaar dat je je hart en ogen gaat volgen?
11 In deze tijd kan het nog makkelijker gebeuren dat ons verraderlijke hart dingen gaat verlangen die we met onze ogen zien. Deze wereld speelt voortdurend in op verkeerde verlangens. Daarom kan het beginsel in Numeri 15:39 ook ons helpen. Neem bijvoorbeeld je kleding. Op school, op het werk en waar je woont gaan mensen steeds uitdagender gekleed. Omdat je dat constant ziet, bestaat het gevaar dat je ’je hart en je ogen gaat volgen’. Je gaat dan misschien je normen verlagen om er net als zij uit te zien (Rom. 12:1, 2).
12, 13. (a) Wat moeten we doen als onze ogen weleens afdwalen naar dingen die slecht zijn? (b) Wat motiveert ons geen dingen te doen waardoor anderen verkeerde verlangens krijgen?
12 Het is heel belangrijk dat we zelfbeheersing hebben. Het getrouwe voorbeeld van Job kan je helpen als je ogen weleens afdwalen naar dingen die slecht zijn. Hij zei dat hij een verbond had gesloten met zijn ogen: hij was vastbesloten nooit naar andere vrouwen te kijken (Job 31:1). Ook David had zich zoiets voorgenomen: „Ik zal mij niets voor ogen stellen wat niet deugt” (Ps. 101:3). Alles wat ons geweten en onze band met Jehovah kan beschadigen is voor ons iets „wat niet deugt”. Dus ook elke verleiding voor onze ogen die ons hart tot verkeerde dingen aanzet.
13 Ook wij kunnen in zekere zin iets worden „wat niet deugt”. Dat kan als we dingen doen waardoor anderen verkeerde verlangens krijgen. Bijvoorbeeld de manier waarop we ons kleden. Daarom moeten we de Bijbelse raad opvolgen om ons „met bescheidenheid” te kleden (1 Tim. 2:9). Wat bescheiden is, hangt niet alleen van onze eigen mening af. We moeten rekening houden met het geweten en de gevoeligheid van anderen. We moeten uit zijn op wat goed is voor een ander en niet voor onszelf (Rom. 15:1, 2). Duizenden jonge mensen in de gemeenten zijn hierin een mooi voorbeeld. We zijn er echt trots op dat ze niet ’hun hart en hun ogen volgen’ maar Jehovah blij willen maken, zelfs in hun keus van kleding!
Volg geen „onwerkelijkheden”
14. Welke waarschuwing moest Samuël overbrengen?
14 Stel dat je op je reis door een grote woestijn moet. Wat zou er gebeuren als je van de weg afwijkt om naar een fata morgana of luchtspiegeling toe te lopen? Dat kan je je leven kosten! Jehovah weet hoe gevaarlijk het is op iets te vertrouwen dat niet echt is. Hij wees de Israëlieten op dat gevaar toen ze net als de omliggende volken een menselijke koning wilden hebben. Eigenlijk was die wens een ernstige zonde, want daarmee verwierpen ze Jehovah als hun Koning. Hoewel Jehovah toestond dat ze een koning kregen, stuurde hij zijn profeet Samuël met de waarschuwing geen „onwerkelijkheden” te volgen. (Lees 1 Samuël 12:21.)
15. In welk opzicht volgden de Israëlieten onwerkelijkheden?
15 Misschien dachten de Israëlieten dat ze een menselijke koning meer konden vertrouwen omdat die op de een of andere manier reëler voor ze was. Dan zouden ze een onwerkelijkheid volgen! Daardoor bestond het gevaar dat ze ook andere illusies van Satan zouden gaan geloven. Een menselijke koning kon hen er bijvoorbeeld toe brengen afgoden te aanbidden. Afgodenaanbidders maken de denkfout dat tastbare voorwerpen van hout of steen reëler en betrouwbaarder zijn dan de onzichtbare God die alles heeft gemaakt. Maar Paulus zei dat „een afgod niets is” (1 Kor. 8:4). Ze kunnen niet horen, zien of spreken en niets doen. Je kunt ze misschien wel zien en aanraken, maar als je ze aanbidt, volg je een onwerkelijkheid. Alle mensen die erop vertrouwen „zullen net zo worden als zij” (Ps. 115:4-8).
16. (a) Hoe verleidt Satan veel mensen om onwerkelijkheden te volgen? (b) Waarom zijn geld en spullen in vergelijking met Jehovah eigenlijk onwerkelijkheden?
16 Satan is er nog steeds heel goed in mensen ertoe te brengen onwerkelijkheden te volgen. Zo laat hij veel mensen geloven dat geld, een goede baan en bezittingen zekerheid bieden. Maar wat heb je aan materiële dingen als je ziek wordt, de economie instort of een ramp toeslaat? Kunnen ze je helpen als je het gevoel hebt dat je iets mist, als je op zoek bent naar een doel in het leven en naar antwoorden op levensvragen? Wat heb je eraan als je met de dood geconfronteerd wordt? Als je op geld en spullen vertrouwt, zul je teleurgesteld worden. Het zijn onwerkelijkheden, want ze kunnen je niet gelukkig maken en beschermen je niet tegen ziekte en de dood (Spr. 23:4, 5). Maar Jehovah is geen onwerkelijkheid! Hij is de ware God. Alleen als je een hechte vriendschap met hem hebt, kun je echt zekerheid en geluk ervaren. Wat kunnen we daar blij mee zijn! Laat hem dus nooit in de steek om onwerkelijkheden te volgen.
17. Wat ga je doen met de waarschuwingen in dit artikel?
17 We zijn echt blij dat Jehovah onze Vriend is die ons de weg wijst op onze reis naar eeuwig leven. Als je naar zijn waarschuwingen luistert, is de kans groter dat je die bestemming ook echt bereikt. We hebben in dit artikel drie slechte invloeden besproken: de grote massa, ons eigen hart en onwerkelijkheden. In het volgende artikel gaan we het over nog drie waarschuwingen hebben die Jehovah ons geeft om ons te helpen elke dwaalweg te haten en te vermijden (Ps. 119:128).
Wat denk je?
Hoe kun je de beginselen in deze teksten gebruiken?
[Studievragen]
[Illustratie op blz. 11]
Is het verstandig om „de grote massa” te volgen?
[Illustratie op blz. 13]
Waarom is het gevaarlijk je hart en ogen te volgen?
[Illustratie op blz. 14]
Volg je „onwerkelijkheden”?
