In Moldavië, Rusland en Oekraïne werden diverse virtuele wetenschappelijke en persbijeenkomsten gehouden om te herdenken wat 70 jaar geleden plaatsvond: Operatie Noord, de Sovjetdeportatie van 9793 Jehovah’s Getuigen per trein naar Siberië.

Bij bepaalde bijeenkomsten werden aanwezigen gewezen op de website 1951deport.org, gewijd aan Operatie Noord. De door Jehovah’s Getuigen ontwikkelde website is beschikbaar in het Engels, het Russisch en het Oekraïens en bevat veel historische informatie en analyses.

Dr. Lidia Padureac van de Alecu Russo-universiteit in Bălți zei: ‘De USSR voerde de deportatie in 1951 uit als daad van openbare bestraffing om te voorkomen dat er ideologieën anders dan het communisme werden verspreid.’

Dr. Nicolae Fustei, wetenschappelijk onderzoeker bij het Instituut voor Geschiedenis, zei echter: ‘Met Operatie Noord sloegen ze de plank mis. (...) De organisatie van Jehovah’s Getuigen werd niet uitgeroeid, en de leden hielden niet op met praten over hun geloof. Ze werden juist nog ijveriger.’

Dr. Virgiliu Birladeanu, wetenschappelijk onderzoeker bij het Instituut voor Geschiedenis en voorzitter van de conferentie, ging in op de bijzondere instelling van de verbannen Getuigen die hij tijdens zijn onderzoek had geïnterviewd. Hij zei: ‘Ik stond versteld van het optimisme dat ik in hun ogen zag; ze koesterden geen wrok over wat de Sovjetstaat ze had aangedaan.’

Broeder Victor Dornicenco, die op het bijkantoor in Moldavië dient, merkte op dat de geschiedenis zich in Rusland aan het herhalen is. Hij zei: ‘Helaas hebben ze er niets van geleerd. In de zomer van 2017 werd de Religieuze Organisatie van Jehovah’s Getuigen in Rusland, en daarmee 175.000 mensen, zonder enige wettelijke basis verboden. Vooroordeel en desinformatie over de activiteiten van Jehovah’s Getuigen hebben geleid tot het verlies van grondrechten, zoals het recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst.’

Zoals in een eerder artikel vermeld, spraken vijf geleerden en mensenrechtenexperts en broeder Jaroslav Sivoelski, een woordvoerder van de European Association of Jehovah’s Witnesses, met de media over Operatie Noord en de huidige vervolging in Rusland. De volledige conferentie werd live online in het Engels en het Russisch uitgezonden.

Zoals in een eerder artikel vermeld, werd deze bijeenkomst live online in het Russisch uitgezonden.

Veertien geleerden uit zes landen en broeder Ivan Riher van het bijkantoor in Oekraïne gaven korte toespraken. Sommige geleerden hadden voor hun onderzoek overlevenden van de deportatie uitgebreid geïnterviewd. De aanwezigen kregen korte fragmenten van die interviews te zien.

Dr. Tomasz Bugaj, historicus en onderzoeker bij het Instituut van Cultuurwetenschappen van de Universiteit van Silezië in Polen, zei: ‘Ondanks de vreselijke leef- en werkomstandigheden veranderden de morele en ethische normen en de overtuigingen van de Getuigen niet. Het kwam niet eens in hun gedachten op om hun normen te verlagen voor betere werk- en leefomstandigheden of voor voedsel.’ Dr. Bugaj noemde de Getuigen een ‘fenomeen’, omdat ze erin waren geslaagd hun geloof onder het communistische regime te behouden en te blijven uitoefenen.

Hoogleraar Lioedmyla Fylypovytsj, vicepresident van de Oekraïense Vereniging van Godsdienstwetenschappen, vertelde dat Jehovah’s Getuigen in Oekraïne momenteel Bijbelse publicaties in 36 talen distribueren. Ook benadrukte ze dat hun predikingswerk niet alleen voor de Getuigen voordelen heeft. Ze zei: ‘De Getuigen lossen een hoop sociale problemen onder Oekraïners op.’ Ze haalde als voorbeeld aan dat de Getuigen slechthorende en slechtziende personen helpen de Bijbel te leren kennen en laten merken dat ze waardevol zijn.

De bijeenkomst werd live online uitgezonden in het Engels, het Russisch en het Oekraïens.

Hoogleraar Fylypovytsj zei tegen de pers: ‘Jehovah’s Getuigen hebben laten zien hoe goed ze zich aan nieuwe omstandigheden kunnen aanpassen. Bovendien grepen ze die negatieve omstandigheden aan om hun geloofsovertuigingen met nog meer mensen te delen. (...) In de Sovjetperiode kregen mensen in hun omgeving respect voor ze omdat ze aan hun normen vasthielden.’

Hoogleraar Igor Kozlovsky, hoofd van het Centrum voor Godsdienstwetenschappelijk Onderzoek en Internationale Godsdienstbetrekkingen in Oekraïne, zei: ‘Om te begrijpen wie we zijn, moeten we ons verleden niet vergeten. (...) We moeten vaker over de deportatie van Jehovah’s Getuigen praten. Het zou onderdeel van de algemene geschiedenis van Oekraïne moeten zijn.’ Verder zei hij: ‘Godsdienstexperts hebben de verantwoordelijkheid om te proberen een einde te maken aan haatzaaien en negatieve verzinsels over Jehovah’s Getuigen en andere religieuze gemeenschappen.’

De bijeenkomst werd live online uitgezonden in het Engels en het Oekraïens.