Wist u dit?

Wat was de stadspoort, die zo vaak in Bijbelverslagen genoemd wordt?

▪ In Bijbelse tijden waren de meeste steden omringd met beschermende muren. Binnen veel poorten bevonden zich open ruimten waar mensen bijeenkwamen om anderen te ontmoeten, handel te drijven en nieuws uit te wisselen. Er werden openbare bekendmakingen gedaan en profeten lieten er vaak hun boodschap horen (Jeremia 17:19, 20). In de publicatie The Land and the Book wordt gezegd dat „bijna elke openbare transactie in of bij de stadspoorten plaatsvond”. In het oude Israël hadden de stadspoorten veel weg van de wijkcentra in hedendaagse steden.

Zo kocht Abraham van Efron voor de ogen van al degenen die bij de poort waren, onroerend goed voor een familiegraf (Genesis 23:7-18). En Boaz vroeg tien oudere mannen van Bethlehem in de stadspoort te komen zitten terwijl hij in hun bijzijn regelingen trof voor Ruth en het erfdeel van haar overleden man, overeenkomstig de wet op het leviraatshuwelijk (Ruth 4:1, 2). Als de oudere mannen van een stad als rechters optraden, gingen ze in de stadspoort zitten om zaken te behandelen, uitspraak te doen en vonnissen te voltrekken (Deuteronomium 21:19).

Waar lag Ofir, dat in de Bijbel geldt als een gebied waar goud van superieure kwaliteit werd gewonnen?

▪ In het boek Job wordt voor het eerst melding gemaakt van „goud uit Ofir” als equivalent van „zuiver goud” (Job 28:15, 16). Ongeveer zeshonderd jaar na de tijd van Job verzamelde koning David „goud van Ofir” voor de bouw van Jehovah’s tempel in Jeruzalem. Zijn zoon Salomo importeerde eveneens goud uit Ofir (1 Kronieken 29:3, 4; 1 Koningen 9:28).

Volgens de Bijbel liet Salomo in Ezeon-Geber aan de Rode Zee een vloot bouwen die goud uit Ofir aanvoerde (1 Koningen 9:26). Wetenschappers lokaliseren Ezeon-Geber aan de noordpunt van de Golf van Akaba, in de buurt van het huidige Eilat en Akaba. Vandaaruit konden schepen elk deel van de Rode Zee bereiken, maar ook verder gelegen handelsposten aan de kust van Afrika of India, mogelijke locaties van Ofir. Anderen waren echter van mening dat Ofir in Arabië lag, waar oude goudmijnen zijn gevonden en zelfs in onze tijd nog goud is gewonnen.

Over de vraag of Salomo’s goudmijnen louter legendarisch waren, zoals sommigen denken, schrijft de egyptoloog Kenneth A. Kitchen: „Ofir zelf is geen mythe. In een Hebreeuws ostrakon [een potscherf] uit mogelijk de achtste eeuw [voor onze jaartelling] staat gewoon als een korte notitie gegraveerd: ’Goud van Ofir voor Beth-Horon — 30 sikkelen’. Ofir is hier een echte vindplaats van goud, net als in het geval van ’Goud van ‛Amau’ of ’Goud van Punt’ of ’Goud van Kusch’ in Egyptische teksten — in al die gevallen gaat het om goud, hetzij gewonnen in het genoemde gebied of van de soort of kwaliteit van dat gebied.”

[Illustratie op blz. 15]

Abraham in de stadspoort om land te kopen

[Illustratie op blz. 15]

Hebreeuws ostrakon met inscriptie die Ofir vermeldt

[Verantwoording]

Collection of Israel Antiquities Authority, Photo © The Israel Museum, Jerusalem