1. Eby’eriyisunza erikolera Yehova ebyo twangayihiriraho tuwataye obwira naye ni byahi?

 TWANZIRE Yehova yo kutsibu kundi tuli Bakristo b’ekwenene. Twanzire eriha Yehova y’ekyo tuwite ekyuwene kundu omo mubírí owo tukakolera Yehova. Aliwe eritoka erikolera Yehova y’ekyosi-kyosi ekyo twangatoka, litolere itwayihiriraho ebyo tuyisunzire erimukolera ebyangawatya obwira bwetu naye, ng’erikulya emibere y’eKikristo, erigha amenge w’erikola emyatsi awali n’omughaso, n’erisondekania esyonzira sy’erikolera abandi. *

2. Busanaki litolere itwayihiriraho ebyo tukayisunza erikola tutoke eriwatya obwira n’oMungu n’eriyikasa erihikirabyo?

² Busanaki litolere itwanza eribya baghombe ba Yehova abuwene kulenga? Eky’erimbere, twanzire eritsemesya Tata wetu w’olwanzo ow’elubula. Yehova akatsema omughulu akalangira tukakolesya obutoki bwetu bo ndeke omo mubírí wiwe. Kandi, twanzire eribya baghombe ba Yehova abuwene kutsibu kusangwa twanzire eriwatikya ndeke abaghala n’abali betu. (1 Tes. 4:9, 10) Itwe bosi twanganayikasa eribya Baghombe ba Yehova abuwene kutsibu nomo twangabya itwabiribugha emyaka mingyi kutse mike y’omo kwenene. Tulebaye nga twangakola tutya tuti.

3. Ngoko kisakirwe omo 1 Timoteo 4:12-16, omukwenda Paulo mwahana Timoteo erikolaki?

³ Omughulu omukwenda Paulo ahandikira Timoteo ebaruha y’erimbere, oko mughulu oyo Timoteo abya ini musyakulu w’endeko oyo wabirilola oko myatsi mingyi. Nomo anabya atya, Paulo mwamuhana erilolya embere omw’iyikasa eribya mughombe wa  Yehova oyuwene kundu. (Soma 1 Timoteo 4:12-16.) Wamabisoma ebinywa bya Paulo, iwukendilangira ngoko abya anzire ati Timoteo ayitsinge eribya mughombe w’oMungu oyuwene kundu omo syonzira ibiri: omw’ikulya emibere y’eKikristo ng’olwanzo, obwikirirya, n’eribya inianerire omo mighendere n’eryuwania obutoki bwiwe bw’eribya akasoma embere sy’abandu, erihana, n’erikangirirya. Tukendikania oko eky’erileberyako kya Timoteo, erilebya ngoko eriyihiriraho ebyo tukayisunza erikola erikwamana n’obutoki n’emibere eyo tulimo lyanganatuwatikya eribya baghombe ba Yehova abuwene kundu. Kandi tukendilangira esyonzira nyilebe esyo twangakolamo bingyi omo mubírí w’oMungu.

4. Erikwamana n’Abanya Filipi 2:19-22, ekyaleka Timoteo iniabya mughombe wa Yehova oyuli n’omughaso niki?

⁴ Niki kyo kyaleka Timoteo iniabya mughombe wa Yehova oyuli n’omughaso? Emibere yiwe mibuya y’eKikristo. (Soma Abanya Filipi 2:19-22.) Omo binywa ebyo Paulo akanaya oko Timoteo, twanganalangira ngoko abya mundu oyukayikehaya, mutaleghula, oyukakola kutsibu, n’ow’eriyiketera. Abya n’olwanzo kandi iniakatsomana kutsibu abaghala babo. Busana n’ekyo, Paulo mwanza Timoteo kandi mwatatikatika erimuha emibírí eyikalire. (1 Kor. 4:17) kutya, Yehova akenditutsemera kandi tukendibya b’omughaso omo ndeko omughulu tukakulaya emibere eyo akanza.2​—Esy. 25:9; 138:6.

5. (a) Wangayisogha wuti nga ni mubere wahi w’eKikristo owo wanzire erikulya? (b) Ngoko kiri oko pitsa, mwali wetu mumbesa akayikasa ati atoke erihikira eriyisunza liwe ly’eribya akakwira abandi b’obulighe?

⁵ Usombole omubere mulebe owo wanzire erikulya. Usabe n’erilengekania oko mibere yaghu eyo utolere eryuwania. Usombole omubere mughuma owo wanzire eryuwania. Eky’erileberyako, wanganayisogha erikulya omubere w’erikwira abandi b’obulighe, kutse eryanza kutsibu eriwatikya abaghala n’abali benyu. Kutse wanganayikasa eribya omo buholo n’abandi n’eribya ukaghanyira kutsibu. Kyanganakuwatikya wamabisaba omwira waghu oyo uyiketere uti akukanganaye esyonzira esyo wanguwania.​—Emi. 27:6.

6. Wangakola wuti utoke erihikira eriyisunza lyaghu ly’erikulya omubere mulebe?

⁶ Uyikase erihikira ebyo uyisunzire erikola. Wangakola utya wuti? Enzira nguma ly’erigha ndeke omubere owo wanzire erikulya. Tubughe tuti wamasombola eriyikasa erikulya omubere w’eribya ukaghanyira abandi. Wanganatsuka erisoma n’erilengekania buli oko by’erileberyako  by’omo Biblia by’abandu abaghanyira abandi bo bweghu-bweghu n’eby’abandu abataghanyira abandi. Ulengekanaye oko ky’erileberyako kya Yesu. Abya akaghanyira abandi omw’iyanzira liwe. (Luka 7:47, 48) Kandi mwatabya akalengekania kutsibu oko makosa wabo, aliwe iniakalengekanaya oko ebyo bangatokire erikola. Oko lundi luhande, Abafarisayo b’oko mughulu wa Yesu “ibakapona abandi.” (Luka 18:9) Ukendibya wabilengekania oko by’erileberyako ebyo, uyibulaye: ‘Ebyo ngalangira oko bandi ni bihi? Ngasombola erilengekania kutsibu oko mibere yabo yahi?’ Kyamabya ikikukalireko erighanyira omundu mulebe, uterihandika omutondekano w’emibere mibuya y’omundu oyo. Neryo uyibulaye: ‘Yesu akalangira omundu oyu y’ati? Anganamughanyire?’ Twamabikola tutya, itwanganabindula amalengekania wetu. Oko nzuko, iryanganatolera itwayikasa kutsibu tutoke erighanyira omundu oyo watukosera. Aliwe twamabilolya embere eryuwania omubere w’erighanyira oyo, ebiro bikasa itukendibya tukatsemera erighanyira abandi.

7. Erikwamana n’Emisyo 22:29, munabwire Yehova akakolesaya ati abakoli abali n’obutoki?

⁷ Owundi mwatsi owo wangayihiriraho omo by’eriyisunza erikola ly’erigha amenge w’erikola omubírí mulebe w’omughaso. Terilengekania abakoli bangyi abalaghirweko erihimba esyo Beteli, eBisenge by’Emihindano minene-minene, n’Ebisenge by’oBwami. Abangyi b’oko bakoli abo bighira obutoki obo omw’ikola haghuma n’abaghala n’abali betu ababiribeghera erikola emibírí eyo. Ngoko kikanganibwe oko pitsa, abaghala n’abali betu banemw’igha erikola emibírí mbiriri-mbiriri eyilaghirweko eriwatikya erisugha Ebisenge by’Emihindano Minene-minene n’Ebisenge by’oBwami. Omo nzira esyo n’omo sindi, Yehova Mungu, “oMwami w’erikota,” na Yesu Kristo, “oMwami . . . w’abami,” banemuberererya emyatsi mibuya kundu erilabira abakoli abali n’obutoki. (1 Tim. 1:17; 6:15; soma Emisyo 22:29.) Twanzire erikola n’omuhwa n’erikolesya obutoki bwetu busana n’eripipa Yehova, butsira eriyipipa itwibene-bene.​—Yoa. 8:54.

8. Wangatoka wuti erisombola nga wang’igha obutoki bwahi?

⁸ Usombole amenge w’erikola omwatsi mulebe awo wanzire erigha. Ni menge wahi w’erikola omwatsi mulebe awo utolere erilengekaniako kutsibu? Ubulaye abasyakulu b’omo ndeko yaghu kandi kwamuhwa omulebya w’omutimbo nga ni menge w’erikola mwatsi wahi awo bakalengekanaya bati litolere iwakulya. Eky’erileberyako, bamakuhana bati litolere iwuwania obutoki bwaghu bw’eribugha n’erikangirirya, ubasabe uti bakuwatikaye eriminya nga ni mubere wahi w’erikangirirya owo utolere iwuwania. Neryo uyikase kutsibu eryuwania omubere oyo. Wangakola utya wuti?

9. Wangahikira wuti eriyisunza lyaghu ly’erigha amenge w’erikola omwatsi mulebe?

⁹ Uyikase kutsibu erihikira ebyo wabiriyisunza erikola. Tubughe tuti wanzire eryuwania obutoki bwaghu bw’erikangirirya. Lyanganatolera iwigha ndeke akatabu Uyihire okwisoma n’erikangirirya. Omughulu ukahabawa ekitswe ky’omo muhindano w’omo kati-kati k’eyenga, wanganasaba omughala wetu oyutolere uti ahulikirire ekitswe kyaghu embere w’eriyalabyakyo n’erikuha amahano ngoko wanguwania erikangirirya lyaghu. Ubye ukateghekania ebitswe byaghu by’embere, abandi bandu imobatoka erilangira ngoko ukakola n’omuhwa kandi ngoko uli w’eriyiketera.​—Emi. 21:5; 2 Kor. 8:22.

10. Ulete eky’erileberyako ekikakanganaya ngoko twangalolya embere erigha amenge w’erikola omwatsi mulebe.

¹⁰ Wangayira wuti ekyo uyisunzire erihikira kyamabya iry’erigha amenge w’erikola omwatsi mulebe owo ute n’obutoki bw’erikola? Isiwalwika! Mughala wetu oyukahulawamo Garry abya isyalitoka erisoma ndeke. Akinibukire ngoko mwakwa esisoni syo kutsibu omughulu ahikira  erisoma omo mulenge muli oko mihindano y’endeko. Aliwe mwayitsinga kutsibu eryuwania erisoma liwe. Akabugha ati eribegheribwa n’abaghala betu abatolere n’erilabira ebitsapo, lyabirimuwatikya eritoka erilabya emikania y’omo Bisenge by’oBwami, oko mihindano y’omutimbo n’eye kiharo!

11. Niki kyo kikendituwatikya erikola bingyi omo mubírí owo tukakolera Yehova, nga Timoteo?

¹¹ Timoteo mwanabya mubuyi oyowasibwe kutse mukangirirya oyuwene kulenga? EBiblia siyirisubiraya kukyo. Aliwe kwenene, Timoteo mwahikira eribya akakola omubírí wiwe wo ndeke kundi mwakwama erihano lya Paulo. (2 Tim. 3:10) Netu kutya, twamabyuwania amenge wetu w’erikola emyatsi, itukenditolera erikola bingyi omo mubírí owo tukakolera Yehova.

12. Abandi mobakuwatikya bati?

¹² Itwe bosi tukawatikibawa n’abandi omo myatsi mingyi. Eky’erileberyako, omughulu tuli omo lupitali tukasima erilendererwa n’abasyakulu b’omo Hitunga hy’oBuhulikirirane n’oLupitali kutse ab’omo Katunga k’abakalebaya abakoni. Omughulu tukahikirawa n’amaligho omo ngebe yetu, tukasima omughulu omusyakulu w’endeko oyuli n’olwanzo akimaya endambi y’erituhulikirira n’eritukirania. Omughulu tulaghire oko buwatikya oko funzo y’eBiblia nyilebe, tukatsema omughulu omupainia oyowabirilola oko myatsi mingyi akaligha eriyasondola efunzo eyo yo kughuma netu n’erituha amahano. Abaghala n’abali betu bosi abo bakatsema erituwatikya. Twanganabya n’obutseme obo twamabiyitegheka erikolera abaghala betu. Yesu mwabugha ati “Erihitya likaleta obutseme kwilaba erihabwa.” (Emib. 20:35) Wamabya iwanzire erikolera Yehova yo bingyi omo nzira esi kutse omo sindi esiri ngesi, niki kyo kikendikuwatikya erikola utya?

13. Omughulu tukayihiriraho ekyo tukayisunza erihikira, litolere itwibukaki?

¹³ Uyihirireho ekyo ukayisunza erihikira ekiminyikere. Eky’erileberyako, wanganalengekania uti, ‘Nangananza erikola bingyi omo ndeko.’ Aliwe kyanganakala eriminya ngoko wangahikira eriyisunza eriri ngeryo, kandi wanganalangira nga sikitokekene eriminya omughulu ulyahikira eriyisunza lyaghu eryo. Neryo usombole ekyo ukayisunza erihikira ekiminyikere ndeke-ndeke. Nibya wanganahandika ekyo ukayizunza erihikira ekyo na ngoko ukateghekanaya erihikirakyo.

14. Busanaki tutolere itwabya itunayiteghekire eribindula ekyo tuyisunzire erihikira ekyo tukayihiriraho?

¹⁴ Litolere itwabya itunayiteghekire eribindula ekyo tuyisunzire erihikira, erikwamana  n’emibere mihya-mihya. Busanaki? Kundi sitwangaminya ebyangatuhikira. Eky’erileberyako: Omukwenda Paulo mwawatikya eritsukisya endeko nyihya-nyihya y’omo muyi we Tesalonika. Kandi ahate eritika-tika abya anzire erisighalayo n’eriwatikya aBakristo bahya-bahya. Aliwe esyonzighu mosyahatikania Paulo erilua omo muyi oyo. (Emib. 17:1-5, 10) Paulo ng’aghana erighenda, angahirire abaghala babo b’omo bwiko. Aliwe Paulo mwataleka eribawatikya. Omo mwanya w’ekyo, mwabindula emikolere erikwamana n’emibere mihya-mihya. Enyuma syaho, mwatuma Timoteo eriyawatikya aBakristo bahya-bahya b’omo Tesalonike eribya n’obwikirirya obuwatire. (1 Tes. 3:1-3) Kwenene Abanya Tesalonike mobatsema kutsibu ngoko Timoteo abya ayiteghekire erikolera ehosi-hosi eyo abya alaghirweko.

15. Eky’eriyisunza erikola ekyo twabiriyihiriraho kyanganabinduka kiti omughulu emibere eyo tulimo ikabinduka? Ulete eky’erileberyako.

¹⁵ Twanganighira oko ebyo Paulo ayilolerako eTesalonika. Twanganabya itunalandamirire erihabwa omubírí mulebe w’omo ndeko, aliwe emibere eyo tulimo yanganabinduka n’eritukakirya erihikira ekyo tuyisunzire ekyo. (Omug. 9:11) Emibere eyo yamakuhikira, ubye iwunayiteghekire eriyihihiriraho ekindi eky’eriyisunza erihikira ekyo wangatoka. Ekyo kyo abatahenie abakahulawamo Ted na Hiedi bakola. Busana n’erilwala, mobalua omo Beteli. Aliwe olwanzo lwabo oko Yehova molwabakuna erisondekania esindi nzira sy’erikola bingyi omo mubírí w’eritulira. Eky’erimbere, mubatsuka omubírí w’obupainia b’omughulu wosi. Enyuma syaho, mubasabwa eribya bapainia b’embaghane, kandi Ted mwabegheribwa eribya mulebya w’omutimbo muwatikya. Neryo emyaka eyisabirwe ey’omundu syakitolere erikolamo omubírí w’obulebya b’omutimbo moyabinduka. Ted na Hiedi mubaminya ngoko bamabikula kutsibu sibakitolere erikolera Yehova y’omubírí oyo. Nomo banahanga-hangaya omutima, mobaminya ngoko banganakolera Yehova y’omo sindi nzira. Ted akabugha ati, “Twabirigha ngoko twanganakolera Yehova yo kutsibu butsira omo nzira nguma nyisa.”

16. Twangigha somo yahi y’omo Abanya Galatia 6:4?

¹⁶ Sitwangabya n’obutoki oko myatsi yosi eyikahika omo ngebe yetu. Busana n’ekyo, ni ky’omughaso eritendilangira nga tuli b’omughaso embere sya Yehova busana n’emibírí eyo tukamukolera kutse eriyilingirirania n’abandi abawite emibírí eyo tutawite. Hiedi akabugha ati, “Ukaheraya obuholo bwaghu wamabilingirirania engebe yaghu n’ebyo ukalangira bikalaba omo ngebe sy’abandi.” (Soma Abanya Galatia 6:4.) Ni ky’omughaso erisondekania esyonzira sy’eriwatikya abandi n’erikolera Yehova. *

17. Wangayira wuti utoke eritolera erihabwa eyindi mibírí?

 ¹⁷ Wanganatoka erikola bingyi omo mubírí wa Yehova wamabibya n’engebe eyite mo myatsi mingyi-mingyi n’eriyihighula oko madeni awatawite mughaso. Uyihirireho ebyo uyisunzire erikola ebyo wangahikira luba ebikendikuwatikya erihikira ebindi ebyo ulandamirire ebinene-binene. Eky’erileberyako, wamabya iwulandamirire eky’oko eby’eriyisunza binene-binene ng’eribya mupainia w’omughulu wosi, lino wanganabya mupainia muwatikya w’obuli mwisi? Wamabya iwulandamirire erisyabya mughombe muwatikya, wanganalabya endambi nene y’omo mubírí w’eritulira n’erilenderera abakoni n’abakekeluhire b’omo ndeko yenyu? Ebyo ukigha lino byanganakukingulira omulango oko yindi mibírí omo biro ebikasa. Uyisoghe erikola kutsibu ngoko wangatoka omo mubírí owo ukahabawa.​—Rom. 12:11.

18. Ngoko kiri oko pitsa, wamighaki erilabira eky’erileberyako kya mwali wetu Beverley?

¹⁸ Erikekeluha siryangaleka omundu iniatayihiriraho ebyo ayisunzire erikola omo mubírí wa Yehova. Tulengekanaye oko eky’erileberyako kya mwali wetu oyukekeluhire ow’emyaka 75 oyukahulawamo Beverley. Abya n’obukoni obukalire obwabya bukaleka erighenda iryamukalako. Aliwe abya ayisunzire erikola kutsibu omo kambanye k’Eryibuka Oluholo lwa Yesu. Neryo mwayihiriraho eky’eriyisunza ekiminyikere ndeke-ndeke. Abere ahikira eky’eriyisunza ekyo ayihiriraho busana n’akambanye, mwatsema kutsibu. Eriyikasa liwe molyakuna abandi erikola kutsibu omo mubírí w’eritulira. Yehova akalangira omubírí w’abaghala n’abali betu abakekeluhire mo w’obughuli, nomo hane emyatsi milebe eyikakakiraya ebyo bangakola.​—Esy. 71:17, 18.

19. Ni myatsi milebe yahi eyo twangayihiriraho erikola omo mubírí wa Yehova?

¹⁹ Uyihirireho eby’eriyisunza erikola ebyo wangatoka erihikira. Ukulaye emibere eyikendileka Yehova iniakutsemera. Wighe amenge w’erikola emyatsi awakendileka iwabya w’omughaso oko Yehova n’oko ndondeka yiwe. Usondekanaye esyonzira sy’erikolera kutsibu abaghala n’abali betu. * Erilabira omuyisa wa Yehova, nga Timoteo, “erilolya embere ryawe likendiminyikala oko bosi.”​—1 Tim. 4:15.