1-2. Abimiri ba Yehova bakanza erikania n’abandi oko mwatsi wahi w’omughaso munene?

MUNABWIRE, hane omwatsi w’omughaso munene kutsibu owatulebirye​—ehamuli ya Yehova y’eribya mutabali mukulu n’eriyira erina liwe mo ribuyirire. Itwe Bimiri ba Yehova tukanza erikania n’abandi oko mwatsi w’omughaso munene oyo. Nikwa ekyo kinasondire eribugha kiti oMungu eribya Mutabali Mukulu, kisighene n’eriyira erina liwe mo ribuyirire? Iyehe.

² Obuli mundu abiriyilangirira ngoko erina ly’oMungu litolere iryayirwamo ribuyirire. Kandi twabiriminya ngoko Yehova yo yutolere eribya mutabali mukulu, kutse enzira yiwe y’eritabala yo yuwene. Emyatsi yosi eyo ni y’omughaso munene kutsibu.

3. Erina Yehova lihiriremo myatsi yahi?

³ Erina Yehova lihiriremo emyatsi yosi eyilebirye oMungu wetu, erihirako n’enzira yiwe y’eritabala. Neryo, twamabibugha tuti eriyira erina rya Yehova mo ribuyirire w’omwatsi w’omughaso munene kutsibu, itukasonda eribugha tuti, enzira yiwe y’eritala yitolere iyalangirika ngoko yo yuwene. Yehova yo Mutabali Mukulu Omutoki w’ebyosi; erina riwe rihambene kutsibu n’enzira yiwe y’eritabala.​—Lebaya akasanduku “ Ebiri omo mwatsi w’omughaso munene kutsibu.”

4. Erisako ry’ Esyonyimbo 135:13 rikabugha ritiki oko rina ly’oMungu, n’omo mwatsi ono tukendisubirya oko mabulyo wahi?

⁴ Erina Yehova ni riwe iye musa. (Soma Esyonyimbo 135:13.) Ekikaleka erina ry’oMungu iryabya ry’omughaso munene niki? Mulyatsuka eribuwako muhanda mughulu wahi? Akaliyira mo ribuyirire ati? Netu twangawatikya tuti eririyira mo ribuyirire? Tusubiraye oko mabulyo ayo.

5. Twanganayibulya tutiki oko mwatsi w’eriyira erina ly’oMungu mo ribuyirire?

⁵ “Erina lyawe ribye ribuyirire.” (Mat. 6:9) Yesu mwakangania ngoko oyo w’omwatsi mukulu w’erisabira. Nikwa, Yesu asondibugha atiki? Eriyira ekindu kilebe mo kibuyirire ry’ery’eryakyo kutse erilusya kukyo k’omutsafu wosi-wosi. Abandu balebe banganayibwira bati, ‘Erina ly’oMungu siribuyirire kwehi?’ Erisubirya oko ribulyo eryo, litolere itwaminya erina ngarikahiramo myatsi yahi.

6. Ekikayira erina mo ry’omughaso niki?

⁶ Erina si by’ebihandiko bisa ebikahandikawa oko kapapuro kutse ebinywa ebyo abandu bakabirikira. Langira ekyo eBiblia yikabugha: “Lyowene eriyisoga erina lyowene kwilaba ebindu bingi.” (Emis. 22:1; Omug. 7:1) Nikwa ekikaleka erina iryabya ly’omughaso munene niki? Kundi ryo rikakanganaya omundu nga nindi, ni bughambu ngoko abandu bakalangira oyukahulawa omo rina eryo. Neryo ngoko erina likahandikawa, kutse ngoko likabirikirawa, si bye by’omughaso; eky’omughaso w’amalengekania awo abandu bakabya nagho omughulu bakowa erina eryo.

7. Abandu bakatsandaya bati erina ly’oMungu?

⁷ Omughulu abandu bakabugha amabehi oko Yehova, bakabya ibakasonda erimutsandirya erina. Omughulu abandu bakowa amabehi ayo, bakatsuka eritsuma oMungu n’eribya n’amalengekania awatuwene oko rina liwe. Amabehi w’erimbere abughawa oko rina ly’oMungu omo ririma lye Edeni. Tulangire emyatsi eyo tukigha oko mabehi ayo.

8. Adamu na Eva babya ibanasi myatsi yahi, n’ekyo kikaleka itwayibulya amabulyo wahi?

⁸ Adamu na Eva babya ibanasi erina lya Yehova kandi babya ibanasi emyatsi mingyi y’omughaso okw’iye. Babya ibanasi ngoko yo Muhangyiki wabo, yo wahabo engebe n’obwikalo bwabo bubuya eParadiso, kandi yo waha obuli mughuma w’okw’ibo y’omwanze oyuhikahikene. (Enz. 1:26-28; 2:18) Nikwa, mubanalola embere erikolesya obwenge bwabo obuhika-hikene erilengekania buli oko bindu bibuya ebyo Yehova akolerabo kwehi? Mubanalola embere erikulya olwanzo lwabo oko Yehova? Mukyalangirika burora-rora omughulu enzighu y’oMungu yalenga kubo.

9. Ngoko kiri omo Enzuko 2:16, 17; 3:1-5, Yehova mwabwira omulume n’omukali b’erimbere atiki, na Sitani mwaliba-libania ekwenene y’ati?

 ⁹ Soma Enzuko 2:16, 17; 3:1-5. Sitani mwakolesya enzoka eribulya Eva ati: ‘oMungu abiribuga ati, simusyerya oko miti yosi y’eririma kwehi?’ Eribulyo lya Sitani ryabya iribisememo amabehi oko Mungu, na Eva mwatsuka eribya n’amalengekania awatuwene oko Mungu. OMungu iye mwabwirabo ati balye oko miti yosi, erilusyako omuti mughuma musa. Adamu na Eva babya bawite emihanda mingyi y’emiti ey’amatunda. (Enz. 2:9) Kwenene, Yehova akahitaya. Aliwe, Yehova mwabwira yo Adamu na Eva ngoko hane omuti mughuma owo sibatolere eriryako. Eribulyo lya Sitani ryabya likaliba-libania ekwenene. Sitani mwaleka ibalengekania bati alinga oMungu abiribisabo emyatsi milebe. Alinga Eva mwayibulya ati, ‘Hanganabya omwatsi mulebe owuwene owo oMungu anibisire kwehi?’

10. Butsiribisa, Sitani mwabugha ati muhanda oko rina lya Yehova, n’ekyo mukyasira moki?

¹⁰ Erihika aho, Eva abya inyakinalangira Yehova mo Mutabali wiwe. Mwabwira Sitani yo burora-rora ebyo Yehova abugha. Mwatomekako ati nibya sibatolere eritula n’oko muti oyo. Abya inyanasi ekyo oMungu abugha, ngoko bamalya oko muti oyo ibakendihola. Aliwe Sitani mwamubwira ati: “Simwendisyahola nʼahake.” (Enz. 3:2-4) Sitani mwalunyabugha burora-rora ati oMungu ni mubehi. Amalunyabugha muhanda oko rina lya Yehova butsiribisa, n’erikangania Eva ati Yehova mwabiha. Aho Sitani mwabya diabolo, kutse mutsongeri. Eva mwatebwa kundu; amaligha ebyo Sitani abugha. (1 Tim. 2:14) Mwikirirya Sitani kulenga Yehova. Ekyo mukyaleka Eva inyayisogha erikola omwatsi mubi kulenga emyatsi yosi. Mwasombola eritendyowa Yehova. Mwatsuka erirya oko ritunda eryo oMungu amughanaya. Enyuma syaho, mwaha na Adamu naye.​—Enz. 3:6.

11. Ababuti betu b’erimbere babya batolere erikolaki, aliwe mubataluka erikolaki?

¹¹ Terilengekania hake oko ekyo Eva angasubirye Sitani. Terilengekania Eva kw’asubiraya ati: “Sinikwasi, aliwe, ninasi Tata waghe Yehova, ni mwanzire kandi ni mwikirirye. Obuli kindu kyosi ekyo ingye haghuma na Adamu tuwiteko yo watuhakyo. Busanaki ukasonda erimubughako muhanda? Wuluaho!” Yehova angatsemire kundu akowa ebinywa bibuya ng’ebyo ebikasira oko mwali wiwe oyo anzire kutsibu! (Emisyo 27:11.) Aliwe Eva mwatakangania olwanzo ng’olo oko Yehova; na Adamu kutya. Busana n’eribula olwanzo ng’olo, Adamu na Eva mubatalwira oko rina ly’oMungu likabuwako muhanda.

12. Sitani mwahira eritika-tika omo malengekania wa Eva mw’ati, kandi Adamu na Eva mubatakolaki?

¹² Ngoko tunalyalangira, Sitani mwatsuka erihira eritika-tika omo malengekania wa Eva. Mwaleka Eva amatsuka eriyibulya Yehova nga nina Tata oyuwene. Neryo Adamu na Eva mubatalwira oko rina lya Yehova omughulu Sitani  abugha kulyo kw’amabehi awakalire. Busana n’ekyo mubalubahulikirira amabehi wa Sitani n’eriyisamambula oko Tata wabo. Na munabwire Sitani anemukolesya ebithegho ng’ebyo. Anemutsandya erina lya Yehova akabugha kulyo kw’amabehi. Abandu abakikiriraya amabehi wa Sitani kikabolobera erighana obutabali bwa Yehova obutunganene.

13. Erisako ly’ Ezekieli 36:23 likakanganaya liti enzumwa ngulu y’eBiblia?

¹³ Yehova mwanalekerera amabehi ayo butsira erilwira oko rina liwe? Iyehe, mwatakola atya! EBiblia yosi yikanirye oko ebyo Yehova abirikola atoke erikangania ngoko amabehi awabughawa oko rina liwe omo ririma lye Edeni ni mabehi ghere-ghere. (Enz. 3:15) Twanganabugha tuti enzumwa ngulu y’eBiblia yeyi: Yehova akayira erina liwe mo ribuyirire erilabira oBwami obukasondolawa n’Omughala wiwe n’erisubya eritunganene n’obuholo oko kihugho. EBiblia yuswiremo emyatsi eyikatuwatikaya eriminya Yehova ng’akayira erina liwe mo ribuyirire ati.​—Soma Ezekieli 36:23.

14. Ngoko Yehova asoha olubanza olwahuluka omo ririma lye Edeni mukyayira kiti erina liwe mo ribiyirire?

¹⁴ Sitani anemuyikasa kutsibu erikakirya Yehova eriberererya erisonda liwe. Aliwe Sitani abiritaluka kangyi-kangyi. EBiblia yikakanaya oko myatsi eyo oMungu abirikola, kandi yikakanganaya ngoko iye ni Tata w’olwanzo kandi ngoko yo Mutabali oyutolere. Kwenene, eriyisamambula lya Sitani n’ery’abosi ababirimukwama mukyaletera Yehova y’obulighe bunene. (Esyo. 78:40) Aliwe mwasoha olubanza olo omo menge, omutima w’erilindirira, n’omo eritunganene. Kandi abirikangania ngoko ni mutoki w’ebyosi omo nzira nyingyi. Ekikulu oko byosi, akakanganaya olwanzo omo myatsi yosi eyo akakola. (1 Yoa. 4:8) Yehova akinakola eriyira erina liwe mo ribuyirire.

15. Munabwire Sitani anemubugha ati muhanda oko rina lya Yehova, n’ekyo kinemuleka abandu ibakolaki?

¹⁵ Erihika munabwire Sitani akinabugha muhanda oko rina ly’oMungu. Anemukuna abandu eritika-tikira akaghala k’oMungu, eritunganene, amenge, n’olwanzo lwiwe. Eky’erileberyako, Sitani anemukuna abandu bikiriraye bati oMungu si yo Muhangyiki. Kandi oko  balighire ngoko oMungu ane, Sitani akanza ati balangire oMungu ng’akakakiraya abandu erikola ebyo banzire kandi ebyalayiro biwe sibitolere. Nibya akakangiraya abandu ati Yehova ni mutsibu kandi oyutekwa obulighe oyukatimaya abandu omo muliro wa kera na kera. Omughulu abandu bakikiriraya amabehi ng’ayo, ekyo kyanganaleka ibakola oghundi mwatsi owatuwene​—erighana obutabali bwa Yehova obutunganene. Embere atoghotibawe, Sitani akendilola embere eribugha muhanda oko Yehova, naghu kutya akendisonda erikulusya oko Yehova. Anemwenditoka kwehi?

16. Wanganakolaki ekyo Adamu na Eva bataluka erikola?

¹⁶ Yehova akaligha abandu abatahika-hikene bawatikaye eriyira erina liwe mo ribuyirire. Wanganakola ekyo Adamu na Eva bataluka erikola. N’omo une omo kihugho ekiswiremo abandu abakatsuma erina lya Yehova n’eribugha kulyo kw’amabehi, wanganalwira oko rina lya Yehova n’eribwira abandu ngoko Yehova abuyirire, atunganene, ni mubuya, kandi ni w’olwanzo. (Isa. 29:23) Wangan’imira obutabali bwiwe. Wanganakangania abandu ngoko obutabali bwa Yehova butunganene kandi ngoko ibo busa bo bwasyaletera abandu bosi b’obuholo n’obutseme.​—Esyo. 37:9, 37; 146:5, 6, 10.

17. Yesu mwakolaki eriminyikalya erina lya Tata wiwe?

¹⁷ Omughulu tukalwira oko rina lya Yehova, tukigha Yesu Kristo. (Yoa. 17:26) Yesu mwaminyisya erina lya Tata wiwe oko bandi butsira omw’ikolesyalyo lisa aliwe kandi omw’ikangiriryabo Yehova nga ni mundu oyuli ati kwenene-kwenene. Eky’erileberyako, Abafarisayo ibakaleka abandu ibalengekania bati Yehova ni mutsibu, oyutesima, oyuli hali kutsibu oko bandu kandi oyutekwa obulighe; aliwe Yesu mwakangania ngoko Yehova kw’ate atya. Yesu mwawatikya abandu erilangira ngoko Tata wiwe ni mundu mubuya, oyuwite omutima w’erilindirira, ow’olwanzo n’oyukaghanyira. Kandi omw’ikangania emibere ya Tata wiwe omo nzira eyihika-hikene, mwawatikya abandu eriminya Yehova.​—Yoa. 14:9.

18. Twangakolaki erikangania ngoko emyatsi eyituwene eyo esyonzighu sya Yehova syabirimubughako ni y’amabehi?

¹⁸ Nga Yesu, twanganabwira abandi ebyo twasi oko Yehova, n’erikanganiabo ngoko ni Mungu w’olwanzo n’ow’olukogho. Omughulu tukakola tutya, tukawatikaya abandi erilangira  ngoko ebikabughawa oko Yehova ni mabehi. Aho tukabya itwamayira erina ly’oMungu mo ribuyire, n’eriwatikya abandi nabo balangirelyo mo ribuyirire omo mitima n’omo malengekania wabo. Netu twanganigha Yehova. Twanganakola ekyo n’omo situhika-hikene. (Efe. 5:1, 2) Omughulu ebyo tukabugha n’ebyo tukakola bikawatikaya abandu erilangira Yehova nga ni mundu oyuli ati, tukabya itwamayira erina liwe mo ribuyirire. Tukalwira oko rina eryo omughulu tukawatikaya abandu eriminya ekwenene oko Mungu. * Kandi tukakanganaya ngoko abandu abatahika-hikene banganasighala bataleghula oko Mungu.​—Yobu 27:5.

19. Erisako lye Isaya 63:7 likatuwatikaya liti eriminya ekyo litolere itwahirako omuwato omughulu tukakangiriraya?

¹⁹ Hane oghundi mwatsi owo twangakola tutoke eriyira erina ly’oMungu mo ribuyirire. Omughulu tukakangiriraya abandi b’eBiblia tubeghere erihira omuwato oko hamuli ya Yehova y’eritabala, ngoko iye yutolere eritabala ekihugho n’ekyanya kyosi, oyu ni mwatsi w’ekwenene kundu. Aliwe, omughulu tukabakangiriraya ebyalayiro by’oMungu, ekyo tukasonda ry’eriwatikyabo eryanza Tata wetu Yehova n’eribya bataleghula okw’iye. Okw’ekyo litolere itwabya tukahira omuwato oko mibere mibuya ya Yehova, omwikangania Yehova nga ni mundu oyuli ati. (Soma Isaya 63:7.) Twamabya tukakangirirya tutya, itukendiwatikya abandi eryanza Yehova n’erimowa kundi banzire eribya bataleghula okw’iye.

20. Omo mwatsi owakwamire tukendikania okuki?

²⁰ Okw’ekyo, twangaminya tuti ngoko emikolere yetu n’emibere yetu y’erikangirirya yikawatikaya abandu eribya n’amalengekania awuwene oko Yehova? Omwatsi owakwamire akendisubirya oko ribulyo eryo.