Adviezen voor het gezinsleven
Breng uw kinderen morele waarden bij
Loida *, een moeder in Mexico, zegt: „Er worden op school condooms uitgedeeld, dus denken jongeren dat het oké is seks te hebben, zolang het maar ’veilige’ seks is.”
Nobuko, een moeder in Japan, zegt: „Ik vroeg mijn zoon wat hij en zijn vriendin zouden doen als ze alleen waren. Hij antwoordde: ’Ik weet het niet.’”
TOEN uw zoon of dochter nog klein was, hebt u waarschijnlijk uw huis kindveilig gemaakt. Misschien dekte u stopcontacten af, legde u scherpe voorwerpen buiten bereik en plaatste u traphekjes, allemaal om uw kind te beschermen.
Was het maar zo makkelijk om uw tiener te beschermen! Nu hebt u grotere zorgen, zoals: Kijkt mijn zoon naar porno? Doet mijn dochter mee aan ’sexting’ — het via een mobieltje versturen van gewaagde foto’s van zichzelf? En de gevreesde vraag: is mijn tiener seksueel actief?
Totale controle is niet de oplossing
Sommige ouders proberen hun kind 24 uur per dag te bewaken door als een soort helikopter boven hen te cirkelen en elke beweging te volgen. Later komen veel van die ’helikopterouders’ erachter dat het hun kind er alleen maar toe heeft gebracht een dubbelleven te gaan leiden. Hun zoon of dochter werd er heel handig in het gedrag te verbergen dat de ouders juist probeerden te voorkomen.
Totale controle is dus niet de oplossing. Jehovah God zelf maakt geen gebruik van die methode om zijn schepselen te laten gehoorzamen, en dat zou u als ouder ook niet moeten doen (Deuteronomium 30:19). Hoe kunt u uw kind dan wel helpen verstandige beslissingen te nemen op moreel gebied? — Spreuken 27:11.
Een belangrijke manier is veel met uw kinderen te praten en daarmee te beginnen als ze nog klein zijn (Spreuken 22:6). * Als ze in de tienerleeftijd komen, is het goed dat te blijven doen. U als ouder moet dan de voornaamste bron van betrouwbare informatie voor uw kind zijn. „Veel mensen denken dat we liever met vrienden over seks praten, maar dat is niet waar”, zegt Alicia, een meisje in Groot-Brittannië. „We vinden het fijn als onze ouders ons voorlichting geven. We vertrouwen hen.”
De noodzaak van goede morele waarden
Kinderen moeten als ze groter worden meer over seks weten dan het verhaal over de bloemetjes en de bijtjes. Ze moeten ook „hun waarnemingsvermogen hebben geoefend om zowel goed als kwaad te onderscheiden” (Hebreeën 5:14). Kortom, ze hebben normen en waarden nodig, een sterke overtuiging van wat juist is op seksueel gebied, en ze moeten daar ook naar leven. Hoe kunt u uw tiener goede morele waarden bijbrengen?
Kijk om te beginnen naar uw eigen waarden. U hebt misschien de sterke overtuiging dat seks tussen ongehuwden verkeerd is (1 Thessalonicenzen 4:3). Waarschijnlijk weten uw kinderen hoe u erover denkt; misschien kunnen ze zelfs Bijbelteksten aanhalen die uw standpunt ondersteunen. Wanneer u hen ernaar vraagt, antwoorden ze meteen dat seks voor het huwelijk verkeerd is.
Maar er is meer nodig. In het boek Sex Smart staat dat sommige jongeren het ogenschijnlijk misschien eens zijn met het standpunt van hun ouders, maar, zo zegt het boek: „Ze zijn te onzeker om hun eigen mening te vormen. Wanneer ze zich onverwachts in een situatie bevinden waarin ze moeten bepalen ’hoe ver ze gaan’, raken ze in de war en hebben ze echt een probleem.” Dat is precies de reden waarom waarden zo belangrijk zijn. Hoe kunt u uw tiener helpen die te ontwikkelen?
Breng uw waarden duidelijk over.
Gelooft u dat je met seks moet wachten tot je getrouwd bent? Zeg dat dan tegen uw tiener, duidelijk en vaak. Volgens het boek Beyond the Big Talk blijkt uit onderzoek dat „in gezinnen waar ouders hun kinderen duidelijk de boodschap overbrengen dat ze gemeenschap tussen tieners afkeuren, die tieners waarschijnlijk langer wachten met seksuele gemeenschap”.
Zoals eerder is besproken, is alleen zeggen wat uw waarden zijn natuurlijk geen garantie dat uw zoon of dochter er ook naar gaat leven. Maar solide gezinswaarden geven uw kinderen een fundament waarop ze hun eigen waarden kunnen ontwikkelen. En uit studies is gebleken dat veel jongeren uiteindelijk toch de waarden van hun ouders overnemen, ook al leken ze zich er als tiener niet veel van aan te trekken.
SUGGESTIE: Gebruik iets uit het nieuws om een gesprek te beginnen en uw normen en waarden over te brengen. Naar aanleiding van een zedendelict zou u bijvoorbeeld kunnen zeggen: „Ik vind het verschrikkelijk hoe sommige mannen misbruik maken van vrouwen. Waar zouden ze die ideeën vandaan halen? Wat denk jij?”
Vertel het hele verhaal over seks.
Natuurlijk is het nodig uw kinderen te waarschuwen voor de gevaren (1 Korinthiërs 6:18; Jakobus 1:14, 15). Maar de Bijbel beschrijft seks voornamelijk als een geschenk van God, niet als een valstrik van Satan (Spreuken 5:18, 19; Hooglied 1:2). Als u uw kinderen alleen maar over de gevaren vertelt, kunnen ze een vertekend en onbijbels beeld krijgen. „Mijn ouders legden het accent vaak op seksuele immoraliteit, en daardoor kreeg ik een negatieve kijk op seks”, zegt Corrina, een jonge Franse vrouw.
Zorg er dus voor dat uw kinderen het hele verhaal over seks horen. Nadia, een moeder in Mexico, zegt: „Ik heb altijd geprobeerd op mijn kinderen over te brengen dat seks iets moois en natuurlijks is en dat Jehovah God het aan de mens heeft gegeven om ervan te genieten, maar alleen binnen het huwelijk. Het kan ons gelukkig of ongelukkig maken, afhankelijk van wat we ermee doen.”
SUGGESTIE: Probeer de volgende keer dat u met uw kind over seks praat, het gesprek op een positieve toon af te sluiten. Wees niet bang om seks een prachtig geschenk van God te noemen waarvan uw kind in de toekomst, als hij getrouwd is, kan genieten. Laat merken dat u ervan overtuigd bent dat hij zich tot die tijd aan Gods wetten kan houden.
Help uw tiener over de gevolgen na te denken.
Om in elk aspect van het leven goede
beslissingen te kunnen nemen, moeten tieners in staat zijn de verschillende mogelijkheden te zien en dan de voor- en nadelen af te wegen. Denk niet dat het voldoende is dat ze gewoon weten wat goed en fout is. „Als ik terugkijk op fouten die ik in mijn jeugd heb gemaakt,” zegt Emma, een christelijke vrouw in Australië, „kan ik zeggen dat het kennen van Gods wetten nog niet betekent dat je er ook achter staat. Het is heel belangrijk om te weten wat de voordelen van die wetten zijn en welke gevolgen het heeft als je ze overtreedt.”De Bijbel kan daarbij helpen, want bij veel van Gods geboden worden meteen de consequenties van verkeerd gedrag genoemd, zodat die geboden meer gewicht krijgen. Spreuken 5:8, 9 bijvoorbeeld dringt er bij jonge mannen op aan seks buiten het huwelijk te mijden, om niet ’hun eer te verspelen’ (Groot Nieuws Bijbel). Uit die verzen blijkt dat seks voor het huwelijk iemands integriteit en zelfrespect aantast en een nadelige invloed heeft op zijn persoonlijkheid. Dat maakt zo iemand veel minder aantrekkelijk voor een mogelijke partner die zulke eigenschappen wel bezit. Als uw tiener erover nadenkt welke fysieke, emotionele en geestelijke gevaren het heeft als hij Gods wetten negeert, kan dat hem sterken in zijn besluit ernaar te leven. *
SUGGESTIE: Gebruik voorbeelden om uw tiener de wijsheid van Gods wetten te helpen inzien. Zo zou u kunnen zeggen: „Een kampvuur is goed, maar een bosbrand is slecht. Wat is het verschil, en hoe kun je dit toepassen op de grenzen die God aan seks heeft gesteld?” Gebruik het verhaal in Spreuken 5:3-14 om duidelijk te maken wat de slechte gevolgen zijn van seks buiten het huwelijk.
Takao, een achttienjarige jongen in Japan, zegt: „Ik weet dat ik het goede hoor te doen, maar dan nog moet ik constant vechten tegen verkeerde verlangens.” Jongeren met zulke gevoelens kunnen zich troosten met de gedachte dat ze niet de enigen zijn. Zelfs de apostel Paulus, een trouwe christen, gaf toe: „Wanneer ik het juiste wens te doen, [is] het slechte bij mij aanwezig” (Romeinen 7:21).
Jongeren doen er verstandig aan zich te realiseren dat het niet per se verkeerd is tegen zulke verlangens te moeten vechten. Het kan hen ertoe motiveren na te denken over wat voor persoon ze willen worden. Het kan hen helpen een antwoord te vinden op de vraag: wil ik zelf de leiding nemen over mijn leven en bekendstaan als iemand die karakter heeft en integer is, of wil ik bekendstaan als een meeloper, een zwakkeling die toegeeft aan zijn verlangens? Goede morele waarden zullen uw tiener helpen de juiste keuze te maken.
^ ¶3 Sommige namen in dit artikel zijn veranderd.
^ ¶10 Zie voor tips om een gesprek met uw kinderen over seks te beginnen en hun voorlichting te geven die afgestemd is op hun leeftijd De Wachttoren van 1 november 2010, blz. 12-14.
^ ¶22 Zie voor meer informatie het artikel „Jonge mensen vragen . . . Zal seks onze relatie verbeteren?” in de Ontwaakt! van april 2010, uitgegeven door Jehovah’s Getuigen.
OM OVER NA TE DENKEN:
-
Hoe weet ik of mijn kind goede morele waarden heeft ontwikkeld?
-
Als ik met mijn tiener over seks praat, beschrijf ik het dan voornamelijk als een geschenk van God of als een valstrik van Satan?