De regering van Rwanda heeft stappen ondernomen om een eind te maken aan religieuze discriminatie op school door een besluit uit te vaardigen waarin respect voor de religieuze overtuiging van leerlingen wordt voorgeschreven. Dit is goed nieuws voor leerlingen die door gewetensbezwaren niet meedoen aan bepaalde schoolactiviteiten.

In Rwanda worden de meeste scholen gesubsidieerd door de overheid maar bestuurd door religieuze organisaties. Ze zijn voor iedereen toegankelijk en leerlingen op deze scholen kunnen dus tot verschillende religies behoren. Sommige schoolbesturen stonden echter onverzettelijk op deelname aan religieuze of nationalistische activiteiten of verlangden dat er kerkbelasting werd betaald. Leerlingen die daar uit geloofsovertuigingen niet aan konden voldoen, werden door hen gestraft. Een Rwandese minister die gaat over het basis- en voortgezet onderwijs, schetste de veel voorkomende houding bij sommige schoolbestuurders als volgt: ‘Onze leerlingen mogen geen aanbidding beoefenen die in strijd is met onze overtuigingen.’

Regeringsfunctionarissen kwamen tussenbeide om het probleem recht te zetten. Ze vaardigden een besluit uit met nieuwe bepalingen, bedoeld om een eind te maken aan religieuze discriminatie op school. In artikel 12 van regeringsbesluit nr. 290/03, dat op 14 december 2015 in de Official Gazette gepubliceerd werd, staat dat elke school de vrijheid van aanbidding van de leerlingen moet respecteren, en hun moet toestaan te bidden overeenkomstig hun geloof indien hun religie of kerk wettelijk erkend is en indien dit, als dit gedaan wordt, niet de les op school verstoort.

Deze maatregel van de regering bekrachtigt de uitspraak van de rechtbank van Karongi die betrekking had op het wegsturen van Getuigenleerlingen van een plaatselijke school in mei 2014. Het bestuur van die school respecteerde niet dat de leerlingen niet meededen aan een religieuze dienst die door school georganiseerd was. De rechtbank sprak de leerlingen vrij van alle schuld en zij konden hun opleiding vervolgen.

In een ander geval weigerde een schoolhoofd in het district Ngororero een rapport te geven aan 30 leerlingen die weigerden kerkbelasting (geen deel van het schoolgeld) te betalen. Toen de ouders van de leerlingen erover gingen klagen bij de ambtenaar die toeziet op het onderwijs in dat district, gaf het schoolhoofd uiteindelijk toe en gaf hij aan het eind van het schooljaar de leerlingen allemaal hun rapport.

Chantal Uwimbabazi, een Getuige van Jehovah, werd van haar school in het district Ngororero gestuurd omdat ze niet naar de katholieke mis wilde gaan die door haar school georganiseerd was. Ze werd belachelijk gemaakt door haar klasgenoten en anderen en kon een heel jaar lang geen lessen volgen. Ze schreef zich uiteindelijk in op een andere school. Deze ligt echter verder weg van huis en vraagt meer schoolgeld, wat niet meevalt voor haar moeder, een weduwe die het niet breed heeft. Toen Chantal hoorde van de nieuwe bepalingen was ze opgelucht: ‘Ik denk dat andere leerlingen in soortgelijke omstandigheden op scholen met een godsdienstige grondslag ook onderwijs kunnen volgen zonder dat hun rechten geschonden worden’, aldus Chantal.

De nieuwe maatregel ligt op een lijn met de Rwandese Grondwet, die godsdienstvrijheid en het recht op onderwijs waarborgt. Leerlingen die Getuige zijn, en hun ouders, zien ernaar uit dat er een eind komt aan gevallen van religieuze discriminatie. Zij zijn dankbaar dat de regering is opgetreden om de godsdienstvrijheid van schoolkinderen te beschermen.