Hoe staat het met ons zondebesef?

NOG niet zo heel lang geleden kregen kerkgangers geregeld een donderpreek te horen over de zogenoemde ’zeven hoofdzonden’: wellust, gulzigheid, hebzucht, luiheid, boosheid, jaloezie en trots. Meestal werden dan de vreselijke gevolgen van zonde beschreven en kregen de toehoorders de dringende raad berouw te tonen. „Maar nu”, zo zegt een schrijver, „gaan de meeste godsdienstige boodschappen aan de ongemakkelijke realiteit van zonde voorbij en leggen ze het accent op ’feelgood’-thema’s.”

Krantencolumnisten hebben dezelfde tendens waargenomen. Hier volgen enkele commentaren uit de pers:

▪ „De oude categorieën zonde, berouw en verlossing zijn uit, en de therapeutische taal van eigenwaarde en eigenliefde is in.” — Star Beacon, Ashtabula, Ohio.

▪ „Het dwingende besef van persoonlijke zonde is praktisch verdwenen.” — Newsweek.

▪ „We vragen niet meer ’Wat verwacht God van me?’ maar ’Wat kan God voor me doen?’” — Chicago Sun-​Times.

In de huidige pluralistische en tolerante samenleving willen mensen liever geen moreel oordeel vellen. Dat is niet politiek correct, zo wordt ons gezegd. De grootste zonde schijnt te zijn een oordeel te vellen over andermans daden. De gedachtegang is dus: ’Wat u gelooft is misschien prima voor u, maar u moet echt niet proberen uw mening aan een ander op te leggen. Mensen richten tegenwoordig hun leven naar uiteenlopende normen en waarden in. Niemand heeft het monopolie op morele waarheid. De normen en waarden van anderen zijn even goed als de uwe.’

Deze manier van redeneren heeft ook een verandering teweeggebracht in het woordgebruik van mensen. Het woord zonde wordt nu nog zelden in een serieuze context gebruikt. Voor velen is het iets geworden om lacherig over te doen. Er wordt niet meer gezegd dat mensen ’in zonde leven’; ze ’wonen samen’. Ze zijn geen ’overspelers’ meer; ze ’hebben een verhouding’. Ze zijn geen ’homoseksuelen’ meer; ze kiezen voor ’een alternatieve leefstijl’.

Het lijdt geen twijfel dat er een verandering heeft plaatsgevonden in wat mensen als ’normaal’ accepteren of als ’zonde’ veroordelen. Maar hoe komt het dat de opvattingen veranderd zijn? Wat is er toch gebeurd met zonde? En maakt het iets uit hoe u erover denkt?