Vroeg of laat zal uw kind te maken krijgen met teleurstellingen of tegenslagen. Hoe kunt u hem helpen weer overeind te krabbelen?

•  Goed om te weten

•  Wat u kunt doen

 Teleurstellingen horen bij het leven. De Bijbel zegt dat ‘we allemaal struikelen’ (Jakobus 3:2). Dat geldt ook voor kinderen. Maar teleurstellingen of tegenslagen hebben ook een positieve kant: kinderen krijgen daardoor de kans om veerkrachtig te worden. Kinderen worden niet met veerkracht geboren, maar ze kunnen dat vermogen wel ontwikkelen. ‘Mijn man en ik hebben gemerkt dat het beter is als kinderen goed leren omgaan met teleurstellingen in plaats van te doen alsof er niets gebeurd is’, zegt Laura. ‘Ze kunnen leren om door te zetten als dingen anders lopen dan ze verwacht hadden.’

 Veel kinderen kunnen niet goed met teleurstellingen omgaan. Sommige kinderen hebben niet geleerd met teleurstellingen om te gaan omdat ze van hun ouders nergens verantwoording voor hoeven af te leggen. Als een kind bijvoorbeeld een slecht cijfer heeft gehaald, geven sommige ouders altijd de leraar de schuld. Als het kind ruzie heeft met een vriend, ligt het volgens zijn ouders altijd aan de vriend.

 Maar kinderen kunnen toch niet de verantwoordelijkheid voor hun fouten leren nemen als hun ouders ze beschermen tegen alle consequenties?

•   Leer uw kind dat zijn gedrag consequenties heeft.

   De Bijbel zegt: ‘Wat je zaait, zul je ook oogsten’ (Galaten 6:7).

   Ons gedrag heeft gevolgen; fouten hebben consequenties; als iets beschadigd raakt, kost het geld om het te repareren. Kinderen moeten het principe van oorzaak en gevolg kennen. Ze moeten begrijpen wat ze fout hebben gedaan en zich daar verantwoordelijk voor voelen. Als uw kind een fout heeft gemaakt, is het dus belangrijk om niet de schuld op iemand anders af te schuiven of om smoesjes voor uw kind te verzinnen om zijn fout te maskeren. Laat hem juist de gevolgen van zijn gedrag ondervinden op een manier die gepast is voor zijn leeftijd. Het is daarbij belangrijk dat hij duidelijk de link ziet tussen zijn verkeerde gedrag en de gevolgen.

•   Help uw kind oplossingen te vinden.

   Bijbels principe: ‘De rechtvaardige kan zeven keer vallen en hij zal weer opstaan’ (Spreuken 24:16).

   Als iets niet lukt, kan dat heel vervelend zijn, maar het is niet het einde van de wereld. Help uw kind zich te focussen op het vinden van oplossingen in plaats van te klagen over waarom iets niet eerlijk zou zijn. Als uw zoon bijvoorbeeld op school een slecht cijfer heeft gehaald, help hem dan te zien hoe hij grip op de situatie krijgt door beter te leren en zich voor te nemen het de volgende keer beter te doen (Spreuken 20:4). Als uw dochter ruzie met een vriendinnetje heeft gehad, help haar dan erover na te denken hoe ze het weer goed kan maken, zelfs als het niet per se haar schuld was (Romeinen 12:18; 2 Timotheüs 2:24).

•   Leer uw kind bescheiden te zijn.

   Bijbels principe: ‘Ik zeg tegen jullie allemaal: denk niet meer van jezelf dan nodig is’ (Romeinen 12:3).

   Tegen uw kind zeggen dat hij of zij de beste in iets is, is niet realistisch en het helpt uw kind ook niet. Zelfs kinderen die goed kunnen leren, zullen immers niet altijd een 10 halen. En kinderen die goed zijn in een bepaalde sport, zullen niet altijd winnen. Kinderen die een bescheiden kijk op zichzelf hebben, kunnen vaak beter met mislukkingen en teleurstellingen omgaan.

   De Bijbel zegt dat moeilijkheden ons sterker maken en ons kunnen helpen volharding te ontwikkelen (Jakobus 1:2-4). Dus hoewel het teleurstellend kan zijn als iets niet lukt, kan dat een gelegenheid zijn om uw kind te helpen een realistische kijk op zichzelf te krijgen.

   Uw kind veerkracht bijbrengen kost net als andere dingen tijd en moeite. Maar het betaalt zich terug als uw kind in de tienerleeftijd komt. ‘Tieners die weten hoe ze met problemen moeten omgaan, hebben minder snel de neiging iets doms te doen als iets ze overvalt’, zegt het boek Letting Go With Love and Confidence. ‘Ze zullen zich in nieuwe en onverwachte situaties vaak goed kunnen redden.’ En ook als ze volwassen zijn, hebben ze er veel voordeel van dat ze veerkracht hebben ontwikkeld.

 Tip: Geef het goede voorbeeld. De manier waarop u met teleurstellingen omgaat, zal uw kind leren hoe hij met teleurstellingen moet omgaan.