In het afgelopen jaar hebben de Russische autoriteiten een volgende stap genomen in het beperken van de godsdienstvrijheid door de import van bijbels die door Jehovah’s Getuigen uitgegeven zijn, tegen te houden. De Getuigen waren verbaasd te vernemen dat het douanekantoor in Vyborg beweerde dat de bijbels tekenen van ‘extremisme’ kunnen bevatten. Dit heeft verreikende consequenties, niet alleen voor Getuigen van Jehovah, maar ook voor Russische burgers die de Bijbel als een heilig geschrift en als essentieel voor hun geloof beschouwen.

Op 13 juli 2015 hebben Russische douanebeambten bij de grensstad Vyborg een zending tegengehouden van 2016 Russische exemplaren van de Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift *. De autoriteiten confisqueerden drie bijbels, zonden deze naar een ‘expert’ om te laten vaststellen of ze ‘extremistische’ taal bevatten en namen de overige bijbels in beslag. Douanebeambten startten in augustus een administratieve procedure tegen het Finse bijkantoor van Jehovah’s Getuigen (als vervoerder van de lectuur naar Rusland).

Eerder, op 5 mei 2015, legden douaneautoriteiten beslag op een lading religieuze lectuur die bijbels in het Ossetisch bevatte en die uitgegeven zijn door Jehovah’s Getuigen. Dit heeft een diepgaande impact gehad op Ossetischsprekende christenen in Rusland omdat de Nieuwe Wereldvertaling momenteel de enige complete Bijbelvertaling in het Ossetisch is.

Hoewel Russische functionarissen al eerder de Russische federale wet tegen extremistische activiteiten onjuist hebben toegepast op publicaties van Jehovah’s Getuigen, is dit de eerste keer dat autoriteiten de bewering hebben geuit dat een Bijbelvertaling met extremisme in verband zou kunnen worden gebracht. * Als deze Bijbels extremistisch verklaard worden door de Russische rechtbanken zal de verspreiding ervan worden verboden in Rusland.

Naast het blokkeren van de import van bijbels heeft de douane sinds maart 2015 ook onrechtmatig zendingen van religieuze lectuur van de Getuigen tegengehouden. * Telkens wanneer functionarissen beslag leggen op een lading wordt dezelfde procedure gevolgd. Eerst voeren ze een onrechtmatige doorzoeking uit om voorbeeldexemplaren van de publicaties te verkrijgen voor een ‘expertise’. * Vervolgens start de openbaar aanklager een procedure om de publicaties extremistisch te laten verklaren. Gecompliceerde juridische procedures zijn onvermijdelijk aangezien bij vrijwel elke zending procesvoering nodig is voor administratieve rechtbanken en arbitrage-instanties.

In een poging om een van de zendingen vrijgesteld te krijgen, legden Jehovah’s Getuigen de douaneautoriteiten rechterlijke uitspraken ten gunste van de Getuigen voor, evenals expertises en andere documentatie waaruit blijkt dat de regering deze publicaties reeds non-extremistisch heeft verklaard. Desalniettemin negeerden de douanebeambten deze bewijzen en legden ze beslag op de zending.

Het blokkeren van de gedrukte publicaties van de Getuigen komt kort nadat de toegang tot hun digitale publicaties werd beperkt. Op 21 juli 2015 werd Rusland het enige land ter wereld waar jw.org, de officiële website van Jehovah’s Getuigen, verboden is. Internetproviders in heel Rusland hebben de toegang tot de website geblokkeerd en een ieder die de website in Rusland promoot, komt in aanmerking voor administratieve of strafrechtelijke vervolging.

Het verbod vormt een ernstige belemmering voor de Getuigen om religieuze publicaties in digitale vorm te verkrijgen, een verlies dat vooral wordt gevoeld onder Jehovah’s Getuigen die doof of blind zijn. Aangezien Bijbelonderwijs een fundamenteel onderdeel van de religieuze bijeenkomsten van de Getuigen is, belemmert de beperking op de toegang tot hun lectuur hen in het uitoefenen van hun geloof.

Russische rechtbanken hebben eerdere pogingen om andere geschriften die als heilig worden beschouwd verboden te laten verklaren, afgewezen of vernietigd. In 2011 wees een Russische rechtbank in Tomsk een eis om een uitgave van de hindoeïstische Bhagavadgita te verbieden af. In 2013 vernietigde een appelrechtbank een uitspraak waardoor een vertaling van de Koran extremistisch was verklaard.

Jehovah’s Getuigen hopen dat Russische rechtbanken de absurde bewering van de douaneautoriteiten dat een vertaling van de Bijbel extremistisch is, af zal wijzen en tot opheffing van het beslag op de bijbels en de overige religieuze lectuur van Jehovah’s Getuigen zal besluiten.

1. 1 maart 2015

   Douanebeambten houden een zending lectuur tegen en confisqueren onrechtmatig exemplaren van de publicaties.

2. 4 mei 2015

   Autoriteiten houden een zending tegen die bedoeld is voor Rusland. Later doorzoeken ze de lading en confisqueren ze verschillende items — waaronder bijbels in het Ossetisch — om te onderzoeken of deze tekenen van ‘extremisme’ bevatten.

3. 28 mei 2015

   De rechtbank wijst een instituut in Sint-Petersburg aan om een expertise uit te voeren naar de items uit de zending van 1 maart 2015.

4. juni 2015

   De douane houdt aan de grens in Vyborg twee zendingen tegen.

5. 13 juli 2015

   De douane houdt een zending tegen met alleen Russische bijbels.

6. 13 augustus 2015

   De douane in Vyborg besluit om alle 2016 bijbels uit de zending van 13 juli in beslag te nemen en beweert dat deze tekenen van ‘extremisme’ kunnen bevatten. Functionarissen starten een administratieve procedure tegen het Finse bijkantoor van Jehovah’s Getuigen.

7. 1 september 2015

   In een hoorzitting over de zending van 4 mei van Ossetische bijbels en andere lectuur wijst de rechter de moties van de Getuigen af en belet hun advocaten een slotbetoog te houden.

8. 30 oktober 2015

   De stadsrechtbank van Vyborg oordeelt dat de doorzoeking door de douane van de zending van 4 mei onrechtmatig was.

9. 17 november 2015

   De rechtbank houdt een hoorzitting betreffende de zending van 13 juli van bijbels en schorst de zitting.