1-2. Abimiri bangyi bakalwa n’amaligho wahi?

OMUKWENDA Paulo mwahana Timoteo n’aBakristo bosi eriberererya ndeke omubírí wabo w’eritulira. (2 Tim. 4:5) Neryo tukakwama erihano lya Paulo n’eriyikasa omo mubírí w’oMungu. Aliwe, oko sindi ndambi likakala. Abangyi b’oko baghala n’abali betu bakubaha eriya omo mubírí w’eritulira. (2 Tim. 4:2) Terilengekania oko ky’erileberyako ky’abaghala betu abali omo bihugho ebyo emibírí yetu milebe kutse eyosi ighanisibwe. Bakatulira nibya n’omo banasi ngoko banganaghuswa omo ngomo!

² Abandu ba Yehova bakalaba omo maligho mangyi awangababuna mutima. Eky’erileberyako, abangyi bakahinga buli kiro n’erikola n’omuhwa babane ebyo ekihanda kilaghireko. Bangananza erikola bingyi omo mubírí w’eritulira, aliwe eyenga yikahwa isibakiwite akaghala. Abandi sibetoka erikola bingyi busana kutse n’amakoni w’ebiro bingyi busana n’erikekeluha; nibya nabandi sibetoka n’erihuluka. Hali n’abandi abakayowa ebiro byosi nga sibakiri b’omughaso embere sya Yehova. Mwali wetu mughuma oyukahulawa mo Mary *, akabugha ati: “Erilwa n’amalengekania waghe awatuwene awabya akanibuna mutima mukyaniluhya kutsibu. Neryo monayikubya bomo kundi molyaleka inatasyabana endambi n’akaghala k’eriyatulira.”

3. Tukendilangiraki omo mwatsi ono?

³ N’omo twangabya omo mibere eyiri yiti, Yehova anganatuha akaghala ako tulaghireko tutoke erilwa n’amaligho aw’angatuhikira n’eritoka eriyitsinga erimukolera ngoko twangatoka. Embere tulebaye ngoko Yehova angatuwatikya, tutsuke twalangira ngoko aha Paulo na Timoteo b’akaghala batoke eriberererya omubírí wabo w’eritulira n’omo banabya n’amaligho.

4. Paulo mwalola oko maligho wahi?

⁴ Paulo mwalola oko maligho mangyi. Mwalagha oko buwatikya bwa Yehova omughulu esyonzighu siwe syamuhunza, syamuhira omo ngomo, n’omughulu syasonda erimwita. (2 Kor. 11:23-25) Paulo mwatakwa esisoni sy’eribugha ngoko iniakanabya n’amalengekania awatatolere oko ndambi silebe. (Rom. 7:18, 19, 24) Kandi mwayiyinia oko “rihwa omo mubiri” eryo abya anzire kutsibu ati ngambe oMungu ngalyalusaya ly’omo mubiri wiwe.​—2 Kor. 12:7, 8.

5. Paulo mwakolaki n’omo analola oko amaligho?

⁵ Yehova mwaha Paulo y’akaghala atoke erilola embere n’omubírí wiwe w’eritulira n’omo anabana amaligho mangyi. Lengekanaya oko ebyo Paulo akola. Eky’erileberyako, omughulu abya omo ngomo omo nyumba mw’eRoma, mwatula engulu mbuya embere sy’abakulu b’ekisomo ky’Abayahudi kandi alinga erihiramo n’abakulu b’eguvernema. (Emib. 28:17; Flp. 4:21, 22) Kandi mwatulira abangyi b’oko bateya b’omwami, n’eritulira abosi ababya bakasyamubana. (Emib. 28:30, 31; Flp. 1:13) Oko mughulu mughumerera oyo, oMungu mwakolesya Paulo erihandika esyobaruha esyawatikaya aBakristo ba kera, kandi sinemuwatikya n’abamunabwire. Kandi, eky’erileberyako kya Paulo mukyahira omo ndeko y’eRoma mw’akaghala, kyaleka abaghala babo ‘ibahanda omutima eribugha ekinywa ky’oMungu butsira eryubaha.’ (Flp. 1:14) Aliwe Paulo syangatokire erikola kutsibu ngoko abya anzire, mwakola ebyo angatokire, n’emyatsi eyo moyawatikya “eritula engulu yowene.”​—Flp. 1:12.

6. Erikwamana na 2 Abanya Korinto 12:9, 10, ekyawatikaya Paulo eriberererya omubírí wiwe w’eritulira niki?

⁶ Paulo mwaminya ngoko ebyosi ebyo akakola omo mubírí wa Yehova ni busana n’akaghala k’oMungu, sikabya akaghala kiwe iyuwene-wene. Mwabugha ati obutoki bw’oMungu “bukahikana omo bolo.” (Soma 2 Abanya Korinto 12:9, 10.) Erilabira akaghala kiwe kabuyirire, Yehova mwaha Paulo y’obutoki bw’eriberererya ndeke omubírí wiwe w’eritulira​—n’omo anaghalibawa, nomo anaghusawa omo ngomo, kandi n’omo anabya n’awandi maligho.

7. Timoteo abya n’amaligho wahi awangalekire iniataberererya omubírí wiwe?

⁷ Timoteo, omulwana oyo wabya akaghenda na Paulo, naye abya atolere eriyiketera akaghala k’oMungu atoke eriberererya omubírí wiwe  w’eritulira. Timoteo mwaghenda na Paulo omo syongendo nyingyi sy’obumisionere. Kandi, Paulo mwamutuma eriya lenderera esyondeko n’erisisubya mutima. (1 Kor. 4:17) Kwa muhwa Timoteo mwayowa nga syatolere. Alinga kyo kyaleka Paulo iniamubwira ati: “Suleke mundu akakupona busana n’obulwana bwawe.” (1 Tim. 4:12) Kandi oko mughulu oyo, Timoteo abya iniawite erihwa ly’omo mubiri wiwe​—eribya ‘akalwalalwala.’ (1 Tim. 5:23) Aliwe, Timoteo abya asi ngoko akaghala kabuyirire ka Yehova akawite obutoki, kakendimuha amaka awo abya alaghireko eritula engulu mbuya n’erikolera abaghala n’abali babo.​—2 Tim. 1:7.

8. Munabwire Yehova akaha abandu biwe b’akaghala ati?

⁸ Munabwire, Yehova akaha abandu biwe “obutoki bunene” batoke eriyitsinga erimukolera butaleghula. (2 Kor. 4:7) Tulebaye ebindu bini ebyo Yehova akatuha bituhiremo akaghala n’erituwatikya tutoke eriyitsinga eribya bataleghula okw’iye: omusabe, eBiblia, abaghala n’abali betu Bakristo, n’omubírí wetu w’eritulira.

9. Omusabe angatuwatikya ati?

⁹ Eribana akaghala erilabira omusabe. Omo Abanya Efeso 6:18, Paulo akatubwira ati tubye tukasaba oMungu “omo migulu yosi.” Yehova akendisubirya oko misabe yetu n’erituha akaghala. Jonnie, oyuli omo Bolivia, mwalangira ngoko Yehova amuwatikaya omughulu abya n’amaligho mangyi. Omukali wiwe n’ababuti biwe babiri mobalwala kutsibu oko mughulu mughumerera. Erikola ekyosi-kyosi atoke eriteya abosi, mulyakala oko Jonnie ko kutsibu. Mama wiwe mwahola kandi omukali wiwe na tata wiwe erilama molyasaba mughulu muli. Akibuka omughulu owakalire oyo, Jonnie akabugha ati, “Omughulu nabya ngahangya-hangya kutsibu, ekyabya kikaniwatikya ingasaba Yehova n’erimubwira ngoko ngayowa.” Yehova mwaha Jonnie y’akaghala ako abya alaghireko atoke eriyiyinia. Ronald, omusyakulu w’endeko omo Bolivia, mwowa ngoko mama wiwe akwire akasere. Mwahola enyuma sy’omwisi mughuma. Niki kyo kyamuwatikaya omo mughulu owakalire oyo? Akabugha ati: “Omughulu ngasaba Yehova, ngamubwira obuli kindu ekyo ngalengekanaya. Nyinasi ngoko akanyowa ndeke kulenga omundu wosi-wosi, nibya ndeke kulenga ngoko ngayowa.” Endambi yikanabya, itwanganalengekania tuti sitwangatoka eriyiyinia omo maligho wetu kutse itwabula nga twangasyasaba busana n’omwatsi wahi. Aliwe, Yehova akatukokaya erimusaba n’omo eribugha ngoko tukayowa lyangatukalako​—Rom. 8:26, 27.

10. Ngoko Abaebrania 4:12 ikabugha, busanaki ni ky’omughaso munene eribya tukasoma eBiblia n’erilengekania kuyo ko buli?

¹⁰ Eribana akaghala erilabira eBiblia. Ngoko Paulo asoma Amasako atoke eribana akaghala n’erisubibwa mutima omonda, netu twanganakola tutya. (Rom. 15:4) Twamabisoma n’erilengekania buli oko Kinywa ky’oMungu, Yehova anganakolesya akaghala kiwe katuwatikaye erilangira ndeke ngoko eBiblia yanganatuwatikya. (Soma Abaebrania 4:12.) Ronald, oyulyakanibawako akabugha ati: “Nitsemire kundi nibeghere erisoma ekitswe kilebe ky’eBiblia omo buli righolo. Ngalengekanaya kutsibu oko mibere mibuya ya Yehova kandi ngoko ateghaya abaghombe biwe. Eriyira nitya likaniwatikaya eritasyabya n’akaghala.”

11. EBiblia moyaha akaghala k’omwali wetu oyo wabya akaghalwa yiti?

¹¹ Twanganabya n’amalengekania awuwene oko maligho wetu omwilengekania buli oko Kinywa ky’oMungu. Tulebaye ngoko eBiblia yawatikaya omukwakali mughuma oyukaghalawa. Omusyakulu w’endeko mwamubwira ati  abye akasoma emyatsi eyuwene eyiri omo kitabu kya Yobu. Omughulu akola atya, oko nzuko mwatsweba Yobu busana n’amalengekania wiwe awatatolere. Omo malengekania wiwe mwamubwira ati: “Yobu! Isiwalengekanaya oko maligho waghu masa!” Neryo mwalangira ngoko amalengekania wiwe abiribya ng’awa Yobu. Ekyo mukyamuwatikya eritasyabya n’amalengekania awuwene n’eribya n’akaghala k’eriyiyinia oko bulumi bw’eriherya iba wiwe.

12. Yehova akakolesaya ati abaghala n’abali betu erituha akaghala?

¹² Eribana akaghala erilabira abaghala n’abali betu. Eyindi nzira eyo Yehova akahamo aBakristo b’akaghala ly’erilabira abaghala n’abali betu. Paulo mwahandika ati abya akwire olukando lw’abaghala n’abali babo b’omo ndeko batoke “erisikania emitima”. (Rom. 1:11, 12) Mary, oyulyakanibawako oho mbere mwanza eribya haghuma n’abaghala n’abali babo b’omo ndeko. Akabugha ati: “Yehova mwakolesya abaghala n’abali betu abatasi nibya amaligho waghe. Mobabugha ebinywa ebikasubaya mutima omonda, kutse erituma enzakano, kandi abya mwatsi owo nabya nyilaghireko. Ekindi ekiriho, ebyo mobyaniwatikya erikania n’abandi bali betu ababya n’amaligho awali ng’ayo n’erighira omo bikabahikira. Kandi abasyakulu b’endeko ibakaleka inayowa ngoko abaghala n’abali betu omo ndeko bananyanzire.”

13. Twanganahiranamo akaghala tuti oko mihindano y’endeko?

¹³ Omwanya mughuma w’oko myanya eyuwene kutsibu y’erihimbamo abandi y’emihindano y’endeko. Omughulu ukaya oko mihindano, wanganahira omo bandi mw’akaghala omwibwirabo ngoko ubanzire kandi ngoko ukatsemera ebyo bakakola. Eky’erileberyako, embere sy’eritsuka ly’omuhindano mughuma, omusyakulu w’endeko oyukahulawa mo Peter mwabwira omukali oyo omulume wiwe si Mwimiri wa Yehova ati: “Siwangaminya ngoko erikulangira hano kikatuhimba kutsibu. Ebiro byosi ukabya iwune n’abambesa baghu ndatu ibane tayari kandi ibabiriteghekania eby’erisubirya.” Mwatoghongya emisonia y’obutseme omughulu asubiraya ati: “Siwangaminya ngoko nyilue nilaghire kutsibu eryowa ebinywa ebyo byo munabwire.”

14. Omubírí w’eritulira akatuwatikaya ati?

¹⁴ Eribana akaghala erilabira omubírí w’eritulira. Omughulu tukatulira abandi, tukayowa ndeke, nomo bangahulikirira kutse iyehe. (Emi. 11:25) Mwali wetu oyukahulamo Stacy mwalangira ngoko eritulira likahira omo mundu mw’akaghala. Omughulu omughuma w’omo kihanda kiwe ahighawa omo ndeko mwayowa muhanda kutsibu n’eribya akayibulya ati, ‘Nangakolire myatsi yahi erimuwatikya?’ Erileka erilengekania oko mwatsi oyo mukyakala oko mwali wetu Stacy. Ekyamuwatikaya erilwa n’omwatsi owakahanga-hangaya oyo niki? Omubírí w’eritulira! Omughulu abya akatulira, mwabya akalengekania oko bandu abalaghire oko buwatikya omo eneo yiwe. Akabugha ati: “Omo mughulu oyo, Yehova mwamba omwigha w’eBiblia oyo alola embere yo luba-luba. Ekyo mokyanyisubya mutima omonda mo kutsibu. Omwatsi owanyiwatikaya kutsibu w’omubírí w’eritulira.”

15. Wamighaki omo binywa bya Mary?

¹⁵ Busana n’emibere eyo balimo, abandu balebe banganalengekania bati sibangatoka erikola bingyi omo mubírí w’eritulira. Wamabya iko ukayowa utya, w’ibuke ngoko Yehova akatsema wamabikola ebyo wangatoka. Tasyalengekanaya oko ky’erileberyako kya Mary. Omughulu ahumira omo eneo y’oghundi mubughe, mwayowa nga syakiri w’omughaso. Akabugha ati, “Esindi ndambi, ebyosi ebyo nangakola lyabya erileta ekisubiryo kikuhi, kutse erisoma erisako ly’eBiblia, kutse erihitya  etrakte tukatulira.” Emibere eyo moyaleka inayowa mo mundu oyute-loko eriyilingirirania n’abakabugha omubughe oyo wo ndeke. Aliwe mwabindula amalengekania wiwe. Mwatsuka erilangira ngoko Yehova anganamukolesya nibya nomo atebugha omubughe oyo wo ndeke. Akabugha ati, “Ebyo eBiblia ikabugha byolobire, kandi byanganabindula esyongebe sy’abandu.”

16. Ekyangawatikya abatetoka erihuluka omo manyumba wabo eribya n’akaghala niki?

¹⁶ Yehova akalangira kandi akatsemera omutima wetu w’eryanza eriyatulira nomo twangabya isitwesyatoka erihulukira eyihya. Neryo, anganatuwatikya itwatoka eritulira abakatutsunga kutse abakasyatubana, kutse abanganga. Twamabilingirirania ebyo tukakola lino n’ebyo twabya tukakola kera, twanganabunika mutima. Aliwe twamabiminya ngoko Yehova anemutuwatikya lino, itukendibya n’akaghala ako tulaghireko eriyiyinia n’obutseme omo maligho wosi-wosi.

17. Erikwamana n’ Omugambuli 11:6, busanaki litolere itwayitsinga omo mubírí wetu w’eritulira n’omo tutetwangalangira ebighuma by’aho n’aho?

¹⁷ Sitwasi nga ni mbuto yahi oko syombuto sy’ekwenene esyo tukabiba yo yangabya n’emirihi n’erilasa. (Soma Omugambuli 11:6.) Eky’erileberyako, Barbara, mwali wetu owe myaka 80, abeghere eritulira erilabira etelefone n’esyobaruha. Omo baruha yiwe nguma, mwahiramo oMunara wa Mulinzi w’ekiro 1 oMwisi 3, 2014, owalimo omwatsi owakabugha ati “Mambo Yenye Mungu Amekufanyia.” Mwataminya ngoko mwakatumira ebaruha eyo y’abatahenie abakite Bimiri ba Yehova. Mobasoma egazeti eyo yo kangyi-kangyi. Omulume mwayowa Yehova ngakakanaya naye burora-rora. Abatahenie abo mobatsuka eriya oko mihindano n’oko nduli mobasubira eribya Bimiri abakakola​—enyuma sy’emyaka eyilengire 27. Terilengekania ngoko kyahimba Barbara n’erimuhiramo akaghala erilangira ebighuma bibuya ebyaluira omo baruha eyo ahandika!

18. Litolere itwakolaki tutoke eribana akaghala k’oMungu?

¹⁸ Yehova akatuha ebindu bingyi ebikatuhira mw’akaghala, ng’omusabe, eBiblia, abaghala n’abali betu, n’omubírí w’eritulira. Omughulu tukakolesaya ebindu ebyo, tukamukanganaya ngoko tuyiketere tuti anganatuwatikya kandi ngoko anzire erituwatikya. Neryo litolere itwayiketera Tata wetu w’elubula mughulu wosi, oyo wanzire “eriyikangya mo w’amaka busana n’ab’omutima ahikene kwiye.”​—2 Emy. 16:9.