1. Welke uitwerking kan het hebben als iemand wordt uitgesloten?

HEB jij meegemaakt dat iemand van wie je houdt werd uitgesloten? Dat kan echt je hart breken! ‘Toen m’n man na 41 jaar huwelijk overleed,’ zegt Hilda, * ‘was dat voor m’n gevoel het ergste dat ik kon meemaken. Maar toen m’n zoon de gemeente, z’n vrouw en z’n kinderen in de steek liet, vond ik dat echt nog veel erger.’

2-3. Wat doet het volgens Psalm 78:40, 41 met Jehovah als zijn aanbidders hem in de steek laten?

² Bedenk eens hoe Jehovah zich gevoeld moet hebben toen leden van zijn eigen gezin in de hemel hem de rug toekeerden! (Jud. 6) En stel je eens voor hoeveel verdriet het hem deed dat de Israëlieten, van wie hij zo veel hield, steeds weer tegen hem in opstand kwamen. (Lees Psalm 78:40, 41.) Reken maar dat het onze liefdevolle hemelse Vader ook pijn doet als iemand van wie jij houdt hem verlaat. Hij begrijpt welk verdriet je voelt. Vol medegevoel zal hij je de aanmoediging en steun geven die je nodig hebt.

³ In dit artikel gaan we bekijken wat je kunt doen om hulp te krijgen van Jehovah als je met zo’n verlies moet omgaan. We zullen ook zien wat broeders en zusters in de gemeente kunnen doen om te helpen. Maar laten we eerst eens bekijken welke negatieve gedachten je moet vermijden.

4. Wat doet het met veel ouders als een zoon of dochter Jehovah verlaat?

⁴ Als iemand Jehovah verlaat, zijn het vaak de ouders  die zich afvragen wat ze nog meer hadden kunnen doen zodat hun zoon of dochter in de waarheid was gebleven. ‘Ik gaf mezelf de schuld’, bekende Luke nadat zijn zoon was uitgesloten. ‘Ik had er nachtmerries van. Soms moest ik huilen en deed m’n hart gewoon pijn.’ Elizabeth, die in net zo’n situatie zat, dacht steeds weer: wat heb ik als moeder verkeerd gedaan? ‘Voor m’n gevoel had ik gefaald om m’n zoon de waarheid in te prenten.’

5. Wiens schuld is het als iemand Jehovah verlaat?

⁵ Vergeet nooit dat Jehovah iedereen een vrije wil heeft gegeven. Dat betekent dat je ervoor kunt kiezen hem te gehoorzamen of niet. Sommigen hebben er ondanks een nare jeugd voor gekozen Jehovah te dienen en hem trouw te blijven. Anderen zijn door toegewijde ouders volgens Bijbelse principes opgevoed, maar verlaten later toch de waarheid. Waar het op neerkomt, is dat iedereen zelf moet kiezen of hij Jehovah gaat dienen (Joz. 24:15). Dus als je verdriet hebt omdat je kind Jehovah niet meer dient, vecht dan tegen de neiging te denken dat het jouw fout is!

6. Welke uitwerking kan het op kinderen hebben als een ouder God verlaat?

⁶ Het kan ook zijn dat een ouder met de waarheid stopt en zelfs het gezin in de steek laat (Ps. 27:10). Dat kan echt vreselijk zijn voor kinderen die naar de ouder opkeken. Esther zegt: ‘Ik moest vaak huilen omdat ik besefte dat m’n vader niet gewoon van de waarheid afdreef, maar dat hij echt bewust de keuze maakte om Jehovah niet meer te dienen. Ik hou van m’n vader, dus toen hij was uitgesloten, vroeg ik me constant bezorgd af hoe het met hem ging. Ik kreeg zelfs paniekaanvallen.’

7. Wat doet het met Jehovah als de ouder van een jong persoon wordt uitgesloten?

⁷ Als je nog jong bent en een van je ouders is uitgesloten, weet dan dat het ons, je geestelijke broers en zussen, aan het hart gaat. En je kunt ervan op aan dat Jehovah heel goed weet hoeveel verdriet je hebt. Hij houdt van je en is blij met je loyaliteit — net als wij. Bedenk ook dat jij niet verantwoordelijk bent voor de beslissingen van je ouder. Zoals gezegd, geeft Jehovah elk mens de keus. En elke opgedragen en gedoopte persoon moet ‘zijn eigen verantwoordelijkheid dragen’ (Gal. 6:5, vtn.).

8. Wat kun je doen terwijl je hoopt op de terugkeer van een familielid? (Zie ook het kader ‘ Kom terug bij Jehovah’.)

⁸ Als iemand van wie je houdt Jehovah verlaat, houd je natuurlijk vast aan de hoop dat hij terugkeert. Maar wat kun je ondertussen doen? Zorg dat je zelf geestelijk sterk blijft. Op die manier geef je familieleden en misschien ook de uitgeslotene een goed voorbeeld. En het zal je de kracht geven die je nodig hebt om met je verdriet om te gaan. Laten we eens kijken welke praktische dingen je kunt doen om geestelijk sterk te blijven.

9. Hoe kun je kracht van Jehovah krijgen? (Zie ook het kader ‘ Teksten die troost bieden als een dierbare Jehovah verlaat’.)

⁹ Houd vast aan een goede geestelijke routine. Het is heel belangrijk dat je jezelf en je gezinsleden blijft versterken. Hoe doe je dat? Je kunt kracht van Jehovah krijgen door geregeld zijn Woord te lezen en erover te mediteren en door de vergaderingen te bezoeken. Joanna, van wie de vader en de zus de waarheid verlieten, zegt: ‘Ik voel een kalmte over me komen als ik lees over Bijbelse personen, zoals Abigaïl, Esther, Job, Jozef en Jezus. Hun voorbeelden voeden m’n hart en geest met positieve gedachten die de pijn verlichten. Ook vind ik de original songs heel opbouwend.’

10. Wat maakt Psalm 32:6-8 duidelijk over het omgaan met verdriet?

¹⁰ Stort je hart uit bij Jehovah. Als je veel stress en verdriet hebt, stop dan niet met bidden. Smeek je liefdevolle God om je te helpen de situatie vanuit zijn perspectief te bezien en om ‘je inzicht te geven en je te leren welke weg je moet gaan’. (Lees Psalm 32:6-8.) Het kan natuurlijk best moeilijk zijn Jehovah te vertellen hoe je je echt voelt. Maar Jehovah begrijpt volledig hoeveel pijn je in je hart hebt. Hij houdt heel veel van je en vraagt je dringend om je hart bij hem uit te storten (Ex. 34:6; Ps. 62:7, 8).

11. Waarom moeten we volgens Hebreeën 12:11 op Jehovah’s liefdevolle correctie vertrouwen? (Zie ook het kader ‘ Uitsluiting — Een teken van Jehovah’s liefde’.)

¹¹ Sta achter de beslissing. Uitsluiting maakt deel uit van Jehovah’s regeling. De liefdevolle correctie die hij geeft is in het beste belang van iedereen, ook de kwaaddoener.  (Lees Hebreeën 12:11.) Als een broeder of zuster zegt dat de ouderlingen een disciplinaire zaak verkeerd hebben aangepakt, bedenk dan dat zo iemand meestal dingen weglaat die een negatief beeld van de kwaaddoener geven. We kennen gewoon niet alle feiten. Het is dus verstandig erop te vertrouwen dat de ouderlingen die rechterlijke stappen hebben ondernomen er alles aan hebben gedaan om Bijbelse principes te volgen en recht te spreken ‘voor Jehovah’ (2 Kron. 19:6).

12. Wat hebben sommigen meegemaakt doordat ze Jehovah’s regeling voor correctie steunden?

¹² Door achter de beslissing van de ouderlingen te staan als een dierbare wordt uitgesloten, help je hem in feite om tot Jehovah terug te keren. De eerder genoemde Elizabeth zegt: ‘Het was heel moeilijk geen contact meer te hebben met onze volwassen zoon. Maar nadat hij tot Jehovah was teruggekeerd, gaf hij toe dat hij terecht was uitgesloten. Na verloop van tijd zei hij dat hij veel goede lessen had geleerd. Ik ging beseffen hoe goed de correctie van Jehovah werkt.’ Haar man, Mark, zegt nog: ‘Veel later vertelde onze zoon wat voor hem één reden was om terug te komen: dat we precies hadden gedaan wat we moesten doen. Ik ben zo blij dat Jehovah ons heeft geholpen gehoorzaam te zijn.’

13. Wat kan je helpen met het verdriet om te gaan?

¹³ Praat met vrienden die begrip tonen. Heb omgang met evenwichtige broeders en zusters die je kunnen helpen een positieve houding te hebben (Spr. 12:25; 17:17). De eerder genoemde Joanna zegt: ‘Ik voelde me alleen. Wat me echt hielp, was praten met vrienden die ik vertrouwde.’ Maar wat kun je doen als sommigen in de gemeente dingen zeggen waardoor je je nog erger voelt?

14. Waarom moeten we ‘elkaar blijven verdragen en elkaar van harte blijven vergeven’?

¹⁴ Heb geduld met je broeders en zusters. De realiteit is dat niet iedereen goed reageert (Jak. 3:2). We zijn allemaal onvolmaakt, dus het hoeft je niet te verrassen dat sommigen niet goed weten wat ze moeten zeggen of onbedoeld dingen zeggen die je kwetsen. Denk aan de raad van Paulus: ‘Blijf elkaar verdragen en elkaar van harte vergeven, ook als iemand een reden heeft om over een ander te klagen’ (Kol. 3:13). Een zuster met een uitgesloten familielid vertelt: ‘Jehovah heeft me geholpen broeders en zusters te vergeven als ze op een onvolmaakte manier het juiste probeerden te doen.’ Wat kan de gemeente doen om familieleden van een uitgeslotene te helpen?

15. Wat kun je doen voor iemand van wie een familielid onlangs is uitgesloten?

¹⁵ Wees hartelijk en vriendelijk tegen familieleden. Miriam geeft toe dat ze het  eng vond naar de vergadering te gaan nadat haar broer was uitgesloten. ‘Ik was bang voor wat anderen zouden zeggen. Maar er waren er veel die met me meeleefden en niet lieten merken dat ze boos waren op m’n uitgesloten broer. Dankzij hen voelde ik me niet alleen in m’n verdriet.’ Een andere zuster zegt: ‘Toen onze zoon werd uitgesloten, kwamen lieve vrienden ons troosten. Sommigen gaven toe dat ze niet wisten wat ze moesten zeggen. Ze huilden met me mee of schreven een berichtje. Wat ze deden hielp me enorm!’

16. Hoe kan de gemeente blijvende steun bieden?

¹⁶ Blijf trouwe familieleden steun geven. Ze hebben meer dan ooit behoefte aan je liefde en aanmoediging (Hebr. 10:24, 25). Soms hebben gezinsleden van uitgeslotenen het gevoel dat ook zij zijn uitgesloten van omgang met de gemeente. Laat zoiets nooit gebeuren! Jonge personen hebben je complimenten en aanmoediging nodig als hun ouders de waarheid hebben verlaten. Maria zegt over de uitsluiting van haar man, die het gezin verliet: ‘Sommige vrienden kwamen bij ons thuis om te koken en te helpen met de gezinsstudie. Ze leefden echt mee en huilden met me. Ze verdedigden me als er over me werd geroddeld. Ze vrolijkten me echt op!’ (Rom. 12:13, 15)

17. Hoe kunnen ouderlingen troost en steun geven?

¹⁷ Als je ouderling bent, grijp dan elke kans aan om broeders en zusters te bemoedigen als iemand van wie ze houden Jehovah heeft verlaten. Je hebt de speciale verantwoordelijkheid dat te doen (1 Thess. 5:14). Neem het initiatief om ze voor en na de vergadering op te bouwen. Ga bij ze op bezoek en bid voor ze. Werk met ze samen in de dienst of vraag ze om af en toe met je gezinsaanbidding mee te doen. Geestelijke herders moeten verdrietige schapen van Jehovah de liefde, aandacht en compassie geven die ze nodig hebben (1 Thess. 2:7, 8).

18. Wat is volgens 2 Petrus 3:9 Gods wens voor kwaaddoeners?

¹⁸ Jehovah ‘wil niet dat er iemand vernietigd wordt maar dat iedereen berouw krijgt’. (Lees 2 Petrus 3:9.) Als iemand een ernstige zonde begaat, is zijn leven nog steeds kostbaar voor Jehovah. Denk maar aan de hoge prijs die hij heeft betaald voor het leven van zondaars: het leven van zijn eigen geliefde Zoon. Vol medegevoel probeert hij zulke personen te helpen tot hem terug te keren. Hij hoopt echt dat ze dat doen, zoals blijkt uit Jezus’ illustratie van de verloren zoon (Luk. 15:11-32). Velen die de waarheid verlieten, zijn later tot hun liefdevolle hemelse Vader teruggekeerd. En de gemeente heeft ze met open armen verwelkomd. De eerder genoemde Elizabeth weet nog goed hoe blij ze was toen haar zoon werd hersteld. ‘Ik waardeer het echt dat velen ons hebben aangemoedigd de hoop niet op te geven.’

19. Waarom kun je altijd op Jehovah vertrouwen?

¹⁹ We kunnen altijd op Jehovah vertrouwen. Hij geeft ons nooit adviezen die slecht voor ons zijn. Hij is een vrijgevige en meelevende Vader met een diepe liefde voor iedereen die van hem houdt en hem aanbidt. Je kunt er zeker van zijn dat hij je niet in de steek laat als je het moeilijk hebt (Hebr. 13:5, 6). ‘Jehovah heeft ons nooit in de steek gelaten’, zegt de eerder genoemde Mark. ‘Hij is altijd heel dichtbij als je moeilijkheden meemaakt.’ Jehovah geeft je altijd ‘de kracht die wat normaal is te boven gaat’ (2 Kor. 4:7). Je kunt dus trouw blijven en goede hoop hebben als iemand van wie je houdt Jehovah verlaat.