In april 2012 vroeg de 7-jarige Vivienne Falcone, door middel van een briefje van haar ouders, haar schooldirecteur om een dag vrij van school. Ze zou met haar ouders naar het jaarlijkse, driedaagse congres van Jehovah’s Getuigen gaan in Mainz. Het schoolbestuur weigerde Vivienne vrij te geven voor het programma op vrijdag. Ondanks de weigering namen Viviennes ouders haar mee naar het congres omdat ze belang hechtten aan haar geestelijke opleiding. Viviennes ouders maakten bij de onderwijsraad van hun deelstaat bezwaar tegen de weigering van het schoolbestuur. In plaats van de congresdagen te erkennen als religieuze feestdagen, verplichtte de onderwijsraad hen tot het betalen van administratiekosten.

De beslissing van de onderwijsraad had mogelijk negatieve gevolgen voor Viviennes ouders omdat ongeoorloofde absentie van school volgens de Duitse wet wordt beschouwd als een schending van de wettelijke plicht van ouders om hun kinderen naar school te sturen. De overtreding kan worden bestraft met een boete en in extreme gevallen zelfs met gevangenzetting. Vanuit een breder perspectief bezagen Viviennes ouders de beslissing als een inbreuk op hun recht op godsdienstvrijheid en op het recht om hun kind op te voeden volgens hun religieuze overtuiging.

Viviennes ouders, Stefano en Elisa, startten een procedure bij een administratieve rechtbank om de beslissingen van de onderwijsraad aan te vechten. Ze voerden aan dat het dagvullende religieuze programma een gelegenheid is om samen God te aanbidden en om geloof op te bouwen. Ze vertelden: ‘De congressen zijn voor ons als Getuigen een jaarlijks hoogtepunt en een bijzondere gelegenheid.’ * De rechter oordeelde ten gunste van de ouders en erkende dat de jaarlijkse regionale congressen van Jehovah’s Getuigen religieuze feestdagen zijn. De onderwijsraad tekende beroep aan tegen de uitspraak. De raad was van mening dat congressen van Jehovah’s Getuigen feestelijke aangelegenheden zijn en geen religieuze feestdagen, omdat het geen bijzondere dagen zijn die als heilig worden bezien zoals Kerstmis, Pasen of nationale feestdagen.

Op 27 juli 2015 bevestigde het administratieve hof van Hessen de uitspraak van de lagere rechter. De rechter verklaarde dat de definitie van een religieuze feestdag volledig afhangt van de eigen opvatting van de religieuze organisatie. Het hof onderkende de duidelijke scheiding tussen geloofskwesties en staatsaangelegenheden en zei: ‘Anders zou de staat inbreuk maken op de autonomie die de Grondwet waarborgt voor kerken en religieuze en ideologische organisaties en op de onafhankelijkheid die zij op hun eigen gebied bezitten.’ De staat is ‘verplicht om ideologisch en religieus neutraal te blijven’.

Het hof verwees ook naar de officiële website van Jehovah’s Getuigen, waarop staat uitgelegd dat Getuigen hun congressen bezien als religieuze feestdagen. Het hof verklaarde verder dat door de afwijzing van het ouderlijk verzoek om hun dochter vrij te geven van school, ‘het recht van het kind op godsdienstvrijheid (...) evenals het recht van de ouders (...) om kinderen op religieus en ideologisch gebied op te leiden, verkeerd was beoordeeld’. Het hof concludeerde dat ‘de mening [van de onderwijsraad] ingaat tegen de neutraliteit die van de staat verlangd wordt’.

Na de positieve uitspraak zeiden Viviennes ouders: ‘Seculier onderwijs is voor ons als Jehovah’s Getuigen belangrijk, en we proberen onze kinderen liefde voor leren bij te brengen. Religieus onderwijs vinden we ook heel waardevol, omdat het onze kinderen leert liefde voor geestelijke zaken te hebben en een persoonlijke band met God te ontwikkelen. Dat helpt hen liefdevol, vriendelijk en veelzijdig te zijn. We zijn de rechterlijke instanties dankbaar voor hun uitspraak.’

Armin Pikl, advocaat van de familie Falcone, zei: ‘Deze uitspraak erkent dat congressen van Jehovah’s Getuigen heilige bijeenkomsten zijn en bevestigt het recht van ouders om hun kinderen op te leiden volgens hun geloofsovertuiging. Leerlingen die Jehovah’s Getuigen zijn, zullen al hun schooljaren voordeel hebben van deze lesvrijstelling om deze nuttige congressen bij te wonen. Ik hoop dat de rechterlijke instanties in andere landen deze uitspraak in overweging nemen wanneer ze zaken over dit onderwerp behandelen.’