Kanganaya emyatsi eyirimo

Kanganaya emyatsi eyirimo

OMWATSI W’ERIGHA 24

Yehova ni mughanyiri mukulu kutsibu

Yehova ni mughanyiri mukulu kutsibu

‘Uwe, Yehova, uli mubuya kandi ukabuyira, woswire mw’olwanzo olutyusa busana n’abosi abakakulakira.’​—ESY. 86:5.

OLWIMBO 42 Omusabe w’omughombe w’oMungu

EBIKENDIKANIBWAKO *

1. Omwami Solomono akatukangirirayaki omo Omugambuli 7:20?

 OMWAMI Solomono mwahandika ati: “Sihali mundu utunganene muna-kihugo, oyukakola ebibuya emigulu yosi isialihalaya.” (Omug. 7:20) Ekyo ni kwenene! Itwe bosi tukahalaya. (1 Yoa. 1:8) Neryo itwe bosi tulaghire oko bughanyiri bw’oMungu n’obw’abandi bandu.

2. Omundu akayowa ati omwira wiwe wa hakuhi amamughanyira?

2 Ahate eritika-tika unibukire omughulu wahitanaya omwira waghu wa hakuhi. Wabya wanzire erisubya obwira, neryo mowamusaba obughanyiri erilua oko mutima. Mowayowa wuti abikubuyira erilua oko mutima? Muwanayowa ndeke? Inga, nibya mowatsema!

3. Tukendikania okuki omo mwatsi ono?

3 Twanzire Yehova iniabya mwira wetu wa hakuhi, aliwe hakanayira itwabugha kutse itwakola emyatsi eyikamuhitanaya. Nomo bine bitya, busanaki twanganayiketera ngoko Yehova anayiteghekire eritubuyira? Obughanyiri bwa Yehova busighene buti n’obughanyiri obo omundu akakanganaya oghundi? N’oko nduli, nindi yo oMungu angaghanyira?

YEHOVA ANAYITEGHEKIRE ERIGHANYIRA

4. Busanaki twanganayiketera ngoko Yehova anayiteghekire erighanyira?

4 Ekinywa ky’oMungu kikatubwira kiti Yehova anayiteghekire erighanyira. Omughulu Yehova ayikangaya oko Musa oko kitwa kye Sinai, mwabugha erilabira omumalaika oyo atuma ati: “Yehova, Yehova, oMungu oyo woswire n’eriganyira n’ow’olukogho, sianguhire okw’ihitana oyo woswire n’obwenge bw’olwanzo n’omwatsi w’ekwenene, oyukabikira obwenge bw’olwanzo oko bandu maelfu, oyukabuyira obubi, n’amalolo, n’ebibi.” (Eri. 34:6, 7) Yehova ni Mungu w’olukogho kandi w’erighanyira oyukabya inianayiteghekire mughulu wosi eribuyira abakola-nabi abakayisubako.​—Neh. 9:17; Esy. 86:15.

Yehova anasi ebyosi ebyabirituhikira omo ngebe yetu ebikaleka itwabya ngoko tuli munabwire (Lebaya enungu 5)

5. Erikwamana n’Esyonyimbo 103:13, 14, eriminya abandu bo ndeke rikakuna Yehova erikolaki?

5 Kundi yo Muhangyiki wetu, Yehova asi obuli mwatsi okw’itwe. Terilengekania okw’eki! Anasi obuli mwatsi oko buli mundu. (Esy. 139:15-17) Neryo anganalangira obutahika-hikana bosi obo ababuti betu batusighaliraya. Kandi nibya, anasi ebyosi ebyabirituhikira omo ngebe ebikaleka itwabya ngoko tuli munabwire. Eriminya abandu bo ndeke atya kikakuna Yehova erikolaki? Ekyo kikamukuna eritukangya obughanyiri.​—Esy. 78:39; soma Esyonyimbo 103:13, 14.

6. Yehova abirikangania ati ngoko ayiteghekire erighanyira?

6 Yehova abirikangania ngoko ayiteghekire erighanyira. Anasi ngoko tuli omw’itakirwa ly’erilolo n’oluholo busana n’ebyo Adamu omulume w’erimbere akola. (Rom. 5:12) Sihali ekyosi-kyosi ekyo twangakola eriyikakirya kutse erikakirya oghundi mundu wosi-wosi erikola erilolo n’erihola. (Esy. 49:7-9) Aliwe, oMungu wetu w’olwanzo mwatukangania obughanyiri n’erikola omwatsi mulebe tutoke eribya bwiranda. Mwakolaki? Ngoko kiri omo Yoane 3:16, Yehova mwatuma Mughala wiwe kyusa erituholera. (Mat. 20:28; Rom. 5:19) Yesu mwahola omo mwanya wetu​—abosi abakamwikiriraya batoke eribya bwiranda. (Ebr. 2:9) Yehova mwayowa nabi erilangira Mughala wiwe mwanzwa akahola oluholo olukaghalaya n’olukahemula! Okw’ibugha ekwenene, Yehova ng’atabya anzire eritughanyira syangalighire oMughala wiwe erihola.

7. Ni by’erileberyako byahi bilebe ebiri omo Biblia eby’abandu abo Yehova aghanyira?

7 Omo Biblia muli eby’erileberyako bingyi by’abandu abo Yehova aghanyira. (Efe. 4:32) Wam’ibuka ndi? Alinga wam’ibuka oMwami Manase. Omulume mutsibu oyo mwakola amalolo awakalire kutsibu embere sya Yehova. Mwaramya emiungu y’amabehi n’erikuna abandi erikola nga ye. Mw’ita abana biwe, n’erihererabo oko miungu y’amabehi. Nibya mwalabya oko kateho erihika oko kika ky’erihira esanamu y’omungu w’amabehi y’omo hekalu nyibuyirire ya Yehova. EBiblia ikamubughako yiti: ‘Mwakola ebibi bingi omo meso wa Yehova, erimuhitania.’ (2 Emy. 33:2-7) Aliwe, Manase abere abisuba oko mutima wiwe kundu, Yehova mwamubuyira. Nibya oMungu mwamulighira eritasyabya mwami. (2 Emy. 33:12, 13) Kandi wanganabya iwam’ibuka oMwami Dawidi, oyo wakosera Yehova yo kustibu, omughulu asingira n’er’ita. Aliwe, omughulu Dawidi aligha kw’abirikola erilolo n’eriyisubako erilua oko mutima, Yehova amamubuyira. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Inga, twangan’ikirirya ngoko Yehova anayiteghekire erighanyira. Kandi, ngoko tukendilangira obughanyiri bwa Yehova sibusosire obw’abandu.

OBUGHANYIRI BWA YEHOVA OBUTASOSIRE OBW’ABANDU

8. Yehova eribya mutsweri oyutasosire abandi kikatula kiti oko butoki bwiwe bw’erighanyira?

8 Yehova ni “Mutsweri w’ekihugo kyosi.” (Enz. 18:25) Omutsweri mubuya atolere iniaminya emighambo yo ndeke. Yehova ni mutsweri wetu kandi asi emighambo yo ndeke kundi yukatuhayo. (Isa. 33:22) Sihali oyo wangahika oko lulengo lwa Yehova okw’iminya ekibuya n’ekibi. Ni ghundi mwatsi wahi w’atolere oko mutsweri mubuya? Embere sy’erisoha olubanza, litolere inyaminya emyatsi yosi eyilebiryelo. Neryo, Yehova yo mutsweri mubuya kundi mughulu wosi akabya inyanasi emyatsi yosi.

9. Ni myatsi yahi yo Yehova akabya inyanasi omughulu akayisogha ng’akendighanyira omundu kutse iyehe?

9 Yehova syali ng’abatsweri b’oko kihugho, kusangwa mughulu wosi akabya inyanasi emyatsi yosi eyilebirye olubanza losi-losi. (Enz. 18:20, 21; Esy. 90:8) Syalitwiriraya oko ebyo abandu bakalangira kutse eryowa bisa. Anasi ndeke-ndeke ngoko emikolere y’omundu ikanakunawa n’emibere eyalusaya oko babuti biwe, emikulire, ahikere, kutse obunyaghasa bwiwe. Kandi akalangira ebiri omo mutima. Akabya inyanasi ndeke ekikaleka omundu iniakola omwatsi mulebe. Sihali ekyo Yehova ate angalangira. (Ebr. 4:13) Neryo kwesi, omughulu Yehova akabuyira omundu akakola atya busana akabya inyanasi ebyosi ebilebirye ekyalyakola.

Yehova atunganene, ni mubuya, kandi syalimo akasololo. Sihali oyo wangamuha ekituliro (Lebaya enungu 10)

10. Busanaki twanganabugha tuti eritswera lya Yehova litunganene kandi ryowene mughulu wosi? (Eryibuka Ebihano 32:4)

10 Eritswera lya Yehova litunganene mughulu wosi kandi lihehere. Syalimo akasololo n’akake. Yehova syalighanyira omundu n’ahake busana n’obubuya bw’omubiri wiwe, obuteke bwiwe, erikumayira liwe, kutse obutoki bwiwe. (1 Sam. 16:7; Yak. 2:1-4) Sihali oyo wangakara Yehova erikola omwatsi mulebe kutse erimuha ekyutuliro. (2 Emy. 19:7) Syaliyisogha busana n’eribunika mutima kutse busana n’eriyowa muhanda. (Eri. 34:7) Yehova yo mutsweri oyuwene kulenga abosi kundi asi obuli mwatsi owatulebirye n’emibere eyo tulimo.​—Soma Eryibuka Ebihano 32:4.

11. Erighanyira lya Yehova lisighene n’erighanyira ly’abandu omo nzira yahi?

11 Abahandiki b’aMasako w’eKiebrania mobaminya ngoko obughanyiri bwa Yehova sibusosire obw’abandu. Ihakanayira ibakolesya ekinywa ky’eKiebrania ekyo ekitabu kighuma kikabughako kiti “ekinywa ekyo kikakolesibawa lisa okw’ighanyira eryo oMungu akakanganaya omukola-nabi; sikirikolesibawa n’ahake erikania oko muhanda owatalughirirene ow’erighanyira eryo omundu akakanganaya oghundi.” Yehova musa yo wangatoka eribuyira olosi omukola-nabi oyukabindula omutima. Obughanyiri bwa Yehova bukatuletera endundi yahi?

12-13. (a) Omundu akayowa ati Yehova abimughanyira? (b) Yehova akaghanyira oko lulengo lungahi?

12 Omughulu tukaligha ngoko Yehova abiritubuyira, tukatsemera “emigulu y’eriyisyandira,” eyihiriremo eritekana omo bwenge n’eribya n’obunya-mutima obw’erire. Eribuyira eliri ng’eryo siryangalua oko bandu aliwe oko “Yehova iyuwene-wene.” (Emib. 3:19, nwt) Omughulu Yehova akatubuyira, akatulighira eritasyabya bira biwe neryo tukabya nga situlitwatamukosera n’ahake.

13 Yehova akabya abitubuyira, syalisyatuhandikiriraya kw’erilolo eryo kutse eritusuyira busana nalyo. (Isa. 43:25; Yer. 31:34) Yehova akaghusa amalolo wetu wo hali “ngoko endata iri hali kw’eyikwa.” * (Esy. 103:12) Tukabya twalengekania oko bughanyiri bunene bwa Yehova, tukamusima kutsibu n’erimubaha. (Esy. 130:4) Aliwe, ni bahi bo Yehova akaghanyira?

NI BAHI BO YEHOVA AKABUYIRA?

14. Twamab’ighaki okw’iyisogha lya Yehova ry’erighanyira kutse ry’eritendighanyira?

14 Ngoko twabirilangira, Yehova syaliyisogha erighanyira busana n’obuke kutse obunene bw’erilolo. Kandi, twabirilangira ngoko omughulu akayisogha ng’anemwendighanyira omundu mulebe, akakolesaya eriminya liwe kundi yo Muhangyiki wetu, oYukatuha eMighambo, n’oMutsweri wetu. Aliwe, ni myatsi yahi yo Yehova akalengekanayako omughulu akayisogha ng’anemwendibuyira omundu kutse iyehe?

15. Ngoko kiri omo Luka 12:47, 48, omughuma w’oko myatsi eyo Yehova akayiteghereraya omughulu akayisogha ng’anganaghanyira ni wahi?

15 Omughuma w’oko myatsi eyo Yehova akayiteghereraya ry’erilebya omukola-nabi ng’anasi ngoko eky’alyakola ni kibi. Yesu mwakangania ekyo kyo ndeke-ndeke, omo Luka 12:47, 48. (Soma.) Omundu oyukakolerera omwatsi owatuwene kandi inyanasi ndeke-ndeke ngoko Yehova aponiregho, akabya iniamakola erilolo erikalire. Yehova anganayisogha eritendighanyira omundu ng’oyo. (Mar. 3:29; Yoa. 9:41) Aliwe eribugha ekwenene, hakanabya endambi itwakola omwatsi owo tunasi ngoko ni mubi. Byamabya bitya, Yehova anganatubuyira? Inga! Kusangwa hane oghundi mwatsi owo Yehova akalebaya omughulu akayisogha ng’anemwenditughanyira kutse iyehe.

Twanganikirirya ngoko Yehova akenditughanyira twamabibindula omutima ery’ekwenene-kwenene (Lebaya enungu 16-17)

16. Eribindula omutima ni bughambuki, kandi busanaki ni ky’omughaso twamabya itwanzire tuti Yehova atughanyire?

16 Oghundi mwatsi owo Yehova akayiteghereraya ry’erilebya omukola-nabi ng’anabiribindula omutima kwenene-kwenene. Eribindula omutima ni bughambuki? Omundu akabindula omutima omughulu “akabindula obulengekania bwiwe, emibere yiwe, n’eby’akalandamirira.” Kandi omundu akabindula omutima omughulu akayikubaya b’omo n’eriyowa nabi busana n’ebibi eby’alyakola kutse busana n’eritendikola ebibuya ebyalue atolere erikola. Omundu oyukabindula omutima akayikubaya b’omo busana n’ebibi eby’alyakola kandi busana n’eribya imwakalekeranaya obwira bwiwe haghuma na Yehova, n’eriminya ngoko kyo kiryamukolaya okw’ikola emyatsi mibi eyo. Wibuke ngoko oMwami Manase n’oMwami Dawidi mobakola amalolo awakala-kalire; aliwe, Yehova mwabaghanyira kundi mobabindula emitima yabo kwenene-kwenene. (1 Bam. 14:8) Inga, Yehova akatughanyira abilangira ngoko twabiribindula emitima yetu. Aliwe eriyikubya b’omo busana n’erilolo eryo tulyakola sikitosire. Litolere itwabya itunayiteghekire erikola omwatsi mulebe. * N’oyo w’oghundi mwatsi owo Yehova akayiteghereraya.

17. Eribinduka ni bughambuki, kandi busanaki ni ky’omughaso twamabya isitwanzire erisubira amalolo wa kera? (Isaya 55:7)

17 Oghundi mwatsi w’omughaso ogho Yehova akayiteghereraya ry’eribinduka. Eribinduka “ni leka erikola” emyatsi mibi n’eritsuka erikwama enzira eyo Yehova anzire abandu biwe ibakwama. (Soma Isaya 55:7.) Omundu akabindula obulengekania bwiwe atoke erisondolwa n’obulengekania bwa Yehova. (Rom. 12:2; Efe. 4:23) Litolere inyayisogha kundu erileka amalengekania wiwe mabi n’emikolere mibi. (Kol. 3:7-10) Kwenene, obwikirirya bwetu omo mbanulo ya Kristo bo bukaleka Yehova iniatughanyira n’eritusangulako amalolo wetu. Yehova akatughanyira busana n’embanulo eyo omughulu akalangira ngoko tunemuyikasa kutsibu eribindula emighendere yetu.​—1 Yoa. 1:7.

WIKIRIRAYE NGOKO YEHOVA AKENDIKUGHANYIRA

18. Twamabighaki oko bughanyiri bwa Yehova?

18 Hatya tukanaye omo kikuhi oko myatsi mikulu milebe eyo twamabikaniako. Yehova yo Mughanyiri mukulu omo kihugho n’ekyanya kyosi. Tukabugha tutya busanaki? Eky’erimbere, akabya inianayiteghekire erighanyira mughulu wosi. Eky’akabiri, asi obuli mwatsi okw’itwe. Asi ndeke ngoko tuhangyikirwe kandi iye musa yo wangaminya nga motukanabindula omutima kwenene-kwenene kutse iyehe. N’eky’akasatu, akaghanyira kundu, neryo itwabya nga situlitwatakola erilolo n’ahake. Ekyo kikaleka itwabya n’obunya-mutima obw’erire kandi iniatasyatuligha.

19. Nomo tunemwendibya itunemukola amalolo kundi situhika-hikene, busanaki twanganabya n’obutseme?

19 Eribugha ekwenene, omo mughulu wosi owo tukasyabya isituhika-hikene, tukendisyabya itunemukola amalolo. Aliwe, ebinywa ebikabanika omo kitabu Études Perspicaces, Volume 2, akayani 765 byanganatukirania; tukasomamo tutya: “Kundi Yehova, omo bughanyiri bwiwe, akayiteghereraya obolo bw’omubiri obw’abaghombe biwe, amakosa awo bakakola busana n’eritendihika-hikana syatolere erileka ibabya omo bulighe mo lughumerera. (Esy. 103:8-14; 130:3) Bamabya ibanemuyikasa erikwama esyonzira sy’oMungu, ibanganabya n’obutseme. (Flp. 4:4-6; 1Yoa. 3:19-22).” Kwenene ekyo kikasubaya omutima w’omonda!

20. Tukendikania okuki omo mwatsi owakwamire?

20 Tukasima kutsibu kundi Yehova anayiteghekire eritughanyira omughulu tukayikubaya b’omo kwenene-kwenene busana n’amalolo awo tulyakola. Aliwe, twang’igha tuti obughanyiri bwa Yehova? Obughanyiri bwetu busosene buti n’obughanyiri bwa Yehova, aliwe kandi busighene buti? Busanaki ni ky’omughaso munene eriminya ngoko obughanyiri bwetu sibusosene n’obwa Yehova? Omwatsi owakwamire akendisubirya oko mabulyo ayo.

OLWIMBO 45 Amalengekania w’omutima waghe

^ Omo Biblia, Yehova akatubwira ati anayiteghekire erighanyira abakola-nabi abakabindula emitima. Aliwe, oko sindi ndambi twanganayowa nga situtolere obughanyiri bwiwe. Omo mwatsi ono, tukendilangira ekikaleka itwayiketera ngoko oMungu wetu akabya inianayiteghekire eritughanyira oko buli mughulu owo tukayikubaya b’omo kundu busana n’amalolo awo tulyakola.

^ ERIKANIA OKO KINYWA: “Eribundula omutima” ni bindula amalengekania n’eriyikubya b’omo erilua oko mutima busana n’emighendere yetu ya kera, emikolere eyituwene, kutse busana n’ebyo tulyataluka erikola. Ebighúma ebikaluira omw’ibindula omutima ery’ekwenene, ry’eribindula emikolere.