Elke maand komt het op hetzelfde neer: een jonge man verklaart in de rechtbank dat hij een gewetensbezwaarde is en krijgt standaard een gevangenisstraf van achttien maanden. Over de uitspraak in de zaak van een gewetensbezwaarde zegt rechter Young-sik Kim: „De rechters vinden het moeilijk te accepteren dat ze hier ’criminelen straffen’ terwijl het om gewetensbezwaarden gaat.” Omdat hij hier moeite mee had, stelde hij een ontwerpwet met strafrichtlijnen in verband met dienstweigering ter discussie.

Zuid-Korea weigert het recht op dienstweigering vanwege gewetensbezwaren te erkennen en biedt geen mogelijkheden voor alternatieve dienst. Rechters in Zuid-Korea kunnen hier niets aan veranderen en zijn verplicht gewetensbezwaarden te veroordelen. Maar ze zijn zich er ook van bewust dat het VN-Mensenrechtencomité al in verschillende zaken, die in totaal 501 personen betroffen, heeft bepaald dat Zuid-Korea internationale afspraken schendt inzake het respecteren van fundamentele mensenrechten bij de vervolging en gevangenzetting van gewetensbezwaarden. Hierdoor komen steeds meer rechters in conflict met hun geweten als ze gevangenisstraffen opleggen aan jonge christenen die dienstweigeren op grond van gewetensbezwaren.

Op dit moment hebben zes lagere rechters zaken betreffende dienstweigering van gewetensbezwaarden naar het Constitutionele Hof van Zuid-Korea verwezen. Dit ondanks het feit dat dit hof in 2011 nog de uitspraak deed dat de wet op de dienstplicht grondwettelijk is. In hun uitspraken benoemden ze ook praktische problemen.

• de ethische kant van gevangenisstraffen voor personen die vanwege hun geweten tegen oorlog zijn

  „Het uiteindelijke doel van het vastleggen van vrijheid van geweten in de Grondwet is het geweten van het individu, de basis voor menselijke waardigheid, als een fundamenteel mensenrecht te beschermen. (...) Hoewel hun beslissing om dienst te weigeren niet overeenkomt met de mening van de meerderheid, kunnen we nauwelijks beweren dat die beslissing bijdraagt tot antisociale of antinationale misdaden waar strikte sancties op moeten staan zoals de rechtstreekse toepassing van het strafrecht.” – Rechter Hye-won Lim, Suwon District Court, February 21, 2013, 2012Chogi2381.

  „Het bepalen van de verhouding tussen jezelf en anderen (...) en serieus nadenken over ’de waarde van het menselijk bestaan’ is een onmisbaar onderdeel van karaktervorming. Het omvat ook de beslissing om niemand van het leven te beroven, zelfs niet tijdens een gewapend conflict. Als iemand die zo’n beslissing heeft genomen, gedwongen wordt de wapens op te nemen of militaire dienst te verrichten en gestraft wordt als hij dit weigert, komt dat neer op het ontzeggen van zijn rechten en zijn eigen identiteit. Het is duidelijk een inbreuk op de menselijke waardigheid.” – Rechter Young-hoon Kang, Seoul North District Court, January 14, 2013, 2012Chogi1554.

• de vraag of het erkennen van het recht op dienstweigering vanwege gewetensbezwaren een negatief effect heeft op de nationale veiligheid

  „Er zijn geen substantiële, specifieke bewijzen of gegevens bekend die aantonen dat vervangende dienst schadelijk zou zijn voor de nationale veiligheid en de evenredige verdeling van de verplichting tot militaire dienst.” – Rechter Gwan-gu Kim, Changwon Masan District Court, August 9, 2012, 2012Chogi8.

  „Er is onvoldoende reden om aan te nemen dat de nationale veiligheid zo ernstig gevaar loopt dat de menselijke waardigheid en de waarde van alle burgers niet kan worden gewaarborgd, doordat een minderheid, onder wie Jehovah’s Getuigen, (...) weigert wapens te dragen en militaire oefeningen te verrichten. Het is zelfs zo dat de beschuldigde ook nu al weigert militaire dienst te verrichten ondanks strafvervolging. Als de aanname voldoende grondslag zou hebben, liep de nationale veiligheid, menselijke waardigheid en de waarde van alle burgers nu al ernstig gevaar.” – Rechter Seung-yeop Lee, Ulsan District Court, August 27, 2013, 2013Godan601.

• mogelijke oplossingen voor het probleem

  „Als het Constitutionele Hof besluit dat deze zaak tegen de grondwet ingaat, zijn de betrokken ambtenaren en het parlement in staat om rekening te houden met zowel de nationale veiligheid als met vrijheid van geweten, en om wetgeving te creëren waarin niet alleen dienstweigering vanwege gewetensbezwaren wordt erkend maar ook de nationale veiligheid wordt gewaarborgd.” – Rechter Young-sik Kim, Seoul South District Court, July 9, 2013, 2013Chogi641.

  „Als de regeling voor vervangende dienst zorgvuldig wordt uitgewerkt en wordt toegepast om ontduiking van dienstplicht onder het voorwendsel van gewetensbezwaren tegen te gaan, zullen het leger en de nationale veiligheid er geen gevolgen van ondervinden.” – Rechter Seong-bok Lee, Seoul East District Court, February 20, 2014, 2014Chogi30.

De rechters verzoeken het Constitutionele Hof om uitsluitsel te geven over het dilemma van dienstweigering vanwege gewetensbezwaren. Tot op heden heeft het Hof 29 zaken ontvankelijk verklaard, waaronder twee zaken die samen 433 personen betroffen.

Wat zal de uitkomst zijn? Zal het Constitutionele Hof van Zuid-Korea het recht van gewetensbezwaarden om militaire dienst te weigeren erkennen en zo de weg effenen voor nieuwe wetgeving? In dat geval zal het internationale afspraken nakomen, zich aan haar Grondwet houden, het geweten van velen respecteren en zo verbetering brengen in de situatie van honderden jonge mannen die onterecht gevangenzitten.