1-2. (a) Waarom is het geen verrassing dat we moeilijkheden meemaken? (b) Waar gaat dit artikel over?

 HET is voor ons geen verrassing dat we beproevingen meemaken. We weten wat de Bijbel zegt: ‘We moeten door veel moeilijkheden heen om Gods Koninkrijk binnen te gaan’ (Hand. 14:22). En we weten dat sommige problemen pas worden opgelost in Gods nieuwe wereld, waar ‘de dood niet meer zal zijn’ en waar ‘geen rouw, geen gehuil en geen pijn meer zal zijn’ (Openb. 21:4).

² Jehovah schermt ons niet af voor beproevingen. Maar hij helpt ons wel om ze te doorstaan. Denk maar aan wat Paulus tegen christenen in Rome zei. Hij noemde een aantal beproevingen op die hij en zijn broeders moesten doorstaan en schreef vervolgens: ‘We behalen een totale overwinning door degene die van ons houdt’ (Rom. 8:35-37). Daaruit kun je opmaken dat het met Jehovah’s hulp zelfs tijdens beproevingen goed met je kan gaan. Laten we eens kijken hoe Jehovah Jozef hielp en hoe hij jou kan helpen.

3. Welke drastische verandering maakte Jozef mee?

³ Jakob liet er geen twijfel over bestaan dat hij veel van zijn zoon Jozef hield (Gen. 37:3, 4). Daardoor werden zijn oudere zonen jaloers op hun broer. Toen ze de kans kregen, verkochten ze Jozef aan een groep Midianitische handelaars. Die handelaars namen Jozef mee naar Egypte, honderden kilometers van huis vandaan. Daar werd hij opnieuw verkocht, nu aan Potifar, het hoofd van  de wachters van de farao. Wat een drastische verandering: van de lieveling van zijn vader tot onbelangrijke slaaf van een Egyptenaar! (Gen. 39:1)

4. Met wat voor moeilijkheden kun je te maken krijgen?

⁴ De Bijbel laat zien dat vervelende dingen iedereen overkomen (Pred. 9:11). Soms krijg je te maken met moeilijkheden die ‘andere mensen ook meemaken’, die alle mensen treffen (1 Kor. 10:13). Maar het kan ook zijn dat je het zwaar te verduren krijgt omdat je een discipel van Jezus bent, bijvoorbeeld als je vanwege je geloof wordt bespot, tegengewerkt of zelfs vervolgd (2 Tim. 3:12). Toch kan Jehovah ervoor zorgen dat het goed met je gaat, wat voor moeilijkheden je ook meemaakt. Hoe hielp hij Jozef?

5. Waarom ging het volgens Potifar in alles goed met Jozef? (Genesis 39:2-6)

⁵ Lees Genesis 39:2-6. Potifar zag dat Jozef een talentvolle harde werker was. Hij wist dat er meer achter zat. Hij zag dat ‘Jehovah [Jozef] liet slagen in alles wat hij deed’. b Uiteindelijk werd Jozef de persoonlijke bediende van Potifar en kreeg hij het toezicht over zijn hele huis. En dat bracht Potifar veel voorspoed.

6. Hoe zal Jozef over zijn situatie gedacht hebben?

⁶ Probeer je eens in Jozefs situatie te verplaatsen. Wat zou hij het liefst hebben gewild? Dat hij door Potifar bewonderd en beloond werd? Het ligt meer voor de hand dat Jozef zijn vrijheid terug wilde zodat hij weer naar zijn vader kon gaan. Tenslotte was hij ondanks al zijn voorrechten in Potifars huis nog steeds de slaaf van een heidense meester. Maar Jehovah zorgde er niet voor dat Potifar Jozef vrijliet. En Jozefs situatie zou nog veel erger worden.

7. Hoe belandde Jozef in een nog slechtere situatie? (Genesis 39:14, 15)

⁷ Zoals in Genesis 39 wordt beschreven, voelde de vrouw van Potifar zich  tot Jozef aangetrokken. Meermaals probeerde ze hem te verleiden. Maar elke keer wees Jozef haar af. Uiteindelijk werd ze zo boos op Jozef dat ze hem beschuldigde van poging tot verkrachting. (Lees Genesis 39:14, 15.) Toen Potifar dat hoorde, liet hij Jozef in de gevangenis gooien. Daar bracht Jozef een aantal jaren door (Gen. 39:19, 20). Hoe was het in de gevangenis? Het Hebreeuwse woord waarmee Jozef de gevangenis aanduidde kan ‘regenput’ of ‘kuil’ betekenen. Daaruit kun je opmaken dat het een donkere en troosteloze plek was (Gen. 40:15, vtn.). Daarnaast laat de Bijbel zien dat een tijdlang Jozefs voeten met ketens geboeid waren en zijn hals in ijzer was geklonken (Ps. 105:17, 18). Jozefs situatie werd alleen maar erger. Alweer een drastische verandering: van vertrouwde slaaf tot onbelangrijke gevangene!

8. Waar kun je zeker van zijn als een beproeving erger wordt?

⁸ Heb je weleens in een moeilijke situatie gezeten die ondanks je vurige gebeden alleen maar erger werd? Dat kan gebeuren. Jehovah beschermt ons niet tegen beproevingen in een wereld die door Satan wordt geregeerd (1 Joh. 5:19). Maar van één ding kun je zeker zijn: Jehovah weet precies wat je doormaakt en hij geeft om je (Matth. 10:29-31; 1 Petr. 5:6, 7). Bovendien heeft hij beloofd: ‘Ik zal je nooit in de steek laten en ik zal je nooit verlaten’ (Hebr. 13:5). Jehovah kan je helpen om vol te houden, zelfs als je situatie hopeloos lijkt. Laten we eens kijken hoe hij Jozef hielp.

9. Waaruit blijkt dat Jehovah met Jozef was toen hij in de gevangenis zat? (Genesis 39:21-23)

⁹ Lees Genesis 39:21-23. Jehovah zorgde ervoor dat het zelfs tijdens die moeilijke periode in de gevangenis goed ging met Jozef. Hoe? Na verloop van tijd won Jozef het vertrouwen en respect van het hoofd van de gevangenis, net zoals dat bij Potifar was gebeurd. Al gauw gaf het hoofd van de gevangenis Jozef het toezicht over de andere gevangenen. De Bijbel zegt zelfs dat hij ‘totaal geen omkijken had naar wat aan Jozef was toevertrouwd’. Jozef kon zich nu storten op een zinvolle taak. En wat een onverwachte wending! Hoe kon het dat zo’n vertrouwenspositie werd gegeven aan een gevangene die was beschuldigd van poging tot verkrachting van de vrouw van een hofbeambte? Er is maar één verklaring. Zoals Genesis 39:23 zegt: ‘Jehovah was met Jozef. Jehovah liet hem slagen in alles wat hij deed.’

10. Leg uit waarom Jozef misschien niet het gevoel had dat het in alles goed ging.

¹⁰ Verplaats je nog eens in Jozefs situatie. Hij was vals beschuldigd en in de gevangenis gegooid. Denk je dat hij toen het gevoel had dat hij in alles was geslaagd? Dat het in alles goed met hem ging? Wat zou hij het liefst hebben gewild? Dat hij het vertrouwen kreeg van het hoofd van de gevangenis? Het ligt meer voor de hand dat Jozef vrijgesproken en vrijgelaten wilde worden. Hij vroeg een gevangene die weer vrij zou komen zelfs om de farao over hem te vertellen zodat hij uit die vreselijke gevangenis zou worden vrijgelaten (Gen. 40:14). Maar omdat de man het  niet meteen aan de farao meldde, moest Jozef nog twee jaar in die gevangenis blijven (Gen. 40:23; 41:1, 14). Hoe zorgde Jehovah ervoor dat het toch goed met hem ging?

11. Welke speciale gave kreeg Jozef van Jehovah, en welke rol speelde dat in Jehovah’s voornemen?

¹¹ Toen Jozef in de gevangenis zat, zorgde Jehovah ervoor dat de koning van Egypte twee verontrustende dromen kreeg. De farao wilde graag weten wat ze betekenden. Toen hij hoorde dat Jozef de gave had dromen uit te leggen, liet hij hem halen. Met Jehovah’s hulp legde Jozef de dromen uit. Hij maakte indruk op de farao met het praktische advies dat hij gaf. Toen de farao zag dat Jehovah met Jozef was, benoemde hij hem tot voedselbeheerder voor heel Egypte (Gen. 41:38, 41-44). Later brak er een zware hongersnood uit die behalve Egypte ook Kanaän trof, het land waar Jozefs familie woonde. Jozef was nu in staat zijn familie te redden, waardoor de afstammingslijn die tot de Messias moest leiden intact bleef.

12. Hoe zorgde Jehovah ervoor dat het in alles goed ging met Jozef?

¹² Sta eens stil bij de ongewone dingen die Jozef meemaakte. Wie zorgde ervoor dat een gewone slaaf opviel bij Potifar? Wie zorgde ervoor dat een eenvoudige gevangene het vertrouwen kreeg van het hoofd van de gevangenis? Wie gaf de farao verontrustende dromen en gaf Jozef de gave om ze uit te leggen? Wie zat er achter het besluit om Jozef tot voedselbeheerder van Egypte te benoemen? (Gen. 45:5) Het was overduidelijk Jehovah die Jozef liet slagen in alles wat hij deed. Uiteindelijk gebruikte Jehovah het wrede plan van Jozefs broers om zijn wil te volbrengen.

13. Zal Jehovah in elke situatie waarin je terechtkomt ingrijpen? Leg uit.

¹³ Welke les kunnen we uit het verslag over Jozef halen? Zal Jehovah in elke situatie waarin je terechtkomt ingrijpen? Stuurt hij elke gebeurtenis in je leven zodat alle slechte dingen die gebeuren  een goede reden hebben? Nee, dat is niet wat de Bijbel leert (Pred. 8:9; 9:11). Maar we weten wel dat Jehovah precies weet wat je meemaakt en dat hij je hulpgeroep hoort (Ps. 34:15; 55:22; Jes. 59:1). Bovendien kan hij je helpen om beproevingen te doorstaan. Hoe?

14. Hoe helpt Jehovah je in moeilijke tijden?

¹⁴ Jehovah helpt je onder andere door je troost en steun te geven, vaak precies op het juiste moment (2 Kor. 1:3, 4). Eziz, een broeder in Turkmenistan, maakte dat mee toen hij vanwege zijn geloof was veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf. Hij zegt: ‘Op de ochtend van mijn rechtszaak liet een broeder me Jesaja 30:15 zien, waar staat: “Jullie kracht zal liggen in kalmte en vertrouwen.” Die tekst heeft me geholpen kalm te blijven en altijd op Jehovah te vertrouwen. Mediteren over die tekst heeft me tijdens heel mijn gevangenisstraf geholpen.’ Heeft Jehovah jou weleens geholpen door je troost en steun te geven toen je dat het hardst nodig had?

15-16. Wat heb je geleerd van Tori’s ervaring?

¹⁵ Vaak kun je pas als je op een beproeving terugkijkt zien hoe Jehovah je erdoorheen heeft geholpen. Dat is wat een zuster genaamd Tori merkte. Haar zoon, Mason, vocht zes jaar tegen kanker maar verloor de strijd. Tori was er natuurlijk kapot van. ‘Ik denk dat er voor een moeder niets ergers is’, zegt ze. ‘Ik weet zeker dat andere ouders het met me eens zijn dat je kind zien lijden erger is dan zelf pijn hebben.’

¹⁶ Hoewel het voor Tori een vreselijke tijd was, dacht ze later aan de manieren  waarop Jehovah haar erdoorheen had geholpen. ‘Achteraf kan ik Jehovah’s liefdevolle hand zien in de hele periode dat m’n zoon ziek was. Er waren bijvoorbeeld broeders en zusters die een rit van twee uur naar het ziekenhuis maakten, zelfs als Mason te ziek was om bezoek te ontvangen. Er was altijd iemand in de wachtruimte die steun kon en wilde geven. Ze hebben ons ook materieel ondersteund. Zelfs in de zwaarste tijden zijn we nooit iets tekortgekomen.’ Jehovah gaf Tori wat ze nodig had om te volharden. En dat deed hij ook voor Mason. (Zie het kader ‘ Jehovah gaf ons precies wat we nodig hadden’.)

17-18. Wat zal je helpen in te zien en te waarderen wat Jehovah doet om je in moeilijke tijden te steunen? (Psalm 40:5)

¹⁷ Lees Psalm 40:5. Een bergbeklimmer wil graag de top bereiken. Dat is zijn doel. Maar op zijn route naar de top komt hij op heel wat punten waar hij kan stoppen om van het uitzicht te genieten. Even stoppen en genieten. Dat kunnen wij ook. Neem geregeld de tijd om te bedenken hoe Jehovah ervoor zorgt dat het goed gaat, zelfs op moeilijke momenten. Vraag je elke dag af: Waarin heb ik vandaag Jehovah’s zegen gezien? Hoe helpt Jehovah me om het vol te houden, ook al houdt de beproeving aan? Kijk of je minstens één zegen van Jehovah kunt bedenken waardoor je kunt zeggen dat het goed met je gaat.

¹⁸ Misschien bid je of er een eind mag komen aan je beproeving. Dat is begrijpelijk en gepast (Fil. 4:6). Maar je moet je ook bewust zijn van de zegeningen die je op dit moment hebt. Jehovah heeft tenslotte beloofd je kracht te geven en je te helpen volharden. Verlies dus nooit je waardering voor de steun die Jehovah geeft. Dan zul je zien dat hij voor jou hetzelfde doet als voor Jozef: zorgen dat het zelfs in moeilijke tijden goed met je gaat! (Gen. 41:51, 52)