1. Waarom hebben we allemaal behoefte aan steun?

WE HEBBEN allemaal behoefte aan steun. Misschien heb je veel zorgen en problemen of moet je omgaan met teleurstellingen. Het kan ook zijn dat je pijn en verdriet hebt omdat je iemand hebt verloren of omdat je al wat ouder wordt of ziek bent. Sommigen krijgen te maken met agressie. Overal om ons heen neemt geweld steeds meer toe. Natuurlijk weten we dat deze ‘zware tijden (...) die moeilijk te doorstaan zijn’ bewijzen dat we ‘in de laatste dagen’ leven en dat we met elke dag die voorbijgaat een stap dichter bij de nieuwe wereld zijn (2 Tim. 3:1). Maar misschien wacht je al heel lang op de vervulling van Jehovah’s beloften of nemen je problemen alleen maar toe. Waar kun je dus steun vinden?

2, 3. (a) Wat weten we over Habakuk? (b) Waarom gaan we het boek Habakuk bespreken?

² Het antwoord op die vraag kunnen we vinden in het boek Habakuk. De Bijbel zegt weinig over het leven van Habakuk, maar hij schreef een boek dat ons echt kan opbouwen. Zijn naam betekent waarschijnlijk ‘innige omhelzing’. Dat kan  slaan op de omhelzing van Jehovah die je sterkt of op de manier waarop zijn aanbidders zich aan hem vastklampen. Habakuk sprak met God en stelde hem indringende vragen. En Jehovah liet dat gesprek door Habakuk opschrijven zodat wij er ook wat aan hebben (Hab. 2:2).

³ Dit persoonlijke gesprek tussen de bezorgde profeet en Jehovah is het enige dat de Bijbel over hem onthult. Zijn boek maakt deel uit van ‘alles wat vroeger is geschreven’ en wat in de Bijbel bewaard is ‘zodat we door onze volharding en door de troost uit de Schrift hoop krijgen’ (Rom. 15:4). Wat hebben we persoonlijk aan het boek Habakuk? Het laat ons zien wat het betekent op Jehovah te vertrouwen. Bovendien verzekert zijn profetie ons ervan dat we een kalm hart kunnen hebben ondanks problemen en moeilijkheden. Laten we met dat in gedachten het boek Habakuk eens onderzoeken.

4. Waarom was Habakuk zo van slag?

⁴ Lees Habakuk 1:2, 3. Habakuk leefde in een heel moeilijke tijd. Hij was diepbedroefd omdat hij omringd was door gewelddadige, slechte mensen. Wanneer zou er een eind komen aan de slechtheid? Waarom duurde het zo lang voordat Jehovah er iets aan deed? Habakuk zag alleen maar onrecht en onderdrukking door zijn eigen landgenoten. Hij voelde zich hulpeloos. Daarom vroeg hij Jehovah om in te grijpen. Misschien begon Habakuk te denken dat het Jehovah niets kon schelen. En dat hij te laat zou zijn met ingrijpen. Heb jij je ook weleens zo gevoeld?

5. Welke belangrijke les leren we van Habakuk? (Zie beginplaatje.)

⁵ Had Habakuk zijn vertrouwen in Jehovah en zijn beloften verloren? Nee, zeker niet. Dat hij zijn zorgen en problemen niet aan mensen maar aan Jehovah toevertrouwde, laat al zien dat hij de hoop niet had opgegeven. Het zat hem gewoon dwars dat hij Gods tijdschema niet kon begrijpen en niet wist waarom Jehovah toestond dat hij het zo zwaar te verduren had. Dat Jehovah Habakuk zijn zorgen liet opschrijven, leert ons een belangrijke les: je hoeft nooit bang te zijn om je zorgen en twijfels met Jehovah te delen. Hij nodigt je zelfs vriendelijk uit om in gebed je hart voor hem uit te storten (Ps. 50:15; 62:8). Spreuken 3:5 moedigt ons aan: ‘Vertrouw op Jehovah met heel je hart en vertrouw niet op je eigen verstand.’ Habakuk paste die woorden, die hij ongetwijfeld kende, in zijn leven toe.

6. Waarom is gebed belangrijk?

⁶ Habakuk nam het initiatief om te naderen tot Jehovah, zijn goede Vriend en Vader. Hij vertrouwde niet op zijn eigen verstand door alleen maar te zitten piekeren, maar bad over zijn gevoelens en zorgen. Daarmee gaf hij ons een goed voorbeeld. Jehovah, de Hoorder van gebeden, nodigt je uit om je vertrouwen te tonen door in gebed je zorgen met hem te delen (Ps. 65:2). Als je dat doet, kun je Jehovah’s antwoord ervaren — zijn warme omhelzing als hij je vriendelijk leiding geeft (Ps. 73:23, 24). Wat je ook meemaakt, hij zal je helpen te begrijpen hoe hij over de dingen denkt. Bidden vanuit je hart is een van de grootste uitingen van je vertrouwen in Jehovah.

7. Hoe reageerde Jehovah op Habakuks zorgen?

⁷ Lees Habakuk 1:5-7. Habakuk heeft zich vast afgevraagd hoe Jehovah zou reageren op de zorgen die hij had geuit. Als meelevende, begripvolle Vader wees Jehovah hem niet terecht. Hij wist dat het een wanhoopskreet was van Habakuk. Met woorden die bedoeld waren voor de Joden liet Jehovah hem weten wat er binnenkort zou gebeuren. Mogelijk was Habakuk de eerste aan wie Jehovah onthulde dat het eind van die gewelddadige tijd heel dichtbij was.

8. Waarom zal Jehovah’s antwoord Habakuk verbaasd hebben?

⁸ Jehovah maakte Habakuk duidelijk dat hij klaarstond om in actie te komen. Die gewelddadige, slechte generatie zou binnenkort gestraft worden. Met de woorden ‘in jullie tijd’ gaf Jehovah aan dat het oordeel zou komen tijdens het leven van de profeet en zijn tijdgenoten. Jehovah’s reactie was totaal niet wat Habakuk had verwacht. Was dit het antwoord op zijn hulpkreet? Wat Jehovah hem vertelde betekende toch alleen maar meer lijden voor iedereen in Juda? * De Chaldeeën (Babyloniërs) waren meedogenloos en wreed, nog gewelddadiger dan de Israëlieten, die tenminste nog Jehovah’s normen kenden. Waarom zou Jehovah die wrede, heidense natie gebruiken om zijn volk te straffen? Hoe zou jij gereageerd hebben als je Habakuk was?

9. Wat heeft Habakuk zich misschien afgevraagd?

⁹ Lees Habakuk 1:12-14, 17. Habakuk begreep dat Jehovah Babylon zou gebruiken om de boosdoeners om hem heen te oordelen en te straffen, maar toch was hij verbijsterd. Desondanks noemt hij Jehovah nog steeds nederig zijn ‘Rots’ (Deut. 32:4; Jes. 26:4). Habakuk bleef geduldig vertrouwen op Gods liefde en goedheid. Dat gaf hem de moed Jehovah nog meer vragen te stellen. Waarom zou hij de toestanden in Juda nog erger laten worden? Waarom zou hij niet meteen ingrijpen? Waarom zou de Almachtige nog meer ellende verdragen? Waarom zou hij ‘zwijgen’ als slechtheid overheerst? Hij is de ‘Heilige’ en zijn ‘ogen zijn te zuiver om het kwaad aan te zien’.

10. Waarom zou je je net zo kunnen gaan voelen als Habakuk?

¹⁰ Soms kun je je net zo voelen als Habakuk. Je luistert naar Jehovah. Vol vertrouwen lees en bestudeer je zijn Woord, en dat geeft je hoop. Je hoort over zijn beloften door wat je via zijn organisatie leert. Toch vraag je je misschien af: wanneer komt er een eind aan mijn ellende? Wat Habakuk vervolgens deed leert ons een belangrijke les.

11. Wat nam Habakuk zich voor nadat hij naar Jehovah had geluisterd?

¹¹ Lees Habakuk 2:1. Het gesprek met Jehovah gaf Habakuk een kalm hart. Het maakte hem vastbesloten om vol vertrouwen te wachten tot Jehovah zou ingrijpen. Dat was geen impulsieve reactie, want hij herhaalde zijn voornemen toen hij later zei: ‘Toch wacht ik rustig op de dag van ellende’ (Hab. 3:16). Ook andere trouwe aanbidders toonden dat geduldige vertrouwen, wat ons aanspoort om altijd op Jehovah te blijven wachten (Micha 7:7; Jak. 5:7, 8).

12. Welke lessen leren we van Habakuk?

 ¹² Wat leert Habakuks vastberadenheid ons? Ten eerste dat we er nooit mee moeten stoppen tot Jehovah te bidden, wat ons ook overkomt. Ten tweede dat we moeten luisteren naar wat Jehovah ons via zijn Woord en zijn organisatie vertelt. Ten derde dat we geduldig op Jehovah moeten wachten met het volste vertrouwen dat hij op zijn tijd onze pijn zal verlichten. Als je net als Habakuk geduldig bent en met Jehovah praat en naar hem luistert, zul jij ook een kalm hart krijgen, wat je helpt om te volharden. Je hoop zal je geduld versterken, waardoor je vreugde kunt hebben ondanks alle problemen die je misschien hebt. Hoop geeft je het vertrouwen dat je hemelse Vader zal ingrijpen (Rom. 12:12).

13. Welke geruststelling vinden we in Habakuk 2:3?

¹³ Lees Habakuk 2:3. Jehovah was ongetwijfeld blij met Habakuks beslissing om te wachten. De Almachtige wist precies wat Habakuks omstandigheden waren. Daarom gaf hij de profeet liefdevol en vriendelijk de geruststelling dat zijn oprechte vragen beantwoord zouden worden. Het zou niet lang duren of al zijn zorgen zouden verdwijnen. Jehovah zei als het ware tegen Habakuk: ‘Heb geduld, vertrouw op mij. Ik zal je gebed verhoren ook al lijkt het op zich te laten wachten.’ Jehovah herinnerde hem eraan dat hij een tijd had vastgesteld om zijn beloften te vervullen. Hij gaf Habakuk de raad om daar geduldig op te wachten. Uiteindelijk zou de profeet niet teleurgesteld worden.

14. Wat moet je vaste besluit zijn in moeilijke tijden?

¹⁴ Wacht geduldig op Jehovah en let goed op wat hij je vertelt. Dat zal je vertrouwen geven en je helpen ondanks moeilijkheden en beproevingen een kalm hart te hebben. Zoals Jezus liet zien kun je vertrouwen op Jehovah — de Grote Tijdsbepaler — door je niet te focussen op ‘tijden of tijdperken’ die Jehovah nog niet heeft onthuld (Hand. 1:7). Geef het dus niet op maar blijf nederig, vol vertrouwen en geduldig wachten. Gebruik je tijd verstandig om Jehovah zo goed als je kunt te dienen (Mark. 13:35-37; Gal. 6:9).

15, 16. (a) Welke krachtige beloften vinden we in het boek Habakuk? (b) Wat leren die beloften ons?

¹⁵ Jehovah belooft de rechtvaardigen die op hem vertrouwen: ‘De rechtvaardige zal leven door zijn trouw’, en ook: ‘De aarde zal vervuld zijn van de kennis van Jehovah’s glorie’ (Hab. 2:4, 14). Degenen die geduldig op Jehovah vertrouwen, zullen dus beloond worden met leven.

¹⁶ Op het eerste gezicht lijkt de belofte in Habakuk 2:4 misschien gewoon een algemene uitspraak. Maar Paulus vond die geruststelling van Jehovah zo belangrijk dat hij het vers drie keer citeerde! (Rom. 1:17; Gal. 3:11; Hebr. 10:38) Wat voor problemen de rechtvaardige ook heeft, door zijn geloof en vertrouwen zal hij de vervulling van Gods beloften meemaken. Jehovah vertelt ons dat we verder moeten kijken dan het heden.

17. Welke verzekering geeft het boek Habakuk ons?

¹⁷ Het boek Habakuk bevat een krachtige les voor iedereen die in deze laatste dagen leeft. Jehovah belooft eeuwig  leven aan elke rechtvaardige die op hem vertrouwt. Blijf dus je geloof en vertrouwen in hem versterken, wat voor problemen en zorgen je ook hebt. Via Habakuk geeft Jehovah je de verzekering dat hij je zal steunen en bevrijden. Hij vraagt je vriendelijk op hem te vertrouwen en geduldig te wachten op de vastgestelde tijd dat de hele aarde geregeerd wordt door zijn Koninkrijk en bewoond wordt door zijn gelukkige en zachtaardige aanbidders (Matth. 5:5; Hebr. 10:36-39).

18. Welke invloed hadden Jehovah’s woorden op Habakuk?

¹⁸ Lees Habakuk 3:16-19. Jehovah’s woorden hadden een diepgaande invloed op Habakuk. Hij mediteerde over de bijzondere dingen die Jehovah in het verleden voor zijn volk had gedaan. Nu kon hij zijn vertrouwen nieuw leven inblazen. Hij wist dat Jehovah binnenkort in actie zou komen! Dat gaf de profeet kracht, ook al wist hij dat hij misschien zelf nog een tijd zou moeten lijden. Habakuks oprechte twijfels veranderden in een onwankelbaar vertrouwen in Jehovah’s macht om te redden. Wat hij zei is misschien wel een van de meest gedenkwaardige uitingen van vertrouwen ooit. Volgens sommige geleerden betekent vers 18 letterlijk: ‘Ik zal opspringen van vreugde in de Heer, ronddansen van plezier in God.’ Wat een krachtige verzekering voor ons allemaal! Jehovah geeft ons niet alleen prachtige beloften maar verzekert ons er ook van dat hij snel toewerkt naar de vervulling van zijn grote voornemen.

19. Hoe kunnen we dezelfde steun vinden als Habakuk?

¹⁹ De belangrijke les die Habakuk ons leert is om op Jehovah te vertrouwen (Hab. 2:4). Je kunt dat vertrouwen ontwikkelen en behouden als je je band met Jehovah versterkt. Doe dat door (1) te volharden in gebed en Jehovah alles te vertellen over je angsten en zorgen, (2) goed te luisteren naar wat Jehovah ons vertelt via zijn Woord en zijn organisatie en (3) trouw en geduldig op Jehovah te wachten. Dat is wat Habakuk deed. Hoewel hij zijn boek in mineur begon, eindigde hij vol vertrouwen met een uitroep van blijdschap. Volg dat inspirerende voorbeeld zodat ook jij Jehovah’s vaderlijke omhelzing kunt voelen. Waar zou je in deze duistere wereld nu meer steun kunnen vinden?