1-2. (a) Tukayowa tuti omughulu tukaghaniraya oko ngebe ya Yesu n’ebyo akola omughulu abya oko kihugho? (b) Omo mwatsi ono, tukendikania okuki?

 TUKABYA n’obulighe bunene omughulu omundu oyo twanzire amahola! Oko mwanzo, omutima akaluma kutsibu tukibuka ngoko emyatsi yabya embere ahole, kutsibu-tsibu amabya imwakaghalawa kutsibu. Aliwe enyuma syaho, obulighe bukaghenda bukakeha tukalengekania oko mwatsi mulebe ogho atubwira kutse ogho atukolera. Omwatsi oyo anganabya imwatusikya mutima kutse imwaleka itwatsema.

² Kutya, tukakwa obulighe omughulu tukasoma ngoko baghalaya Yesu n’erimwita. Embere n’enyuma sy’omuhindano w’Eryibuka, tukasonda akatambi k’erighanirya oko ndundi y’oluholo lwa Yesu. (1 Kor. 11:24, 25) Aliwe, tukatsema kutsibu omughulu tukalengekanaya oko byosi ebyo Yesu abugha n’erikola omughulu abya oko kihugho. Kandi erighanirya oko ebyo Yesu anemukola lino n’ebyo akendisyatukolera likatusikaya omutima. Ngoko tukendilangira omo mwatsi ono, erighanirya oko myatsi eyo n’oko lwanzo lwa Yesu likatukuna erikola emyatsi milebe tukakangania erisima lyetu.

3. Oluholo lwa Yesu lukatuletera endundi yahi?

³ Omughulu tukaghaniraya oko ngebe n’oluholo lwa Yesu, tukabya n’erisima linene. Omughulu Yesu abya oko kihugho, mwabwira abandu b’ebibuya ebyo Obwami bw’oMungu bukendisyakola. Twanzire amakangirirya w’eBiblia ayo. Tukasima  kundi Yesu mwatuholera kusangwa ekyo kikaleka itwabya n’obwira obunokire haghuma na Yehova na Yesu. Kandi abikirirye Yesu bakendisyabaho kera na kera. N’akandi bakendisyalola oko bandu babo ababirihola. (Yoa. 5:28, 29; Rom. 6:23) Sihali ekyo twabirikola ekyangaleka itwatolera emiyisa eyo, nibya sitwangatoka eriliha oMungu na Kristo busana n’ebyo babiritukolera. (Rom. 5:8, 20, 21) Aliwe, hane ebyo twangakola tutoke eribasima. Ni byahi?

4. Maria Magdalene mwasima ati ekyo Yesu amukolera? (Ulebaye epitsa.)

⁴ Tukanaye oko mukali Muyahudi iye Maria Magdalene. Esyombinga 7 syabya isyabirimwaghalya kutsibu. Alinga abya akayowa nga sihali oyo wangamuwatikya. Twanganabugha tuti mwatsema kutsibu omughulu Yesu amulusayako esyombinga esyo! Busana n’erisima, mwayisogha erikwama Yesu. Kandi mwakolesya endambi yiwe, akaghala kiwe, n’ebindu biwe atoke eriwatikya Yesu omo mubiri w’eritulira. (Luka 8:1-3) Maria mwasima kutsibu ekyo Yesu amukolera. Aliwe, anganabya imwataminya ngoko hane ebindi bingyi ebyo Yesu akendisyamukolera. Enyuma syaho Yesu angaholere abandu bosi, “neryo oyukamwikiriraya” inyatoka erisyabyaho kera na kera. (Yoa. 3:16) Nomo bine, Maria mwakangania erisima omw’ibya mutaleghula. Omughulu Yesu abya akaghalwa oko muti, Maria abya iniane hakuhi naye atoke erimusikya mutima iye n’abandi ababyaho. (Yoa. 19:25) Yesu abere abihola, Maria n’abandi bakali babiri mobaleta amanukato w’erihakaba oko mubiri wa Yesu embere sy’erimuta. (Mar. 16:1, 2) Yehova mwatsumula Maria kundi mwataleghula oko Yesu. Yesu abere abilubuka, mwahindana na Maria n’erikania naye. Olo lwabya lusunzo lunene, kundi abigha bake bo babana olusunzo olo.​—Yoa. 20:11-18.

5. Twangakangania tuti ko tukasima ebyo Yehova na Yesu babiritukolera?

⁵ Netu twanganakangania ko tukasima ebyo  Yehova na Yesu babiritukolera. Twanganakola ekyo omw’ikolesya endambi yetu, akaghala ketu, n’ebyo tuwiteko omo mubiri wa Yehova. Ng’eky’erileberyako, twanganawatikya oko mubiri w’erihimba n’erisugha emyanya y’eriramiryamo.

6. Tukaminya tuti ngoko Yesu mwaholera obuli mughuma w’okwitwe?

⁶ Erilangira ngoko Yehova na Yesu batwanzire kutsibu, likaleka netu itwabanza. (1 Yoa. 4:10, 19) Tukatasyanzabo kutsibu omughulu tukaminya ngoko Yesu mwaholera obuli mughuma w’okw’itwe. Omukwenda Paulo mwakangania kw’ikirirye ekyo. Mwakangania erisima omo barua eyo ahandikira Abanya Galatia. Mwabugha ati: ‘Omugala w’oMungu, mwanyanza, n’eriyiha busana nage.’ (Gal. 2:20) Kundi Yesu mwakuholera, Yehova anganakuwatikya ubye mwira wiwe. (Yoa. 6:44) Ahate eritika-tika, ukatsema ukaminya ngoko Yehova mwakulangira mw’ebibuya kandi ngoko mwatuma Yesu akuholere wangatoka eribya mwira wiwe. Kandi, ekyo kikaleka iwanza Yehova na Yesu bo kutsibu. Busana n’ekyo, litolere itwayibulya tutya, ‘Olwanzo olo lukendinyikuna erikolaki?’

7. Ngoko kikanganibwe oko pitsa, itwe bosi twangakangania tuti ko twanzire Yehova na Yesu? (2 Abanya Korinto 5:14, 15; 6:1, 2)

⁷ Eryanza oMungu na Kristo likatukuna eryanza abandi. (Soma 2 Abanya Korinto 5:14, 15; 6:1, 2.) Tukakanganaya ngoko twanzire abandi omughulu tukatulira n’omuhwa. Tukatulira abandu b’esyorangi syosi, n’abebihanda byosi. Kandi, tukatulira abateke n’abera, abasomire, n’abatasomire. Omughulu tukatulira abandu b’emihanda yosi, tukabya itukakola ekyo Yehova anzire. Iye anzire “abandu bosi balamibawe, n’eriminya omwatsi w’ekwenene.”​—1 Tim. 2:4.

8. Twangakangania tuti ko twanzire balikyetu?

 ⁸ Kandi, tukakanganaya ko twanzire oMungu na Kristo omughulu tukanza balikyetu. (1 Yoa. 4:21) Tukabatsomana n’eribawatikya omughulu bali omo maligho. Tukabakiranaya omughulu bamaholerwa, itwayalebyabo omughulu balwere, n’eribasikya mutima omughulu bamabunika mutima. (2 Kor. 1:3-7; 1 Tes. 5:11, 14) Situlileka eribahira omo misabe yetu, kusangwa twasi ngoko “erisaba ly’omundu mutunganene likatoka omwatsi munene.”​—Yak. 5:16.

9. Twangatasyakangania tuti ko twanzire balikyetu?

⁹ Kandi tukakanganaya ko twanzire balikyetu omughulu tukayikasa eribya omo buholo nabo. Tukayikasa erighanyira abandi ngoko Yehova akanaghanyira. Yehova mwatuha Mughala wiwe atuholere busana n’amalolo wetu. Kwesi, netu litolere itwaghanyira balikyetu omughulu bamatukosera. Sitwanzire tukabya ng’omughombe oyo Yesu ahula omo musyo mughuma. Omukama wiwe mwamughanyira omwinda munene kutsibu. Aliwe, iye mwataghanyira omughombe mulikyabo oyo wabya n’omwinda muke. (Mat. 18:23-35) Hamabya ihane mulikyenyu oyo mutehulikirirana naye, uyikase erisungana naye mutoke erihiraho obuholo embere sy’omuhindano w’Eryibuka. (Mat. 5:23, 24) Wamakola utya, ighukendikangania ngoko wanzire Yehova na Yesu bo kutsibu.

10-11. Abasyakulu b’endeko bangakangania bati ko banzire Yehova na Yesu? (1 Petero 5:1, 2)

¹⁰ Abasyakulu b’endeko bangakangania bati ko banzire Yehova na Yesu? Bakakola batya omughulu bakateghaya ndeke esyombuli sya Yesu. (Soma 1 Petero 5:1, 2.) Ekyo kyo Yesu abwira omukwenda Petero. Petero abere aghana Yesu yo ngendo kasatu, alinga mwanza kutsibu ati asunge akanya k’erikangania kw’anzire Yesu. Yesu abere abilubuka, mwabulya Petero ati: “Simoni, mughala wa Yoane, unanyanzire kwehi?” Alinga Petero angakolire ekyosi-kyosi erikangania ngoko anzire Omukama wiwe. Yesu mwabwira Petero ati: “Utegaye ebyana by’esyombuli syaghe.” (Yoa. 21:15-17) Erilua ekiro ekyo, Petero mwateya ndeke esyombuli sy’Omukama wiwe. N’ekyo mokyakangania kw’anzire Yesu.

¹¹ Inywe basyakulu, embere n’enyuma w’omuhindano w’Eryibuka oluholo lwa Yesu, mwangakangania muti ko munemukola ebyo Yesu abwira Petero? Mwamabya mukalenderera balikyetu mutoke eribasikya mutima n’eriwatikya ababirileka erikolera Yehova, imukendibya imwamakangania ko mwanzire Yehova na Yesu bo kutsibu. (Ezek. 34:11, 12) Kandi litolere imwatsomana abanemwigha eBiblia n’abahya abakahika oko muhindano w’Eryibuka. Litolere itwakokyabo ndeke kundi nabo banganatsuka erikolera Yehova.

12. Busanaki erighanirya oko binywa ebyo Yesu abwira Tata wiwe omo milaliryo y’oluholo lwiwe likaleka itwabya n’obutubaha? (Yoane 16:32, 33)

¹² Omo milaliryo y’oluholo lwiwe, Yesu mwabwira abakwenda biwe ati: “Omo kihugo mwasyabana eriendereribwa. Nikwa, muhande emitima! Nabirikinda ekihugo!” (Soma Yoane 16:32, 33.) Niki kyo kyawatikaya Yesu eribya mutubaha n’eritendileghula erihika oko luholo? Abya ayiketere Yehova. Yesu abya asi ngoko abigha biwe nabo bakendisyendereribwa. Busana n’ekyo, mwasaba Yehova ati ateghayebo. (Yoa. 17:11) Busanaki ekyo kikaleka itwabya n’obutubaha? Kusangwa twasi ngoko Yehova awite amaka manene kwilaba aw’esyonzighu syetu. (1 Yoa. 4:4) Yehova analangire ebyosi. Twasi ngoko  twamayiketera Yehova, iniakendituwatikya eritendibya n’obuba.

13. Yosefu w’eArimatea mwakangania ati obutubaha?

¹³ Tukanaye oko eky’erileberyako kya Yosefu w’eArimatea. Abayuda ibamusikirye kutsibu. Abya omo Sanhedrini, etribinali ngulu y’Abayuda. Aliwe omughulu Yesu abya oko kihugho, Yosefu iniakasagha Abayuda. Yoane mwabugha ati Yosefu “abya mwiga wa Yesu, nikwa omo bubiso-biso, busana n’eriubaha Abayuda.” (Yoa. 19:38) Yosefu inianzire erihulikirira engulu y’Obwami. Aliwe iniakayibisa abandi sibaminye ngoko ikirirye Yesu. Alinga iniakasagha ati abandu bakendileka erimusikya bamabiminya ngoko anemukwama Yesu. Nomobine, eBiblia yikabugha yiti Yesu abere abihola, Yosefu “mwahanda omutima mwaya eyiri Pilato [amamusaba] omubiri wa Yesu.” (Mar. 15:42, 43) Yosefu mwakangania ndeke-ndeke ngoko ni mwigha wa Yesu.

14. Litolere iwakolaki wamabya ighukasagha abandu?

¹⁴ Naghu ukanasagha nga Yosefu? E kalasi, kutse eyo ukakolera, ukanasagha eribwira abandi ngoko uli Mwimiri wa Yehova? Unemusagha eritsuka eritulira kutse eribatisibwa kundi ukasagha abandu? Ebyo isibyaleka ukatendikola ekyuwene. N’omutima wosi, usabe Yehova y’obutubaha bw’erikola erisonda liwe. Ukendisika n’eribya n’obutubaha ukalangira ngoko Yehova anemusubirya emisabe yaghu.​—Isa. 41:10, 13.

15. Obutseme obo abigha ba Yesu babya nabo mobwaleka ibakolaki? (Luka 24:52, 53)

¹⁵ Abigha ba Yesu mobabya n’obulighe bunene omughulu ahola. Teriyihira omo mwanya wabo. Yesu abya mwira wabo kundu, kandi n’iye babya bayiketere kutsibu. (Luka 24:17-21) Aliwe, omughulu Yesu abahulukira, mwabakangania ngoko aberereraya obuminyereri bw’eBiblia. Kandi, mwahabo omubiri w’omughaso munene. (Luka 24:26, 27, 45-48) Omughulu Yesu ahetukira elubula enyuma w’ebiro 40, abigha biwe babya isibakiri n’obulighe. Babya ibatsemire kundi Omukama wabo abya inyabirilubuka. Kandi, babya ibanasi ngoko akendibawatikya erikola omubiri ogho abaha. Obutseme obo babya nabo mobwaleka ibapipa Yehova buts’irileka.​—Soma Luka 24:52, 53; Emib. 5:42.

16. Twangakwama tuti eky’erileberyako ky’abigha ba Yesu?

¹⁶ Twangakwama tuti eky’erileberyako ky’abigha ba Yesu? Tukolere Yehova n’obutseme omo mwaka ghosi, butsira omo mughulu w’Eryibuka  musa. Ekyo kikatusaba erihira Obwami bw’oMungu bw’embere. Ngʼekyerileberyako, abandi babiripanga ndeke ekasi yabo batoke eritulira, erihindana, n’erikola eriramya ly’eka obuli yenga. Abandi babiriyisogha eritendibya n’ebindu ebyo abandi bakalangira mo by’omughaso munene. Bakakola batya batoke eriwatikya kutsibu endeko, kutse eriyawatikya eyite abatuliri bangyi. Kisabire itwabya n’eriyiyinia tutoke erikolera Yehova butsir’ileka. Nomo bine bitya, Yehova ati akenditutsumula twamahira Obwami bwiwe bw’embere.​—Emi. 10:22; Mat. 6:32, 33.

17. Litolere iwakolaki embere n’enyuma w’omuhindano w’Eryibuka? (Ulebaye epitsa.)

¹⁷ Tulindirire kutsibu erihindana oko muhindano w’Eryibuka owakendisyabya omo Pili kiro 4, Omwisi 4. Aliwe eritsuka lino, litolere itwaghanirya oko ngebe n’oluholo lwa Yesu n’oko lwanzo olo Yehova na Yesu babiritukangania. Ughaniraye oko myatsi eyo embere n’enyuma w’omuhindano w’Eryibuka. Ng’eky’erileberyako, sondaya akatambi k’erisoma n’erighanirya oko myatsi eyiri omo katsweka “Juma la Mwisho la Maisha ya Yesu Katika Dunia,” akali omo Nyongeza B12 ye Tafsiri ya Ulimwengu Mupya. Omughulu ukakola utya, usondaye amahandiko awakendikuwatikya ubye n’erisima, olwanzo, obutubaha, n’obutseme bunene. Enyuma syaho, uyibulaye nga wangakolaki erikangania erisima lyaghu. Uminye ngoko Yesu akatsemera kutsibu ebyosi ebyo ukakola utoke erimwibuka embere n’enyuma w’omuhindano w’Eryibuka.​—Erib. 2:19.