1. Abandu bataleghula bangabya n’obwira obuli buti haghuma na Yehova?

EKIHANDA ky’abaramya ba Yehova kihiriremo Yesu, oyuli “kambere, oyulabire ebyosi byahangikawa,” n’abamalaika bangyi. (Kol. 1:15; Esy. 103:20) Omughulu Yesu abya oko kihugho, mwakangania ngoko abandu bataleghula banganalangira Yehova nga Tata wabo. Akakania n’abigha biwe, mwahula Yehova mo “Tata wage, na Tata wenyu.” (Yoa. 20:17) N’omughulu tukayiherera oko Yehova n’eribatisibwa, tukabya b’omo kihanda ekirimo olwanzo eky’abaghala n’abali betu.​—Mar. 10:29, 30.

2. Omo mwatsi ono tukendikania okuki?

² Abandu balebe bakalebaya nga kikalire erilangira Yehova mo Tata w’olwanzo. Abandi banganabula nga bangakangania bati olwanzo oko baghala n’abali babo. Omo mwatsi ono tukendilangira ngoko Yesu akatuwatikaya erilangira Yehova mo Tata w’olwanzo, omundu oyo twanganayitunda hakuhi naye. Kandi tukendikania oko syonzira esyo twang’ighamo Yehova omo mibere yetu y’erikolereramo abaghala n’abali betu.

3. Omusabe w’erilangirirako akatuwatikaya ati eriyitunda hakuhi na Yehova?

³ Yehova ni Tata w’olwanzo. Yesu anzire itwabya tukalangira Yehova ngoko abya akamulangira, ni bughambu ng’omubuti w’olukogho kandi ow’olwanzo, omundu oyo twanganayitunda hakuhi naye oko ndambi yosi-yosi, butsira ng’omundu oyutawite olukogho kandi oyukabera eritubwira ebyo litolere itwakola. Ekyo kikalangirika omo nzira eyo Yesu akangirirayamo abigha biwe erisaba. Mwatsuka omusabe w’erilangirirako oyo omo binywa bino: “Tata wetu.” (Mat. 6:9) Yesu anganabughire ati tubye tukahula Yehova mo “Mutoki W’ebyosi,” “Omuhangiki,”  kutse “Mwami W’erikota.” Ekyo sikyangabere kibi kundi eBiblia yikakolesaya ebinywa byosi ebyo erikania oko Yehova. (Enz. 49:25; Isa. 40:28; 1 Tim. 1:17) Aliwe, Yesu mwabugha ati tubye tukabirikira Yehova mo “Tata.”

4. Tukaminya tuti ngoko Yehova anzire itwayitunda hakuhi naye?

⁴ Kinakukalireko erilangira Yehova mo Tata w’olwanzo? Kikalire oko bandu balebe. Twamabya imutwakulibwa na tata oyutawite olukogho, kyanganatukalira eriligha ngoko hanganabya tata oyutwanzire. Tutsemire kundu eriminya ngoko Yehova anasi ngoko tukayowa kandi nga tukayowa tutya busanaki! Anzire eriyitunda hakuhi netu. Kyo kikaleka eKinywa kiwe ikyatubwira kiti: “Muyitunde hakuhi n’oMungu, naye akandiyitunda hakuhi nenyu.” (Yak. 4:8) Yehova atwanzire kandi akabugha ati ni Tata mubuya kundu okw’itwe.

5. Ngoko kisakire omo Luka 10:22, Yesu anganatuwatikya ati eriyitunda hakuhi na Yehova?

⁵ Yesu anganatuwatikya eriyitunda hakuhi na Yehova. Yesu asi Yehova yo ndeke kutsibu kandi akakanganaya emibere yiwe omo nzira eyihikahikene. Ekyo kyo kyaleka inyabugha ati: “Oyo wamanyilangira iniabirilangira Tata.” (Yoa. 14:9) Ng’omwana mukulu oko bandi, Yesu akatukangiriraya ngoko twangasikya n’ery’owa Tata wetu, n’ekyo twangakola tutoke erimutsemesya n’erisimwa naye. Aliwe, kutsibu-tsibu Yesu akatukangiriraya ngoko Yehova ni w’olukogho lunene n’olwanzo. (Soma Luka 10:22.) Tulebaye eby’erileberyako bilebe.

6. Teka eby’erileberyako ebikakanganaya ngoko Yehova mwahulikirira Yesu.

⁶ Yehova akahulikirira abana biwe. Langira ngoko Yehova ahulikirira Akambere kiwe. Kwenene Yehova mwahulikirira emisabe mingyi eyo Mughala wiwe asaba omughulu abya oko kihugho. (Luka 5:16) Mwahulikirira emisabe ya Yesu eyasaba embere sy’eriyisogha emyatsi y’omughaso munene, ng’omughulu asombola abakwenda biwe 12. (Luka 6:12, 13) Kandi Yehova mwowa emisabe ya Yesu omughulu abya akahangya-hangya. Ndambi silebe embere ahoterawe, Yesu mwasaba Tata wiwe busana n’emyatsi eyikalire eyabya akasonda erilabamo. Yehova mwatahulikirira emisabe ya Yesu  lisa, aliwe kandi mwatuma omumalaika eriha oMughala wiwe mwanzwa y’amaka.​—Luka 22:41-44.

7. Ukayowa uti eriminya ngoko Yehova akasubiraya oko misabe y’abandu biwe?

⁷ Na munabwire, Yehova anemuhulikirira emisabe yetu, kandi akasubiraya kuyo oko ndambi eyitolere n’omo nzira eyitolere. (Esy. 116:1, 2) Mwali wetu mughuma oywikere e India mwayilangirira ngoko Yehova akasubiraya oko misabe yiwe. Mwali wetu oyo abya inyakahanga-hangaya kutsibu, neryo mwasaba Yehova erilua oko mutima busana n’omwatsi oyo. Akahandika ati: “Eprograme eye JW Teledifuzyo^® y’Omwisi 5 2019 muyakangania ngoko omundu anganakinda obuba n’erihangya-hangya. Eprograme eyo muyanyiwatikya kutsibu. Yabya kisubiryo oko misabe yaghe.”

8. Yehova mwakangania ati Yesu y’olwanzo?

⁸ Yehova akatukanganaya olwanzo lwiwe, ngoko anakanganayalo Yesu omughulu abya oko kihugho ko hano. (Yoa. 5:20) Mwawatikya Yesu atoke erilola embere eribya n’obwikirirya obuwatire, mwamusubya mutima omughulu abya akahangya-hangya, kandi mwamuwatikya kinya-mubírí. Kandi Yehova mwabwira Omughala wiwe ngoko amwanzire kundu kandi ngoko akamutsemera. (Mat. 3:16, 17) Yesu abya asi ngoko Tata wiwe w’elubula w’olwanzo akendibya haghuma naye mughulu wosi, okw’ekyo isyaliyowa ngali iyuwene.​—Yoa. 8:16.

9. Ni myatsi yahi eyikakanganaya ngoko Yehova atwanzire?

⁹ Nga Yesu, netu twabiriyilangirira emyatsi mingyi eyikakanganaya ngoko Yehova atwanzire. Terilengekania oko kino: Yehova abiritulighira eribya bira biwe kandi abirituha abaghala n’abali betu bangyi ab’olwanzo abakaleka itwatsema kandi abakatusubaya mutima omughulu tukahanga-hangaya. (Yoa. 6:44) Kandi Yehova akatuha ebyosi ebyo tulaghireko eriwatya obwikirirya bwetu. Kandi akatuwatikaya eribana ebyosi ebyo tulaghireko tutoke eribyaho. (Mat. 6:31, 32) Omughulu tukalengekanaya oko lwanzo lwa Yehova okw’itwe, n’olwanzo lwetu okw’iye lukabya lunene.

10. Ngoko Yehova akakolera abaghala n’abali betu, kyanganatughisyaki?

¹⁰ Yehova anzire abaghala n’abali betu bosi. Aliwe kangyi-kangyi kikanatukalira eryanzabo n’erikanganiabo ngoko twanzirebo. Kangyi-kangyi kikatukalako kitya kundi tukaluira omo bihanda mbiriri-mbiriri kandi mututakulira omo mibere mighumerera. Itwe bosi tukakola amakosa awakaleka abandi ibapona. Aliwe, itwe bosi twanganawatikya kutsibu eriwatya olwanzo olw’ekihanda kyetu ky’obunya-kirimu. Tuti? Omwigherererya Tata wetu tukakangania olwanzo oko baghala n’abali betu. (Efe. 5:1, 2; 1 Yoa. 4:19) Tulebaye ebyo twangigha oko ky’erileberyako kya Yehova.

11. Yesu mwakangania ati omutima wa Yehova “w’eriganyira”?

¹¹ Yehova ni “w’omutima w’eriganyira.” (Luka 1:78) Omundu w’omutima w’erighanyira akayowa muhanda omughulu akalangira abandi bakaghalwa kandi akasondekania ehyanya ehy’eribawatikya. Ngoko Yesu abya akakolera abandu, ekyo ikikakanganaya olwanzo lwa Yehova okw’ibo. (Yoa. 5:19) Kiro kighuma, Yesu abere abilangira esyondeko “mwakwirasyo obulige kusangwa musyagalwa n’eriluha ng’esyombuli sitawite mulisya.” (Mat. 9:36) Yesu mwatakanganiabo ngoko anzire lisa aliwe mwakola mwatsi mulebe eribawatikya. Mwalamya abakoni babo ababya “bakanuba n’eriheka ebiritohire.”​—Mat. 11:28-30; 14:14.

12. Teka eky’erileberyako ekikakanganaya ngoko twangakangania omutima w’erighanyira.

¹² Twamalengekania oko maligho owo abaghala  n’abali betu bali nagho, itwanganatoka eribakwira obulighe. Ng’eky’erilebyeryako, mwali wetu mughuma anganabya inyalwere. Anganabya isyalyatakania na hake oko bukoni bwiwe obo, aliwe inyanganatsema kutsibu amabiwatikibwa. Akatoka ati eriha ekihanda kiwe ebyo balaghireko? Twanganamuwatikya omwimuhukira akalyo kutse erimuwatikya eryerya enyumba? Kutse mughala wetu mughuma anganabya inyabiriherya omubírí wiwe. Embere asunge oghundi mubírí, twanganamuwatikya n’olufranga kutse itwamuha ekihembo kilebe n’omo twangasombola eritendihirako erina lyetu.

13-14. Twanganabya tukahitya tuti nga Yehova?

¹³ Yehova ni mwenge. (Mat. 5:45) Siritolere erilindirira abaghala n’abali betu batsuke eritusabe obuwatikya neryo imutwakwirabo obulighe. Nga Yehova, twanganabakolera emyatsi isibali batusaba obuwatikya. Biro byosi Yehova akatuhulukiraya eryuba liwe isitwetamusabaryo nibya! Kandi eryuba liwe likawatikaya obuli mundu butsira abakasima basa. Omwituha ebindu byosi ebyo tulaghireko, Yehova akakanganaya ngoko atwanzire. Twanzire Yehova yo kundu kundi awite olukogho, kandi ni mwenge!

¹⁴ Abaghala n’abali betu bakaghereraya Yehova, kandi bakahitaya. Ng’eky’erileberyako, omo 2013, ekihunga kinene ekikahulawamo Typhoon Haiyan mukyakola ebyagha omo Philippines. Abaghala n’abali betu bangyi mubaherya ebindu byabo n’amanyumba wabo. Aliwe ekihanda kyabo ky’obunya-kirimu erilua omo kihugho kyosi mukyawatikyabo luba. Abangyi mubawatikya omwiteka esyofranga kutse erisangira oko mubírí munene ow’eritasyakokotya kutse eritasyahimba amanyumba hakuhi 750 omo Misi milebe eyitahikire oko mwaka mughuma! N’omo mughulu w’ekihunzo kye CORONA, Abimiri ba Yehova mubakola kutsibu eriwatikya abaghala n’abali babo. Omughulu tukawatikaya luba ekihanda kyetu ky’obunya-kirimu, tukakanganayabo ngoko twanzirebo.

15-16. Ngoko kisakire omo Luka 6:36, litolere itwakola tuti erigha Tata wetu w’elubula?

¹⁵ Yehova akaghanyira. (Soma Luka 6:36.) Obuli kiro Tata wetu w’elubula akatukanganaya obughanyiri. (Esy. 103:10-14) Kundi abigha  biwe babya bandu abatahika-hikene, Yesu inyakaghanyirabo. Mwaligha n’eriherera engebe yiwe amalolo wetu atoke erighanyirwa. (1 Yoa. 2:1, 2) Obughanyiri obo Yehova na Yesu batukanganaya bukaleka itwayitunda hakuhi nabo.

¹⁶ Omughulu “tukabuyirana,” olwanzo lwetu lukawata. (Efe. 4:32) Oko katambi kalebe, kyanganakala erighanyira kutse eribuyira abandi, okw’ekyo litolere itwakulya omubere ow’eribya tukaghanyira abandi. Mwali wetu mughuma mwalebya ngoko omwatsi owakabanika omo gazeti Munara wa Mulinzi “Tuwe Tayari Kusameheana” mwamuwatikya eribya n’omubere ow’eribya akaghanyira. * Akahandika ati: “Omwatsi oyo mwaleka inaminya ngoko erighanyira abandi kikangwatikaya. Mwakangania ngoko erighanyira abandi sibughambu wamaligha uti ebyo bakola byuwene kutse uti mubitakuhutalya. Aliwe omughulu ukaghanyirabo sighulibabikako ekinigha, neryo ukatulera.” Omughulu tukaghanyira abaghala n’abali betu tukakanganaya ngoko twanzirebo kandi tukagherereraya Yehova, Tata wetu.

17. Ngoko kisakire omo Matayo 5:16, twanganaha tuti Tata wetu w’elubula y’olukengerwa?

¹⁷ Ni lusunzo lunene eribya mughuma w’oko kihanda eky’abaghala n’abali betu ab’omo kihugho kyosi. Twanzire abandu Bangyi ibayighunga okw’itwe eriramya oMungu wetu. Okw’ekyo, sikitolere itwakola omwatsi owangaleka abandu ibabya n’amalengekania awatuwene oko Yehova kutse oko Bimiri biwe. Mughulu wosi tukayikasa eribya n’emibere eyuwene eyangaleka abandu ibanza eryasa oko Yehova n’erimukolera.​—Soma Matayo 5:16.

18. Niki kyo kyangatuwatikya eritulira n’obutubaha?

¹⁸ Abandu balebe banganatubughako muhanda kutse nibya ibatwendererya kusangwa tukasikaya Tata wetu w’elubula. Neryo twangayira tuti twamabikwa obuba omughulu tukakaniraya abandi oko bwikirirya bwetu? Twanganayiketera Yehova na Mughala wiwe erituwatikya. Yesu mwabwira abakwenda biwe ati sibahahukaye emitima ngabasyabughaki kutse nga basyabugha bati. Busanaki? Yesu mwababwira ati: “Kusangwa oko  ndambi eyo mwasyahabwa ebyo mwasyabuga kusangwa ebinywa mukabugha si byenyu byasyalua oko kirimu kya Tata wenyu ekikabuyira omwisi wenyu.”​—Mat. 10:19, 20.

19. Teka eky’erileberyako ky’omundu mughuma oyuwatulira n’obutubaha.

¹⁹ Tukanaye oko ky’erileberyako kya mughala wetu Robert. Embere hake, omughulu abya inyakine mwigha w’eBiblia isyalyaminya myatsi mingyi oko Biblia, mwabirikirwa eriyatonda embere sy’etribinali eyikasoha abasuda omo Afrika y’Endina. Omo butubaha mwabwira etribinali ngoko iye syendiyingirya omo myatsi y’epolitike busana n’olwanzo lwiwe oko Bakristo balikyabo. Abya anzire kundu omwanya wiwe omo kihanda kyetu ky’obunya-kirimu! Omutsweri mwamubulya kitsumbukirania ati: “Abaghala benyu bo bahi?” Mughala wetu Robert abya isyayilindirire oko ribulyo eryo, aliwe aho n’aho erisako ly’ekiro ekyo mulyasa omo bwenge bwiwe. Lyabya risako lya Matayo 12:50 elikabugha liti: “Omundu oyo wasyakola erisonda lya Tata wage oyuli elubula, yo mugala wetu, na mwali wetu, na koyo.” N’omo mughala wetu Robert abya imo amalua eribatisibwa, Ekirimu kya Yehova mukyamuwatikya erisubirya oko ribulyo elyo n’oko wandi mabulyo awatabya ayilindirireko. Alinga Yehova mwatsemera kundu mughala wetu Robert! Netu kutya, Yehova akatutsemera omughulu tukayiketera iye n’eritulira butubaha omo mughulu owakalire.

20. Litolere itwayisoha erikolaki? (Yoa. 17:11, 15)

²⁰ Tukasima kundu eribya baghuma ab’oko kihanda ky’obunya-kirimu ekyuswiremo olwanzo. Tuwite Tata mubuya kundu kulenga abo tata bosi n’abaghala n’abali betu abatwanzire. Litolere itwabya tukakangania erisima busana n’omwatsi oyo. Sitani haghuma n’abandu biwe babi bakasonda erituhiramo eritika-tikira olwanzo lwa Tata wetu w’elubula kandi bakasonda eritsandya obughuma bwetu. Yesu mwatusabira oko Tata wiwe ati atuteghaye, ekihanda kyetu ky’obunya-kirimu kitoke erisighala omo bughuma. (Soma Yoane 17:11, 15.) Yehova anemusubirya oko musabe oyo. Nga Yesu, isitwanatatika-tikira n’ahake olwanzo n’obuwatikya bwa Tata wetu w’elubula. Tuyisohe kundu eriyitunda hakuhi n’ekihanda kyetu ky’obunya-kirimu.