1. Hoe probeert Satan ons volgens Kolossenzen 2:4, 8 te vangen?

SATAN wil ons tegen Jehovah opzetten. Om dat doel te bereiken, probeert hij je denken te beïnvloeden. Hij wil eigenlijk je geest gevangennemen en beheersen. Hij probeert met bedrog of overtuigingskracht in te spelen op je verlangens zodat je hem gaat volgen. (Lees Kolossenzen 2:4, 8.)

2-3. (a) Waarom moeten we de waarschuwing in Kolossenzen 2:8 niet negeren? (b) Waar gaat dit artikel over?

² Loop je echt het gevaar door Satan te worden misleid? Absoluut. Bedenk dat Paulus de waarschuwing in Kolossenzen 2:8 niet schreef aan ongelovige mensen. Hij schreef aan christenen die met heilige geest waren gezalfd (Kol. 1:2, 5). Die christenen liepen gevaar, maar voor ons in deze tijd is het gevaar nog groter (1 Kor. 10:12). Waarom? Omdat Satan naar de aarde is gegooid en hij gefocust is op het misleiden van Gods loyale aanbidders (Openb. 12:9, 12, 17). Bovendien leven we in een tijd dat slechte mensen en bedriegers ‘van kwaad tot erger’ vervallen (2 Tim. 3:1, 13).

³ In dit artikel gaan we bekijken hoe Satan ons denken probeert te beïnvloeden met ‘bedrieglijke, holle ideeën’. We zullen drie van zijn ‘listen’ onder de loep nemen (Ef. 6:11). Het volgende artikel laat zien wat je kunt doen als zijn tactieken al een negatieve uitwerking op je denken hebben. Maar laten we eerst eens kijken wat we kunnen leren van de manier waarop Satan de Israëlieten  misleidde toen ze in het beloofde land kwamen.

4-6. Welke nieuwe landbouwmethode moesten de Israëlieten leren toen ze in het beloofde land kwamen, zoals blijkt uit Deuteronomium 11:10-15?

⁴ Satan heeft de Israëlieten heel sluw tot afgoderij verleid. Hoe deed hij dat? Hij speelde in op hun behoefte aan voedsel. Toen de Israëlieten in het beloofde land kwamen, moesten ze leren hoe ze daar voedsel konden verbouwen. In Egypte hadden ze irrigatie toegepast door de akkers te bevloeien met water uit de Nijl. Maar in het beloofde land was er geen landbouwsysteem op basis van water uit een groot rivierstelsel. Het verbouwen van voedsel was afhankelijk van regenwater uit het regenseizoen en van dauw (lees Deuteronomium 11:10-15; Jes. 18:4, 5). De Israëlieten moesten dus nieuwe landbouwmethoden leren. En dat was niet zo makkelijk, want bijna iedereen met enige ervaring in de landbouw was in de woestijn gestorven.

⁵ Jehovah legde aan zijn volk uit dat hun omstandigheden zouden veranderen. Daarna gaf hij ze een waarschuwing die in eerste instantie niets met landbouw te maken lijkt te hebben: ‘Pas op dat je je hart niet laat verleiden om af te dwalen en andere goden te aanbidden en je voor die neer te buigen’ (Deut. 11:16, 17). Waarom waarschuwde Jehovah ze voor het aanbidden van valse goden toen hij het over nieuwe landbouwmethoden had?

⁶ Jehovah wist dat de Israëlieten in de verleiding zouden komen landbouwtechnieken over te nemen van de heidense volken om hen heen, die veel meer  ervaring hadden dan de Israëlieten. Natuurlijk kon Gods volk nuttige dingen van ze leren, maar er was ook een gevaar. De denkwijze van die Kanaänitische landbouwers was beïnvloed door hun geloof in Baäl. Ze bezagen Baäl als de eigenaar van de hemel en de god die regen gaf. Jehovah wilde niet dat zijn volk misleid werd door zulke valse denkbeelden. Helaas kozen de Israëlieten er steeds weer voor Baäl te aanbidden (Num. 25:3, 5; Recht. 2:13; 1 Kon. 18:18). Maar hoe lukte het Satan om de Israëlieten te vangen?

7. Hoe werd het vertrouwen van de Israëlieten in het beloofde land op de proef gesteld?

⁷ Wat was de eerste tactiek die Satan gebruikte? Hij speelde in op het normale verlangen naar regen voor het land. In het beloofde land viel er van april tot september maar heel weinig regen. Leven en voorspoed hingen af van het regenseizoen, dat meestal rond oktober begon. Satan liet de Israëlieten denken dat ze de gebruiken van de heidense volken om hen heen moesten overnemen om voorspoed te hebben. Die volken geloofden dat ze hun goden met bepaalde rituelen tot actie moesten bewegen zodat die voor de nodige regen zouden zorgen. Degenen die niet op Jehovah vertrouwden geloofden dat dit de enige manier was om aanhoudende droogte te voorkomen. Daarom namen ze de heidense rituelen ter ere van de valse god Baäl over.

8. Welke tweede tactiek gebruikte Satan? Leg uit.

⁸ Satan gebruikte een tweede tactiek. Hij speelde in op immorele verlangens. De aanbidding van de heidense volken bestond uit walgelijke immorele daden, zoals tempelprostitutie door vrouwen en mannen. Homoseksualiteit en andere vormen van seksuele immoraliteit werden getolereerd en zelfs normaal gevonden (Deut. 23:17, 18; 1 Kon. 14:24). De heidenen geloofden dat ze met die rituelen hun goden stimuleerden om het land vruchtbaar te maken. Veel Israëlieten lieten zich door die immorele rituelen verlokken tot het aanbidden van valse goden. Maar eigenlijk waren ze gevangen door Satan.

9. Hoe vertroebelde Satan het beeld dat de Israëlieten van Jehovah hadden, zoals blijkt uit Hosea 2:16, 17?

⁹ Satan gebruikte een derde tactiek. Hij vertroebelde het beeld dat de Israëlieten van Jehovah hadden. In de tijd van de profeet Jeremia zei Jehovah dat de valse profeten zijn volk zijn naam lieten vergeten ‘door Baäl’ (Jer. 23:27). Blijkbaar stopte Gods volk ermee Jehovah’s naam te gebruiken en vervingen ze die door Baäl, dat ‘eigenaar’ en ‘meester’ betekent. In de geest van de Israëlieten vervaagde daardoor de grens tussen Jehovah en Baäl. De rituelen van de Baälaanbidding vermengden zich als vanzelf met de aanbidding van Jehovah. (Lees Hosea 2:16, 17 en de voetnoot.)

10. Welke tactieken gebruikt Satan in deze tijd?

¹⁰ Satan gebruikt in deze tijd dezelfde tactieken. Hij vangt mensen door in te spelen op natuurlijke verlangens, door seksuele immoraliteit te stimuleren en door het beeld dat mensen van Jehovah hebben te vertroebelen. Laten we eerst eens kijken naar die laatste tactiek.

11. Hoe heeft Satan het beeld van Jehovah vertroebeld?

 ¹¹ Satan vertroebelt het beeld van Jehovah. Na de dood van Jezus’ apostelen begonnen zogenaamde christenen valse leer te verspreiden (Hand. 20:29, 30; 2 Thess. 2:3). Die afvalligen lieten de identiteit van de enige ware God vervagen. Zo stopten ze met het gebruik van Gods naam in hun Bijbels en gaven ze de voorkeur aan titels als Heer. Door Gods persoonlijke naam te verwijderen en te vervangen door ‘Heer’ maakten ze het voor Bijbellezers moeilijk om het verschil te zien tussen Jehovah en andere ‘heren’ in de Bijbel (1 Kor. 8:5). Ze gebruikten ‘Heer’ zowel voor Jehovah als voor Jezus, waardoor het minder duidelijk werd dat Jehovah en zijn Zoon verschillende personen zijn met afzonderlijke posities (Joh. 17:3). Die verwarring droeg bij aan de ontwikkeling van de Drie-eenheidsleer — een dogma dat Gods Woord niet leert. Hierdoor is God voor veel mensen een mysterie. Ze geloven dat het onmogelijk is hem te leren kennen. Wat een leugen! (Hand. 17:27)

12. Wat is er door valse religie gepromoot, en wat zijn de gevolgen daarvan, zoals wordt beschreven in Romeinen 1:28-31?

¹² Satan speelt in op immorele verlangens. In de tijd van het oude Israël gebruikte Satan valse religie om immoraliteit te stimuleren. Hetzelfde doet hij nu. Immoreel gedrag wordt door valse religie getolereerd en zelfs gepromoot. Hierdoor hebben velen die beweren God te aanbidden zijn duidelijke morele normen laten varen. Paulus beschrijft de gevolgen hiervan in zijn brief aan de Romeinen. (Lees Romeinen 1:28-31.) Onder ‘de dingen die niet gepast zijn’ vallen alle vormen van seksuele immoraliteit, waaronder homoseksualiteit (Rom. 1:24-27, 32; Openb. 2:20). Wat is het belangrijk dat we vasthouden aan de duidelijke leer van de Bijbel!

13. Welke andere tactiek gebruikt Satan?

¹³ Satan speelt in op natuurlijke verlangens. We hebben het natuurlijke verlangen om vaardigheden te leren waarmee  je jezelf en je gezin kunt onderhouden (1 Tim. 5:8). Vaak ontwikkelen we die vaardigheden door ons best te doen op school. Maar we moeten voorzichtig zijn. In veel landen leer je in het onderwijs niet alleen praktische vaardigheden maar ook menselijke filosofieën. Leerlingen worden ertoe aangezet het bestaan van God in twijfel te trekken en de Bijbel te negeren. Ze krijgen te horen dat alle intelligente mensen geloven dat het leven door evolutie begon (Rom. 1:21-23). Zulk onderwijs gaat in tegen de wijsheid van God (1 Kor. 1:19-21; 3:18-20).

14. Wat wordt door menselijke filosofieën bevorderd?

¹⁴ Menselijke filosofieën laten Jehovah’s rechtvaardige normen buiten beschouwing of spreken die tegen. Ze bevorderen niet de vrucht van Gods geest maar ‘de werken van het vlees’ (Gal. 5:19-23). Ze zetten aan tot trots en arrogantie. Ze maken dat mensen ‘alleen om zichzelf geven’ (2 Tim. 3:2-4). Die eigenschappen staan haaks op de zachtmoedige, nederige houding waartoe Gods aanbidders worden aangemoedigd (2 Sam. 22:28). Sommigen die een universitaire opleiding hebben gevolgd, hebben menselijke opvattingen overgenomen in plaats van Gods manier van denken. Laten we eens kijken wat er dan kan gebeuren.

15-16. Wat heb je geleerd van de ervaring van een zuster?

¹⁵ Een zuster die al meer dan 15 jaar in de volletijddienst is zegt: ‘Als gedoopte Getuige had ik gehoord en gelezen over  de gevaren van een universitaire opleiding. Maar ik negeerde die waarschuwingen. Ik dacht dat de raad niet voor mij gold.’ Wat was het gevolg? Ze geeft toe: ‘Studeren kostte me zo veel tijd en energie dat ik het te druk had om nog lang tot Jehovah te bidden, te afgepeigerd was om te genieten van Bijbelse gesprekken met anderen en te moe was om me goed voor te bereiden op de vergaderingen. Toen ik eenmaal doorhad dat ik zo in hoger onderwijs opging dat mijn band met Jehovah eronder leed, wist ik dat ik moest stoppen. En dat heb ik gedaan.’

¹⁶ Welke uitwerking had het onderwijs op haar manier van denken? Ze vertelt: ‘Helaas moet ik toegeven dat mijn opleiding me leerde om kritisch te zijn op anderen, vooral mijn broeders en zusters, om te veel van ze te verwachten en om mezelf van hen te isoleren. Het kostte me veel tijd om die dingen af te leren. Die periode in mijn leven heeft me geleerd hoe gevaarlijk het is de waarschuwingen te negeren die onze hemelse Vader ons via zijn organisatie geeft. Jehovah kende me beter dan ik mezelf kende. Had ik maar geluisterd.’

17. (a) Wat moet ons voornemen zijn? (b) Wat gaan we in het volgende artikel bespreken?

¹⁷ Wees vastbesloten om je nooit te laten vangen ‘met filosofie en bedrieglijke, holle ideeën’. Blijf altijd op je hoede voor Satans tactieken (1 Kor. 3:18; 2 Kor. 2:11). Sta hem nooit toe je beeld van Jehovah te vertroebelen. Leef naar Jehovah’s hoge morele normen. En laat je er nooit door Satan toe verleiden Jehovah’s advies te negeren. Maar wat als je merkt dat je al beïnvloed bent door de denkwijze van deze wereld? Het volgende artikel laat zien hoe Gods Woord ons kan helpen zelfs sterke ‘bolwerken’ van ideeën en gewoonten af te breken (2 Kor. 10:4, 5).