1. EBiblia ikatuwatikaya yiti?

 TUKASIMA Yehova yo kutsibu kundi mwatuha eBiblia! Omo Biblia, muli amahano awangatuwatikya erilwa n’amaligho awakatuhikira munabwire. Kandi, ikaleka itwaminya emyatsi mibuya eyo Yehova akendisyatukolera. Kandi ekikulu kutsibu, eBiblia ikaleka itwaminya emibere ya Yehova. Omughulu tukaghaniraya oko mibere yiwe mibuya, tukatsema kutsibu. Kandi, ekyo kikaleka itwanza eribya bira biwe.​—Esy. 25:14.

2. Yehova mwakolaki abandu batoke erimuminya?

² Yehova anzire abandu ibamuminya. Kera, inyakalotesaya abandu, inyakabakanganaya esyonzoli, n’eribatumira abamalaika. Inyakakola atya abandu batoke erimuminya. (Emig. 12:6; Emib. 10:3, 4) Emyatsi eyo koyatahandikawa, sitwangatokire erighayo. Busana nekyo, Yehova mwabwira abandu ati ‘basake omo kitabu’ mw’emyatsi eyo anzire itwaminya. (Yer. 30:2) Twikirirye ngoko ebyo oMungu akola atoke erikania netu byuwene kandi ko ni by’endundi kundi “enzira yiwe yihikene.”​—Esy. 18:30.

3. Yehova mwakolaki eBiblia isiyabulirana? (Isaya 40:8)

³ Soma Isaya 40:8. Eritsuka kera, eBiblia yabirisondola ndeke abandu b’oMungu. Mukyatokekana kiti? Tukayibulaya tutya kundi eBiblia yahandikawa kera-kera oko bindu ebikahonda. Neryo ebyo abalume abahandika eBiblia bahandikako sibikiri munabwire. Aliwe, Yehova mwahira omo bandu balebe mw’amalengekania w’erikola esyokopi sy’Amasako awabuyirire. Abalume abo sibabya bahika-hikene. Aliwe, mubahandika esyokopi esyo ibanayiteghirye kutsibu. Omusomi mughuma oyukakanaya oko myatsi y’eBiblia mwabugha  oko Masako w’eKiebrania ati: “Sihali esyokopi sy’ebitabu bya kera esyahandikawa ndeke ng’esyokopi sy’ebitabu by’eBiblia.” Neryo, nomo eBiblia yahandikawa kera oko bindu ebikahonda, kandi abalume abatahika-hikene bo babya bakakola esyokopi syayo, twanganikirirya ngoko ebyo tukasoma munabwire omo Biblia ni bya Yehova, oyo wahandikisayayo.

4. Tukendikania okuki omo mwatsi ono?

⁴ Yehova yukatuha “obuli lusunzo lubuya n’obuli lusunzo luwene.” (Yak. 1:17) EBiblia ni kighuma kyoko bihembo ebyuwene kutsibu ebyo Yehova abirituha. Omughulu omundu akatuha ekihembo, ekyo kikakanganaya ngoko atwasi kandi ngoko asi ebyo tulaghireko. EBiblia nayo ikakanganaya ngoko Yehova atwasi kandi ngoko asi ebyo tulaghireko. Omughulu tukasoma eBiblia, tukaminya Yehova yo ndeke. Tukalangira ngoko atwasi ndeke, kandi ngoko asi ebyo tulaghireko. Omo mwatsi ono, tukendigha emibere isatu ya Yehova eyo eBiblia ikatuwatikaya eriminya. Emibere eyo ni: amenge wiwe, erikola omo butunganene, n’olwanzo lwiwe. Eky’erimbere, tulebaye eBiblia nga yikakanganaya yiti Yehova kw’awite amenge.

5. EBiblia ikakanganaya yiti ngoko Yehova awite amenge?

⁵ Yehova asi ngoko tulaghire oko mahano wiwe. N’ekihembo ekyo atuha, eBiblia, kyoswire mw’amenge awakalua okwiye. Amahano awali omo Biblia akawatikaya abandu. EBiblia ikaleka abandu ibabya n’emibere eyuwene. Omughulu Musa ahandika ebitabu by’erimbere by’eBiblia, mwabwira Abaisraeli ati: “Si kinywa ky’emitenyo busana nenyu; ni ngebe yenyu.” (Ebi. 32:47) Ababya bakasikya ebiri omo Masako ibakabya n’obutseme. (Esy. 1:2, 3) Na lino eBiblia inemuwatikya abandu batoke eribya n’engebe eyuwene. Eky’erileberyako, oko jw.org, omo mwatsi “EBiblia ikabindula esyongebe sy’abandu,” ukendibana emyatsi eyilabire oko 50 eyikakanganaya ngoko munabwire eBiblia inemuwatikya kutsibu abak’ikirirayayo.​—1 Tes. 2:13.

6. Busanaki twanganabugha tuti eBiblia siyiri ng’ebindi bitabu?

⁶ Sihali ekitabu ekiri ng’eBiblia. Busanaki tukabugha tutya? Kundi Yehova Mungu, oyo wahandikisaya ekitabu ekyo, ni mutoki w’ebyosi, ni wa kera na kera, kandi awite amenge kulenga omundu wosi-wosi. Nomo ebindi bitabu bikabyaho abahandikabyo ibabirihola, endambi ikahika amenge awalimo inyabya bule. Aliwe, amahano w’eBiblia akawatikaya mughulu wosi. Kandi, abiriwatikya abandu oko mighulu eyisigha-sighene. Omughulu tukasoma eBiblia n’erighanirya oko ebyo tukasoma, Yehova akatuha ekirimu kiwe kibuyirire kituwatikaye erilangira nga twangakolesya tuti amahano w’eBiblia. (Esy. 119:27; Mal. 3:16; Ebr. 4:12) Oyo wahandikisaya eBiblia anzire erikuwatikya. Busana nekyo, litolere iwabya ukasoma eBiblia obuli kiro!

7. EBiblia muyawatikya yiti abandu b’oMungu ba kera eribya omo bughuma?

⁷ Hane oghundi mwatsi owakakanganaya ngoko omo Biblia muli amenge awakalua oko Mungu: Ikawatikaya abandu biwe eribya omo bughuma. Abaisraeli babere bingira eKanana, abosi mubatikala omo kiharo kighuma. Abandi mubabya basohi, abandi bamabya bakatunga esyonyama, n’abandi bamabya bakalima. Kyanganahikire Abaisraeli abali omo kiharo kilebe ibatatsomana Abaisraeli abali omo kindi kiharo. Aliwe neryo Yehova mwabwira Abaisraeli ati babye bakahindana haghuma batoke erisomerwa n’eryowisibwa eKinywa ky’oMungu. (Ebi. 31:10-13; Neh. 8:2, 8, 18) Terilengekania  ngoko Omuisraeli mutaleghula abya akayowa akahika eYerusalema, neryo inyalangira obutaghanzika bw’Abaisraeli balikyabo abakalua omo biharo mbiriri-mbiriri! Yehova eribwira Abaisraeli ati babye bakahindana mukyawatikyabo eribya omo bughuma. Enyuma syaho, endeko y’eKikristo muyatsuka. Yabyamo abandu abakabugha emibughe mingyi. Abandi babya bandu abakumayire, n’abandi isibakumayire. Abandi babya bateke, n’abandi babya bera. Aliwe, abosi babya bakaramya omo bughuma kundi abosi babya banzire Amasako. Abakristo ba kera ibakawatikaya abahya-bahya eryowa eKinywa ky’oMungu. Kandi ibakabawatikaya omughulu bakahindana nabo haghuma.​—Emib 2:42; 8:30, 31.

8. EBiblia ikawatikaya yiti abandu b’oMungu babye omo bughuma munabwire?

⁸ Na lino, erilabira eBiblia, oMungu w’amenge anemukangirirya abandu biwe n’eribawatikya babye omo bughuma. Irimo ekwenene eyilebirye Yehova eyo twanzire eriminya. Tukahindana haghuma oko mihindano y’endeko, n’emihindano minene-minene. Eyo, tukakanaya oko Masako, itwasomerwagho, n’eryowisibwagho. Kwesi Yehova akakolesaya eBiblia yo kutsibu eriwatikya abandu biwe batoke “erimukolera n’eriyisinga hagumaguma.”​—Zef. 3:9.

9. Ni bandu b’omuhanda wahi bo bakowa ebyo eBiblia ikabugha? (Luka 10:21)

⁹ Tukanaye oko ghundi mwatsi owakakanganaya  ngoko Yehova awite amenge. Mwahandikisya Amasako mangyi omo nzira eyo abandu abaghonerwe omo kihugho banganowa. (Soma Luka 10:21.) Abandu ehosi-hosi banganasoma eBiblia. Ngoko omusomi mughuma oyukakanaya oko myatsi y’eBiblia abugha, eBiblia “kyo kitabu ekyo bandu bakasoma kutsibu, kandi ibanayiteghirye kutsibu.” Aliwe, abandu b’emitima myolo bobakowayo n’erikola ebyo ikabugha.​—2 Kor. 3:15, 16.

10. Ni ghundi mwatsi wahi owakakanganaya ngoko Yehova awite amenge?

¹⁰ Kandi, hane oghundi mwatsi owakakanganaya ngoko Yehova awite amenge. Erilabira eBiblia, Yehova akakangiriraya abandu biwe bo haghuma. Aliwe kandi, akakolesayayo erikangirirya n’erikirania obuli mughuma w’okw’itwe. Omughulu tukasoma eBiblia, tukalangira ngoko Yehova atsomene obuli mughuma w’okw’itwe. (Isa. 30:21) Omughulu uli omo maligho, wanganabya ighukanasoma eBiblia n’erilangira erisako rilebe ko lyahandikawa busana naghu! Sighuli iwuwene. EBiblia ikawatikaya abandu bangyi. Busanaki eBiblia yirimo emyatsi eyikawatikaya obuli mundu mo mughuma-mughuma? Kundi Yehova oyo wahandikisayayo awite amenge kulenga omundu wosi-wosi.​—2 Tim. 3:16, 17.

11. OMungu mwakangania ati ngoko syawite kasololo omughulu eBiblia yahandikawa?

¹¹ Kandi, Yehova akakola omo butunganene. (Ebi. 32:4) Oyukakola omo butunganene syalibya n’akasololo. Na Yehova naye syawite kasololo. (Emib. 10:34, 35; Rom. 2:11) EBiblia muyahandikwa omo mibughe eyo bandu bangyi babya bakabugha. Ekyo kikakanganaya ngoko Yehova syawite kasololo. Ebitabu by’eBiblia 39 mubyahandikwa omo Kiebrania kundi wabya mubughe ogho abandu b’oMungu babya bakowa ndeke oko mughulu oyo. Aliwe, oko mughulu w’abakwenda, eKigiriki kyo kyabya mubughe ogho bandu bangyi babya bakabugha. Neryo ebindi bitabu by’eBiblia 27 mubyahandikwa omo Kigiriki. Yehova mwatabugha ati isiyahandikawa omo ghundi mubughe. Munabwire omo kihugho muli bandu hakuhi miliare 8, kandi bakabugha mibughe mingyi. Abandu banene abo bangatoka bati eriminya Yehova?

12. Ebiri omo Danieli 12:4 binemubererera biti omo biro bino by’enduli?

¹² Yehova mwasondola omuminyereri Danieli erihandika ngoko omo mughulu w’enduli, “eriminya” ly’ekwenene eriri omo Biblia “lyasyakanyirira.” Nibughambu, abandu bangyi bangowire ndeke ebiri omo Biblia. (Soma Danieli 12:4.) Omwatsi mughuma owakakanganaya ekyo wono: EBiblia n’ebitabu ebikakanaya kuyo byabiribindulwa omo mibughe mingyi, kandi byabiritsapisibwa, n’erighabirwa abandu bangyi. Omo kihugho kyosi, eBiblia kyo kitabu ekyabiribindulwa omo mibughe mingyi n’erighabirwa abandu bangyi. Hane amakampuni awakatsapisaya n’erighulya Esyobiblia. Aliwe, Esyobiblia esyo sikalire. Abandu ba Yehova babiribindula eBiblia yosi kutse ebitsweka byayo omo mibughe eyilabire oko 240. Kandi, sibalighulayayo. Busana nekyo, abandu b’ebihanda byosi banemwowa “engulu yowene y’Obwami” embere enduli yihike. (Mat. 24:14) Kundi oMungu wetu akakola omo butunganene, anzire eriha abandu bangyi b’akanya k’erisoma eBiblia batoke erimuminya. Akakola atya kundi atwanzire kutsibu.

13. Busanaki twanganabugha tuti eBiblia ikakanganaya ngoko Yehova awite olwanzo? (Yoane 21:25)

¹³ EBiblia ikatuwatikaya eriminya ngoko omubere mukulu wa Yehova l’olwanzo. (1 Yoa. 4:8) Terilengekania oko ebyo Yehova ahandikisaya omo Biblia n’ebyo asigha. Mwahiramo ebyangatuwatikya eribya bira biwe, eribya n’obutseme lino, n’ebyangatuwatikya erisyabana engebe y’erikota. Aliwe, kundi Yehova atwanzire, mwatahira omo Biblia mw’emyatsi eyo tutalaghireko eriminya.​—Soma Yoane 21:25.

14. Kandi eBiblia ikakanganaya yiti ngoko Yehova atwanzire?

¹⁴ Kandi Yehova akakanaya netu inyanatusikirye, n’ekyo kikakanganaya ngoko atwanzire. Omo Biblia, simuli emilondo-londo y’ebyalayiro, ikyabya ng’akatubwira eky’erikola omo buli katsi. Aliwe, akakolesaya emyatsi eyahikira abandi, amaminyereri, n’amahano atoke erituwatikya erisoha emyatsi yo ndeke. Emyatsi eyo, eyotukasoma omo Biblia ikaleka itwanza Yehova n’erimowa.

15. (a) EBiblia ikakanganaya yiti ngoko Yehova atutsomene? (b) Omumbesa, omulwana, na mwali wetu omukekulu abali oko pitsa, banemughanirya oko bandu bahi abakanibweko omo Biblia? (Enz. 39:1, 10-12; 2 Bam. 5:1-3; Luka 2:25-38)

¹⁵ EBiblia ikakanganaya ngoko Yehova atutsomene kutsibu. Busanaki tukabugha tutya? Kundi omo Biblia muli emyatsi mingyi eyikakanganaya ngoko abandu balebe babya bakayowa. Twanganayowa ng’abandu abo kundi nabo babya ‘bandu nga twe.’ (Yak. 5:17) Kandi ibwa, omughulu tukalangira ngoko akolera abandi bandu, tukaminya ndeke-ndeke  ngoko Yehova atutsomene kutsibu kandi ngoko akakwira abandu b’obulighe.​—Yak. 5:11.

16. Emyatsi eyilebirye abandu abakosera Yehova ikatwighisayaki? (Isaya 55:7)

¹⁶ Omo Biblia mune oghundi mwatsi owakakanganaya ngoko Yehova atwanzire. Amasako akatubwira ati oMungu syangatusighania twamamukosera. Abaisraeli mubakosera Yehova yo kangyi-kangyi. Aliwe, inyakaghanyirabo babisuba oko mutima. (Soma Isaya 55:7.) Abakristo b’erimbere nabo babya ibanasi ngoko oMungu abanzire. Omukwenda Paulo mwabwira Abakristo balikyabo ati ‘babuyire n’erikirania’ omulume oyowakola erilolo erikalire kundi abya inyabirisuba oko mutima. (2 Kor. 2:6, 7; 1 Kor. 5:1-5) Kikatsemesaya kutsibu eriminya ngoko Yehova mwatasighania abandu biwe busana n’erimukosera! Aliwe, mwabawatikya, amakungabo, n’eribabwira ati bamusubire. Ekyo ky’akanakolera abakamukosera munabwire bamasuba oko mutima.​—Yak. 4:8-10.

17. Busanaki eBiblia ni kihembo kibuya kundu?

¹⁷ Yehova abirituha ekihembo kibuya kundu. Busanaki eBiblia ni kihembo kibuya kundu? Twamabilangira ngoko EBiblia ikakanganaya ngoko oMungu awite amenge, akakola omo butunganene, kandi ngoko awite olwanzo. EBiblia ikakanganaya ngoko Yehova anzire itwamuminya. Anzire itwabya bira biwe.

18. Twangasima tuti Yehova busana n’erituha eBiblia?

¹⁸ Twanzire eribya itunibukire ngoko eBiblia ni “lusunzo lubuya.” (Yak. 1:17) Neryo, tubye tukasima Yehova mughulu wosi busana n’erituha eBiblia. Tukasima Yehova omughulu tukasomayo n’erighanirya oko ebyo tukasoma. Twamakola tutya, Yehova inyakenditutsumula kandi ‘itukendibana eriminya ly’oMungu.’​—Emi. 2:5.