1-2. (a) Ngoko kisakire omo Emisyo 16:31, litolere itwabya tukalangira tuti abaghala n’abali betu bataleghula abakekeluhire? (b) Tukendisubirya oko mabulyo wahi omo mwatsi ono?

ABAGHENI abakalenderera omo parake nguma eye Arkansas, omo Amerika, banganalangira amabwe we alimasi kutse diamant inyine oko kitaka. Aliwe e alimasi eyo yikabya isiyiri y’eribwa kutse erikokotibwa. Busana n’ekyo, abangyi abakalangira amabwe ayo sibaliminya ngoko ni alimasi, neryo sibaliswekeragho.

² Ng’esyo alimasi esyo, abaghala n’abali betu abakekeluhire ni b’obughuli bunene. Ekinywa ky’oMungu kikasosekanaya omutwe wabo w’esyombwi n’embita. (Soma Emisyo 16:31; 20:29) Aliwe, kyanganatukalako erilangira ngoko abaghala n’abali betu abakekeluhire abo ni b’obughuli. Omughulu abalwana bakalangira abaghala n’abali betu abakekeluhire mo b’obughuli bunene, bakabya ibamabana ekindu eky’omughaso munene. Omo mwatsi ono tukendisubirya oko mabulyo asatu: Busanaki Yehova akalangira abaghala n’abali betu bataleghula abakekeluhire mo b’obughuli bunene? Busanaki abaghala n’abali betu abakekeluhire ni b’obughuli oko ndondeka ya Yehova? Twangakolaki tutoke erighira oko ky’erileberyako kyabo?

3. Ngoko kiri omo Esyonyimbo 92:12-15, busanaki Yehova akalangira abaghala n’abali betu bataleghula ababirikekeluha mo b’obughuli bunene?

³ Abaghala n’abali betu bataleghula abakekeluhire ni b’obughuli bunene omo meso wa Yehova. Anasi nga ni bandu ba muhanda wahi emwisi, kandi akatsemera emibere yabo mibuya. Akatsema akalangira abaghala n’abali betu abo bakakanirya abalwana oko menge awo babiribana omo myaka mingyi y’omubírí wabo w’obutaleghula.  (Yobu 12:12; Emi. 1:1-4) Kandi Yehova akatsemera eriyiyinia lyabo. (Mal. 3:16) Mubalola oko maligho mangyi omo ngebe yabo; aliwe mubalola embere eribya n’amaha awawatire oko Yehova. Amaha wabo oko biro ebikasa lino awatire kulenga ngoko abya omughulu bigha ekwenene. Kandi Yehova anzirebo kundi bakalola embere eryahula erina riwe “omo bukulu bwabo.”​—Soma Esyonyimbo 92:12-15.

4. Ni byahi ebyangasubya mutima abaghala n’abali betu abakekeluhire?

⁴ Wamabya iwunemukekeluha, isiwibirirawa ngoko Yehova anibukire emibírí eyo wakola kera. (Ebr. 6:10) Muwawatikya n’omuhwa munene oko mubírí w’eritulira, n’ekyo kikatsemesaya kutsibu Tata wetu w’elubula. Muwayiyinia oko maligho mangyi​—nibya n’awakabuna mutima​—muwasikya kandi muwimira esyokanuni sy’eBiblia esitunganene kandi muwakola emibírí mingyi ey’omughaso munene omo ndondeko ya Yehova, kandi muwabegherya n’abandi. Mughutalwika n’omo hanabya esyombinduka nyingyi omo ndondeko ya Yehova. Muwawatikya abandi abali omo mubírí w’omughulu wosi. Yehova Mungu akwanzire kutsibu busana n’erisighala mutaleghula. Akalagha ati “syalisiganaya abandu biwe batalegula”! (Esy. 37:28) Kandi akabalagha ati: “Erihika oko mbwi syenu nasyabaheka.” (Isa. 46:4) Kwesi, isiwalengekanaya uti kundi wabirikekeluha siwukiri w’obughuli omo ndondeko ya Yehova. Uli w’obughuli bunene kutsibu!

5. Abaghala n’abali betu abakekeluhire batolere eryibukaki?

⁵ Abaghala n’abali betu abakekeluhire banganakolesibwa omo syonzira nyingyi omo ndondeko ya Yehova. Nomo banganabya isibakiwite akaghala nga kera, basi emyatsi mingyi eyo baminya omo myaka mingyi eyo bamabibugha. Yehova akalola embere erikolesyabo omo syonzira nyingyi, ngoko eby’erileberyako bya kera n’ebya munabwire ebikwamire bikendikangania.

6-7. Teka eby’erileberyako ebiri omo Biblia eby’abakekeluhire ababana emiyisa ya Yehova busana n’erimukolera butaleghula.

⁶ Omo Biblia muli eby’erileberyako ebyuwene eby’abandu abalola embere erikolera Yehova butaleghula nibya ibabirikekeluha. Ng’eky’erileberyako, Musa, abya n’emyaka 80  omughulu atsuka erikolera Yehova ng’omuminyereri n’erisondola ekihanda kye Israeli. Yehova mwalola embere erikolesya Danieli mo muminyereri nibya n’omughu abya n’emyaka hakuhi 90. Na Yoane naye alinga abya n’emyaka hakuhi 90 omughulu asondolawa n’ekirimu kibuyirire erihandika ekitabu ky’Eribisulirwa.

⁷ Abandi baghombe ba Yehova ba kera babya isibakumayire, neryo alinga abandu bangyi mubataminyabo. Aliwe Yehova iye inasibo kandi mwahembabo busana n’obutaleghula bwabo. Ng’eky’erileberyako, Simeoni, oyuwabya mulume ‘oyutunganene’ kandi “iniakakenga oMungu,” syakanibweko kutsibu omo Biblia, aliwe Yehova inyamwasi kandi mwamuha olusunzo olweribana oko mwana Yesu n’eribugha ebinywa bilebe eby’obuminyereri oko mwana oyo na nyinya wiwe. (Luka 2:22, 25-35) Tasyalengekania n’oko muminyereri w’obukali mukwirwa ye Anna. Abya n’emyaka 84 aliwe “isialilua omo Hekalu.” Yehova mwamutsumula kundi inyakasa oko Hekalu ko buli kiro neryo mwamuha olusunzo olw’erilangira omwana Yesu. Ye Simeoni bana Ana, abosi ini b’obughuli bunene omo meso wa Yehova.​—Luka 2:36-38.

8-9. Abali betu bakwirwa banemulola embere bati eriwatikya?

⁸ Munabwire abaghala n’abali betu abakekeluhire bataleghula ni by’erileberyako byuwene oko balwana. Tukanaye oko ky’erileberyako kya mwali wetu Lois Didur. Abya n’emyaka 21 misa omughulu atsuka obupainia bw’embaghane omo Canada. Enyuma syaho, iye na mwira wiwe ye John, mubalabya emyaka mingyi omo mubírí w’erilabalaba. N’enyuma syaho mubakolera oko Beteli ye Canada oko myaka eyilabire oko 20. Mwali wetu Lois abere abiyira emyaka 58, iye na John mwira wiwe mubasabwa eriyakolera omo kihugho ekye Ukraine. Bendikola bati? Mubanayibwira bati kundi babirikekeluha sibangatasyakolera omo kindi kihugho? Iyehe, mubaligha omubírí oyo. Na mughala wetu John mwayakolera omo Katunga ky’eBeteli ake Ukraine. Enyuma sy’emyaka 7, John mwahola, aliwe Lois mwayisogha erisighala omo mubírí wiwe. Lino mwali wetu Lois awite myaka 81, akinakolera Yehova butaleghula haghuma n’ekihanda ky’eBeteli ekye Ukraine, kandi abosi bamwanzire kutsibu.

⁹ Kutya, abakwakali nga mwali wetu Lois banganabiriranwa kundi abira babo babirihola; aliwe obukwakali sibuleka ibabya ba mughaso muke. Abali betu abawatikaya abira babo oko myaka mingyi, kandi lino bakinalola embere erikolera Yehova butaleghula, Yehova akalangirabo mo b’omughaso munene. (1 Tim. 5:3) Kandi, abali betu abo ni by’erileberyako ebyuwene oko balwana.

10. Ni ky’erileberyako kyahi ekyuwene ekyo mughala wetu Tony akatusighira?

¹⁰ Abaghala n’abali betu bangyi abataleghula abakekeluhire abikere omo syonyupitali kutse omo manyumba aweritsungiramo abandu abakekeluhire, nabo ni b’obughuli bunene. Mughala wetu oyukahulawamo Tony naye ane omo mibere eyiri ng’eyo. Mwabatisibwa e Pennsylvania, omo Amerika, oko mwisi we 8, 1942 inyawite  emyaka 20. Abare anabibatisibwa, mwasabwa erikola omubírí w’ekisuda. Neryo kundi mwaghana, mubamuboha emyaka ibiri n’ekitswe. Iye haghuma na Hilda, mukali wiwe, mubakulya abana babiri n’erikangiriryabo ekwenene. Omo myaka mingyi, Tony mwakolera omo sy’ondeko isatu mo musangania w’akatunga k’abasyakulu (oyukahulawamo muratibu ow’ekyaghanda eky’abasyakulu munabwire) kandi mwakola nga mulebya w’omutimbo. Inyakalendelera esyongomo eriyasondola mw’esofunzo n’erimaniramo emihindano. Lino Tony awite emyaka 98, aliwe syanzire n’ahake erileka erikolera Yehova. Anemulola embere erikola ngoko angatoka erikolera Yehova haghuma n’abaghala n’abali babo omo ndeko yabo!

11. Twanganakangania tuti ngoko tusikirye abaghala n’abali betu abali omo manyumba agho bakatsungiramo abandu abakekeluhire?

¹¹ Twanganakangania tuti ngoko tusikirye abaghala n’abali betu abali omo manyuma agho bakatsungiramo abakekeluhire? Kyamatokekana abasyakulu b’endeko batolere ibawatikyabo erihika oko mihindano kutse erihulikirira emihindano n’eritulira. Netu twanganakangania ngoko tutsomenebo omwibalendelera, kutse eribirikirabo erilabira e vidéo conférence. Litolere itwatsomana kutsibu abaghala n’abali betu abakekeluhire abikere ehali oko ndeko yabo. Twamatendiyiteghererya itwanganabirirwa abaghala n’abali betu abo. Omughulu tukakanaya n’abaghala n’abali betu abakekeluhire, abaghuma ba kubo banganalengekania nga sikyuwene eriyikaniako. Aliwe, twamabibulyabo amabulyo n’erihulikirirabo bakatukanirya oko butseme obo babana omo ndondeko ya Yehova, ekyo ky’anganatuhimba.

12. Omo ndeko yenu mwanganabanika abagha n’abali betu abali bati?

¹² Wanganasweka ukalangira ngoko nibya n’omo ndeko yaghu mune eby’erileberyako ebyuwene ebyabaghala n’abali betu abakekeluhire. Mwali wetu mughuma oyukahulawamo Harriette mwakolera Yehova butaleghula omo myaka mingyi omo ndeko yiwe eye New Jersey, e Amerika. Neryo mwahuma amayikala na mwali wiwe. Abaghala n’abali betu ab’omo ndeko yiwe nyihya-nyihya eyo mubasondya ehyanya ehy’erimuminya, neryo mubafumbula ngoko ni w’obughuli bunene. Mwakaniryabo ngoko babya bakatulira omughulu igha ekwenene omo myaka ye 1920, n’ekyo mukyahimbabo kutsibu. Oko mughulu oyo, inyakayatulira inyanawite omuswake ow’erisughusa mw’ameno​—kundi inyanasi ndoko anganabohwa endambi yosi-yosi. Ng’eky’erileberyako, omo 1933, mwabugha eyenga nguma omo ngomo ngendo kabiri. Mwira wiwe oyutabya Mwimiri wa Yehova, isyalimwendereraya. Omughulu mwali wetu abya omo ngomo, mwira wiwe oyo mwasighala akatsunga abana babo basatu abalere. Oko kwenene, abaghala n’abali betu abakekeluhire abali nga Harriette batolere erisikibwa!

13. Twamabighaki oko bughuli obo baghala n’abali betu bawite omo ndondeko ya Yehova?

¹³ Abaghala n’abali betu abakekeluhire ni b’omughaso munene oko Yehova n’endondeko yiwe. Babiriyilangirira ngoko Yehova mwatsumulabo n’endondeko yiwe omo syonzira nyingyi. Amakosa agho bakola abirileka ibigha myatsi mingyi. Ulangirebo ‘ng’engununuko y’amenge,’ kandi w’ighe emyatsi mingyi kubo. (Emi. 18:4) Wamasondya akanya k’eriminyabo, obwikiriya bwaghu bwanganawata kandi wanganigha bingyi!

14. Erisako ly’Eryibuka Ebihano 32:7 likasaba abakine balwana erikolaki?

¹⁴ Ubye w’erimbere eriyakania n’abaghala n’abali betu abakekeluhire. (Soma Eryibuka Ebihano 32:7.) Banganabya isibakilangira ndeke kutse ibalimughenda n’eribugha bolo-bolo, aliwe bakinanzire erikola, kandi babiriyikokoterya “erina libuya” omo meso wa Yehova.  (Omug. 7:1) Isiwabirirawa ebikaleka Yehova inyabalangira mo b’omughaso. Ulole embere erisikyabo. Ubye nga Elisa; mwahatikana erisighala na Eliya omo biro bwabo by’omwiso-mwiso. Elisa mwabwira Eliya yo ngendo kasatu ati: ‘Sinendikusighalako.’​—2 Bam. 2:2, 4, 6.

15. Ni mabulyo wahi agho twangabulya abaghala n’abali betu abakekeluhire?

¹⁵ Ukanganaye ngoko utsomene kwenene-kwenene abaghala n’abali betu abakekeluhire omwibulyabo amabulyo omo lukogho. (Emi. 1:5; 20:5; 1 Tim. 5:1, 2) Wanganabulyabo amabulyo awali ng’ano: “Omughulu wabya mulwana, niki kyo kyaleka iwikirirya ngoko wabiribana ekwenene?” “Emyatsi eyakuhikira omo ngebe muyakuwatikya yiti eriyitunda hakuhi na Yehova?” “Niki kyo kyakuwatikaya erilola embere n’obutseme omo ndondeko ya Yehova?” (1 Tim. 6:6-8) Neryo uhulikirirebo ndeke omughulu bakakunaniraya oko myatsi eyo babirilolako.

16. Ni ndundi yahi eyo abalwana n’abaghala n’abali betu abakekeluhire bakabana omughulu bakakanaya haghuma?

¹⁶ Omughulu abalwana n’abakekeluhire bakakanaya, abosi bakabana endundi. (Rom. 1:12) Abalwana bakayilangirira ngoko Yehova akatsumula abaghombe biwe bataleghula, n’abakekeluhire bakalangira ngoko basikibwe. Bakatsemera erikanirya abalwana ngoko Yehova mwatsumulabo.

17. Busanaki twanganabugha tuti abaghala n’abali betu bataleghula abakekeluhire bakalola embere eribya babuya emyaka yikalaba?

¹⁷ Obubuya bw’ehihya bukanahwa omundu abikekeluha, aliwe abataleghula oko Yehova bakalola embere eribya babuya omo meso wiwe emyaka ikalaba. (1 Tes. 1:2, 3) Ekyo ni kwenene kiti? Kundi, omo myaka mingyi mubalighira ekirimu ky’oMungu eribawatikya erikulya emibere mingyi mibuya. Twamalola embere eriminya ndeke abaghala n’abali betu abakekeluhire, erisikyabo n’erigha eby’erileberyako byabo bibuya, itukendilangira ngoko ni bandu b’obughuli bunene!

18. Omo mwatsi owakwamire tukendikania okuki?

¹⁸ Endeko yikasika omughulu abalwana bakalangira abaghala n’abali betu abakekeluhire mo b’obughuli bunene, n’abaghala n’abali betu abakekeluhire nabo ibalangira abalwana mo b’omughaso munene. Omo mwatsi wetu owakendikwana, tukendilangira ngoko abaghala n’abali betu abakekeluhire banganakangania ngoko bakalangira abalagha n’abali betu balwana mo b’omughaso munene omo ndeko.