Op 4 september 2019 werd een bekende godsdienstwetenschapper en adviseur van de Russische Federatie, Sergej Igorevitsj Ivanenko, opgeroepen om tijdens een rechtszaak tegen zes Getuigen van Jehovah in Saratov onder ede een verklaring af te leggen ten behoeve van Jehovah’s Getuigen. Dr. Ivanenko is de auteur van twee wetenschappelijke boeken over Jehovah’s Getuigen in Rusland. De volgende citaten komen uit de verklaring die hij onder ede aflegde:

Het religieuze leven en de gebruiken van Jehovah’s Getuigen. ‘Er is één ding dat Jehovah’s Getuigen uniek maakt: ze vertrouwen niet op strenge regels of op de autoriteit van de een of andere leider, maar ze proberen aanhangers te helpen een door de Bijbel gevormd geweten te ontwikkelen, zodat elk individu persoonlijk en vrijwillig beslissingen neemt op grond van de Bijbel.

Jehovah’s Getuigen proberen te leven naar wat er in de Bijbel staat, in overeenstemming met de principes die Jezus Christus en zijn discipelen in de eerste eeuw hebben uiteengezet.

Wat de gezamenlijke uitoefening van hun geloof betreft, zoals dat tot uiting komt in hun studie van de Bijbel, het beantwoorden van vragen over Bijbelse onderwerpen en het zingen van liederen die ook op de Bijbel zijn gebaseerd, is het duidelijk dat Jehovah’s Getuigen eensgezind proberen om alles op de Bijbel te baseren.

Ze geloven ook dat bij het religieuze leven van een christen een gemeente hoort. Ook hier analyseren Jehovah’s Getuigen het Nieuwe Testament, wat er over Jezus Christus en zijn discipelen of volgelingen wordt gezegd en het beginstadium van de ontwikkeling van de christelijke kerk. (...) Jehovah’s Getuigen geloven dat hun religieuze leven onderdeel moet zijn van een religieuze gemeente.

Ze benadrukken dat discipelen van Jezus Christus te herkennen zouden zijn aan hun onderlinge liefde.’

De prediking van Jehovah’s Getuigen. ‘Jehovah’s Getuigen onderscheiden zich door hun actieve prediking. Ik vind dat Jehovah’s Getuigen op de eerste plaats staan wat hun prediking en ijver betreft. Elke gelovige moet prediken en tijd in de prediking doorbrengen.

Ze zeggen meestal: “Dit is wat de Bijbel zegt.” Iemand kan een bijbel pakken en het zelf controleren. Als hij het ermee eens is, zal hij zich bij hen aansluiten. Als hij het er niet mee eens is, doet hij dat niet. Er is geen dwang.’

De beschuldiging dat Jehovah’s Getuigen extremisten zijn. ‘In eerste instantie werden bepaalde publicaties van Jehovah’s Getuigen extremistisch verklaard omdat deskundigen beweerden dat er in die publicaties stond dat de religie van Jehovah’s Getuigen de enige ware religie is en dat alle andere religies vals zijn. Andere denominaties doen soortgelijke beweringen, maar in dit geval werden deze beschuldigingen ingebracht tegen Jehovah’s Getuigen. De bewering dat hun religie de enige ware is en alle andere vals zijn, werd uitgelegd als het propageren van religieuze superioriteit.

Als godsdienstwetenschapper zie ik het als een zwak punt in [de uitspraak van de rechtbank] dat een persoon, als hij dat zou willen, bij elke religieuze denominatie beweringen zou kunnen aantreffen dat zijn religie de enige ware is en dat alle andere religies vals of misleid zijn.

Als je zegt dat gelovigen hun religie als de absolute waarheid beschouwen en andere religies beschouwen als absoluut vals of grotendeels vals, geldt dat zeker voor elk gelovig persoon. Als dat niet het geval was, zou je worden gezien als een hypocriet.

Maar Jehovah’s Getuigen proberen ijverig en consequent seculiere wetten te gehoorzamen, zolang die niet in strijd zijn met Gods wetten. Er is een reden waarom er zo veel berichten zijn dat Jehovah’s Getuigen verloren portefeuilles terugbrengen of boetes en belastingen betalen die ze zouden kunnen ontduiken. Dat is een bewuste keuze en ik zou ze niet beschuldigen van extremistische pretenties.’

Jehovah’s Getuigen en de Bijbel. ‘Uniek aan Jehovah’s Getuigen is dat ze diverse Bijbelvertalingen gebruiken bij hun studie en prediking. Ze vinden het heel belangrijk dat de Bijbel in verschillende talen verspreid wordt. Het belang dat zij aan de Bijbel hechten is uniek. Hun Bijbelvertaling werd hier extremistisch verklaard (...). Misschien dachten degenen die achter die uitspraak zaten dat Jehovah’s Getuigen alleen maar gehecht waren aan die vertaling en dat Jehovah’s Getuigen het op zouden geven als die werd verboden. Dat was een verkeerde aanname. Jehovah’s Getuigen zien de waarde van elke vertaling van de Bijbel.’

Het gebruik van rechtspersonen voor het praktiseren van hun geloof. ‘De uitspraak van het Hooggerechtshof van de Russische Federatie laat zien (...) dat de meeste gemeenten van Jehovah’s Getuigen geen rechtspersoon hadden (...). Daarom is het niet correct om te zeggen dat iedere Getuige van Jehovah in een bepaald gebied automatisch lid is van een rechtspersoon.

Wat de rechtspersonen betreft (...), ik heb hun statuten zorgvuldig bestudeerd en daarin worden geen opzieners, ouderlingen of pioniers genoemd; die termen staan er niet in. De statuten verwijzen gewoonlijk naar de oprichters, een beperkte groep van zo’n tien personen. Als het op puur kerkelijke activiteiten aankomt, vertegenwoordigen ze niet het juridische maar het kerkelijke aspect van de activiteiten van Jehovah’s Getuigen. (...) Hun activiteiten blijven hetzelfde, ongeacht het land of de regio.

Jehovah’s Getuigen hebben kennis genomen van de [uitspraak van het Hooggerechtshof die uitsluitend hun rechtspersonen liquideerde] en hebben geprobeerd deze uitspraak van dit Hooggerechtshof niet rechtstreeks te overtreden. Tegelijkertijd gaan ze door met hun activiteiten als een religieuze denominatie die niet door de overheid verboden is. Ze gaan door met hun activiteiten als privépersonen die hun religie praktiseren. Vanuit hun perspectief en vanuit het standpunt van godsdienstwetenschap zijn hun activiteiten geen schending van de uitspraak van het Hooggerechtshof.’

Jehovah’s Getuigen en bloedtransfusies. ‘De Bijbel zegt dat “leven in het bloed is”; daarom mag bloed nooit worden gebruikt. In de context gaat het over een verbod om het als voedsel te gebruiken, maar zij passen het breder toe. Ze geloven dat bloed in geen enkele vorm mag worden gebruikt, niet in voedsel (ze eten geen bloedworst) noch als bloedtransfusie. Ze aanvaarden echter wel kleine bloedfracties. Elke gelovige moet zelf een keuze maken (...) Door het weigeren van een bloedtransfusie kiezen ze er niet voor om te sterven; ze willen juist een hoogwaardige behandeling en eersteklas medische hulp. Bloedtransfusies brengen in hun idee en vanuit diverse medische standpunten een risico met zich mee omdat iemand daardoor aids of iets anders kan oplopen. Bloedvrije chirurgie biedt een betere garantie, en uit onderzoek van de cijfers maak ik op dat welgestelde mensen vaak afzien van bloedtransfusies omdat dit een betere bescherming biedt tegen infecties en complicaties.’

Jehovah’s Getuigen en donaties. ‘Iemand kan ervoor kiezen geen enkele donatie te doen. Theoretisch zou iemand zijn hele leven bijeenkomsten van Jehovah’s Getuigen kunnen bezoeken zonder ooit één roebel of dollar bij te dragen. Het is aan elk individu om wel of niet een donatie te doen.’

Hoewel de deskundigenverklaring van dr. Ivanenko aangaf dat Jehovah’s Getuigen gewetensvolle christenen zijn die zich aan de wet houden, negeerde de rechtbank zijn argumenten. Alle zes de broeders werden tot gevangenisstraffen van verschillende duur veroordeeld.

Terwijl Rusland onze broeders en zusters nog steeds vals beschuldigt en onterecht gevangenzet, blijven wij Jehovah in gebed vragen onze moedige en trouwe geloofsgenoten te zegenen met de vreugde van zijn goedkeuring (Psalm 109:2-4, 28).